Vísir - 22.09.1928, Blaðsíða 2
VÍSIR
!i)) Mmwi )lshni ((1
Hðfum til 1:
Ullarballa
7 lbs*
50<5CGÍXHÍOÍÍÍÍOOÍSÍ1Í5ÍÍGÍÍ;ÍCOÍÍOÍÍÍÍÍ5ÍÍÍÍÍÍIÍÍÍÍÍÍÍKÍÍ;5ÍÍ;ÍÍÍÍÍÍÍOÍÍÍÍOOÍ>OÖ<1Í>ÍX
Nýkomið:
Craetz-vélar og varahlutir.
A. Obenliaupt.
>oooo;iooo;iooo;ío;>;io;>;ío;i;íoo;>;>;í;í;í;i;i;íoo;i;io;ío;í;íc;i;ioooo;í;ioo;
Símskeyti
Khöfn, 21. sept. F. B.
Fascistar auka valdsvið sitt.
Frá Rómaborg er símað: Stór-
ráð Faseistaflokksins hefir ein-
.um rómi gert nýja samþykt við-
vikjandi starfsemi stórráðsins.
í samþyktinni er ákveðið, að
stórráðið skuli hafa æðsta
stjórnarfarslegt vald í rikinu.
Undir forustu stjórnarinnar á
stórráðið að taka til meðferðar
öll stjórnarfarsleg mál, þar á
níeðal mál viðvíkjandi rikis-
erfðunum, valdi konungsins,
starfi þingsins, framkvæmdar-
valdi stjórnarinnar, samning-
um við önnur ríki og afstöðu
rikisins til Páfakirkjunnar. í
samþyktinni eru ákvæði um, að
óleyfilegt sc að handtaka eða
Jögsækja meðlimi stórráðsins,
án leyfis þess.
Nýja flugvélin.
Frá París er símað: Sér-
fræðingar hafa skoðað JieJicopt-
flugvél Ciervas. Álíta þeir að
Jielicoptflugvélarnar eigi milcJa
framtið fyrir sér og leiða af sér
miJdar framfarir í fluglistinni.
Flugvélin þarf aðeins lítinn blelt
til þess að hefja sig til flugs og
til lendingar. par að auki cru
flugvélar þessar miklum mun
öruggari en aðrar flugvélateg-
undir, þar eð vængirnir yfir
vélstjórasætinu koma í veg fyr-
ir, að ílugvélin steypist niður,
þótt mótorinn hili, en mótorbil-
anir eru orsaldr langflestra
flugslvsa.
Kellogg og vígbúnaSarmálin.
Frá Wasliington er símað:
Kellogg liefir neitað að ræða til-
Jögu Loudons um að kalla sam-
an stórveldafund viðvikjandi
takmörkun vígbúnaðar á sjó.
Yenizelos á leið til Rómaborgar.
Frá Aþenuborg er símað:
Venizelos lagði af stað til
Rómabórgar i gær til þess að
skrifa undir grísk-ítalska vin-
áttusamninginn.
Tvent ólíkt*
í grein í „Vísi“ 18. þ. m. er
tekin noklviið til meðferðar
dýrðarrolla sú, sem einhver „út-
lendur (?) stjórnmálamaður“
með grimu fyrir andlitinu,
syngur kenslumáláráðlierran-
um, meðal ánnars fyrir „menta-
skólalokunina" svo kölluðu. —
Grímumaðurinn tekur til sam-
anburðar takmarkanir þær,
sem gerðar liafa verið um nokk-
ur undanfarin ár á aðgangi að
verkfræðingaskólanum i Khöfn.
Mætti eg bæta við þetta eftir-
farandi a thugasemdum:
Aðgangurinn að kenslu verk-
fræðingaskólans danska er,
samkv. „prógrammi“ hans,
bundinn við það, að nægilegt
rúm sé fyrir hendi og ekki við
neitt annað, nema litilfjörlegt
skólagjald. Hinsvegar útheimt-
ast viss próf til þcss, að geta
innritast sem „examinand“ við
skólann, þ. e. til þess að geta
gengið undir fullnaðarpróf
lians, og „eksámínandarnir“
ganga fyrir öðrum um lcensl-
una. Á síðari árum liefir ské)l-
inn verið orðinn of lítill til þess,
að luegl væri að kenna öllum
sem óskuðu, ekki einu sinni
öllum sem rétt áttu til að inn-
ritast sem „eksaminandar“, og
því hefir aðgangurinn verið
takmarkaður í fullu samræmi
við það, sem ráð er fyrir gert í
„prógramminu“ sem að ofan
segir og eftir tillögum skólans
sjálfs, en alls eklci af því, að
danska lcenslumálaráðuneytið
Jiafi neina löngun til þess að
sJeíía sér fram í Jivaða Jífsstöðu
menn velja sér. Hér er aftur á
móti öllum vitanlegt, að aðalor-
sök mentaskólalokunarinnar er
ekki rúmleysi, því el' svo væri,
mundi elvki ráðgert saintímis að
troða inn í húsið öðrum skóla i
viðbiót, heldur- er tilgangurinn
sá, að svala sér á Reykvíldngum
og „koma í veg fyrir of mikJa
stúdentafjölgun“, eins og það er
kallað. Ráðlierrann telur fólkið
i landinu og reilcnar svo út, á
livað mörgum mentuðum
nújnmim þjóðin þurfi að lialda,
r'tt eins og þegar.bóndi telur
Sænsku
eru ekki aðeins bestar, heid^
ur jafnframt þær lang ódýr^
ustu. — Fást í
VERSL. B. H. BJARNASON.
