Vísir - 27.09.1928, Blaðsíða 5
f
Hún andaöist hér í bænum 20.
þ. m., 85 ára að aldri. Frú Jór-
unn var ekkja porvalds lieitins
Björnssonar, yfirlögregluþjóns,
og dóttir Sighvats Árnasonar
alþingismanns í Eyvindarholti.
peir, sem þektu Jórunni sál-
ugu að austan, luku upp einum
munni um það, að hún hefði
verið mesta liefðarstúlka. Allir,
sem þektu hana hér i bæ, og
hingað var liún komin 1885,
höfðu hið mesta álit á henni, og
liún átti hér marga vini og góða.
Jórunn sáluga var ákaflega vin-
föst og staðföst, og var aldrei
eitt í dag og annað á morgun.
Hún var húin að vera bindindis-
kona i 43 ár. Goodtemplara-
Reglunni var lagt það til lasts,
þegar hún kom hér fyrst, að þar
væri kveníólk, og hefði sömu
réttindi og karlar. Jórunn sál-
uga áleit sig þurfa að vera þar,
og var þar, eins og annarstaðar,
sér til sóma og félagsskapnum
til rnikils gagns.Laust fyrir 1890
kom sá þingmaðurinn, sem þá
barðist hest fyrir hindindismál-
inu, til einhverra hinna sem
voru utan þings og' mælti:
„Hvað á nú að gera? Mig vant-
ar eitt atkvæði i efri deild?“
Frv. var um það, að banna
snapsagjafir i húðum. Hann
sagði ennfremur, að það væri
ekki ólíklegt,að Sighvatur Árna-
son kynni að láta sig. Jórunn
sáluga fór eftir heiðni til föður
síns og fekk liann til að greiða
málinu atkvæði sitt, og fyrir
]mð gekk máhð fram á Alþingi.
„Vildir þú nú ekki líta til með
Jórunni?“
Á liverju sumri kom porvald-
ur Björnsson til kunningja
sinna til að vita, hvort þeir færu
ekki i neitt ferðalag, og ef. svo
yrði, „hvort þeir þá ekki vildu
lita til með Jórurini“. Vinir
þeirra voru fúsir til þess, að líta
til með Jórunni, því vandinn
var enginn. Hún sat Ijómandi
vel á hesthaki. porvaldur
Björnsson útvegaði henni liest,
scm oftast var hesti hesturinvi í
förinni. Hún var þaulvön Mark-
arfljóti, sem er mikið vatn, og
‘hreytir sér daglega. Einu sinni
]>cgar hún var heimasæta í Ey-
vindarholti kom vinkona henn-
ar eitt vorið og spurði hana,
hvort hún gæti ekki fengið föð-
ur sinn til að hjálpa sér urn einn
hest af heyi. Sighvatur sagði, að
það yrði þá að vera gert alger-
lega á laun. pegar allir voru
háttaðir fóru þau feðginin og
bundu lieybagga á hest, en hún
reið með hestinn í taumi yfir
Markarfljót, „en þá mátti mað-
ur nú ekki fara djúpt.“
Belgvetlingar — jarðarför.
porvaldur Björnsson var hinn
spengilegasti maður, fótnettur
og vel vaxinn, en mikið úti á
götunni, vegna stöðu sinnar.
Hann nolaði injög skóhlífar, til
þess að lialda fótunum þurr-
um. pá kemur einn kunningi
hans, gefur skóhlífunum horn-
áúga og segir: „Finst þér ekki,
V í S IR
Fimtudaginn 27. sept 1928.
að þeir verði nokkuð stórir
á þér fæturnir í þessum rosa-
bullum?“ Siðar þurfti maður-
inn sjálfur að nota skóhlífar, og
þegar porvaldur sá skólilífarn-
ar á honum, spyr hann: „Finst
þér ekki að þeir verði nokkuö
stórir á þér fæturnir í þ-ssu?“
„Jú, hiðjum guð um náð.
