Vísir - 12.02.1928, Blaðsíða 2

Vísir - 12.02.1928, Blaðsíða 2
ViSift Olsemí Umbúdapappíp 20, 40 og 67 coi. breiÖir strangar. Pappírspok&r ýuisar stærðir. Bindlgarn* Gúmmíbönd. frá kon mtíleKri hollenskri verksnnðiu, mahogni, Hachals mahoKni meh 3 pednlum. — Læg ta veið beint frá verkHmiíjunni. — A. Obenhaupt. Varhugavert mál. Wý samA-byrgðarflækja. —O- - íhaldsflokkurinn á Aiþingi ber fram frumvarp til laga um at- vinnurekstrarlán handa sam- ábyrgðarlánsfélögum. Frá því var skýrt hér í blaðinu í gær, aö íhaldsmennirnir í efri deild bæri fram írumvarp um at- vinnurekstrarlán handa bændum til sveita og sjávar. Það er auðséð á íhaldsblöðunum, að þeim finst mikið til um þetta mál. Blöðin ,,Morgunblaðið“ og „Vörður“, sem út komu í gær, skýra bæði frá þessu í gréinum með gleiðletruð- um fyrirsögnum, og fullyrða með rniklum fjálgleik, að þetta sé lang- merkasta málið, sem fram hafi komið á þessu þingi. — Alveg ð- sjálfrátt kviknar grunur hjá les- endunum um það, að hér sé á ferð- inni ekki eingöngu þjóðþrifamál, iieldur ef til vill fyrst og fremst flokks-þrifamál, mál, sem fyrst og íremst sé til þess fram borið, að „slá sér upp“. En að sjálfsögðu verða menn forvitnir og fýsir að Jesa þetta merkilega frumvarp. Efni frumvarpsins er í fám orð- um það, að heimila ríkisstjóminni, að ábyrgjast fyrir Landsbankann 5 miljóna króna reikningslán er- lendis, en lán þetta skal nota til þess að veita bændum til sveita og sjávar rekstrarlán, fyrir milli- göngu sparisjóða og annara lryggra peningaStofnana. Virðist þetta ekki vera aðeins lieimild, fyrir Landsbankann og sparisjóðina, til að veita jæssi lán, beldur valdboð. í 2. gr. frv. er svo að orði kveðið: „Af fé því, sem ræðir um í i. gr., veitir Lands- fcankinn (þ. e. hann skal veita) lán til sparisjóða, hanka og bankaúti- búa utan Reykjavíkur". í 3. gr. segir svo: „Peningastofnanir þær, er fá lán hjá Landsbankanum, samkvæmt 2. gr., veita (þ. e. skulu veita) lán til rekstrarlánafélaga", aem uppfylla þau iskilyrði, tsejm sett eru í lögunum. Slík rekstrar- lánafélög, sem skv. frv. eiga kröfu til að fá slík lán, geta stofnað hverjir 10—30 menn, sem vilja, 3 hverju bygðarlagi. En skilyröi Ágœtt Smjöp K.lein, Frukkustig 16. ]>au, sem þessi félög þurfa að upp- fylla, eru mjög auðveld. Stjórn hvers félags ákveður rekstrarláns- þörf livers félagsmanns, alt að 4000 kr. Gagnvart lánsstofnununum ábyrgjast allir félagsmenn, einn fyrir alla og allir fyrir einn, allar skuldbindingar félagsins. Aðrar tryggingar fá þær ekki. Hver fé- lagsmaður á hinsvegar, í orði kveðnu, að setja félaginu „fult veð eða aðra tryggingu" fyrir rekstrarláni sínu, en það kemur ekki til kastalánsstofnunarinnarað meta þau veð eða þær tryggingar. Trygging sú, sem lánsstofnanirn- ar eiga að fá, er eingöngu sam- ábyrgð félagsmanna. í lok greinargerðar frumvarps- ins segja flutningsmenn: „Oss er kunnugt um, að ýmsir bændur hafa viljað afla sér rekstrarfjár með svipuðum hætti og hér er gert ráð fyrir, en hefir strandað á þvi, að fé hefir ekki verið fyrir hendi í lánsstofnununum í þessuskyni, svo neinu nerni". — Ekki verður séð, að þetta hafi veriö talfært á nokk- urn hátt við Landsbankann eða aðrar peningastofnanir, sem nota á til að ausa út þessu fé. Það er látið nægja, að „ýmsir" menn vilja afla sér rekstrarfjár með þessum hætti. * ‘ Sjálfsagt hefðu margir þótst geta búist við einhverju