Vísir - 17.05.1928, Blaðsíða 2

VISIR
))Hia™iNIiQLSElN]í
Noregssaltpéturinn
kemur með „Nova“ á föstudag. Verður vœntánlega af-
hentur á hafnarbakkanum laugardag, mánudag og þriðju-
dag.
Á leiðinni:
Stpausykup og lcaptöfliimjöl.
Fypirliggjandi:
Kaffi, kandís, lirísmjöl.
A. Obenhaupt.
(Sími 35h).
Þessi kunnu Rachals piano eru aftur komin, úr
mahogni, egta fflabein (með 3 pedölum) ódýr kontant.
A. Obenhaupt
Ekkert haframjöl

jafnast á við
YernoDs Flaked Oats i
i 7 punds pokum.
Fæst í flestum verslunum.
Símskeyti
Frá Nobile.
Frá Kingsbay er símað: No-
bile flaug af stað i gær, til Nl-
kolaj-lands. Bjóst hann við því,
að ferðin fram og aftur myndi
taka fimtíu klukkutíma.
Stresemann á batavegi.
Frá Berlín er simað: Strese-
mann er töluvert betri. Lækn-
arnir álíta hann ekki í lífs-
hættu, en telja fullvíst, að hann
verði ekki vinnufær um nokk-
nrra mánaða skeið.
Tyrkir og ítalir semja meb sér.
Frá Angora er símað lil Ber-
línarblaðsins Tageblatt: Sam-
komulag um öryggissamning
er komið á milli Italíu og Tyrlc-
lands. Búist er við, að Grilck-
land skrifi einnig undir samn-
inginn. ítalir fá frjálsar liend-
ur gagnvart Albaníu, þar eð
samningurinn tryggir Mússó-
líni lilutleysi Tyrklands og
Grikklands. ílalskir kaupsýslu-
menn fá ýmsar ívilnanir i
Litlu-Asiu.
Hflsmæður
DOLLAR
stangasápan
hreinsar betur og er miklu
mýkri fyrir fötin og hend
urnar en nokkur önnur
þvottasápa.
Fæst víðsvegar.
í heildsölu hjá
Hallðóri Eirikssyni.
Hafnarstræti 22. Sími 175.
Konungsförin'
tii Finnlands.
Konungur vor kom til Finn-
lands á þriðjudaginp, að þvi er
segir í tilkynningu frá sendi-
lierra Dana, og var þá mikið
um dýrðir. Þegar konungsskip-
in nálguðust landhelgi Finn-
lands komu þar á móti þeim
tvö finsk lierskip og slógust i
fylgd með konungsflotanum,
en vígið Sveaborg skaut við-
Iiafnarskotum í kveðjuskyni.
Forseti Finnlands ásamt fylgd-
arliði sínu, sigldi á móti kon-
ungi og fór um borð í konúngs-
skipið „NielsJuel“, áður en það
kom að landi. Höfuðborgin var
öll fóhum skreytt, dönskum,
íslenskum og finskum, og þar
sem konungur steig fyrst fæti
á land, liöfðu verið reistar súl-
ur, skreyttar grenisveigum, en
á súlunum voru skjaldarmerki
Dana, Islendinga og Finna. Um
leið og konungur steig á land,
léku hljómsveitirnar þjóð-
söngva Dana og Islendinga
(„Kong Christian“ og „Ó, guð
vors lands“), en frá herskipun-
um og vígjunum á landi var
skotið viðhafnarskotum. Þá
kvaddi formaður borgarstjórn-
arinnar, Tulenheimo prófessor,
konung með ræðu og bauð
hann þar velkominn. I ræðu
sinni gat hann um áhrif þau og
fordæmi er Finnar hefðu þeg-
ið af Dönum „og hinni íslensku
þjóð, sem þrátt fyrir ýmiskon-
ar erfiðleika liefir tekist að
varðveita dýrmætar endur-
minningar og vcrið frömuðar
alsjálfstæðrar andlegrar og
verklegrar mcnningar, sem
vekur innilegustu aðdáun
vora“.
Þegar konungur liafði svar-
að ræðunni og þakkað viðtök-
urnar, var haldið óleiðis til
(forseta-)hallarinnar; en sjó-
liðar skipuðust i heiðursfylk-
ingu meðfram veginum, en
mannfjöldinn, sem var afar-
mikill, þrátt fyrir liellirign-
ingu, Iaust upp fagnaðarópum.
Leikendnr í
Ætintýri á gönguför.