Bordlinlfar,
mikið örval, þ. á m. fransk-
ir áryðnæmir (rustfrie) ágæt
teg. á kr. 1,25. GAFFLAR
og SEEIÐAR með öilu
verði, verður best að kaupa í
VERSL. B. H. BJARNASON.
bregður fyrir bliki af gaman-
semi og gletni, t. d. I veiðilönd-
um keisarans, eða það er, sem
brosað sé í gegnum tár, t. d. í
sögunni Góða nótt.
Á. Th. er á réttri leið — að
segja frá því, sem lífið liefir
Jíent honum, á sinn yfirlætis-
lausa liátt — að sýna oss brot
af veruleikanum, séð með lians
næmu sálarsjónum. Hann veit,
að það er unt að vera mikill í
innileikanum, án þess að ærsl-
ast eða Jiafa liátt — og á þeirri
leið er liann.
Jakob Jóh. Smári.
Utan af landi.
Hver fær kjötskrokkinn og
hver fær rúgmjölssekldnn á
tombólu Hringsins á sunnu-
daginn?
rollur sinar að haustinu til þess
að reikna út, liversu marga
brúta hann þurfi að setja á vet-
ur!
pað er þessi forráðamenska
ráðherrans, sem er hverjum
frjálslyndum manni á móti
skapi, en ekki Jútt, ef ólijá-
lvvæmilegt liefði verið að tak-
marka aðgang vegna rúmleys-
is, en því er ekki til að dreifa,
eins og áður er sýnl. pó hefði
einnig þá verið skylt að bæta
úr vandræðunum svo fljótt sem
unt var, en eins og alkunnugt
er, liafa þær tillögur um endur-
bætur við mentaskólann, sem
fram liafa lvomið, elílci átt sér
ákveðnari andstæðing en ni'iver-
andi Jvenslumálaráðlierra.
X.
Ritfpegn.
—o--
Axel Thorsteinson: í leiks-
lok. Smásögur, Rvík 1928.
Axel Thorsteinson er aðlað-
andi Iiöfundur. Velvild til allra,
sem bágt eiga á einhvern liátt,
skín út úr þvi, sem hann semur,
hógvær velvild, sem lætur litið
yfir sér, en ber votí um við-
lvvæmt lijarta. Og still Axels er
einnig á þenna liátt, liefir ekki
liátt um sig, en þung undiralda
innileikans er að baki.
petta eru sögur frá lokum
liins mikia hildarleiks, sem
geisaði árin 1914—18, myndir
af ýmiskonar örlögum, oftast
dapurlegum, þeirra manna, sem
verða saklausir fyrir liarðinu á
striði og styrjöld, ranglæti og
harðneskju. Vér sjáum líarla og
Jvonur, börn og ungar stúlkur,
koma utan úr myrkrinu, myrkri
þungra forlaga, :— rétt sem
snöggvast bregðnr á þau glampa
við frásögnina, og síðan liverfa
þau út í myrkur framtíðarinn-
ar — eins og fuglar, sem Jeiftra
snöggvast í skini varðeldanna
og hverfa síðan, fljúgandi út úr
soj’tanum og inn í sortann aft-
ur. En eftir er sár minning, sbr.
söguna pung spor. En stundum
22. sept. F. B.
Ilolti undir Eyjafjöllum,
Sláttur að verða búinn, geklc
betur en á horfðist í fyrstu.
Heyskapur að vísu lieldur minni
en í fyrra, en eklci útlit fyrir
nein vandræði liér um slóðir,
vegna lítils heyafla.
Garðujjpskera stendur yfir.
Garðávöxtur með fallegasta
móti.
Heilsufar gott.
Loftur Jónsson í Vík i Mýr-
dal hefir nýlega fengið sér vöru-
flutningabifreið.
Bifreiðaferðir til Víkur lialda
enn áfram.
Bæjaríréttir
cx==nJ
Messur á morgun.
í dómkirkjunni kl. n, sira
Friörik Hallgrímsson. Kl. »5, síra
Bjarni Jónsson.
í fríkirkjunni kl. 5, síra Árpi
Sigurösson.
