Vísir - 31.07.1928, Blaðsíða 2

VÍSÍH
Höfum fextgid:
Kaffibrauð „Mariea.
Skipskex.
Export Luneh
ískex í 7i og 72 ks.
Fyx»iB»ligg j&ndi:
Hrísgrjón og hrísmjöL
A. Obenliaupt.
Símskeyti
Khöfn, 30. júlí. FB.
Zappi heimsækir móður
Malmgrens.
Frá Stokkhólmi er simað:
Zappi hefir heimsótt móður
Malmgrens og skýrt henni frá
því, að Malmgren hafi verið
orðinn örmagna og hafi hann
óskað þess, að verða skiíinn eft-
ir þar á isnum. Zappi kvað
Malmgren enga daghók hafa
haft. Frúin og tengdasonur
liennar, dr. Fagersten, segjast
taka frásögn Zappi trúanlega.
Zappi sagði að skinnbuxur hefði
legið á ísjakanum, er Sjulcn-
ovski flaug þar yfir, þar sem
þeir voru Zappi og Mariano, og
hafi þess vegna lialdið, að þeir
væri þrír.
Stefna nýju stjórnarinnar í
Jógóslavíu.
Frá Berlín er símað. Nýja
stjórnin í Júgóslaviu fylgir
sennilega stefnu fyrverandi
stjórnar. Hefir hún ákveðið að
kalla saman þingið þrátí fyrir
þingrofskröfu Kroata. Búast
menn þess vegna við að Kroat-
ar stofni sitt eigið þing í Agra-
in. Allir kroatisku þingmennirn-
ii' eru farnir þangað frá Bel-
grad.
Olympíuleikarnir hef jast.
Frá Amsterdam er simað:
Olympiuleikarnir byrjuðu í gær.
Þátttaka íþróttamanna frá 45
löndum. —- Finnlendingurinn
Nurmi vann 10 kílómetra hlaiip-
ið og setti Olympískt met.
Utan af landi.
—o—
Seyöisfirði, 30. júlí, F.B.
Dr. Guðmundur Finnbogason,
landsbókavörður, frú hans og dótt-
ir, komu hingaö fyrir nokkru svð-
an landveg frá Akureyri. Hélt dr.
Guömundur nokkra fyrirlestra í
SuSur-Múlasýslu og einn hér vi‘S
nnikla aðsókn og besta orðstír.
Hjónin fóru heimleiöis á Novu.
Þann 26. kom skemtiskipið Mira
hingað kl. 8 um kveldið. Gestun-
um var íxrðiö tií kaffidrykkju í
lierbergjum barnaskólans kl. 10.
Kvenfélag Seyðisfjarðar sá um
veitingarnar. Sigurður Arngríms-
son bauö gestina velkomna og
flutti kvæði; minmtist hann einnig
Færeyja. Sigurður Baldvinsson
flutti ræðu fyrir minni Noregs og
Norðmanna, en Haugsöen, prófast-
ur við dórakirkjuna í Ntðarósi,
rakkaði og mælti fyrir minni ís-
lands. Djuurhus skáld þakkaði
fyrir hönd Færeyinga og minntist
Seyðisfjarðar. Hannaas prófessor
ávarpaði Sigfús Sigfússon, þjóð-
sagnaritara, sem gestirnir höfðu
sérstaklega óskað eftir að yrði við-
staddur. Sigfús þakkaði. Sveinn
Árnason minntist víkingaferðánna
og óskaði Norðmönnum farar-
heilla. Norðmenn sýndu jþóðdansa
og þjóðsöngva. Þjóðvisur voru
sungnar, bæði aí Norðmönnúm og
Íslendingum. Gestirnir kvöddu
Seyðisfjörð og jrar með ísland kl.
3ýa um nóttina. Voru þeir stór-
lirifnir af móttökunum og yfirleitt
af íslenskri náttúrufegurð og
menningu. Kváðust þeir vera fullir
löngunar til þess að koma aiftur til
Islands og fóru allir hinir ánæg'ð-
ustu.
Maður nokkur.á Vopnafirði náði
20 tófúhvolpum í vor og seldi þá
iyrir 1700 krónur alla. Fekk hann
230 kr. fyrir mórauða og 30 kr.
íyrir gráa. Annar rnaður í Jökuls-
árhlíð náði 10 og fékk 1300 krón-
ur fyrir þá.
Sláttur byrjaði um miðjan mán-
uðinn. Búið að hirða af nokkrum
túnum. Spretta mjög léleg bæði á
túnum og útengi.
Dálítil síldveiði í net og nætur.
Svopular gæftir.
Köld veðrátta.
Siglufirði, 30. júlí. FB.
