Vísir - 23.03.1928, Qupperneq 2

VÍSIR
Lawkui* Í pokum.
Blábex*,
Rusínup.
Chlorodont tann-
krem, er án efn besta
tannkremið, hreinsar alger-
lega tannsteininn af tönn-
unum og gerir þær hvítar
og gljáandi.
Fæst í öllum stærri versl. t Keildsölu hjá
A. Obenliaupt,
Símskeyti
Khöfn 21. mars. FB.
Ibsens-hátíöin í ósló.
Frá Ósló er simað: I tilefni af
ít'.darafmæli skáldsins Henriks Ib-
sens hafa staöi'ð yfir vikulöng há-
tiðahöld í Noregi, en aðalhátíðin
fór fram í gær. Sextán þjóðir
lögðu kransa á gröf Ibsens. Indriði
Einarsson leikritaskáld flutti
kveðju íslendinga. öll Noregsvirki
skutu tuttugu og einu heiðursskoti.
Háskólinn útnefndi fjóra erlenda
heiðursdoktora. Stúdentar fóru í
biysför til Þjóðleikhússins. Þar
fór fram sýning á leikritinu ,,Ros-
mersholm".
Frá þinginu í Genf.
Frá Genf er símað: Fulltrúi
ítölsku stjórnarinnar og fulltrúi
fíakknesku stjórnarinnar á af-
vopnunarfundinum andmæltu af-
' vopnunartillögum Rússa. Fulltrúi
Breta vildi hvorki fella né sam-
]>ykkja tillögurnar. Varö það úr,
að fallist var á að athuga tillög-
urnar nánara.
Khöfn 22. mars. FB.
Flotamálaráðstefnu frestað ?
Frá London er símað: í sam-
hánidi við ósk fulltrúadeildar þjóð-
þings Bandaríkjanna um flota-
málaráðstefnu til þess að ræða
írekari takmarkanir vígþúnaðar á
sjó, geta bresk hlöð þess, að eng-
inú tími sé til að koma á flota-
málaráðstefnu áður en forsetakosn-
ingarnar fara fram í Bandaríkjun-
um. En l>rQsk blöð hafa áður, eins
og kunnúgt er, talið hugmynd
j;essa fr£(,m komna í pólitískum til-
gangi í sambandi við forsetakosn-
ingamar.
Bændaóeirðir.
Frá Berlín er símað: Allmiklar
hændaóeirðir hafa orðið í Slesíu
vegna ýmissa erfiðle.ika, sem
bændur eiga við að stríða í sam-
bandi við atvinnurekstur sinn.
Sumstaðar hafa hændur komið í
veg fyrir, að nauðungaruppboð
væri haldin, er fyrirskipuð höfðu
verið vegna ógoldinna skatta.
Kændum og lögreglunni hefir sum-
staðar lent saman.
Slys í Þýskalandi.
Frá Berlín er símað: Næstum
því fullgerð flutningabrú í héraði
í Mið-Þýskalandi, þar sem hrúnkol
eru í jörð, hefir lmmið i ofviðri.
Tíu menn fórust.
Hönnnlegt slys.
Sex Færeyingar bíða bana af
„karbíd“-sprengingu í fiski-
skipinu Acorn.
Þrír brennast hættulega.
Um kl. 7 í gærkveldi kom hing-
að færeyskt fiskiskip, Acorn, með
fáua í hálfa stöng, og fór bæjar-
læknir þegar út i skipið. Voru þar
þá sex menn látnir en þrír brend-
ir af „kai>bíd“-sprengingu. Skipinu
var þegar lagt upp að hafnarbakk-
anum og sjúklingarnir fluttir í
sjúkrahús og líkin í líkhús.
Skipið Acorn frá Klakksvik var
statt fyrir sunnan land aðfaranótt
þriðjudagsins. Hafði þá verið einn
dag að veiðunx og sennilega út aí
Meðallandsfjörutn. Veður var dimt
og nokkur sjór og vissu ekki skip-
verjar gerla, ltvar þeir voru.
Skipverjar voru 19.
Um kl. 5 á þriðjudagsmorgun
voru 9 hásetar í klefanum frammi
BRID GE-cigarettur
eru bestap.
i skipinu, surnir i rúmum sínum og
sunxir í fötum. Þeir, sem voru á
þilfari, vissu ’ekki fyrr til en að
ddi laust upp um stigaop og
glugga á hásetaklefanum og hafði
kviknað þar á „karbíd“-gasi. Allir,
sem niðri voru, komust upp lif-
andi, nema einn. Hann kafnaði í
,rúmi sínu og íanst Jxar öbrendur,
þegar eldurinn var slöktur. Þeir,
senx létust, dótt sumir skömmu eft-
ir slysið, en sumir lifðu fullan sól-
arhring.
