Vísir - 06.11.1928, Side 2

VISIR
I
iHLöfum til:
Gúmmítey g j ulp.
Pappípspoka,
ýmsap stærðlr.
W. O. pappíP.
MAIS-heiIl,
MAIS-mialinxi,
MAIS-mjdlo
I. Brysjólfsson & KvariB.
Símskeyti
■—o—
Khöfn, 5. nóv. F. B.
Albert Smith fagnað.
Frá New York liorg er sírn-
að: Albert Smith, forsetaefni
demókrata er liingað kominn úr
hinum mikla kosningaleiðangri
sínum. Ferðaðist hann samtals
Í5000 enskar mílur í leiðangri
þessum. Var honum tekið með
kostum og kynjum í New York
og minnast menn ekki, að nokk-
ur maður hafi fengið slíkar
viðtökur þár á síðari árum,
nema ef vera skyldi fluggarp-
urinn Lindbergh, er liann koxn
til Ameríku aftur að afloknu
Atlantshafsflugi sínu. Öllum
búðum hafði verið lokað og
skrifstofum, en mannfjöldinn
er skifti hundruðum þúsunda,
hylti rikisstjórann og forseta-
efnið. Opinberar hyggingar
voru fánum skreyttar.
Forsetakosningarnar.
Frá "Washington D. C. er
símað: Republikanir hafa til
þessa eytt 5 miljónum dollara í
kosningaharáttunni. en demo-
kratar 4 miljónum doilara. 43
tniljónir kjósenda eru á kjör-
skránum. Áhuginn fjn-ir kosn-
ingunni er óvenjulega mikill, og
er búist við að langtum fleiri
kjósi nú heldur en kusu cr for-
setakosningin fór fram 1924.
Meiri líkur eru enn taldar fyrir
því, að Herbert Hoover verði
kosinn, en samt er vel hugsan-
legt, að Smitli nái kosningu.
Uniíed Press áætlar, að Hoover
eigi 250 kjörmannaatkvæði vís,
en Smith 159, en liinsvegar sé
ógerningur að spá nokkuru um
úrslitin í 13 ríkjum, sem hafi
til samans tæp 200 atkv.
Stresemann gegnir ráðherra-
* störfum á ný.
Frá Berlín er símað: Strese-
mann, utanríkismálaráðherra,
liefir lengi verið fjarverandi
vegna heilsubrests, en er nú
lcominn lieim og tekinn við
ráðherrastörfunum.
Ráðagerðir dr. Eckeners.
Dr. Eckener kveðst vona, að
sér muni - hepnast, með til-
styrk Bándaríkjamanna, að
stofna félag, sem láti byggja
Ioftskip nægilega stór til Atl-
antsliafsferða. Gerir liann ráð
fyrir að nota Graf Zeppelin
sem skólaskip.
Frá Tyrkjum.
Frá Angoi'a er símað: Tyrk-
neska þingið liefir samþykt lög
um að blöðin skuli nota latn-
eskt letur frá 1. janúar 1930.
Pangalos handtekinn.
Frá Aþenuborg er símað:
Pangalos liefir verið handtek-
inn fyrir að hafa livatt til æs-
inga fyrir utan Pangalosklúbb-
inn skömmu fyxir kosningarn-
ar í ágúst.
Khöfn, (5. nóv. FB.
Kosningafréttir.
Frá London er símao, til
Social-Demolcraten, að verka-
menn hafi fengið meiri hluta
í 27 af 80 sveita- og bæjarsijórn-
um, sem kosið var i í síðastlið-
inni viku.
Mótspyrna gegn Poincaré.
Frá París er simað: Mólspyrn-
an gegn Poincaré vex á meðal
vinstrimanna. Fjárlaganefijdin,
en ineiri hluti liennar er vinstri-
menn, hefir samþykt, þrátt fyr-
ir mótspyrnu Poincaré, ýmsar
brevtingar á fjárlögunum, þar á
meðal um að lækka afgjöld
smábænda og smákaupmanna,
en liækka í staðinn almennan
tekjuskatt, frá 33 upp í 35%.
Poincaré liefir í liótunum, að
segja af sér, ef þingið samþykki
tillögurnar.
Tekjik og elparskattur í Reykjavík.
Atlmgasemdir við greinar Héðins Valdimarssonar.
