Vísir - 29.01.1928, Blaðsíða 2

VISIR
Noregssaltpétnr
Vegna samsteypu Norsk Hydro og þýsku saltpétursverksmiðj-
anna verður framleiðslan af Noregssaltpétri takmörkuð í ár. Við
fáum þess vegna ekki nema ákveðna smálestatölu, og eru viðskifta-
vinir okkar beðnir að gera svo vel að senda okkur pantanir sínar
nú þegar, til þess að tryggja sér að geta fengið þann Noregs-
saltpétur er þeir þurfa.
Fypipliggjandi s
?A\m Ollve sápa9
Sírins, Ronsnm Hwholdning,
Snchards, Miika. Velma.
A. Obenhmpt,
MwmimiuniiiH>i ii 111 u 11 iiinim
1 fl saamantofa.
Hið marg-eftirspurða cheviot
og kamgarn í kjól- og smoking-
föt, er komið aftur. Verðið lækkað.
Guðm. B. Vikar
Laugaveg 21. Sími 658.
Símskeyti
Khöfn 28. jan. FB.
Sinnaskifti kommúnista.
Frá Moslcva er símað : f blaðinu
Pravda hefir verið birt yfirlýsing
frá Zinoviev og Kamenev. And-
n;æla þeir Trotskystefnunni í yfir-
Jýsing þessari. Telja þeir nauðsyn-
iegt, vegna hagsmuna öreiganna,
að hætta baráttunni gegn flokkn-
um. Segjast þeir framvegis munu
fara eftir samþyktum þeim, sem
gerðar voru á síðasta þingi flokks-
ins.
Tjón af ofviðri.
Frá New York-borg er símað:
Ofsarok í austurhluta Bandaríkj-
anna og Canada hefir valdið mikl-
um skaða. Tíu menn hafa farist
bg margir meiðst.
Norska stjðrnin.
Verkamannastjórnin i Noregi er
þannig skipuð:
Forsætisráðherra og fjármála-
ráðherra er Christopher Hornsrud,
bóndi úr Buskerudfylki, utanríkis-
málaráðherra Edvard Bull, pró-
fessor í Osló, verslunarmálaráð-
lierra Alvestad, bakarameistari frá
Álasundi, atvinnumálaráðherra
Magnus Nielsen, Osló, landbúnáð-
arráðherra Johan Nygaardsvold,
verkamaður úr Þrændalögum,
dómsmálaráðh. Cornelius Holm-
boe, yfirréttarmálaflutningsmaður,
frá Tromsö, félagsmálaráðherra
Alfred Madsen, skrifstofustjóri í
Osló, kirkjumálaráðherra Olav
Steinnes, skólastjóri frá Þelamörk,
landvarnarráðherra Christian Fr.
Monsen, kennari, áður borgar-
stjóri að Hamri.
Frá Alþingi.
Efri deild.
Þar voru þessi stjfrv. til 1. umr.
i gær, og var öllum vísað til 2.
umr. og nefnda.
1. Frv. til 1. um Gagnfræða-
skóla Reykjavikur, sem flutt er
af stjórninni, fer fram á að stofna
tveggja ára gagnfræðaskóla hér í
bæ. „Við skóla þennan skipar
stjórnin aðeins einn fastan starfs-
mann, skólastjórann .... Laun
hans gre.iðast úr rikissjóði." Aðrir
kennarar eiga að vera stundakenn-
arar, og fyrst í stað mun ætlast
til, að skólinn fói inni hjá ýms-
um öðrum skólum, þá helst síðari
hluta dags.
2. Frv. til 1. um vemd atvinnu-
fyritælkja gegn óréttmætum prent-
uðum ummælum. „Hlutafélög,
samlagsfélög, samvinnufélög og
önnur atvmnufyrirtæki, þar með
talin þau, er rekin eru af hálfu
hins opinbera, skulu njóta sömu
lagaverndar, sem einstakir menn,
gegn óréttmætum prentuðum um-
mælum, sem fallin eru til að
linékkja atvinnurekstri þeirra.“ (1.
