Vísir - 12.10.1928, Blaðsíða 2

V 1 S I R
MMamaw k Qlsbwi íl
Með Goðafossi
Spaðkjöt.
V'opnafjarðarkjötið kemur með Esju. Menn eru
beðnir að senda pantanir sinar sem fyrst.
Fáum ei.nnig spaðsaltað kjöt vestan úr Dölum.
Fyrsta flokks dilkakjöt, alt aí’ vænum dilkum; slögin
ofan á í tunnunum.
kom iopi, allap teg.,
band, aliar teg., teppl,
margsr teg., og fjölda-
margar tegundip af
fataefnum.
Gefjun
Laagaveg 45. Síffli 332.
Nýkomið;
Graetz-vélai», email., og
varastykki. Aluminium-
pottar. Góltmottuip.
A. Obenliaupt.
Símskeyti
Kliöfn 11. okí. FB.
Grikkir og Tyrkir.
l'rá Aþcnuborg er simað: Það
liefir vakið mikla eftirtekt liér,
að stjórnin i Tyrklandi hefir
látið i ljós ósk uin, að gerður
verði vináttusaxnningur á milli
Tyrklauds og Grikldands, áður
en Grikkir geri vináttu og ör-
yggissamning við Júgóslavíu og
Rúmeníu. Stjórnin í Tyrklandi
hefir þess vegna boðið Venize-
los að koma í heimsókn til Ang-
ora til þess að semja um grísk-
tyrkneskan vináttusamniifg.
Talið er ólíklegt,*að Venizelos
þiggi boðið að svo stöddu, liann
mun álíla nauðsynlegt, að öll
deilumál á milli Tyrkja og
Grikkja verði útkljáð áður en
hann fer í heimsókn til Tyrkja-
landa.
Khöfn, 11. okt. FB.
Forseíi Kínaveldis.
k’rá Sliangliai er símað: Chi-
ang Ivai-shek var i gær settur
hátíðlega inn í embættið sem
stjórnarforseti liins kínverska
veldis. Fær liann titilinn „forseti
Kína“, sem nú i fyrsta sinn
siðan stofnun lýðveldisins, hefir
fengið æina stjórn fyrir alt
rikið.
Verkfall.
Frá Berlín er símað: Verk-
fali er hafið í jiólska iðnbænum
Lodz út af launadeilu og breið-
ist út til minni iðnhæja í ná-
grenninu. Samkvæmt blöðunum
í pýskalandi laka 250 þúsund
manns þátt í verkfallinu. Óttast
menn að verkföll verði liráð-
lega hafin í öðrum iðnaðar-
greinum.
Olíuvinsla í Noregi.
Frá Osló er símað: Frakk-
nesk-breskur olíuhringur liefir
fengið leyfi til þess að liyggja
verksmiðjur í Noregi til þess að
vinna olíu úr koluin. Fyrsta
verksmiðjan verður hygð í
Bergen, og er ráðgerl, að in'm
verði komin upp næsta vor. Á
hún daglega að geta unnið olíu
úr 500 smálestum af kolum.
Seinna er ráðgert að byggja
samslconar verksmiðjur víðar i
Noregi, i Osló og fleiri bæjum.
Félagið ætlar eingöngu að nota
kol frá Spitzbergen.
„Zeppelin greifi“ floginn vestur
um haf.
Frá Friedrichshaven er sím-
að: Loftskipið „Zeppelin greifi“
flaug af stað til Ameríku kl. 8
i morgun.
Utan af landi.
..... »o ——
Borgarnesi, 11. okt. FB.
Almenn tíðindi.
Sláturfélagið er um það bil
að Iiætta slálrún. Mun það bafa
Iátið slátra um 16 þús. fjár, og
er það heldur með minna móti.
Kaupmcnn slátra með minna
móti. Hafa þeir senl menn til
fjárkaupa um héraðið. Er senni-
legt, að kaupmenn láti slátra i
ár að minsta kosti að % á móts
við Sláturfélagið.
Heilbrigði manna er vfirleiti
góð í héraðinu.
Nýlátin er hér i Borgarnesi
Guðrún Þórðardóttir, öldruð
kona ,vel lálin og dugnaðar-
kona. Ilún verður jarðsungin á
morgun.
