Vísir - 31.05.1928, Blaðsíða 2
V1S 1 R
Fengum með Briiarfossi:
Lauk i pokum
Kaptöfliu*.
Nokkpir pokar enn ettir at
Eyvindarkartöfliim.
Nýkomið:
Príma, galv. þaksaumur
með mjög stórum haus.
Feröakoffort 30x70 ctm.,
, 7 tegundir mjög ódýrar,
A. Obenliaupt.
týnir ekki Iofí sfnn.
Gæðin eru dbreytanleg.
Krennaflokkur I. R.
fær góðar viðtökur í Lundúnum.
London FB. 30. maí.
Höfðum „privat“-sýningu í
gærkveldi í leikfimissal Poly-
technic Institute, en liann er
stærsti leikfimissalur í Lund-
únum. Viðstaddir voru helstu
professional og amatör leik-
fimiskennarar Lundúnaborg-
ar. Þótti þeim sýningin takast
framúrskarandi vel og luku
miklu lofsorði á kennarann,
Björn Jakohsson. Mynd var
íjirt í Evening Standard af
komu okkar til Lundúna í gær-
kveldi. Höfum ekkert komist
út í dag fyrir blaðamönnum og
Ijósmyndurum frá öllum aðal-
blöðum Lundúna. Um sextíu
myndir liafa verið teknar af
okkur hér. First National og
Pathé Freres Cinema létu taka
kvikmyndir af staðæfingunum.
Sýningu liöldum við í Lundún-
um á laugardaginn kl. 3 ineð
aðstoð skrifara breska leik-
fimisfélaga samþandsins og
fleiri, sem sáu okkur í Calais.
Gerum það ó'keypis, en þeir
bera peningalega ábyrgð á
sýningunni. — Erum boðin út
í kveld. Kveðjur.
Símskeyti
Khöfn, 30. maí. FB.
Leitað að Nobile.
Frá Osló er símað: Stjórnin
í ítaliu hefir óskað þess, að hjálp
þeirri, er hún hafði beðið norsku
stjórnina um, til þess að leita að
Nobile, verði frestað, það eð
Ítalíustjórn íhugi málið.
Flugmaðurinn Holni er lagð-
ur af stað frá Tromsö og held-
ur áfram ferð sinni, þrátt fyrir
þetta. Frekari hjálp af Norð-
mannahálfu sennilega frestað.
Jugoslavar og Italir.
Æsingarnar í Jugoslaviu eru
sprottnar af óánægju Jugoslava
við stjórnina í Jugoslaviu út af
því, að stjórnin hefir óskað
þess að þingið i Jugoslaviu sam-
þykki Nettunosamning á milli
Jugoslaviu og Italíu, er gert var
uppkast af 1924. Mússólíni hefir
margsinnis óskað þess að fá
samninginn samþyktan. ítalska
stjórnin hefir sent stjórninni í
Jugoslaviu orðsendingu út af
æsingunum og heimtað móðg-
unarbætur.
Bretar og Jugoslavar.
Frá London er símað: Blaðið
Times álítur, að breskir bank-
ar liafi heimtað Nettunosamn-
inginn samþyktan sem skilyrði
fyrir lánveitingu til Jugosiaviu.
Frá Grikklandi.
Frá Aþenuborg er símað:
Samkomulag liefir náðst um
það, að Zaimistjórnin verði
áfram við völd, studd af frjáls-
lyndum. Venizelos verður aft-
ur flokksforingi frjálslyndra.
Afskifti hans af stjórnmálum
nú verða sennilega þau, að liann
geri tilraun til þess að koma í
veg fyrir áformaða samninga-
gerð milli Grikklands, ítalíu og
Tyrklands.
Skóiamáiið enn.
—O—
1 síðasta tbl. „Tímans“ er ver-
ið að gera tilraun til að verja að-
gerðir kenslumálaráðherrans i
skóiamálinu. Telur blaðið „úlfa-
þyt Reykjavikurdagblaðanna út
af takinörkun á fjölda þeirra
nemenda, er inntöku fá í menta-
skólann hér, ástæðulausan".
Hér sé verið að stofna unglinga-
skóla, sem veita eigi æskulýð
bæjarins almenna mentun, jafn-
framt því, sem reynt sé að koma
á verkaskiftingu milli skólanna,
þannig, að mentaskólinn taki
við þeim unglingum, sem lik-
legastir séu til frámhaldsnáms,
en um leið sé greitt úr liúsnæð-
isvandræðum þess skóla.