Þeir, sem komúst hingað lifandi,
ltafa brenst mikiö, en munu þó
balda lífi.
Eldurinn var slöktur i skipinu
n'teð blautum seglum, og 'brendist
einn háseta við það á andliti og
liöndum, en er þó á fótum.
Skipið er vélarlaust og þvi var
j>að hálfan ]>riðja sólarhring hing-
að. Hinir sjúku voru bomir aftur
í til skipstjóra og hjúkrað þar eft-
ir fötxgum, en þeir, sem heilir voru,
neyttu nálega hvorki sveíns né
matar eftir sfysið, fyrr en þeir
k'omu hingað.
í litlum kleía, bakborðstnegin
við stiga, sem liggur niður að
svefnklefa háseta, voru geymdir
tveir „karbíd“-dunkar og var ann-
ar opinn. Sjór skall á skipið og
valt þá annar „karbíd“-dunkurinn
íranx og inn í hásetaklefann. Mun
sjór hafa komist í hann og við það
hefir komið upp gas, sem fylt hefir
hásetaklefann, og síðan kviknað í
því frá lampa í svefnklefanum.
Þeir, senx létust voru:
Djoni Debes frá Gjá í Austurey.
Han's Jacob Joensen s. st.
Hans Jacob Biskopstö s. st.
Napolion Klein s. st.
Daniel Pauli Olseu Funding
Austurey.
Hans Jacob Jacobsen Eiði Aust-
ttrey.
Mennirnir, sem fluttir voru t
sjúkrahús, eru:
Jacob Pauli Biskopstö, faðir H.
J. Biskopstö, sem dó.
Joen Hansen, Eiði.
Hans Doris Mörköre, Eiði.
Utan af landi.
—o—
Akureyri 22. mars. FB.
Togarastrandið.
Hulltogarinn Max Pemberton,
sem strandaði á Kílsnesi í Sléttu,
er sagður gereyðilagður.
Fyrirlestur um Ibsen.
Davíð skáld Stefánsson frá
Fagraskógi, liélt fyrirlestur um
tbsen í fyrrakvöld, að tilhlutan al-
þýðufræðslu Stúdentafélagsins.
Leikfélag Akureyrar
hefir leikið „Æfinýri á gönguför“
tvö kvöld við góða aðsókn og
dónxa. Leiðbeinandi var -Ágúst
Kvaran og lék hann sjálfur hlut-
verk Ei1>eks.
Útför.
Síra Jón Arason í Húsavík var
jarðstuxginn í dag.
Fi»á Alþingi.
í gær voru þessi mál til með-
ierðar:
Efri deild.
1. Frv. til laga tun breyting á
lögum um útsvör, frh. 2. umr. (at-
kvæðagreiðsla.). Rökstudda dag-
skráin frá meiri liluta allsherjar-
nefndar var 'feld með 7:7 atkv.
Kotnu þá einstakar greinar frv. og
brtt. til atkvæða. Voru feldar allar
helstu greinarnar og meiri háttar
brtt. Loks var lítið annað eftir af
frv. en það, að „lög þessi öðlast
gildi 1. jan. 1929“. Var loks felt
að vísa þessunx lrtlu leifum til 3.
unxr.
2. Frv. til 1. um byggingar- og
landnámssjóð (ein umr.) var af-
g-reitt sem lög frá Al]>ingi, tneð
samltljóða atkvæðum.
3. Frv. til 1. unx viðauka við
hafnarlög Vestmannaeyja (2.
umr.) var umyrðalaust sent til 3.
umr.
4. Frv. til 1. um laxveiði íNiku-
lásarkeri í Norðurá (1. tttnr.) var
sent til 2. ttmr. og allríin.
Neðri deild.
1. Frv. til I. unt hvalveiðar, 3.
unxr. Bornar voru fratn og sam-
þyktar óverulegar brtt. Frv. síðan
samþykt tneð 15:9 atkv., og aí-
greitt til Ed.
2. Frv. til 1. um breyting á 1.
unx afhending á landi til kirkju-
garðs í Reykjavík (2. umr.) var
vísað til 3. umr. breytingalaust.
3. Frv. til 1. unx varnir gegn
því, að gin- og klaufaveiki og aðr-
ir alidýrasjúkdómar heristtillands-
ins, 2. umr. Umr. var ekki lokið í
gær.