gr.). Ástæðan til frv. er talin sú,
að „sumir lagamenn líta jafnvel
svo á, að samvinnufélög og at-
vinnufyrirtæki landsins njóti nú
sem stendur engrar réttarverndar
gegn óréttmætri opinberri gagn-
rýni.“
3. Frv. til 1. um byggingar og
-landnámssjóð. „Af tekjum ríkis-
sjóðs skal árlega leggja 250 þús.
kr. í sjóð, er nefnist Byggingar og
landnámssjóður. Tilgangur sjóðs-
ms er að viðhalda býlum í landinu
og fjölga þeini-“ Á það að gerast
með þeim hætti, að veitt séu lán
til að endurbyg-gja íbúðarhús á
sveitabýlum, byggja upp nýbýli í
landi einstakra manna eða sveitar-
íélaga, og til þess að sveitir og
kauptún geti komið upp nauðsyn-
legum byggingum fyrir búabú á
ræktuðu landi sínu. Einnig skal
verja fé til þess að byggja nýbýli
i landi, sem ríkið á eða kaupir
í því skyni." Frumvarpið er að
mestu samið eftir tillögum milli-
þinganefndar í landbúnaðarmálum.
4. Frv. til 1. um tilbúinn áburð.
Rikisstjórninni heimilast í frv.
Epli
Glóaldin
Bjúgaldin
Vínbei*
ágæíar tegundlr
nýkomiö í
Yersl. Vísir
þessu, „í samráði við stjórn Bún-
aðarfélags íslands, að taka í sín-
ar hendur einkasölu á hverskonar
tilbúnum áburði, frá 1. okt. 1928.
— — — — Meðan ríkisstjórnin
annast útvegun tilbúins áburðar,
er henni heimilt að greiða úr ríkis-
sjóði þann kostnað, sem af því
leiðir, að flytja tilbúimi áburð bæði
frá útlöndum og milii, og til allra
þeirra hafna, sem skip Eimskipa-
félags íslands og strandferðaskip
ríkisins koma á“.
5. Frv. til 1. um síldarmat.
Frv. þetta er samið af nefnd, sem
atvinnumálaráðherra skipaði 27.
desember 1926, til þess að athuga
síldarmatið og koma fram með til-
lögur um breytingar á því, ef
nefndinni þætti þurfa. í nefnd
þessari voru: Kristján Bergsson,
Jón Bergsveinsson, Haukur Thors
og Vigfús Einarsson. Segja þeir
m. a. í athugasemdum við frv.:
„Frumvarp þetta gerir mikla
breytingu á sildarmatfnu, frá því,
sem verið hefir undanfarið. Að
vísu hefir verið skylda að skoða
alla nýveidda síld, sem ætluð er
til útflutnings, en eftir þessu frum-
varpi er ætlast til að síldin verði
ekki aðeins skoðuð, til þess að
forðast að söltuð verði niður til
útflutnings skemd vara, heldur
einnig að öll útflutningssíld verði
flokkuð eftir stærð og gæðum. —
------Eins og að líkindum ræð-
ur, getur ekki hjá því íarið, að
slík flokkun hafi talsverðan kostn-
að í för með sér, og tefji nokkuð
söltunina, sem.getur verið baga-
Iegt, þegar mjög mikið berst. að
í einu af síld, en við því verður
ekki gert, ef matiö á að veröa að
nokkrum notum. Enda þótt fiski-
matið hafi talsverðan kostnað, fyr-
irhöfn og verkatöf í för með sér,
mun þó enginn neita því nú, að
það hafi reynst gagnlegt fyrir
fiskframleiðendur og aukið álit ís-
lensks saltfiskjar á erlendum
markaði. Svo mundi og sennilega
verða um síldarmatið, ef það yrði
framkvæmt jafn vandlega og fiski-
matið er nú, en að því ber að
stefna.“
Neðri deild.
1. Frv. til 1. um viðaúka við
1. um bændaskóla, 1. umr. , Frv.
þetta fer fram á nokkrar breyt-
ingar á Hólaskóla, m. a. bæta und-
irbúningsdeild við skólann, þar
sem veitt verði almenn lýðskóla-
fræðsla.
2. Frv. til 1. um eignar- og
notkunarrétt hveraofku, 1. umr.
Fvr. þetta flytur stjórnin samkv.
áskorun síðasta Alþingis, og er
það samið með hliðsjón af vatna-
lögunum frá 1923, og í Iíkingu
við þau. Að þessu sinni er ekki
tækdfæri til að rekja efni frum-
varpsins.