Tregur síldarafli nú. Þessa
viku er alls húið að salta um
2000 tunnur, þar af voru send-
ar með Dronning Alexandrine
1000 tunnur til útlanda.
Þorskafli tregur undanfarið.
Er nú að glæðast. Bátar fá i
róðri 7—10 skpd.
Alls hefir verið landað í
bræðslur um 40 þús. mál, þar
af hjá Goos 24 þús., dr, Paul
16 þús. mál.
Lögreglan liefir stöðvað upp-
skipun á síld af norskum hát-
um, er voru að landa í bræðsl-
urnar.
Þakjárn
og sljettjárn
allar bestu teg.
Allar lengdlr frá 8
—ÍO ft. 30 þuml. br.
Hvergi lægra verð.
Nýjar blrgðir.
Versl. B. H. BJARNASON.
Páll J. Torfason
frá Flateyri í Önundarfirði er
sjötugur í dag. Hann er nú
staddur liér i bænum ásamt frú
sinni. Er bústaður hans liér á
Hverfisgötu 32. En fast lieimili
hafa þau hjónin liaft í Kaup-
mannahöfn um mörg ár.
Páll er kominn af nafnkunn-
um höfðingjaættum í Vest-
fjörðum. Voru forfeður lians
margir garpar miklir, athafna-*
menn, stórfengir í skapívndi og
höfðinglyndir. Kippir Páli mjög
í kyn.
Mest hefir Páll starfa'i að
ýmsum fésýslumálum og frain-
fara utan lands og innan og haf a
hugsjónir hans jafnan stefnt að
þvi að reisa við fjárhag þj 'ðvr
sinnar. Hann var cinhver öfl-
ugastur livatamaður að stofnun
íslandsbanka og hafði mikið
starf við að koma honum á fót,
en ekki mun hann hafá lilotið
laun eða viðurkenning þess
verks að sama skapi. — Ilann
var og hvatamaður ttð samtök-
um þar vestra um skipakaup til/
fiskveiða og lét ekki staðar
numið fyrr en fram gekk, þótt
þungan róður væri að sælcja.
Þá stofnaði hann og til fyrir-
tækis, er vinna skyldi salt úr
sjó, bræða málni úr jörðu, lýsa
og hita kauptún og bændabýli
á Vestfjörðum, en- heimsstyrj-
öldin hægði öllum framkvæmd-
um. Þó vinnur Páll enn ósleiti-
lega að þessum hugsjóhum sín-
um og mun nú horfa vænlegar
en áður. Ennfremur hafði Pálf
með liöndum sölu á íslenskum
vörum á styrjaldar-árunum og
gekst fyrir að ná samningum
um lán i Lundúnum íslandi til
lianda. Mörg önnur stórniál
hefir Páll líaft með höndum,
er varða hag lands vors,
Páll hefir jafnan verið mjög
stórhuga og að rnörgu leyti langt
á undan sínum tima. Mundi
hann liafa betur mátt njóta
vitsmuna sinna, þeklcingar og
dugnaðar með rikari þjóð og
orkumeiri en íslendingar eru.
En hann er svo rannnur íslend-
ingur í livivetná, að liugur hans
hefir ekki Iivarfað frá málefn-
um ættjarðarinnar. Þau hafa
ávalt verið i fyrirrúmi. í öllum
sjálfstæðiskröfum og öðrum
menningarmáluin hefir liann
ski]iað flokk undir fremstu
merkjum.
Páll Torfason er hinn gervi-
legasti í allri framgöngu, prúð-
mannlegur og aðsópsmikill,
höfðingi heim að sækja, manna
örvastur, glaðlyndur, hnyttinn í
orðum og skarpur i rökræðum.
„Ekki’ er að sjá að elli hanu
saki“ og vænlum vér honum
enn langrar ævi og órku til
framkvæmdá' þarflégpai mafa
íandi vor.u.
Skipagöngur
mílli Reykjávíkur og útlamfa..
Tíu eimskip eru nii að stað-
aldri í förunr milli íslánds og
útlanda og era fíinun þeirra i:
eigu Eimskipafélags íslánds en'
Sameinaðafélagið og Björg-
vinjarfélagið eiga hin. Að visu
hafa þau ekki öll beinar sam-
göngur við Reykjavík og útlönd,
en þó hefði þetta þótt miIcHl'
skigftstóll' hér fýrif 15'i árum eða
lengri tíma. Þessi skipafjöldi
ætti og að vera nægur tíl1 jiess
að balda uppi tiðum f'érðunrvið
útlönd. En reynslan sýnir, að
enarcr stundum eiiis lángt irrilli
skipaferða eins og áður, á með-
an skipin voru hálfu færri.