Nýlátin er af barnsförum
kona Guðmundar Bjarnasonar
á Hæli i Flókadal, dóttir Jak-
ohs heitins á Varmaíæk. Var
inn fertugt. Ágætis kona, vel
látin og mörgum að góðu kunn.
Bifreiðaferðirnar Iialda enn
áfram. Þrjár bifreiðar eru ný-
komnar að norðan, frá Blöndu-
ósi. Segja menn, að vegurinn
vfir Holtavörðulieiði sé betri
nú en um réttaleytið. Bifreiða-
ferðum er og enn lialdið uppi
til Stykkisliólms, Verður ferð-
uni þessum Iialdið áfram á
meðan færð leyfir.
Um inntöku í Hvítárbakka-
skólann hafa sótt 85 unglingar,
en aðeins 60 geta verið við nám
í skölanum. Er þessi aðsókn
meiri en áður eru dæmi til í
sögu skólans. Skólastjóri er nú
Lúðvíg Guðmúndsson, og hefir
liann getið sér hið besta orð, og
má vænta þess, að skólinn
blómgist undir stjórn hans, ef
hann nýtur starfskraftá lians
áfram.
Um inntöku í Hvanneyrar-
skóla munu hafa sótt yfir 40
nemendur.
Gunnlanpr Claessen
Ver doktorsrit sitt á morgun.
Gunnlaugur læknir Claessen
ætlar á morgun að verja dok-
torsrit sitt í Karolinska Insti-
tutet í Stokkliólmi, og liefst at-
höfnin ld. 11 fyrir liádegi.
Doktorsritið nefnist: „The
Roentgen diagnosis of ecliino-
eoceus tumors“, og er 155 hls„
með 82 röntgenmyndum. Það
er samið á ensku, eu xloktors-
prófið fer fram á sænsku.
Andmælendur af hálfu há-
skólans verða: Gösta Forsell,
]irófessor í Röntgenfræði, Ein-
ar Perman, dócent í skurð-
lækningum, og Sfrömbáck fil.
' lie.
Visir samgleðst hr. Gunn-
láugi Claesseu yfir þeim mikla
frama, sem hann er að vinna
sér og læknastétt þessa lands.
Einar Jðnsson
myndhöggvari
og skoðanir hans á listum.
Danska hlaðið „K5benhavn“
birti eigi alls fyrir löijgu viðtal
við Einar Jónsson og fer meiri
hluti þess hér ö eflir í mjög laus-
legri þýðingu:
„Virðist ýður nokkur sérstök
listastefna liafa sett mót sitt á
islenska list“, spyr blaðamaður-
inn Einar Jónsson.
„Mér er óljúft að tala um ís-
lenska Iist“, segir E. J. — „pér
minnist á stefnur i list. . . Hvað
eru þær stefnur annað en vitn-
isburður uní ósjálfstæði? Eg
fvrir mitt leyti lít þannig á mál.
ið, að í listum sé ekkert háska-
samlegra en „skólar“ og „stefn-
ur“. Listamaðiirinn verður að
vera sjálfstæður og ausa af sinni
eigin auðlegð en ekki annara.
Gbf kim livad MJeptet
det sigep du skal göpe I
= og mapgt annað nýtt á grammofonplötum
í og Nótum. - Grammofónar,
1 allap stærðii* og gerðir.
s ILácít ¥WÖ.
| HLJÖflFÆRAHÚSIB.
Tiskan er andlegur liarðstjóri,
en hún kúgar einungis þá, sem
veikir eru fyrir og ósjálfstæðir.
Hún er stórhættuleg fyrir alla
sanna list. Manngildi er ávalt
skilyrði hárrar listar.“
„Hvað segið þér um álirif
gagnrýninnar?"
„Mér getur ekki skilist, að
gagnrýni liafi bin minstu áhrif
á þá listamenn, sem vita bvað
þeir vilja og stefna að ákveðnu
takmarki. ]?eir liafa sjaldnast
gagn af skoðunuin annara. . .
Listamaðurinn verður fyrst og
fremst að lýsa #eigin skoðun-
um, skilningi og tilfiniiingum.“
„Mótar náttúran eða um-
liverfið listamenn þjóðanna?“
„Eg býst við því. Eg liygg, til
dæmis að taka, að listamaður,
sem fæddur er upp til fjalla á
íslandi, og hollenskur lista-
maður, sem fæddur er og u]i]i
alinn þar á sléttlendinu eigi örð-
ugt með að skilja livor annan.
