Vísir - 07.10.1928, Síða 5
VISIR
Sunnudaginn 7. okt. 1928.
Eruð þér ,Spécials-maður?
w<,rvrv/\»,V*>íVvriirt.fvrvrvrvrt.r».í^r»inif*ifi.rtif»,f(.ri.rsf<<fi.f*lft.ri.rKr«irkrkrtirvísr.f^M.rvrkrsrhry!
3w3w«/VSÍVWS/WW'*ÍVWl/VSÍ,>iWMt*'»íWSÍWSíí#l»«iSí'*«JV%lWW»«í%i'*íMiMMW%?'
Lærið inngöngnorðið:
„Tattugu og f|ói*ap
hœfilega stórar^.
.<Y>»
b
Otilegur kaupstaðadrengja í
íjallabygðum í sumarblíðunni
eru farnar að tíðkast talsvert
síðari árin, og mælast þær stór-
um betur fyrir en útilegurnar
fornu. — Einn nýr slíkur úti-
legustaður er Kaldársel, sem
liggur til í'jalla uppi, í suðaust-
ur frá Haínaríirði. Þar á K. F.
U. M. nú laglegt timburhús á
bakka Kaldárinnar, sem tær og
hrein og svöl rennur frain lijá,
og sendir lágan, þýðan nið inn
í liúsið. — Þar var nú i sumar
lialdið uppi útilegu eða sumar-
dvöl fyrir drengi úr liafnar-
firði og Reykjavik um mánað-
artíma, frá 15. júlí til 15. ágúst.-
Voru þar alls 27 drengir, frá
7—14 ára. Flestir voru þeir í
einu 17, — en fæstir 7. — Starf-
ið var rekið af K. F. U. M. í
Hafnarfirði og Reykjavik, en
Jiin dagiega forstaða drengja-
heimilisins i selinu var falin
ungfrú Iialldóru Einarsdóttur
og með henni ungfrú Sigriði
Helgadóttur, báðum úr Hafn-
arfirði. Iðulega fengu drengirn-
ir heimsóknir góðra vina, einlc-
um um helgar, — og einn
sunnudaginn fór fram fjöl-
menn guðsþjónusta uudir for-
ystu séra Friðriks Friðriksson-
ar. — Hver dagur var byrjaður
með bæn og söng, og endaður
á sama hátt; fánaliylling fór
þá og fram, eins og venja er
til, þar sem K. F. U. M. ræður
fyrir. Annars liðu sólskinsdag-
arnir i ljúfum leik, við góða
leiðsögn. Fjallgöngur, berja-
leitir, leikir og hollar lireyfing-
ar voru daglega iðjan í sumar-
dvölinni. Drengirnir voru hin-
ir ánægðustu yfir útilegu-
mannalífinu, og allir vildu þeir
gjarnan lengur dvelja i selinu
en kostur var á; ílestir voru
þeir þar í 3 vikur, fáeinir skem-
ur. Þetla var aðeins byrjun, en
ráðgerL er nú þegar, að lengja
útilegutíma drengjanna fram-
vegis, þar eð byrjun þessi
reyndist svo einkar vel. For-
eldrar og aðstandendur drengj-
anna voru einkar ánægðir með
tilraun þessa, og æskja einlæg-
lega að starfinu verði haldið
áfram næsta sumar.
drengina næga mjólk i selinu.
lljálp kom einnig til girðingar
um Kaldárselstúnið, sem fé-
lagið hefir í hyggju að rækta
upp að nýju. Alla slíka vcl-
vildarfulla hjálpsemi ber að
þakka. Margra ómaka, sem fé-
lagar lögðu á sig við aðflutn-
inga og með ýmsri lijálp Jjer
og þakksamlega að minnast.
En sís.t má gleynia að þakka
þeim, sem liöfðu liina daglegu
forstöðu drengjalieimilisins á
hendi, og alla umsjón með
þeim, og' leystu þann starfa
svo einkar vel af liendi.
I einu orði sagt, drengirnir
höfðu mjög gott af dvöl sinni i
fjallaloflinu Jiolla og lireina,
og undu Jiið besta útilegulíf-
inu.
Hér var golt og' þarft fyrir-
tæki byrjað, sem vonandi á sér
góða og langa starfs-framtíð.
