Vísir - 28.10.1928, Blaðsíða 5
VISIR
Sunnudaginn 28.. okt. 1928.
Athugasemd.
Fyrir skemstu flutti Morg-
unbl. þá fregn, aö þrjár konur
hef'ðu orðið fyrir sporvagni á
göluin ILhafnar og hlotið all-
mikil meiðsli. Hefðu þær síðan
kært og krafist skaðabóta. en í
stað þess að fá bætur meiðsla
sinna hefðu þær verið sektaðar
fyrir það að hafa verið svo gá-
lausar, að ganga út á spor-
brautinni.
í sambandi við þessa fregn
bætir Mbl. við athugasemd um
það. hve gálauslega menn gangi
hér í Reykjavík um göturnar.
og er það eflaust rétt, að of
margir gera það. og verða þann-
ig fyrir bilum og liljóta stund-
um af meiðsli eða jafnvel bana.
En þetta er ekki nema önnur
hliðin á málinu. pað liefði ver-
ið, úr þvi á þetta var minst.full
ástæða fyrir blaðið að lita einn-
ig á málið frá hlið bílaeigenda
og bilsljóra. Munu þeir vera
jafnan sýknir saka? Ekki þegar
eitthvað er áfátt við bilana. áð-
ur en ekið er á stáð. pess virð-
ist þó þurfa að gæta. Ekki þeg-
ar bíistjórar eru meiraog minna
ölvaðir, eins og fyrir hefir
komið. Ekki þegar bílum er
ekið upp á gangstéttir. Ekki
þegar bílum er ekið upp að, eða
langs með húshliðum, þar sem
engar gangstéttir eru, og hversu
víða er ekki svo ástatt, eða er
mönnum óheimilt að ganga um
þær götur á götujöðrum? Ekki
mun það heldur ósaknæmt, að
aka miklu liraðar en lög standa
til. Slikt kemur þó, að manni
virðist, þráfaldlega fyrir, eink-
um er kemur út fyrir miðbæinn.
Vitanlega er munur á bíleigend-
um og bílstjórum. Sumir gæta
þess jafnan, að bílar séu í góðu
lagi, og aka gætilega, ef til vill
meiri hlutinn.
Yfirleitt virðist nauðsynlegt
að liafa góðar gætur á bílaum-
ferðinni, svo og bifhjóla og reið-
hjóla (reiðhjól stundum ljós-
laus), þar sem götur eru yfir-
leitt mjóar, og margar gang-
stéttalausar. Meiðslin eru orðin
nægilega mörg og sum banvæn,
þótt frá séu dregin þau, er gang-
andi mönnum má um kenna,
þeim er fara beint ófyrirgefan-
lega ógætilega.
Dæmið frá Kaupmannahöfn
um konurnar þrjár á ekki hér
við; liér eru engar sporbrautir.
25. okt. 1928.
Gamall borgari.
Forsetakosningarnar
i Bandaríkjunum.
■—o—
p. 13. okt. stóðu tölurnar
þannig í reynslulcosningu Tlie
Literary Digest:
Hoover (rep.) ..... 1,201,869
Smith (dem.) ........ 688,829
Thomas (soc.) ........ 11,802
Foster (komm.) .... 5,572
Vamey (bannm.) . . 3,185
Eftir talninguna á undan
þessari talningu hafði Hoover
68% allra atkvæða, en Smith
31%, en eftir þessa talningu
hafði Hoover 63%allra greiddra
atkvæða, en Smith 36%.