sliku frumvarpi sem þessu, úr öðrum herbúðum, eti ihaldsherbúðunum, þar sem samábyrgðin væri í meiri metum, enda verður því ekki neit- að, að hér er fundið ráð til þess að hjálpa skuldunautum kaupfé- laga og annara kaupsýslufyrir- tækja til að greiða skuldir sínar. En þannig er málið úr garði gert, að full ástæða virðist vera til þess að athuga það grandgæfilega, áður en þvr verður hrundið í fram- kvæmd. Og skal vikið aftur að því hér í blaðinu næstu daga. Frá Alþingi. í gær voru þessi mál til um- ræðu: Efri deild. 1. Frv. til 1. um bæjarstjóm á Norðfirði, 2. umr. Allsherjamefnd var öll á einu máli um það, að Norðfirði stæði mjög fyrir þrif- r.m að þurfa að vera kauptún, með þeirri réttarstöðu, sem þeim er fengin í sveitarstjórnarlögum. Taldi nefndin þetta ekki að eins hafa ill áhrif á fjárhag Norð- fiarðar og menningu, heldur jafn- vel heilbrigðisástand hans. Meiri hlutinn,, Ingvar Pálmason og Jón Baldvinsson, vildu bæta úr þessu á þann hátt, að taka Norð- fiörð í kaupstaðatölu og fá hon- u.m bæjarfógeta, eins og frv. ger- ir ráð fyrir. Komit þeir að eins með litlar breytingartillögur við það. — Jón Þorláksson var í minni hluta og taldi réttara að bæta úr vandræðum Norðfjarðar á þann hátt, að bæði þar og ann- ars staðar, sem eins stæði á eða svipað, væri heimiluð nokkur af- brigði frá sveitarstjórnarlögunum, t. d. að sameina mætti hjá einum inanni störf oddvita og hrepp- stjóra, ásamt innheimtustörfum sýslumanns og fógetastörfum. Gætu svo ríkissjóður og sveitar- sjóður greiitt kaup þessa manns í sameiningu. Taldi J. Þ. að þetta ínætti verða til sparnaðar, en gæti þó bætt úr brýnustu þörf. Bar hann fram rökstudda dagskrá um trávísun málsins að sinni til und- irbúnings á þessum grundvelli. En sú tillaga hans var ekki meira metin en aðrar, sem íhaldsmenn bera fram að þessu sinni. og féll við nokkurn atkvæðaimyi. Frv. var síðan samþykt og sent til 3. umr. með breytingum frá allsherj- arnefnd og Guðm. ól, sem ekki breyttu efni þess í neinu verulegu.. 2. Frv. til 1. um sölu á landi Garðakirkju í Hafnarfirði, 1. umr. Frv. þessu, sem Nd. hefir áður samþykt, var vísað til 2. umr. mótmælalaust. 3. Frv. til 1. um breyting á yf- irsetukvennalögum, 1. umr. — Sú villa var í þingfréttum Vísis i gær, r.ð þessu máli hefði verið vísað til- 2. umr. í fyrradag. En þá var niálið tekið af dagskrá og kom aítur fyrir í gær. Getur nú alt átt við, sem um það var sagt í síðasta blaði. Neðri deild. 1. Rakarafrumvarpið var sam- þykt með 15 :4 atkv. •— Fékk það nú þær sárabætur fyrir margra ára illa meðferö, að vera fyrsta írv., sem afgreitt var sem lög frá Alþingi, að þessu sinni. 2. Frv. til hjúalaga, 2. umr. Allshn. kom með fáar brtt. við frv. og ekki stórar, enda hefir það fengið að velkjast á þingum áður, og þá sennilega hlotið einhverjar lagfæringar. Annars lagði hún ein- rórna til, að frv. væri samþykt, og var því vísað til 3. umr. — Frv. þetta var fram borið samkv. á- skorun síðasta Alþingis, og var þá jafnframt skorað á stjórnina að undirbúa lagafrv. um lögheimili og bygðaleyfi. — Bar nú Pétur Ottesen fram fyrirspurn um það, hvort nokkuð hefði verið gert í þá átt, og svaraði forsrh., að slík frv. mundu senn koma fyrir dags- EJCCOOOOOOOCXXSOOOOCOOOOOOOOOÍIOOOOOOOOOCOOOOC? -Java- —Rio— I. Brynjólfsson & Kvaran. 2000000000000000000000000000000000000000000(3 ins ljós. Hefði stjórnin látið semja j>au og nú nýlega afhent þau alls- hn. til athugunar. 