Vísir - 09.02.1931, Blaðsíða 4

VlSIR
„Frá Hðtel ísland“.
Fúntudagskveldið 29. jan.
síðastl. var margt fólk saman
komið á „Hótel Island“. Þegar
klukkuna vantaði fáar mínút-
ur til að vera hálf tólf, og'
margt fólk var að dansa þar
milli borðanna, hætti hljóm-
sveitin alt í einu að leika dans-
lög, en byrjaði að leika „Ó, guð
vors lands“. Flestir gestanna
urðu víst hálfhissa, þvi hingað
tíl hafa hljómsveitir hótelanna
aldrei leikið þjóðsöng okkar
fyrir kveldgestina, svo mér sé
kunnugt um. Má næstum kalla
það lán, að enginn byrjaði að
dansa eftir þessu lagi, því
sennilega hafa einhverjir ekki
áttað sig strax á því, hvaða lag
var að byrja. Svo leiðinlega
tókst þó ekki til að neinn dans-
aði. en aftur á móti gerðu marg-
ír g'estanna sig seka í þeirri ó-
kurteisi að standa ekki upp
meðan þjóðsöngurinn var leik-
Inn, og aðrir klöppuðu hann
niður.
Mér þótti þessi nýbreytni
Wjómsveitarinnar einkennileg,
en fekk síðar að heyra, að i
Þýskalandi væri það siður að
hliómsveitimar á hótelunum
enduðu leik sinn á kveldin með
þvi að spila þýska þjóðsönginn
(hljómsveit þessi er þýsk). En
vart trúi eg því, að Þjóðverjar
sýni ekki þjóðsöng sínum
meiri virðingu en svo, að þeir
sitji sem fastast meðan hann er
leikinn, eða klappi hann niður.
Og einnig þykir mér ósennilegt,
að öll hljómsveitin sitji á með-
an, en það leyfði hljómsveitin
á Hótel tsland sér að gera með-
an hún lék okkar þjóðsöng.
Viðstaddur.
Utan af landi.
Keflavík, 7. febr. FB.
Afli liefir verið tregur að
undanfömu, bátar fengið um
4 skippund í róðri og upp í
8 þeir liæstu. Fiskurinn hefir
verið rýr. I dag fékk einn bát-
ur 5—fi skippund af vænum
fiski. Benidir það til þess, að
- I -KOL-I -
Uppskipun stendur yíir í dag og á morgun á hinum frægu
„Best South Yorkshire Hard Steain-kolum“. —.
Kolaverslan Ólafs Úlatssonar.
Sími 596.
nú fari að glæðast. Flestir bát-
ar róa sennilega i kvöld.
Enskur botnvörpungur er
hér og kaupir nýjan fisk til út-
flutnings.
Jónas Jónsson ráðheina var
hér staddur i dag, og hélt fund
með hreppsnefndum Suður-
nesja.
(Togari sá, sem um getur í
skeyti þessu, heitir „Spider“ og
er frá Grimsby. Hann er á veg-
um hr. Helga Zoéga).
Hitt og þetta.
Smásaga frú Ferlín.
Bifreiðarstjóri nokkur ók all-
hratt fram hjá hóp manna á
gangstétt við eina hhðargötu
borgarinnar. Bleyta var mikil á
götunni og pollur stór rétt þar
hjá sem fólkið var. Bifreiðar-
stjórinn var ekkert að hafa fyr-
ir því að krækja fyrir pollinu.
enda fekk fólkið á gangstétt-
inni ókeypis „leirbað“. Af því
þetta var i Berlín, höfuðhorg
Þýskalands, en ekki í Reykja-
vik, þá létu menn sér ekki
nægja að bölva í hljóði og láta
þar við sitja, heldur fóru menn
rakleitt til lögreglustjóra og
kærðu bifreiðarstjórann. Var
hann tekinn fyrir rétt og sann-
aðist, að hann liefði hæglega
getað ekið frámhjá pollinum,
og hlaut hann sekt nokkra og
áminningu um að hegða sér
framvegis eins og siðuðum
manni sæmir.
Champlain
heitir mótorskip sem Frakkar
eiga í smíðum í Saint-Nazaire.
Skipið er eign Frakkneska eim-
skipafélagsins (Frencli Line).
