Vísir - 29.09.1924, Side 2
wtniw
DlNlaTMHi
Sölom fyrlrliggjandl
Innilegt þakklazti fyrir auðsýndan vinarhug
á silfurbrúðkaupsdegi okkar.
Sigríður og Daníel Bernhðfl.
Haíramjöl
mjög ódýrt.
Krossaaesmálið.
—o—•
Vörn atvinnumálaráðherrans.
„Vísir“ skýrði frá því fyrir
nokkru, hvernig uppvíst varS uin
]>aS í sumar, að notuö hefSi veriö
of stór síldarmæliker i síldarverk-
smiðjunum nyröra, og þá fyrst og
fremst í KrossanesverksmiSjunni.
Hefir mál þetta vakið mikið um-
tal, og hafa flest blööin sem á þaS
liafa minst, verið sammála urn
þaS, aS slíkt mál mætti ekki niö-
ur falla án frekari rannsóknar.
Ekkert blaS hefir orðiS til þess
heinlínis, aS verja þessi mælis-
svik verksmiSjanna, nema „Morg-
unbla8ið“, aS þvx leyti sem það
Ixirti nýlega svo kallaS „viötal“ viö
■atvinnumálaráöherrann, Magnús
•GuSmundsson, um „Krossanes-
málin.“ En þetta viðtal virðist þó
fremur birt aS ráöstöfun stjórnar-
innar en af hvötum blaðsins sj^lfs,
]>vi að ekkert leggur blaSiö út af
því frá eigin brjósti.
Frá ráðherrans hendi er þetta
„viStal" stílað eins og vörn i mál-
inu, bæSi fyrir lxönd stjórnarinn-
.ar, sem virSist ráöin í því að láta
máliS niður falla, og fvrir hönd
KrossanesverksmiSjunnar. —
En hvernig er þá þcssi vörn?
RáSherrann játar, aö „eftir þvi
sem sagt hafi veriS nyrðra, muni
ýmsir seljendur sildar hafa geng-
ið út frá því, aS kerin, sem skipaS
var upp í, mundu ekki taka meira
en 150 litra.“ — Þetta orSalag er
■eftirtektarvert. RáSh. talar um
„kerin, sem skipað var upp í“ eöa
„uppskipunarkerin", og segir, aö
þau hafi „flest eSa öll“ veriS yfir
150 litra, enda ólöggilt. Hins veg-
ar hafí verksmiðjan haft 2 eða 3
norsk mál löggilt! Af þessu oröa-
Jagi mætti álykta, aö uppskipunar-
kerin hefðu veriS notuð eingöngu
til aö „skipa upp í“, en svo hafi
síldin aS sjálfsögSu verið mæld í
löggiltu kerunum! — En hvaS var
>þá eftirlitsmaður mælitækja skrif-
stofunnar að rekast i málinu á
„uppskipunarkerunum"? Mátti
<-kki alveg einu gilda unx stærðina
á þeim? —- Nei, þaS mátti nú raun-
ar ekki alveg einu gilda um þaS,
þvi að sildin var mæld eingöngu
í uppskipunarkerunum, um leiö og
uppskipunin fór fram, þó að ráS-
lxerranúm láist aö geta þess. En
þess vegna er það lika, aS „ýmsir
seljendur síldar“ hafa gengið út
írá því, aö þessi uppskipunar- og
mæliker tæki ekki rneira en 150
litra, því að viS þaS mál hefir vit-
anlega veriö miöað í samningum
• viö verksmiöjuna um síldarsölu. —-
Hitt er viBurkent, aS löggiltu,
norsku mælikerin, sem ráSh. talar
1
um, voru aldrei notuö.
ÞaS er þannig upplýst, aS verk-
smiðjan hefir notaö stærri mæli-
ker en „ýmsir seljendur síldar
gengu út frá,“ eins og ráSherrann
kcmst aö orði. RáSherrann segist
þó ekki hafa orðið þess var, aö
verksmiðjustjórinn hafi gert sig
t sekan um sviksamlegt athæfi. En
1 hvaö á þá aS kalla þetta? HvaS
er það þá, aS nota stærri mæliker
en seljandi gengur út frá sam-
\
kvæmt samningi? Er þaS þá ekki
heldur sviksamlegt athæfi, að selja
hálft kíló sem heilt?
RáSherrann hefir það eftir verk-
■smiSjustjóranum, að hann þykist
viss um, aS hann hafi ekki fengiS
meira í kerjunum á bryggju en 150
litra, því að þau sláist viS í upp-
skipuninni, svo að úr þeim hrökkvi
meira 0g minna, þau séu illa fylt
i upphafi o. s. frv. En hvaö verk-
smiSjustjórinn þykist viss um í
þessu efni, virSist engu rnáli skifta.
Eða mundi ckki lika líkt ástatt í
þessurn efnum annarstaðar, þar
■sem notuS eru rninni mæliker?
ÞaS, sem aöallega skiftir máli er
þetta aSalatriði, aS Krossanes-
verksmiðjan hefir notaö miklum
mun stærri mæliker en gert er ráS
fyrir í samningum viS viðskifta-
menn hennar, miklum mun stærri
en aörar verksmiðjur og miklum
mun stærri en „ýmsir“, eða líklega
allir, seljendur síldar hafa gengið
út frá.