Niðupsuða,
..... o—
ísafirði. Síldin átti að e.ins .að sjóð-
ast i vatni. Verðið var viðunactdi,
nteð því að ]>á, ■— san sjaldan
skeði, ■— kostaði 8 skeppu tuxma
aðei'ns 8 kr. Úr þessu gat þó ekki
orðið, vegna þess að síldin átti að
vera með hrognum, en það var sú
stld ekki, setn fiska'Sist þar. En
það er ekki sagt, að ekki heföi
verið hægt aö fá rnarkað fyrir
hana. *
Þá er }>að kjötið. Eg held, að
íslenska kjötíð af veturgömlu og
dilkunx sé gott til niðttrsuðu. En
það verður altof dýrt, samanborið
t i ð fcjöt annarsstaðar, sérstakiega
frá Suður-Améríku og Ástralíu,
ckki aðeins vegna þess, hvað kjöt-
ið er dýrara hér, heldur fyrir þá
sök, að ef það er soðið niður á
satna. hátt og annarsstaða.r, þá
rýrnar það meira, og mun það
stafa af því, að kindurnar eru í
svo misjöfnutn holdum, — magr-
ar á veturna, en feitar á haustin.
í útlöndum hleypa ntenn upp suðu
á kjötinu, áður en það er látið í
dósina, og kalla þeir það aö „blan-
cera“ kjöti'ð, étx liér er kjötið látið
hrátt í dósina, og er því ílotið í
dósinni. og það vatn, sem kjötið
gefur frá sér við suðuna. Þannig
tilreidda niðursuðu vilja útlending-
ar ekki; þeir vi.lia ekki sjá flotið,
— kalla það svik, — því fiot er
ekki ntikils virði i útlöndum. En
ef maðtir bleypir suðu upp á is-
lcnska kjötinu, þá rýrnar það svo
mikið ntéira cn erlenda kiötið, að
það verður hlutfallslega miklu dýr-
ara. Auðvitað mætti selja flotið, en
ckki svo, að niðttrsuðan yrði ékki
nutn dýrarí fvrir bragðið.
Eg er sannfærður um, að þó að
kjöt-niðursuða hér gæti ekkí stað-
ist samkepnína hvað vérð snertír,
þá mundi þó vera hægt að selja
töluvert af þvi sem „Delikatesse".
Eg Lekki marga méixn, sem eru á
sanxa máli um það, t. d. keypti
Grænlandsverslunin alt það kjöt,
sem unt var héðan, aðeins af því
Niðurl.
Þá kem eg að síldinni. Úr ís-
lensku síldinni er hægt að leggja
niður t. d. síld i olíu, gafffalbita
og ýmislegt annaö, setn hrátt er
lagt riiður í dósir, og er töluverð-
ur ntarkaður fyrir þessa vöru, en
alls ekki getur það álitist heims-
vara, ]>ótt hún seljist auðvitað í
flestum löndum, lítið eitt, í sant-
anburði við aðrar vörur, og eg
ímynda mér, að flest lönd tolli
hana syo lxátt, að salan yrði. frem-
ur lítil. Hinsvegar álít eg að haf-
síldin sé ekki heppileg til niður-
suðu, nema búið sé til úr lxenni
ýmslegt annað, svo sem síldarkök-
ur, seni kallaðar eru, og mætti t.
d. selja þá vöru í námurnar i Af-
ríku og víðar. Eg' veit til þess, að
Bjelland liefir selt slíka vöru eftir
sýnishornttm til Höfðaborgar í
Afríku, i hundruðunx þúsunda, en
verðið var mjög lágt, og vafasamt
hvort við hefðum getað selt ]>að
svo ódýrt. Iiitxsvegar lxeld eg að
smásíldin, sent veiðist á Vestur-
landi á vorin, væri notlxæf til nið-
urlagningar og sölu i verksmiðj-
ununx og námunum, og ætti að
leggja hana niöur eins og hún
kemttr fyri'r, en þá yrði hún að
vera ódýrari en hún var flest ár-
in meðan eg dvaldi vesíra. Einu
sinni.var pántað gegnunx Hamborg
250.000 dósir af síld af mér, I dós-
inni áttu að vera 5 síldir af þeirri
stærð, sem vanalega fiskaöist á
að verslunarstiórarnir kröfðust að
fá tslenska kiötið, osr á sama tírna
var það notað á skioum Samein-
aða gufuskipafélagsins af og til,
fv rir yfirmennina, oer éhxnig á
skipum Austur-Asíufélgsins, en
handa lxásetum þótti það of dvrt.
Það er mín meining, að fsland
eig-i erfiðar uppdráttar nxeð niður-
suðu heldur eii önnur lönd, af
möre-um astæðum. T. d. Itöfunx við
ekki þá vöru. sem aðalleea selst
á heinismarkaðinum. Ekki hæét að
fá þá fótfestu fyrir verksmiðjuna
Enskap hútur
nýkomnar.
Regufpakkar og
kápur
mest úrval.