Skipið er 195 metrar á lengd,
smálestatala 28,627. Skipið
verður útbúið með 25,000 hest-
afla diesel-vélum. Stærsta mót-
orskip, sem nú er í förum á
Til minnis.
Borðlinífar, ryðfríir irá . 0,60
Hnífapör, parið frá .... 0,50
6 teskeiðar 2 turna i ks. . 2,50
Matskeiðar og gafflar 2 t. 1,20
Matskeiðar og gafflar alp. 0,60
Gafflar alum.......... 0,10
Barnadiskar m. myndum 0,40
Bollapör. postulín frá .. 0,40
Matarstell 12 m. postul. 80,00
Rosenthal kaffistell 12 m. 36,00
Kventöskur frá............ 5,00
Bónvax, dósin frá....... 0,80
5 handsápur fyrir....... 0,80
Matardiskar dj. og gr. . . 0,40
Skólpfötur email. ...... 1,80
Skrautpottar frá ......... 2,80
Blómavasar frá............ 0,60
Þvottastell frá ......... 11,00
Hitaflöskur á............. 1,20
Vatnsflöskur á ........... 0,40
Naglasett frá ............ 1,80
Burstasett frá............ 2,40
Saumasett frá ............ 2,00
Sápu- og ilmvatnsks. frá 0,80
Búsáhöld — Borðbúnaður —
Gler- Leir- og Postulínsvörur —
Tækifa>risgjafir — Barnaleik-
föng og margt fleira, afar ódýrt
ú útsölunni, minst 20% afslátt-
ur af öllu — eina útsala ársins.
K Imm s BjDrnsson.
Bankastræti 11.
nyrðri siglingaleiðum á Atlants-
hafinu er breska skipið Britan-
nic (26,943 smálestir).
Hjarta-ás smjfirlfkiS
er vlnsælast.
ÁsgarSnr.
Fallega tálípana
hyacintur, tarsettur og páska-
liljur fáið þér hjá
VALD. POULSEN.
Klapparstíg 29. Sími 24.
Nýtt I
Hveiti, Alexandra i 50 kg.
léreftssekkjum, verð 15 kr.
sekkurinn, einnig í litlum pok-
um á 2,25 pokinn. - Alexandra-
I hveiti er tvimælalaust besta
hveiti sem til landsins flyst. —
Lægsta verð á íslandi.
Von.
KAUPSKAPUR
Bókahilla eða skjalaskápur,
notaður, óskast. Sími 1340.
(201
Heimabakaðar kökur fást á
Túugötu 34, uppi. (188
Notuð íslensk frímerki er»
ávalt keypt hæsta verði í Bóka-
búðinni, Laugaveg 55. (605
TILKYNNING
Munið Nýju Bifröst í Varð-
arliúsinu, síma 2199. Fljót og
góð afgreiðsla. (159
Viðtækjavinnnstofa Reijkja-
víkur er flutt frá Skólastræti
4 í Hafnarstræti 5 (Mjólkurfé-
lagshúsið, 3. hæð, herbergi 5).
Sími 999, kl. 5—7. (107
| TAPAÐ-FUNDIЙ|
Skíðasleði fundinn ú Baróns-
stig 11. (20Ö
Peningabudda tapaðist frá
Laugavegi 12 að Grettisgötu 13,
Finnandi vinsamlega beðinn að
skila henni á Grettisgötu 13 B
gegn fundarlaunum. (196
p HÚSNÆÐI
Góð forstofustofa með eða án
húsgagna til leigu nú þegar,
Öldugötu 27. (203
Ibúð. Nýgift hjón óska eftir 2
góðum herbergjum og eldhúsi,
Bað og önnur þægindi fylgi,
Tilboð með tiltekinni mánaðar-
leigu leggist inn á afgreiðslu
Vísis fyrir kl. 7 á morgun,
merkt „Marz“. (198
Forstofustofa til leigu strax
á Bergstaðastræti 66. (194
Einhleyp stúlka í góðri stöðu,
óskar eftir 2 herbergjum og eld-
húsi 14. maí. Tilboð merktí
„Einhleyp stúlka“, sendist afgr.
Vísis. ' (193
1 skrifstofuherbergi í mið-
bænmn til leigu. Uppl. i síma
799. U92
íbúð óskast frá 14. maí. Ole P.