pegar eg er húinn að snúa vík-
ingaskipunum, sem eg' geng á,
fyrir hornið á Godthaah, þá rek
eg nasirnar á þeim í stjórnar-
ráðshúsið.“ Og Jórunn hæddist
að því, þegar hún sá manninn
næst, að nú væri víst orðið móð-
ins að liafa stóra fætur. Hún
þurfti að verja mál mannsins
síns, því að þau voru ákaflega
samhent. En einhvern veginn
var það nú samt svo í þetta
skifti, að porvaldi fanst tæplega
að þau liefðu sigrað.
En sigurinn kom bráðlega. pað
var jarðarför hér i bænum, í
mesta norðan nepju stormi;
maðurinn, sem mest hafði talað
um skóhlífarnar, var þar við
húskveðjuna og liafði dregið sig
í hlé norðan undir liúsinu, og
til að kala ekki á höndunum,
liafði hann látið á sig fremur
laglega helgvetlinga, og liélt að
enginn tæki eftir því. En þannig
átti nú ekki að verða. pangað
kemur porvaldur Björnsson,
og segir: „Nú, ertu með belg-
vetlinga við jarðarför?“ Hinn
strauk belgvetlingana af sér of-
an í vasann. Nokkru seinna
mætir porvaldur Björnsson
lionum aftur og segir: „pú
kemur aldrei til Jórunnar núna,
eg lield hana langi til að tala
við þig.“ — Maðurinn fór til
Jórunnar. pegar hún sér hann
byrjar liún að lilæja, „þú varst
með belgvetlinga við jarðarför
nýlega!“ og' lætur siðan rigna
yfir hann og belgvetlingana
hans lilátrinum, háðinu og
spottinu, svo að hann mun ekki
liafa belgvetlinga við jarðarför.
ina í dag, því að þá hlær liún
liann í hel.
I. E.
SiáturtíMn.
Hún stendur nú* sem hæst hér i
bænum um þessar mundir og' fram
yíir mánaöamótin. Mun láta nærri,
aö slátrað sé um og yfir 1200 fjár
daglega hjá Sláturfélagi Su'ðurlands
og talsverðu annars staðar. Er tal-
ið, að fé muni ekki væmia nú yf-
irleitt en í meðallagi, og úr sum-
um sveitum er það með rýrara
móti. — Mjög kvarta rekstrar-
menn austan úr sveitum undan
því, að vart sé nú hægt aðl láta fé
grípa niöur í sæmilegum liaga, úr
því að komiö sé suður um heiði að
Lækjarbotnum, því að þar fyrir
i(eðan sé land alt fjötrað girðing-
um, aö minsta kosti meöfram veg-
inum. Væri þó ekki vanþörf á, að
fé, senr rekiö hefir verið um langan
veg og orðið er þreytt og svangt,
er það kemur hingaö í nágrenni
bæjarins, fengi að hvíla sig og
grípa niöur sér til gagns á sæmi-
legu haglendi, áður en það er rekið
síðasta spölinn til bæjarins. En
eins og nú er komið, mun loku fyr-
ir það' skotið að mestu. — Þá er
og orðið rnjög tafsamt og óþægi-
legt, að koma fjárrekstrunr áfram
þegar fjölskyldai
ætlaði ad kaupa bíl -
Húsmóðirin
vildi fyrst og fremst vera viss um, að ör-
ugt og létt væri að alta bifreiðinni.-----
Hún kaus Chevrolet.
Dóttirin
var sérstaklega hrifin af, hve auðvelt var
að opna og loka rúðunum, hversu liand-
hægir vasarnir voru í hurðunum og hinu
skínandi Dueo-lakki. — — Hún kaus
Chevrolet.
Sonurinn
vildi fá skrautlega bifreið og rennilega,
og ekki neitt skrapatól, sagði liann.-----
Hann kaus Chevrolet.