Árni Björnsson.
Nýr tortbær.
—o—
Þaö oná meö sanni segja, aö viö
íslendingar liöfum löngum veriö
all-hreyknir yfir því, liva'ð lengi ■
okkur hefir tekist a'5 halda i tungu
vora og þjóðerni, og" þá hefir okk-
ur heldur ekki gleymst a'Ö gorta
ögn af sögufró'öleik okkar og ætt-
göfgi.
Fráleitt er neitt út á þetta aö
setja, því þá er heldur von um, að
við loðum sent lengst á þessuln
kostum.
Þrátt fyrir þetta er nú samt svo
komið fyrir okkur, að hér í Rvík
og nágrenninu er flest glatað, sem
gæti mint á fortíðina. Hér er ekki
til svo niikiö sem fallegur islensk-
ur bær, hvað þá annað, sem bent
gæti á, hvernig hibýli og lifnaðar-
hættir voru hér fyrir 50—100 ár-
um, svo eg ekki fari lengra aftur
i timann. Fjarri fer, að eg hefði
óskað eftir, að sumir af okkar
gömlu lifnaðarháttum og hibýlum
hefðu til þessa staðið í stað, en
hinsvegar vildi eg gjarnan, að við
ættum sýnishorn af því eldra, víð-
ar en á fornminjasafninu og i
blaðaskræðum.
Eins og alþjóð veit, stendur til
að efna til mikilla hátiðahalda á
að þau verði prjállaus og sem allra
ójóðlegust.
Um fyrirkomulag við þetta tæki-
færi á Þingvöllum eða annarsstað-
ar, ætla eg ekki að rita. Þó vil eg
l)enda á eitt, sem mér þætti vel við
eiga að gert væri fyrir þessi há-
tiðahöld, og það er: Að reistur
\æri snotur torfbær með gamla
laginu. Flér í Reykjavik og ná-
grenninu er búið að rifa alla slíka
bæi, að undanskildum Sölvhól, sem
ennþá stendur uppi, en hann er að
heita má fallinn og svo hefir hann
aldrei verið stór né fagur. — Hann
er sýnishorn af bæjum, eins og
þeir voru í sjávarþorpum, en eng-
ir.n spegill af íslensku höfðingja-
setrunum gömlu.
Hér innan við borgina ætti að
reisa stóran og fagran bæ, bygðan
úr torfi og grjóti, á fögrum stað,
með allstórum túnbletti í kring.
Öll herbergjaskipun á slílcum bæ
ætti að vera sem líkust því, sem
ti'ðkaðist á bæjum fyr á tímutni —
aJlir innanstokksmunir íslenskir, o.
s. frv.
Til þess að ná einhverju upp í
byggingarkostnaðinn. á bænum,
hefir mér dottið i hug, að 1930 ætti
að selja i honum allskonar al-is-
lenskan mat, og komiö gæti til
mála að selja aðgang að honum.
Eg þori að fullyrða, að þótt eng-
um öðrum þætti vænt um að sjá
þessa byggingu, þá þætti lönduin
okkar frá Ameríku gaman að því.
Það myndi rifja upp fyrir þeim
eldri, sem hér voru bornir og barn-
fæddir, hvernig var um að litast,
þá er þeir yfirgáfu Island, og þeir
yngri fengju dálitla nasasjón af
því, hvernig afi og amma hefðu
búið hreiðriö sitt.
Ekki geri eg ráð fyrir, að ríkið
eða bærinn hér færu að vasast i,
a'ö byggja umræddan bæ.
Ríkið og bærinn munu fyrir
193Ó hafa í nógn rnörg horn að
líta, þó þetta bætist ekki við, en
væntanlega myndi bærinn leggja
til ókeypis lóö. Ekki býst eg held-
ur við, aö neinn einstakur leggi út
i , að byggja hann, en með smá-
vægilegri hlutafjársöfnun hygg eg,
að það mætti takast.
Eins og lesendur sjá, er þetta
aðeins uppástunga, sem eg hér með
beini til góðra og gegnra manna,
í þeirri von, að þeir hjálpi til að
hrinda þessu í framkvæmd.
Dan. Daníelsson.
Hitt og þetta.
Flugferðir.