Hverskonar mentun skyldi
það vera að áiiti „Tímans“, sem
mentaskólinn veitir nemendum
gagnfræðadeildar? Er það nokk-
Barnavagnteppi
komin aftur.
Brauns-
Verslun*
liokkra daoleoa fisliion
vantar. — Uppl. á Bakkaslig 5
kl. 7—9 siödegis.
SigiiÉr Potgrímssofl
uð annað en „almenn mentun?“
Vitanlega ekki. En það er kunn-
ugt, að hinn nýi skóli á áð vera
tveggja ára skóli að eins, svo að
hann er bersýnilega stofnaður
fjæst og fremst í því skyni, að
draga úr þeirri mentun, sem
æskulýðnum er gefinn kostur á
í gagnfræðadeild mentaskólans.
Biaðið skýrir svo frá, að ekki
sé ráðgert að byggja yfir þenn-
an nýja unglingaskóla í bráð,
lieldur verði kensla látin fara
fram í skólahúsum ríkisins, þar
á meðal fyrst og fremst í menta-
skólahúsinu. Virðist þvi vera
farið nokkuð einkennilega að
því, að bæta úr húsnæðisvand-
ræðum mentaskólans! Virðist
svo sem alveg eins liefði mátt
hafa kensluna í gagnfræðadeild
skólans að einhverju leyti seinni
Iiluta dags, eins og að nota hann
scinni hluta dagsins fyrir ung-
lingaskólann. Og yfirleitt, hvaða
húsnæði sem nota á fyrir ung-
mennaskólann, þá virðist svo
sem eins mundi mega nota það
fyrir gagnfræðadeild menta-
skólans. Úr skólaiiúsnæði er á
cngan liátt bætt með stofnun
þessa nýja skóla, nema síður
sé, ef gert er ráð fyrir, að við-
taka verði veitt enn fleiri ung-
mennum en gagnfræðadeild
mentaskólans hefir gert.
Um verkaskiftinguna milli
skólanna er það að segja, að
engin trygging er fjTrir því, að
hún verði eins og hlaðið ráðger-
ir. Með þeirri liandaliófstak-
mörkun á fjöldanum, sem veita
á inntöku í mentaskólann, getur
vel farið svo, að bægt verði frá
ýmsum, sem betur eru fallnir
til náms en margir þeirra, sem
þó kunna að verða liærri við
prófið. Iveinur þar margt til
greina, sem öllum skólafróðum
mönnum ætti að vera kunnugt.
Hins vegar er augljóst það rang-
læti, sem af þessu getur leitt.
peir unglingarnir, sem með
þessum liætli verður hægt frá
mentaskólanum, en eiga efnaða
aðstandendur, geta aflað sér
meiri kenslu og síðan e. t. v.
náð gagnfræða- og stúdents-
prófi, en fátæklingarnir verða
að liverfa frá fyrir fult og alt.
Hinn fyrirhugaði ungmenna-
skóli gctur vitanlega haft sitt
hlutverk, auk gagnfræðadeildar
mehtaskólans. En hann gétur
ekki jafngilt henni. Og livers
vegna á beinlínis með valdboði
að liindra það, að unglingarnir
geti fengið þriggja ára gagn-
fræðaskólakenslu, þeir sem þó
eru sæmilega til þess fallnir? —
Sú áslæða, að annað sé ekki
fært, kostnaðarins vegna, er
tæplega frambærileg. En auk
þess er óvíst, að nokkuð verulegt
sparist, með þvi að hafa skólana
tvo. Tveir skólar hljóta að verða
dýrari í rekstri en einn. Hins
vegar hefði það vitanlega verið
fær leið til að draga úr kostn-
aði rikissjóðs við skólahaldið,
að láta bæjarsjóð Reykjavíkur
greiða einhvem hluta af honum,
alveg eins og ráðgert er um ung-
lingaskólann.