3. Frv. til 1. um framlengingu á dýrtíðaruppbót embættismanna, 2. umr. Frv. þetta, sem fer fram á að framlengja ákvæði launalag- anna um dýrtíðaruppbót um tvö ár, eða til ársloka 1930, hafði ver- ið athugað í fjhn. og fékk með- mæli hennar. Skoraði nefndin jafnframt á landsstjórnina að und- irbúa endurskoðun launalaganna eftir föngum, fyrir næsta þing. Ef nauðsyn þætti að skipa milliþinga- r.efnd í málið, áleit meiri hlutinn nægan tíma til þess á næsta þingi, en Sig. Eggerz gerði þann fyrir- yara, að sainilega mundi réttast aö hverfa nú þegar að þvi ráði. — Frv. var vísað til 3. umr. með almennu samjiykki. Ný frumvörp og tillögur. Jón Sigurðsson, Bernharð Ste- fánsson og Magnús Guðmundsson 1‘lytja till. til þál. um rannsókn akvegarstæðis milli Siglufjarðar og Haganesvíkur. Jóhann Þ. Jósefsson flytur frv. til 1. um viðauka við hafnarlög fyrir Vestmannaeyjar. Ingvar Pálmason og Erlingur Friðjónsson flytja frv. til áfengis- laga. Símskeyti Khöfn 11. febr. FB. Mowinckel reynir að mynda stjóm í Noregi. Frá Osló er símað: Hornsruds- stjómin hefir beðist lausnar. Mo- winckel hefir tekist á hendur að mynda stjóm. Manntjón af snjóflóðum. lYfir tuttugu manns hefir farist í snjóflóðum í Suður-Noregi. Margar skepnur hafa og farist. Tilraunir Baird. Frá New York-borg er símað: Vegna þess hve Baird liafa hepn- ast vel fjarsýnis-tilraunir með radio-tækjum, býst forstjóri fjar- sýnisfélagsins við þvi, að fjarsýn- is-viðskifti milli New York og London verði opnuð fyrir almeun- ing innan ársloka. íhaldsmenn tapa. Frá London er símað: Þing- kosning hefir fariö fram i Lan- caster. Frjálslyndir unnu kjör- dæmið af íhaldsmönnum. Agaleysi. Á síðari árum hafa reglur og lög verið sett um umferð hér í höfuðstaðnum og annarstaðar, og fjöldi fyrirmæla, eldri og nýrri mun vera til um, hvernig fram- koma fólks og hegðun skuli vera á almanna færi. Mikill hluti jæssara fyrirmæla mun vera dauður bókstafur öll- tim almeiiningi; sumpart þekkir fólk ekki fyrirmælin og sumpart kærir jiað sig kollótt um að breyta samkvæmt þeim, þó að það vití þau. T. d. munu allir fullvita menn vita, að víkja ber til vinstri, en það er hrein undantekning ef sjá rná, að jietta sé gert nema fyrir tilviljun. Ef menn fylgdu regiunni cins og vera ber, mundi fólks- straumurinn oftast ganga í eina átt á annari gangstétt strætis, en í öfuga leið á hinni gangstéttinni. En hvenær sést slíkt? Það er ekki svo vel, að fólk kæri sig unl, að halda sig til vinstri á gangstétt, og af því leiðir svo, að undir eins og slangur af fólki er á götunni, svo sem í byrjun matmálstíma ura hádegið, eða þegar fólk kemur aí samkomum eða fer þangað, er jafnan erfitt að komast leiðar sinn- ar, nema með einlægum krókaleið- um. Vitanlega kemur þetta örsjaldan að slysi, því venjulega er það hættulaust, þó maður rekist á mann. E11 þegar fólk notar sama háttinn, er það fer um akbraut, og jafnvel gerir sér leik að því, að flækjast út á sjálfri akbrautinni, er hættan vís, enda eru slys eigi fá af þeim sökum. Því verður ekki neitað, að bieytni sums fólks í þessum efn- um virðist bera vott um, að það telji sig upp úr því vaxið, að hlýða reglum. Enda gerast þess mörg Skyndi— salan he dnr áÞam meO fallnm krafti næsta daga. AthaglO vO nr og verO. Haraldar Amason

x

Vísir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.