—O—
Niðurl.
8. pá kemur Iléðinn með
húsaleigu manna af íbúðum í
eigin húsum. pykir lionum
reiknuð vera of lág leiga. Vill
liann láta skattstjóra ákveða
monnum leigu. Til þessa er því
að svara, að ef breyta ætti mati
manna sjálfra á íbúðum í einu
húsi, þá jTði að gera það al-
inent og með fullri samkvæmni.
Til þess þyrfti að skipa sérstaka
matsmenn með þekkingu á þvi
atriði, menn sem mætu allar
íbúðir, sem húseigendur nota í
húsum sjá:! aín. Og þetta ætti
þá auðvitað áð gera bæði í
Reykjavrk og alstaðar annars-
staðar á landinu. En það er ekki
verk skattstjóra að ákveða slíkt
eða skipa slíka menn, lieldur
fjárniálaráðlierra. Enginn
þeirra 4 (Magnús Jónsson,
Klemenz Jónsson, Jón porláks-
son og Magnús Kristjánsson —
Magnús Guðmundsson fór frá
rétt eftir að byrjuð var fram-
kvæmd þeirra) fjármálaráð-
lierra, sem verið hafa síðan
skattalögin komu til fram- i
kvæmdar, hefir gefið nokkurar
fyrirskipanir um það. Héðinn j
kemur ef til vill með það, að |
húsaleigu mætti reikna ákveðna
hundraðstölu af fasteignamats-
verði eða bruuabótaverði eða
einhverri annari virðingu hús-
anna. En það er ógerningur,
enda skal það atriði rætt við
hann nánar, ef hann viil.
pað sem Héðinn segir um
sköttun húseigenda hér, er yfir-
leiti villandi. Á húseignum í
Reykjavík er nú -í rauninni
fimmfaldur skattur, margfald-
ari en á nokkurri annari eign.
Af hálfu rikis og bæjar hér hef-
ir reykvíkskum húseigendum
verið gert miklu erfiðara um
flest en öðrum mönnum um
eignir sinar. Og margt af því
hefir ekki verið af fullri nauð-
syn eða fullu viti.
Um aðgerðir á húseignum er
það að segja, að það er á eins-
kis manns færi að sannprófa
það, hvort allir húseigendur
bæjarins telji nákvæmlega rétt
viðhaldskostnað húsa sinna.
pað verður að fara eftir sömu
reglu sem annað um framtöl
raanna. Ef ekkert ér atliuga-
vert eða, ef svo þykir, en grein
er fyrir því gerð, þá verður að
taka aðilja írúanlegan.
Jafnvel þótt skipa ætti inats-
menn til að ineta viðhaldskostn-
að liúseigenda á húsum þeirra,
þá mundi það mat aldrei verða
neilt í áttina til að vera áreið-
anlegt. Eg hcfi ekki heldur
annað vitað, en að yfirskatta-
nefnd færi svo með þetta atriði
sem eg hefi gerl. Héðinn telur
það ekki bera vott um strangt
eftirlit með framtölum, að ekki
telji nema 6400 fram í Reykja-
vík af um 8000 gjaldendum.
pað atriði ber hvorki vott um
strangt né lélegt efíirlit. pað
segir yfir höfuð hvorki til né
frá um það atriði. peir sem ekki
telja hér fram, eru annars ekki
atvinnurekendur eoa eignamcnn
eins og H. V. líldega lieldur. pað
er undantekning nú orðið, ef
þeir telja ekki fram. Nei, þeir,
sem ekki telja fram, eru nær
eingöngu vinnukonur og lausa-
konur, nokkrir bílstjórar, ein-
stöku verkamaður og sjómaðm-
aðallega lausamenn eða menn,
sem lítið eiga, nema konu og
börn. Eg geri ráð fyrir því, að
tiltölulega lítið fáisf' greilt af
skatti sem þessu fólki er áætl-
aður, og sjálfsagt mikið vafa-
mál, hvort innheimtan svarar
þar kostnaði.
pað, að svo að segja liver
maður, sem nolckuð hefir um-
leikis, telur fram, ætti eftir
skoðun Héðins að vera vottur
þess, aö eftirlitið hafi verið
töluvert strangt með þessum
mönnum. Annars hefðu þeir, að
hans skoðun, átt að láta undan-
fallast að telja fram. Ef til vill
heldur Héðinn að það sé lög-
skylda að telja fram. Og það sé
þá vanræksla af skattstjóra að
hafa ekki látið þá skrifa á eyðu-
blöðin og sótt til þeirra fram-
tölin ?