Afi
sagðisl ekki þekkja mikið til bifreiða, en
þegar liann lieyrði, að General Motors sel-
ur 7000 Chevrolet-bifreiðar á dag — kaus
liann Chevrolet.
Tengdasonurinn,
sem var verkfræðingur, liélt fyrirlestur
um, að vélin væri lijartað, lofthreinsarinn
lungun, og olíuhreinsarinn samsvaraði
nýrunum. pegar þessir hlutir eru í lagi, er
það trygging fyrir því að bifreiðin sé
ábyggileg. — Vegna sinnar verkfræðilegu
þekkingar kaus hann Chevrolet.
Húsbóndinn
leit í sparisjóðsbókina, og þegar hann
heyrði, hvað Chevrolet var ódýr, og hve
borgunarskilmálarnir eru liagkvæmir lijá
General Motors, kaus liann og keypti
Chevrolet. S 1 'f'l
Jóh. Ólafsson & Co.
Reykjavík.
Aðalumbotisiiieiiii fyrir General Motors Mfreiðar á Islandi.
á vegunum hér í nágrenni bæjar-
ins, siðan er girðingar komu með-
fram vegunum og bifreiðaumferð-
in varð svo gífurleg, sem hún er nú
orðin. — Verða rekstrarmenn iðu-
lega að hrekja féð út af veginum,
meðan bifreiðar eru að kornast
leiðar sinnar, en sumstaðar er svig-
rúmið mjög lítið utan vegarins,
sakir giröinganna. — Lendir þá alt
í Jivögu, troöningi og hálfgeröum
vandræðum, og verður féð fyrir
sifeldu ónæði og hrakningum af
])essum sökum. Væri miklu betra
og hagfeldara, að geta rekið það
með hægð utan vegarins, en það
er nálega ómiögulegt á köflum,
sakir þess, að víða má heita að
girðingarnar sé fast við veginn.
Afleiðingini af öllu þessu girðinga-
fargani verður því sú, að féð
kemur nú hraktara til bæjarins, en
áður gerðist, meðan girðingarnar
toru ekki konmar uni allar jarðir.
Eins og áður var,sagt, er nú
kvartað mjög yfir hagleysi með-
íram vegunum hér i Mosfellssveit-
inni, sérstaklega meðfram austur-
hrautinni. Þar er, eins og menn
vita, alt gras, utan girðinga, upp
urið undir eins og sumri hallar og
hætt er aö spretta. — Er því til
litils gagns, aö nema staöar meö
fjárrekstra aö haustinu á þessu
upp urða landi, og því er það, að
fé kemur stundum hálf-svangt til
bæjarins, og verður oft að bíða
liér dægur eða jafnvel sólarhring,
áöur en því er slátrað. —
Það er vafalaus rétt, að lítið
muni nú um haga á landi því, með-
fram austur-brautinni, sem ferða-
mönnum er heimilt til afnota. En
mikið land og gott er þó til skamt
fyrir ofan Elliðaár, sem rekstrar-
menn gæti sennilega fengið til af-
nota, gegn sanngjörnu endurgjaldi.
— Er þar átt við Grafarheiði. Hún
er viðlend mjög og þar er ágætt
sauðland, en engi von er til þess,
aö landeigandi láti heiðina fala til
afnota endurgialdslaust. En frá-
lcitt yrði kostnaðurinn þó svo
mikill, ef kostur væri ger á land-
inu á annað borð, að mjög miklu
munaði fyrir bændur. Og sennilega
mundi engi nraður sjá eftir þeim
aurum. —
Ef vel væri, ætti alt það fé, sem
langt er að komið og þreytt er
orðið og slæpt, að fá að hvílast
vel þar efra í gó'ðu haglendi, áður
en það er rekið hingað til slátr-
unar. — Ætti að mega haga því
svo, að hver rekstur fengi að hvíl-
ast þarna og iafna sig hálft eða
lieilt dægur.