Af jiessuni þrenr félögum,
sem nú annast siglingar, nýtur
Eimski pafélagið eill’ opiubers
styrks úr ríkissjóði, og liin fé-
lögin hafa enga skyldii til að
gefa út áætlanir 1‘yrr en þriin
sýnist og gera það ekkí, fyrren
áætlun íslénsku sliipanm er
komin út. Stilla þau þá svo til,
að skip allla, féláganua koma
um sama leyti, stundmn jáfn-
vel sama dag eða með dags
millibilí.
Þess vegna liður stundum
hálfur mánuður milli jicss að
skipin komi, en svo liggur Iiálf-
ur flotinn — eða fimm skip —
hér á höfhinni samtímis.
Eimskipafélaginu verður ekki
gefin sök á þessu. Það verður
að semja sinar áætlanir á undan
liinuin félögunum, og þá að það
reyni eitthvað að breyta til, þá
stoðar jiað lítið. Áætlun hinna
skipanna er breylt svo, að alt
kemur í sama stað niður og
skipin reka iivert annað. Svbna
liefir ])að verið ár eftir ár og
engar líkur til þess að það breyt-
ist, ncma með góðu samkomu-
lagi allra blutaðeiganda.
Engin rök ]>arf að þvi að leiða,
hvert tjón og óþægindi menn
hafa af þessum svo kölluðu
„kássuferðum“, en eru þá
nokkur ráð til þeSs að kippa
þessu í lag?
Landsstjórnin slæði vitan-
lega best að vígi til þess að leita
samkomulags við hin erlendu
félög i þessu efni, því að ekki
er líklegt, að keppinautur fé-
laganna, Eimskipafélag Islands,
fengi jafngóða álieyrn. En ef
landsstjórnin legði sig fram um
þetta, t. d. með aðstoð sendi-
lierra síns og lögjafnaðarnefnd-
ar, þa mundú’ að mínsta kostí'
fást greið svör frá félögunum,
hvort þau væri fáanleg til þess
að sem ja trm þetta aíriði, og þá
með hverjum skilyrðum. Þó að
ekki næðíst samkomulag nema
við annað félagið, þá væri mik-
ið unnið. FTestum mtrn virðast,
að ekki væri miklð í sölumar
Tagt, þó að annað hvort þeirra
„skifti um hcTgar“, svo að skip
þess kæmf hingað urn þær helg-
arnar, sem nú er skipalaust. Efa-
laust mundi það félagið vinna
sér nokkurar vlnsældir, sem
fýrra yrðí til þess að sýna þá
sanngirni, og það gæti að
miiTsta kosti sætt þefm þægind-
ura í mófí, að eiga liér kost á
besta Teguplássinu við liafnar-
bakkamv þá lielgina, sem eng-
in póstskfp væri hér fyrir.
FTestir munu lita svo á, að
útfendú félögih sjái sér tals-
verðan hag í' því að senda skip
sin hihgað dégi á imdan ís-
lensku skipunum eðá svo. En
gæ.ti hagurinn ekki orðið eins
mikill eða meirf, ef annað fé-
lagið léfi skip sin koma mitt á
milli „kássuférðánna“ ?
Það væri að minsta kosti fróð-
legt að vita, hversu mikinn hag
utTendu félögin telja sjer að
þeirri tilhögun, sem nú er á
skipagöngum.
Mörgum mun finnast það
fjarstæða og jafnvel óhæfa að
fara nú að styrkja erlenda
keppínauta Eimskipafélagsins
með fjárframlögum úr ríkis-
sjóði til þess að ná samkomu-
lagi um þctta atriði, en öllum
gæti komið vel að vita, hvort
félögin væri fáanleg til sani-
komulags um þetta atriði gegn
einhverri tiltekinni þóknun, og
hvað sem öðru líður, þá má um
þetta segja, að „enginn hefir á
spurninni.“
En á«5ur en það atriði
kemur til greina, þarf aivarfega
að leita samkomulags um áætl-
anir skipanna. Öllum híýtur að
vera ljóst, að það skipulag, eða
öllu lieldur ólag, sem m'i er á
skipaferðunum, er óhafandi og
hlægilegt, og mun enginn mæla
því bót. Ef hér kæmi fram
sterk og einhuga tihnæli uin
breytingar i skynsamlegt iiorf,
þá er harla ólíklegt, að bæði Iiin
erlendu félög virti þau a'ð vett-
ugi.
í þessu sambandi er vert að
vekja athygli á því, eins og oft
hefir verið gert áður, að noklc-
ura mánuði ársins eru mjög líð-
ar ferðir milli Englands og Is-
lands, stúndtim oft i viku, á
meðan fiskiflotinn siglir hcð-
an með ísfisk til Englands. AIl-
an þann tíma inætti alveg að
kostnaðarláusu, og með mjög