Næturvörður L. R.
pegar L. R. kom á föstum
nætui’verði fyrir 7 ámm, var
gert ráð fjrrir að þetta fyrir-
komulag vrði bæði bæjarbúum
og læknum til hægðarauka:
bæjarbúar ættu þá alt af greið-
an aðgang að lækni á nótt-
unni, en læknarnir gætu haft
ótruflaða næturró fyrir utan
sínar varðnætur. En því miður
hefir reyndin orðið sú, að ó-
ánægju hefir kent hjá báðum
aðilum. Fólkið liefir verið ó-
ánægt með að vera bundið við
einn lækni, og umkvartanir
hafa hejTst um að stundum væri
erfitt að ná í næturlækninn, o.
s. frv. En óánægjan hefir ekki
verið minni læknanna megin.
Mikið af næturferðum þeirra,
ef ekki meiri hlutinn, liafa ver-
ið óþarfasnatt, sem hefði áttt að
spara lækninum. J>að er t. d.
ekki óalgengt, að fólk rýkur í
að kalla á næturlækni, ef harn
vaknar og fer að orga. pegar j
ófærð er svo mikil á vetrarnótt-
um, að ekki verður koinist á-
fram á hjóli (bill fæst aldrei eft-
ir kl. 2), segir sig sjálft að hætt
er við að einn fótgangandi
maður geti orðið ónógur til að
gegna 511 u sem að kallar milli
Suðurpóls og Selbúða. pá má
geta þess, að næturvitjanir borg-
ast yfirleitt afarilla. Sumpart
vegna þess, að flestar þeirra
liggja til fátældinga, sem ekki
geta horgað, sumpart vegna
þess, að sú trú virðist vera tölu-
vert úlbreidd að ekki þurfi að
'borga næturlækninum neitt.
Ef læknirinn notar bíl þann
tíma sem bílstöðvarnar eru
opnar, verður útkoman því
venjulega sú, að læknirinn fær
að horga 10—20 kr. fyrir bílinn,
en fær lítið eða oft ekkert fyrir
vinnu sína og ónæði.
pegar næturvörðurinn komst
á, bjuggust læknar við að bæjar-
félagið mundi létta undir þessu
fyrirtæki þeirra, t. d. með jþví
að leggja til bíl, eins og tíðkast
erlendis, þar sem skipulegum
lænkaverði hefir verið komið á.
L. R. liefir þvi fyrir löngu farið
fram á það við bæjarstjórnina,
að næturlæknirinn fengi bíl \H
ókeypis afnota á næturferðum
sínum. En ekki hefir orðíð
neinn árangur af þeim málaleit-
unum enn þá. Á fundi L. R. í
aprílmánuði síðastliðnum var
samþ., að leggja næturvörðinn
niður 1. maí, svo framarlega
sem eklci liefði þá fengist ákveð-
ið svar við bréfi L. R. dags. 22.
des. f. á. til bæjarstjórnarinnar
út af næturbíl.
Svarið er ókomið enn, svo að
nú verður næturvörðurinn
lagður niður frá 1. júní næst-
komandi.
Til að koma í veg fyrir mis-
skilning skal þess getið, að með
þessu er ekki gert neitt verkfall
af læknanna hálfu, heldur að-
eins liorfið aftur til þess sem
áður var, áður en næturvörð-
urinn komst á. Hver læknir
annast sína sjúklinga, einnig a,ð
nóttunni, eftir því sem þörf er
á. En menn eiga ékki eins vís-
an aðgang að einum lækni eins
og verið hefir undanfarið.
Níels P. Dungal.
p. t. form. Læknafél. Rvikur.
FB. 30. maí.
í dag eru liðnir fjórir mánuð-
ir frá þvi að Slysavarnafélag
íslands var stofnað. J>að hefir
verið fremur hljótt um það
liingað til. pað er þó ekki Jiægt
að kvarta jdir því, að félagið
Iiafi ekki fengið sæmilegar und-
irtektir hjá almenningi. pað má
miklu fremur segja, að eftir at-
vikum hafi þær verið ágætar.
]>að virðist að mönnum liafi
skilist, að liér var þarft og gott
málefni á ferð.
Menn og konur af öllum
stéttum þjóðfélagsins liafa
gerst félagar. Einn af ráðherr-
unum var á meðal stofnenda
þess, ásamt fjölda erfiðismanna
og kvenna. Embættismenn, iðn-
aðarmenn, bændur, kaupmenn
og sjómeim hafa lagt því lið-
sinni. Elsti félaginn er 80 ára
gömul kona, sá yngsti, nýfædd-