I byrjun septembermánaðar
voru níu ár liðin siðan skipulags-
bundnar farþegaflugferðir hófust
i Bretlandi. í ágúst 1919 þótti það
tíöindum sæta eigi litlum ef tveir
farþegar fóru í fítrþegaflugvél yf-
ir Ermarsund, en í ágúst í sumar
flutti ílugfélagið „Imperial Air-
ways“ sem nú er rekið með tals-
verðum hagnaði, þrjú þúsund far-
þega yfir Ermarsund.
Á næsta ári er ráðgert að koma
á ílugferðum frá London til
Dehli í Indlandi, ennfremur frá
Cape Town til Cairo. Þrjár flug-
K. F. U. M.-félagið naut
styrks í starfi þessu frá ýmsum
góðum vinum. Þannig gáfu
nokkrir slikir vinir Kaldársels-
úLiiegunni kú, svo að eigi skorti
Þingvöllum árið 1930, í tilefni af
þúsund ára afmæli alþingis.
Þau hátiðahöld verða sc^ts a.::
ýmsutn þjó'ðum, og vegna þess ber
að vanda til þeirra og gæta þess,
vélar verða í förurn á milli Bret-
lands og Egiptalands, sem loft-
málaráðuneytið á, og ein, sern
Imperial Airways á. Flugvélar
þessar eru kallaðar „Short Calcutta
Chevrolet vörubifreiðar eru enn á ný mikið endur-
bættar. Sérstaklega niá nefna:
Hömlur (bremsur) á öllum hjólum.
Fimm gír, 4 áfram og 1 aftur á bak.
Sterkari gírkassi með öxlum er renna i legum i stað
„busninga“.
Sterkari framöxull.
Sterkari stýrisumbúnáður.
Stýrisboltar í kúlulegum.
Sterkari ltjöruliður.
Framfjaðrir með blöðunt sem vinna á móti hristingi
og höggum, á vondum vegum.
Hlíf frarnan á grindinni til að verja vatnsltassa og
bretti skemdum við árekstur.
Burðarmagn 1500 kíló (1866 ldló á grind).
General Motors smíðar nú um helming allra bifreiða
sem framleiddar eru í veröldinni, og þess vegna liefir
tekist að endurbæta bifreiðarnar og Iækka verðið.
Chevrolet vörubifreiðar kosta kr. 2970,00 hér á staön-
um.
Verð á varahlutum lækkað mjög mikið.
Chevrolet fæst nú með GMAC hagkvæmu borgunar-
slvilmálum eins og aðrar General Motors bifrei'ðar.
Jóh. Ólafss
Reykjavík.
Umboðsmenn General Motors bifreiða á íslandi.
Nýkomlð:
Hvítfeál, gulrætur, laukur.
Hvergi eins ódýrt.
KjötbúU Hafnarfjarðar.
Sími 158.
flying boats“. Stjórnin í Egipta-
landli er aö láta reisa mikla flug-
vélabyg'gingu og lendingarvöll
nálægt Dehkla. Búast menn viö
að Dehkla verði þyiðingarmikil
flugmiöstöð fyrir 3 álfur, Evrópu,
Asíu ,og Afríku; vegna miðlegu
sinnar á milli álfnanna. Farþega-
flug til Indlands er ráðgiert að
muni taka 7 daga í fyrstu, en si'ð-
ar 5—6 daga. Þeir, sem fara til
Austurlanda, eiga kost á því, að
íljúga frá London til Paris og
Basel í Sviss, en þaðan með lirað-
lest til Miðjarðarhafsins, svo i
flugbát yfir Miðjarðarhaf o. s. frv.
Loks má geta þess í sambandi við
biesk flugmál, aö verið er að
starfa að undirbúningi skipulags-
b'imdinna flugferða á milli Liver-
pool og Belfast á írlandi. (F.B.).
Fiðar.
Nú gelur unga fólkið farið að
gifta sig. — Islenska fiðrið frá
Breiðafjarðareyjum er komið i
undirsængur, yfirsængur, púða
og kodda. (Einnig æðardúnn).
Von.
Járn, stál,
Eir, Kopar.
Einaf ö. Ma mberg
Ve.il. rgólu 2. Sími 1820.
Bifrastar
íiar
estip.
Bankastræti 7.
Sími 2292.