Þeir, sem oítast hafa leikiö í
„Æfintýri á gönguför“, voru þeir
Kristján Ó. Þorgrímsson, sem lék
kammerráö Kranz í Leikfélagi
Reykjavíkur .51 sinni og haföi þó
leikiö hlutverkiö áöur eitthvaö 16
sinnum. Alveg sama var meö Árna
Eiríksson, aö hann lélc Skrifta-
Hans jafnmörgum sinnum, og
Kristján Þorgrímsson lék kam-
merráöiö.. Frú Stefanía Guð-
mundsdóttir lék Jóhönnu 62 sinn-
um í Leikfélaginu og frú GuÖrún
Indriðadóttir Láru 53 sinnum.
Nú á uppstigningardag leikur
Einar E. Kvaran Ejbæk í 50. sinn.
Annað atriði, sem lDer vottinn
um vinsældir Æfintýrsins er það,
aö Leikfélagiö leikur þaö nú inn-
an skamms í 75. sinn. Það er sjald-
gæft, að þaö verði sett á leik-
skrárnar hér, enda var Æfintýri
Hostrups leikiö þar þegar í upp-
hafi vega. Þau leikrit, sem Leik-
félagiö hefir leikð oftast eru þessi:
Nýársnóttina hefir Leikfélagiö
sýnt i 75 kveld, Kinnaxhvolssystur
63 kveld og Fjalla-Eyvind, sem
kom fram síðast af J>essum sjón-
leikum, 52 kveld. Báöir stöari
sjónleikirnir hafa verið sýndir í
Vesturheimi, og á Akureyri af leik-
endum héöan. Nýársnóttin hefir
veriö sýnd á iVkureyri. Engar þær
sýningar eru taldar í kvöldafjöld-
anunt að ofan.
Kunnugur.
Þar og hér.
í norsku blaöi stóÖ nýlega svo-
látandi klausa: „Nú má telja vist,
að viðgerð kirkjunnar á Tingvold
á Mæri geti orðið tneö því sniði,
sent ákjósanlegast er. Kirkjunni
verður breytt í Jtað horf, sem hún
var í áður en menn af skilnings-
leysi létu nýjar og ósamstæðar bæt-
ur á gamla fatið. Viðgerðin mun
kosta um 35 þúsund krónur, og
hefir það fé fengist með frjálsum
samskotum sóknarbúa og að nokk-
uru frá nágrannasveitunum, og úr
fylkissjóði.“
Um líkt leyti og Jietta var skrif-
að, var Alþingi íslendinga aö fjalla
um aðra Þingyallakirkjit, hvort hún
t ^
skyldi framvegis verða aöalktrkja,
eða útikirkja. Þingvallakirkjan á
Mæri var sögdlítil sveitakirkja og
fáar tnerkar minningar við hana
bundnar. Hina kirkjuna Jtekkja les-
endurnir.
Kirkjan á Mæri á að vera tilbú-
in 1930, þá eru liðin 900 ár frá
falli Ólafs helga. Hin kirkjan átti
að verða orðin léleg útkirkja á
rooo ára afnræli Alþingis og ís-
lenska ríkisins.
Þannig eru ráðagerðir íslendinga
um Þingvallakirkju, og sóknarbú-
anna í smásókn á Mæri utn kirkj-
una þar, Þingvallakirkjan okkar er
sennilega hrörlegri en sú á Mæri.
Alþingi mintist alls ekki á umbætur
eða endurreisn kirkjunnar, áður en
1000 ára hátiðin færi i hönd, utan
þá einu .,timbót“, sem áður er
nefnd.
Blöðin í Niðarósi ræða nú mjög
eitt mál, og hafa gert í siðustu tvö
ár: 900 ára minningu utn fall Ól-
afs helga. Þau hafa jaínan frá ein-
hverju að skýra, sem gerst hafi:'
fjársöfnun til endurreisnar Dóntr
kirkjunni þar, viðbúnaði einstakra
félaga og stétta undir hátíðina, eða
hinum og Jressum ákvörðunum, sem
undirbúningsnefnd sú, er kosin
hefir verið af bænum, hafi gert.