Nú liefir verið gengið gegn-
um reiðilestur Héðins í Alþýðu-
blaðinu. Jafnframt því að skýra
málsatriðin og bera liönd fyrir
Iiöfuð mér, hefi eg auðvitað
óbeinlínis varið yfirskattanefnd
hæjarins, því að árásin á mig
er um leið samskonar árás á
hana, eins og eg tók fram þegar
í öndverðu. pað er alveg óliætt
i að segja það, að yfirskattanefnd
| liefir síst beitt skattalögunum
: harkalegar gagnvart atvinnu-
rekendum og efnamönnum svo-
nefndum en skattstjórinn. Hún
liefir ekki svo sjaldan farið
vægilegar í sakir við þá en liann.
i Má enginn skilja þetta svo, sem
hér sé verið að gefa í skyn, að
yfirskattanefnd liafi beitt lög-
unum of mjúklega. Hún hefir
yfirleitt bcitt þeim á sama hátt
sem skattstjóri. Og vitanlega
liafa yfirskattanefndarmenn-
imir tveir, sem frá upphafi hafa
verið í nefndinni, Björn pórð-
arson liæstaréttarritari og Sig-
hvatur Bjarnason bankastjóri,
margfalda reynslu á við Héðinn
Valdimarsson i skattamálum.
peir munu ekki telja sig full-
trúa noklcurs sérstaks flokks
eða nokkurrar sérstakrar
mannfélagsstéttar í yfirskatta-
nefnd.
Trúlofunar-
liringir
og síeinliringír
Afar ódvrir hjá
Jóni Slgmuadssyni
gullsmifi. Laugaveg 8.
ENSKAR HHFUR,
MANCHETTSKYRTUR
BINDISLIFSI
SOKKAR
KARLMANNAULLARPEYSUR
VETRARHANSKAR
í stóru úrvali.
Gnðm. R. Vikar.
Laugaveg 21.
Að lokum fáar athugasemdir
almenns eðlis:
Ef breyta á framkvæmd
skaltalaganna að einhverju
leyti, þá á eigi að gera það að-
eins í Reykjavík, þar sem menn
vilanlega liafa orðið langharð-
ast úti um tekju- og eignarskatt,
heldur einnig alstaðar anarstað-
ar á landinu.
Framkvæmd skattalaganna
hefir verið bæði strangari og
sjálfri sér samkvæmari í
Reykjavik en annarstaðar á
landinu, enda hafa þær 20000-
25000 manna, sem heima hafa
átl í Reykjavík, goldið lang-
mestan hluta tekju- og eignar-
skattsins þessi ár, sem lögin
hafa gilt. En vitanlega hafa
Reykjavíkurbúar að þessu leytí
orðið fyrir misrétti nokkru á
móts við aðra landsnienn. Og
samir þá þingmanni bæjarins
síst að veitast að mönnum fyr-
ir slælega framkvæmd skatta-
laganna hér í Reykjavík. Hann
ætti íyrst og fremst að beitast
fjTÍr þvi, að samræmi mættí
hetra verða í framkvæmd þeirra
um land alt, svo að kjósendur
hér yrði ekki tiltölulega harð-
ara úti en aðrir landsmenn.
Eitt atriði er að líkindum
rétt í grein Héðins, það að per-
sónufrádráttur er nú of lágur.
pegar Héðinn flutli síðasta vet-
ur 25% skattaukann, sem gilda
átti eins og liann bar frv. fram,
jafnt um tekjur háar sem lágar,
hefði liann átt að atlmga þetta
atriði. Og ef liann hefði getað
fengið persónufrádráttinn
hækkaðan upp í t. d. 700—800
kr., þá hefði hann talsvert bætt
fjrir skatthæklcunarsynd sína.
Einar Arnórsson.
<00*
§> „Yaleí“ rakvél gefiiis.
39 Ef þér kaup-ið „Valet“ rakcrem,
88
gg slípól og blað, alls á 3.25, þá fáið
þér eina af hinum frægu „Valet“-
rakvéium í kaupbæti.
Haraidur Árnason.