Ráöherrann fer nú sarnt svo
langt i því, að verja verksmiöjuna,
að hann vill ekki cinu sinni átelja
})aö, þó að „uppskipunarkcrin“
væru ólöggilt og tæki meira en
150 litra. „Þaö er vitaskuld hvergi
fyrirskipaö," segir hann, „aö upp-
skipunarkerin skuli vera löggilt og
taka 150 Iitra“. En er þaö þá líká
„vitanlega hvergi fyrirskipaS", aS
nota rétt mál í viðskiftum? Varð-
ar þaö alls engu að svíkja menn
á mæli og vog? ESa varðar það
engu að eins i síldarkaupum, ef
notuð eru „uppskipunarker" fyrir
mæliker ?
Loks segir ráSh., aö hann sé
ekki dómsmálaráöherra, og eigi
því ekki aS taka ákvöröun um þaö,
hvort höföa skuli mál gegn verk-
smiðjunni. Þó að hann finni enga
sök hjá verksmiöjunni, þá er þó
eins og hann kynoki sér viö því
aö þvertaka fyrir þaö, að máls-
höfðun af hálfu þess opinbera geti
komiö til mála. — En það er dóms-
málaráöherrann, sem á aö taka
ákvöröun um þaö. Hins vegar
þarf svo sem ekki aö spyrja aö
því, hvort atvmnumálaráðherrann
liafi taliö þörf á því aS skjóta
þessu rnáli til dómsmálaráöherr-
ans! Eftirlitið meö mælitækjum og
vogaráhöldum mun „heyra“ undir
\ alvinnumálaráöherra. Mælitækja-
| skrifstofunni ber því væntanlega
aö gefa atvinnumálaráSuneytinu
skýrslur um allar misfellur, sem
hún kann aö komast fyrir. En er
þá ekki atvinnumálaráöh. tilneydd-
ur aö skjóta slíkum málum til
dómsmálaráöherrans, til úrslita-
úrskuröar, ef til málshöföunar á
aö koma? Eöa eiga öll slík mál aö
sjálfsögðu aö kafna í atvinnumála-
ráðuneytinu ?
Símskeyti
Khöfn 27. sept. FB.
Nýtt Zeppelínsloftfar.
Simaö er frá Berlín: Nýja Zeppe-
lins-loftfariS Z R 3, sem Þjóöverj-
ár hafa smíðað fyrir stjórn Banda-
ríkjanna hefir fariS reynsluför,
sem stóð 34 klukkustundir. Reynd-
ist loftfanð mjög vel á allan liátt
og })ykir afar mikiö til urn allan
írágang þess. Z R 3 vcrður bráö-
léga afhent Bandaríkjastjórninni
og gengur andvirði ])ess upp í
&kaöal)ótagrci8slur ÞjóÖverja. —-
Bandarikjamenn ætla einkum aB
nota loftfar þetta til rannsókna-
terSa um óbygöu héruðin í Norö-
ur-Ameríku.
Hitler náðaður.
Hitler, senx var einn af aöalfor-
sprökkunum fyrir nóvemberbylt-
ingunni i Bayern, hefir fengiö
skilyröisbundna náöun.
Uppreisnin í Georgíu.
Simaö er frá París: Uppreisnin
i Georgiu heldur áfram og er bar-
ist af dæmafárri grimd. Þykir ó-
liklegt, aö alþjóöasambandiö geti
veitt nokkura hjálp til þess aö
skakka leikinn.
Marokkó-óeirðirnar.
Símaö er frá Madrid, aö ])aö hafi
nýlega oröiö uppvist, aö ensk-
franskt félag leggi uppreisnarfor-
ingja Kabyla, Abd-el Krim h'jálp
i viöureigninni viB Spánverja,
bæöi vopn og peninga, gegn lof-
oröum um, að félagiö fái sérleyfi
i Marokkó • ef uppreisnarmenn
vinni sigur.
E iZÍE
Húsateikningu
og þýskn
kennir
Árchitefet
Þorleifur Eyjólfsson
Laugaveg 57,
Til víðtals 11—12 f. h. og 7 —Sh e.
Vegglampar,
Lampagtös,
Lampabrenoarar,
Kveikir.
Járnv.d. Jes Zimsen.
Alpacka Hnífapör, Matskeiðar og
Teskeiðar er ódýrast í
Járnv.d. Jes Zimsen.
Reykjarpipnr,
mlkið úrval, nýkomnar.
Landstjarnán.
BnjsrfréUif,
Helgi Jónasson,
Bergstaöastræti 13, dró stóra
dráttinn á hlutaveltu íþróttafélags-
ins í gær, og gaí hann allan EIIR
heimilinu. Voru þaö ýmislegar ný-
Ienduvörur, virtar á kr. 450.00.
Vísir
er sex siöur í dag.
„Oliver Twist‘e,
kvikmyndin, sem nú er sýrwl $
Nýja Bió, cr óefað mcðal bcsttc
myndanna, sem hér hafa veriö
sýndar í langa. tíö. Allir kannast
viö. söguna og höfund hennar. Og
þeir, sem veitt hafa Jackie Coogaw
athygli, og séö hverjum íramfös-
iim leiklist hans tekur meö hverr*
mynd, munu sannfærast um, a®
lengst hefir hann náð í ]>essstsí
mynd, enda virðist hann vel falt-
inn til }>ess aö leika hlutvcrk OB-
vers.
ArabahÖfðinginn,
eöa „Sheikinn", kvikmyndinv
sem nú er sýnd I Gamla Bió, eir
talin bcsta Valentinomyndin, seœs
hér hefir sést.