Nefnditt hefir fyrir löngu haldið
fundi með ýmsutn þeim félögum í
bænuin, sem einkum má vænta
styrks af. Og þessir fundír eru
haldnir sem almennir umræðufund-
ir í samkomusölum bæjarins, við
almenna aðsókn og áhuga. Öll að-
alatriði hátíðarinnar hafa þegar
verið ráðin, bæði sýningar, sam-
komur og þeir almennu fundir, sem
haldnir verða í Niðarósi vegna
minningarhátíðarinnar. Áætlaður
kostnaður af sýningunum einutn
saman, cr 390.000 krónur, og ber
Niðarós helnþng þeirra útgjalda, en
hinn heltninginn fylkin tvö,
Þrændalög nyrðri og syðri. Ríkið
sjálft stendur ekki að þessari há-
tíð fjárhagslega, heldur aðeins bær,
setn hefir tveim fimtu hlutum fleiri
íbúa cn Reykjavík, og nágranna-
sveitir hans.
I-Iér er verið að tala utn að halda
hátíölega 1000 ára minning Alþing-
is og íslenska ríkisins, sama sum-
arið sem Þrændut halda síua 900
ára hátíð, til vegsetndar Ólafi helga.
Að Jtessu stendur ekki einstakur
bær eða sveitir, heldur landið alt.
Og út ttm heim er tniklu tneira tal-
að uni Jiessa hátíð en hina fyr
nefndu.
Og hér situr á rökstólum Jnng'-
kjörin nefnd og hefir setið nú um
hrið. Hún hefir kosið nokkurar
nefndir, að Jtví er segir í blöðun-
utn, og hún heíir átt tal við stjórn-
ir nokkurra félaga hér í bænum,
Jteirra, er líkleg. Jtykja til einhverr-
ar aðstoðar viö hátioina. En hvað
hún hefir að öðru leyti gert, veit
engiun. Engar, cða sama sem eng-
ar, af ákyörðunum hennar hafa ver-
ið gerðar heyrinkunnar, en þó er
það vitanlega naúðsynlegt, að lands-
menn allir fái færi á að fylgjast
meo því, sem gert er í svo mikil-
vægu máli, því að úrslit Jtcss verða
Jtó, Jtegar ölhi er á botninn hvolft,
mest komin undir samhug og sam-
starfi fjöldans.
Almannafé er Jtað, sem notað
vcröur til ttndirbúnings og fram-
kvæmda hátíðinni miklu. Almaiuia-
hugur er Jiað ,sem setur svipinn á
hátíðina, og án alþjóðar Jrítttöku
verður hún engin hátið.
Þar verða margar hendur að
vinna verkið. Og þvi má ekki leyna
landsbúa tieinu um })að, hvernig
undirbúninginum er háttað.
Þrændur hafa haft annað \nnnu-
lag. Þeir hafa kvatt almenning tií
liðs við sig. Og það hefir gefist vel,
og nefndinni gengið vel starfið.
Mætti ekki eitthvað af þessu læra?
Það væri slæmt, ef samanburður
hátiðanna í Niðarósi og á Þing-
völlum yrði svipaður og meðferð
Þingvallakirknanna tveggja.
Veðurhorfur í dag.
Noröanátt og stilt veöm-. — 1
gærkveldl barst skeyti frá Skalla-
grími, sem þá var á Stranda-
grunni (noröaustur af Hornströnd-
um) og sá. liann þá ísbreiöu í
austri, sem virtist hreyfigarlítil.
Gullbringor
verða ekki á leið Mosfells-
liejðarvegarins nýja (sbr. Vísi
11. þ. m.), því að þær eru upp
frá Hafnarfirði (í landi Vífils-
staða?), en vegurinn um Mos-
fellsdal lil þingvalla á að liggja
sunnan í Skógarbringu (í Lax-
ness landi), eftir brjóstalág
þeirri, sem aðskilur hana og
Mosfellsbringu, sem er vinstra
brjóstið. — Síðan Gullbringu-
nafnið týndist syðra (i Gull-
bringusýslu), er af sumum ó-
fróðum raönnum nafnið rang-
lega færl á bringumar í Mos-
fellsdal. — I Mosfellsbringu hef-
ir lengi verið sel frá MosfellL
En snemma á næstliðnni öld
bygði þar bæ, og bjó þar um
tima, Jóhannes gullsmiður,fað-
ir Eyjólfs, föður Jóhanns frá
Svcinatungu (og Brautarliolti).
Hafði hann þá sagt, að nú mætti
nefna bringurnar Gullsmiðs-
bringur, og býst eg við, að það
hafi máske átt þátt i, að þang-
að færðist Gullbringu-nafnið. —
Qft eru menn sorglega kæru-
lausir um rétta meðferð ör-