I skeyti 26. okt. var þess get-
ið, að miðstjórn republikana
byggist við, að Hoover mundi
fá 301 af 531 kjörmannaat-
kvæði þ. 4. nóv. Eftirfarandi
tafla sýnir atkvæði ríkjanna i
„The Electoral College“:
Alabama ................. 12
Arizona .................. 3
Arkansas ................. 9
California .............. 13
Colorado ................. 6
Connecticut............... 7
Delaware ................. 3
Florida................... 6
Georgia ................. 14
Idaho .................... 4
Illinois ................ 29
Indiana ................. 15
Iowa .................... 13
Kansas ................. 10
Kentucky ................ 13
Louisiana ............... 10
Maine .................... 6
Maryland.................. 8
Massachusetts .......... 18
Michigan ................ 15
Minnesota ............... 12
Missisippi .............. 10
Missouri ................ 18
Montana................... 4
Nebraska ................. 8
Nevada ................... 3
New Hampshire............. 4
New Jersey................ 14
New Mexico ............... 3
New York . . . .......... 45
North Carolina .......... 12
North Dakota.............. 5
Ohio .................... 24
Oklahoma ................ 10
Oregon.................... 5
Pennsylvania ............ 38
Rhode Island ............. 5
Soutli Carolina........... 9
Tennessee ............... 12
Texas ....,............... 20
Utah ..................... 4
Vermont ................... 4
Virginia ................ 12
Washington ................ 7
West Virginia.............. 8
Wisconsin ................ 13
Wyoming ................... 3
Alls........531
Sterk og stórfeld alda geng-
ur vfir liin smærri og lítt þekt-
ari lönd jarðarinnar; brim-
gnýrinn er mikill, og er sem
í honum sé rödd, sem hrópar
óaflátanlega: „Vekjum á oss
eftirtekt; gerum okkur kunn.“
— Okkur íslendingum er hin
merkilega frændþjóð í austri,
Norðmennirnir, eftirbreytnis-
verð fyrirmynd, i þvi að vekja
eftirtekt á sér meðal stórþjóð-
anna. Er áhugi þeirra i þessu
máli mjög lofsverður, og ber
vott um framsýnan og djarfan
hugsunarhátl, samfara þeirri
fórnfúsu ósérplægni, sem
hvorki hikar við að leggja fé
né fvrirhöfn i sölurnar, fyrir
velferðarmálefni þjóðar sinn-
ar.
Fyrst bæði Norðmenn og
aðrar þjóðir telja þetta atriði
svo mikils virði, þá finst mér
einnig full ástæða til að.spyrja
„Höfum vér íslendingar eigi
þörf á því, að stórþjóðirnar
gefi okkur meiri gaum, en ver-
ið hefir hingað til?“
Eg held að það væri æski-
legt. —
Sem dæmi þess, hversu iítið
land vort og þjóð er þekt, —
jafnvel meðal nágrannaþjóð-
anna, — vil eg geta þess, að eg
hefi haft tal af mætum manni,
sem dvaldi í nokkura mánuði
í einni af stórborgum Englands
(Liverpool). Þekkingarleysi á
Islandi og Islendingum þar í
borg var alveg merkilega mik-
ið; margir vissu, að til var land
norður við heimslcautsbaug,
sem Island héti, og að þar væri
eldur í jörðu, snævi þakin fjöll
og að hafið umhverfis landið
væri fiskiauðugt mjög. En að
þar byggi gáfuð, liugsjónarík
og framsóknardjörf menta-
þjóð, — það var flestum alveg
ókunnugt. — Serslaklega er
þelta eftirtektarvert sökum
þess, að inaður sá, er eg gat
um, umgekst að mestu leyti
mentafólk.
Að visu má ekki vanþakka
það, sem gert er til þess að út-
breiða þekkingu á landi voru
og þjóð meðal annara þjóða.
En þörfin er heimtufrek,oghún
krefst þess, að meira sé starf-
að — að meira sé lagt í sölurn-
ar fyrir þetta málefni. Eg veit
ekki glögt hvaða leið myndi
vera hcppilegust, en þó held
eg, að aukin þelcking á bók-
nientum vorum myndi vera
ágæt. Að fá hyggilega valið jT-
irlit >411- nútíma-bókmentir
vorar, gcfið út á ýmsum þeim
málum, sem mest eru töluð,
væri afbragðs tilraun. Þetta
heildaryfirlit ætti ekki að skoð-
ast sem úrval, heldur er til-
gangur þess sá, að gefa sem
greinilegasta og sannasta mynd
af hugsunarhætti þjóðarinnar
á þessari öld. Önnur leið er til,
sem þó mun ekki koma að jafn
almennum notum sem hin
fyrri; hún er sú, að vekja eftir-
tekt á hinum dýrmæta arfi,
tungunni, sem vér höfum feng-
ið frá forfeðrum okkar. Þessu
undur fagra máli, sein ekki er
einungis eitt liið hljómfegursta,
heldur einnig eitt hið þrótt-
mesta og hugtaka-ríkasta, allra
þeirra, sem inenn nú mæla í
liinni víðu veröld.