HOfum fyrirliggjandi:
Bindigarn
Manilla 4y
Segldúk
Ufflbáðagarn
Hessian.
Þörður Sveinsson & Co.
Simi 701.
3. Frv. til 1. um breyting á
jarðræktarlögunum, 1. umr. Frv.
fer ekki fram á mjög miklar breyt-
ingar á núgildandi jarðræktarlög-
um, en forsætisráðherra boðaði, að
milliþinganefndin í landbúnaðar-
málum hefði með höndum miklu
gagngerðari endurskoðun þeirra.
Mmningarorð.
Þann 9. desember síðastliðið ár
lést að heimili sínu, Brekkustíg
13 hér í bæúum, húsfrú Halldóra -
Sigurðardóttir', 63 ára að aldri.
Hún var ættuð af Akranesi og
uppalin þar. Fyrir innan þrítugs-
aldur fluttist H. hingað til Rvík-
ur með manni sínum, Gísla Krist-
jánssyni sjómanni, og áttu þau
síðan heimili hér í bænum. Gísli
er enn á lífi, maður hraustur og
snotur í framgöngu. — Þau Hall-
dóra og Gísli eignuðust saman 6
börn, 5 dætur og einn son. Ein
stúlkan lést á barnsaldri, en hin
systkinin eru á lífi. Guðrún heitir
elsta dóttirin, er hún gift norsk-
um manni og búsett í Noregi. Hin-
ar þrjár eru sem hér greinir:
Halldóru sálugu, munu einhuga
sakna hennar. En sárust er sorg-
in heima hjá ástvinum hennar,
sem nú hafa orðið góðri móður á
bak að sjá.
P. P.
Frii Ittr-ísleiii.
—o—
x FB. í jan.
Dánarfregn.
Þ. 3. des. s.l. andaðist að hekn-
ili dóttur sinnar, Guðleifar John-
son í Otto, Manitoba, ekkjan Guð-
rún Sveinungadóttir, 95 ára að
aldri.
íslendingar á Kyrrahafsströndinni.
Þeir eru orðnir allstórir, íslend-
ingahópamir, á ýmsum stöðum á
Kyrrahafsströnd Bandaríkjanna.
Slangur af íslendingum mun vera
þar í flestum borgum. íslendingur,
er nýlega kom í stærstu borgirn-
ar á Kyrrahafsströnd Bandaríkj-
anna, hyggur að í San Francisco
séu nú um 100 íslendingar, 5 Los
Angeles 2—300, og í San Diego
um 150.
Hólmfríður, verslunarmær hja
Haraldi Árnasyni, Kristjana, er
verið hefir starfskona á veitinga-
húsum og sjúkrahúsum, bæði er-
lendis og hér heima, — og Sigur-
rós, afgreiðslustúlka í Laugavegs
Apóteki.’
Sonur þeirra hjóna, Kristján,
stundaði alllengi verslunarstörf
hér í bænum, og þótíi geðfeldur
maður og lipur, en misti skyndi-
lega heilsuna fyrir nokkurum ár-
um, og hefir verið sjúklingur síö-
an.
Úrn manngildi og æfistarf Iíall-
cíóru sálugu er það að segja, að
hún var sannkölluð fyrirmyndar-
kona um húsmóðurstörf öll, og
ástrík og umhyggjusöm móðir.
Hún var hjálpfús, trygglynd og
vinföst. Skaplyndi hafði hún ríkt
og viðkvæmt, og kunni þó vel að
clylja harma sína. — Hún var ein
rneðal jieirra fjölmörgu fátækú
húsmæðra, er í kyrjsey stunda sitt
ábyrgðarmikla heimilisstarf og
vinna að uppeldi barna sinna með
alúð og umhyggjusemi. Lífsstarf
hennar var helgað heimili hennar
og börnum. Og öll börnin uxu upp
við hlið hennar, góð og mannvæn-
leg. Á aiskuárum sínum hafði
Góour eiginmad-
ur gefup konunni
Singers
saumavél.
Ijðll
Reykjavík.
S
Halldóra verið fríðleikskona, og
bar hún fegurðarjrokkann fram á
efstu ár. Allir þeir er kyntust