ísland liefir vafalaust mótað lisl
sona sinna til mikilla muna. ís-
lensk náttúra eða náttúrufeg-
urð er stórkostleg og cinstök í
sinni röð. — „íslands fjöll“ eru
voldug, störfengleg og tíguleg.
pau rísa upp af sléttlendinu,
cins og minnismerki, meitluð og
mótuð af listamannshöndum.
Forfeður mínir voru jafnan fá-
orðir, er þeir lofsungu fegurð og
tign Islands. . . Og hvað er all-
ur þeirra tígulegi skáldskapur,
kliðmikill og lirynjandi, annað en
mynd af landinu? Hann ér ekki
annað en línur landsins, litir
þess og myndir, mótaðar í orðs-
ins list gegn um aldaraðir - alla
leið frá dögum þeirra höfunda
sem ortu Eddukvæðin. Sú list
var sjálfstæð.
„Hver er skoðun yðar á ný-
tiskusniði listanna um þessar
mundir?"
„Eg hygg, að nú sé einskon-
ar livíldartími, að ]>ví er telcur
til listanna alment. Tískustefn-
ur þær, sem vaðið hafa um ríki
listanna á síðustu tínnim, eru
ekki mikils virði. pær cru eins
og foksandur, vel fallnar til
þéss, að blinda þá, sem veikir
eru fyrir. —- Flestir þessara
„isma“ eiga liklega rót sina að
rekja til frakkneskra lista-
manna, sem orðnir eru, og þó
óafvitandi, einslconar brautryðj-
endur i mörgum efnum. Eg fæ
mig ekkr lil að trúa því, að
þessir miklu listamenn bafi ver-
ið svo frekir eða ofdjarfir, að
þeir hafi ætlað sér að stófna
nýjan „skóla“ - því að til þess
voru þeir ol' sjálfstæðir og ein-
kennilegir listamenn. Eg ber
mikla virðingu fyrir þessum
mönnum, en hamingjan forði
mér frá þeim seni í kjölfar'
þeirra hafa reynt að sigla —
sérstaklega utan Frakklands. —
)?að eru ekki hinir miklu og
máttugu, svokölluðu brauh-yðj-
andi listamenn, sem spiiia
sniekkvísi manna, lieldur liinir,
sem rcyna að feta í fótspor
þeirra.“
>00%
Bæjaráréttir
ooö
Alþýðufræðsla U. M. F. V.
„Ungmennafél. Velvakandi“
hefir stofnað til almennrar al-
Iþýðufræðslu méð fyrirlestrum
á mánudags- og fösludagskvöld-
um frá 15. þ. m. og fram að 14.
desember. Verða fyrirlestrarnir
alls 9, en 18 fyrirlestrarkvöld,
þar eð mánudagsfyrirlestrarnir
verða allir fluttir á ný á föstu-
dagskvöldum, en þá aðeins fyr-
ir námsfólk og gegn lægra
gjaldi. Er að vænta að fyrir-
lestrar þessir verði vel sóttir og
hljóti álíka vinsældir meðal al-
mennings og „kvöldvökur“ þær
sem lialdnar voru tvo vetur fyr-
ir skömmu, enda er stórt skarð
ófylt um almennaalþýðufræðslu
liér í borg. Er þvi þessi tilraun
„Velvakanda“ lofsverð og verð
að la stuðning allra góðra
manna. Fyrirlestrar þessir
byrja ó mánudaginn kemur, og
talar þá dr. Björn pórðarson,
liæstaréttarritari um pjóða-
bandalagið (með skuggamynd-
um). Fór dr. Björn suður til
Genf í sumar til þess að kj'ima
sér störf félagsskapar þessa. Má
því búast við fróðlegu erindi og
ítarlegu um þessa merkilegu
starfsemi, sem nú gerist svo
nxikilvæg í stjórnmáluin heims-
ins. — Áðgöngumiðar að öllum
fyrirlestunum fást i bókaversl.
Sigf. Eyimmdssonar og Ársæls
Árnasonar.
FræSsIuhljómleikar
frú Annie Leifs verða lialdn-
ir i kveld kl. 7 í Garnla Bíó (eklti
Nýja Bíó).
Erindi
um Daða Halldórsson og
Ragnheiði biskupsdótlur, flvtur
Guðmundur Kámban i Nýja
Ríó suhnitd. 14. þ. ni. kl. 314.