Og þcgar þetta tvent er feng-
ið: að útlendingar liafi lært að
meta bókmentir vorar og
tungu, mun áreiðanlega ekki
standa á því, að þeir fari að
heimsækja fjallalandið fagra,
með hina vingjarnlegu vor-
daga, og hið ógleymanlega sól-
setur sumarkvöldanna, liausts-
ins lirífandi fegurð, og hinar
heiðríku tunglskinsnætur vetr-
arins. Og þá er tilganginum
náð. Eg hygg það mundi verða
landi og lýð til gagns, sé rétt
að farið, ef ferðamannastraum-
urinn yxi, liingað til lands. Vel
mannaðri þjóð á ekki að þurfa
að standa neinn háski af er-
lendum ferðamönnum, en pen-
ingahaguriun er auðsær. Þá
gætum við enn aukið almenna
mentun landsmanna, bætt kjör
listamanna á hvaða sviði sem
er, gert landið byggilegra og
fólkið betra.
En þó að mentun og andleg-
ur þroski sé mikils virði, mega
menn þó ekki gleyma því, „að
Chevrolet vörubifreiðar eru enn á ný mikið endur-
bættar. Sérstaklega má nefna:
Hömlur (bremsur) á öllum hjólum.
Fimm gír, 4 áfram og 1 aftur á bak.
Sterkari gírkassi með öxlum er renna í lcgum í stað
„busninga“.
Sterkari framöxull.
Sterkari stýrisumbúnaður.
Stýrisboltar í kúlulegum.
Sterkari hjöruliður.
Framfjaðrir með blöðum sem vinna á móti hristingi
og liögguin, á vondum vegum.
Hlíf framan á grindinni til að verja vatnskassa og
bretti skemdum við árekstur.
Burðarmagn 1500 kíló (1866 kiló á grind).
General Motors smiðar nú um helming allra bifreiða
sem framleiddar eru í veröldinni, og þess vegna hefir
tekist að endurbæta bifreiðarnar og lældra verðið.
Chevrolet vörubifreiðar kosta kr. 2970,00 liér á staðn-
um.
Verð á varahlutum Iækkað mjög mikið.
Chevrolet fæst nú með GMAC liagkvæmu borgunar-
skilínálum eins og aðrar General Motors bifreiðar.
Jóh, Ólafsson & Co«
Reykjavík.
Umboðsmenn General Motors bifreiða á Islandi.
Studebaker
eru bíla bestir.
B. S. R. hefir Studebaker
drossíur.
B. S. R. hefir fastar ferðir til
Vítilsstaða, Hafnarfjarðar og
tustur í Fljótshlíð alla daga.
Afgreiðslusimar: 715 og 716.
bóndi er bústólpi og bú er land-
stólpi“. Leiðinlegur og skaðleg-
ur er sá misskilningur, sem
virðist vera svo mjög um of
rikjandi, að þeim mönnuni,
sem hafa meira eða minna lært
og lesið, sé ekki samboðið að
vinna verkleg störf upp frá þvi.
Við verðum að hafa það liug-
fast, að gullforði fátækrar
þjóðar er iðjusemi og nægju-
semi.
Fögnum deginum, forðumst
ekki starfið, — og hlutskifti
vort mun verða liamingja! —
S. K. Sl.
Hlýjar og
[ullargúðar
Qolftreyjur
miklar birgöir
fyrirliggjandi.
Giimmístimplaie
•ru bánii til í
FélagsprentamiKjtumi.
VsndsCir og ódýrix.