í Landakotskirkju: Hámessa kl.
j árd. og kl. 6 síSd. guSþjónusta
nreS predikun.
í spítalakirkjunni i Hafnarfiröi
Hámessa kl. 9 árd. og kl. 6 síöd.
guöþjónusta meS predikun.
Sjómannastofan: Guöþjónusta
kl. 6 siöcl. Hr. Norheim talar. Allir
vdkomnir.
Veðrið í morgun.
Hiti í Reykjavík 11 st., ísafiröi
12, Alcureyri 13, SeySisfirði 13,
Vestmannaeyjum io. Stykkishólmi
12, Blönduósi 12, Raufarhöfn 11,
Hólum í Hornafirði 7, Angmagsa-
lik 7, Hjaltlandi 9, Tynemouth n,
Kaupmannahöfn, 9 st., Mestur hiti
hér í gær 13 st., minstur 10. Ur-
koma 0,1 mm. HæS (775 mm.)
milli íslánds og Skotlands. LægS
norðan viö Jan Mayen á suöaust-
urleiö. — Horfur: Suðvesturland,
Faxaflói, Breiöafjöröur: í dag og
nótt hægviöri. Úrkomulítið. Stund-
um þoka. Vestfirðir, Noröurland:
í dag og nótt sunnan og suðvest-
an gola. Víðast þurt. Vestan kaldi
úti fyrir. Norðausturland: í dag
suðvestan kaldi. Þurt veður. í nótt
vestan og norðvestan átt. Senni-
lega allhvass við Langanes. Aust-
firðir og suðausturland: í dag og
nótt vestan hægviöri og þurt.
Vísir
cr sex síður í dag. Sagan er í
aukablaðinu.
Kristín Einarsdóttir
Grjótagötu 9 er sjötíu ára í dag.
Námsbókakaup í Mentaskólanum.
Það er talsvert mikið fé, sem
nemendur Mentaskólans þurfa aö
verja til kaupakaupa ár hvert. Að
vísu kaupa margir nemendur not-
aöar námsbækur, til þess að spara
sér útgjöld, en bækurnar eru marg-
ar og dýrar. — Áður fyr var það
siöur, að bókauppboð var haldið
haust hvert í skólanum, og gehgii
þar notaðar námisbæk.ur kaupum
og sölum. En oft vildi við brenna
að uppboðin fóru fram með lítilli
íorsjá. — Nú síðustu árin hafa not-
aöar námsbækur aö mestu leytí
gengiö til formbókasala, og hefir
sú verslun veriö miður hagfeld.
Nú hafa nemendur skólans reynt
að kippa þessu í lag. Síöastliöiö
vor voru menn kosnir í nefnd, til
að athuga máliö, og komst þaö
í framkvæmd fyr en menn hugðu
í fyrstu. Er skólanium var lokið,
var keypt talsvert af notuðum bók-
um, af þeim nemendum, sem vildu
selja, og var þeim greitt andvirðið
í peningum. Veröa þær nú í haust
scldar nemenduin skiólans meö svq
Htilli framfærslu á verði, sem unt
er (ca. 10%), aðeins svo, aö þaö
hrökkvi fyrir koshiaöi. — Útsala
bókanna fer fram á „íþöku“, og
hefst í næstu viku. Verða útsölu-
dagarnir auglýstir í skólanum.
Eiga nemendur þar völ á notuðum
bókum með sanngjörnu verði —
og ættu þeir að minnast þess.
Suðurland
kom úr Borgarnesi í niorgun,
ineð fjölda farþega.
Enskur botnvörpungur
kom í morgun með veikan
mann. Var það annar vélstjóri,
og verður fenginn annar mað-
ur í lmus stað á skipið.
Hlutavelta Hringsins
verður haldin í Kópavogi á
morgun. Margir ágætir munir og
góöar veitingar.
Hannyrðasýningu
hefir frú Elísabet Helgadóttir á
morgun í gluggum hljóðfæraversl-
unar frú K. Viðar. Frúin hefír
kent hannyröir hér í bæ og- víðar
undanfarin ár.
Templarar
munið eftir dansleiknum í G.-T.
húsinu í kvöld.
íþróttablaðið
kemur út á morgun og flytur
margar ritgeröir og myndir, út-
lendar og innlendar. Sjá augl. á
4. síðu.
Uffi,
sem verið hefir að dýpka hafnir
fyrir norðan í sumar, kom hingaö
frá Akureyri í morgun og tekur
hér kol.
Ai veiðum
komu í nótt Balclur og Skúli
fógeti.
Ríkarður Jónsson
heldur kveldskóla í vetur eins
og aö undanförnu í fríhendis
teikningu, iitskurði og mótun, Sjá
augl. í blaðinti í clag.
Slökkviliðið
var kivatt til ]>ess að slökkva
eld á klæðaskerastofu Andersen og
Lauth í gær. Olíuhafði verið skvett
þar inn í ofn, til þess að kveikja