Blöndal, Vesturgötu 19. Sími:
718. (506
p VINNA
Unglingsstúlka eða roskin
kona óskast i vist nú þegar.
Kaup eftir samkomulagi. UppL
á Bræðraborgarstíg 35. (199
Stúlka óskast nú þegar. Krist-
ján Guðmundsson, Vesturgötu
35 A. Simi 1913. (197
Sendisvein vantar í Mjólkur-
búð Ölvesinga, Grettisgötu 28,
(195
Jjjjjggr-Duglegan dreng vantar til
að bera út Vísi um vesturbæinn.
Komi á afgreiðsluna nú strax,
(136
Stofustiilka ó’skast strax. A.
v. ú. (59
FÉLAGSPRENTSMIÐJ AN
Hvert stefnir ?
Hvert er viðhorfið nú, að *því er snertir framleiðslu
og bjargræðisvegu íslendinga?
Eftir síra Magnús Bl. Jónsson.
Tæplega verður gert ráð íyrir því, að ríkið, eða láns-
stofnanir, þess, geti ætlast til, að einstaklingar leggi fram
sinn síðasta eyri, til þess að halda áfram a'Ö hakla uppi
framleiðslu landsins, eins og þeir hafa gert síðastl. ára-
tug, — enda haldið lífinu i þjóðinni — öllum að þakkar-
lausu, að því er virðist, og vanþaklcað af þeim, sem þeir
hafa veitt mesta atvinnu. Og þetta svo sömu einstakling-
arnir, sömu athafnamennirnir, sem ekki hafa fengið eyri
í vexti eða arð af fé sínu, á meðan hið opinbera og að-
vinnendur voru að eta höfuðstól þeirra upp til agna.
Þetta er ekki hér sagt, af því eg viti þess neinar von-
ir, að þetta forna úrræði sé nokkrunt í huga, heldur til
þess að reyna að fyrirbyggja, að mönnum detti það í
hug, sem framkvæmanlegt, þar sem það mundi dreifa
hugunum frá þvi, að leita heilbrigðari úrræða. Aukning
hlutafjár gæti haft þýðingu, ef reksturinn kæmist á heil-
brigðan grundvöll. En þá þyrfti hennar tæplega, nema
ef ltugsað væri, að það létti undir með bönkunum um
framlög rekstursfjár. En það gæti heldur ekki orðið til
nuina, þvi að hlutaaukinn yrði að mestu frá þeim tek-
inn, annaðhvort með lánum eða útteknu innstæðufé, svo
að það væri úr öðrum vasanum í hinn. Aftur væri hluta-
fjárauki, að óbreyttum reksturshætti, mjög skammgóður
vermir. Hann yrði aldrei svo mikill, að ekki yrði fljót-
uppétinn. Og svo stæði alt í sama farinu.
Það eru engin ráð til að halda uppi sjávar-framleiðsl-
unni hér, önnur en það eitt : að cndurskapa (reorganisera)
alt fyrirkomulag rekstursins, eins og áður er tekið fram.
Alveg hið sama kæmi fram, þó bankar eða ríki færu að
reka útgerð. Það gæti engu fremur staðist með gamla
reksturshættinum, eftir að afurðirnar eru svo stór-falln-
ar í verði, sem nú. — Hér er alt þýðingarleysa eða fálm,
annað en það eitt: að færa niður kostnaðinn.
Komist reksturinn í heilbrigt horf, fyrir samvinnu út-
gerða og sjómanna, með tilstyrk bankanna, og máske ein-
hverjum tilhliðrunum frá opinberri hlið, ])á er öllu borg-
ið, og það fyrirbygt, að útgerðirnar hrynji niður sem
flugur. Ættu bankarnir þá annaðhvort að fella niður þann
hluta af skuldum tæpustu útgerðanna, sem hvort sem er
eru tapaðar, eða veita þeim „moratorium“, meðan þær
væru að rétta við. Væri þetta miklu heilbrigðari aðferð,
en að gera útgerðirnar upp og korna þeim á nýjar, óreynd-
ari hendur, hvort sem vel eða illa hefði verið á haldið.
Og með þessu væri gömlu hlúthöfunum, mönnunum, sem
reistu þessa framleiðslu, og haldið hafa henni uppi á erfið-
ustu tímum þjóðarinnar (eftir-stríðs-tímann), og sem hún
]iví á mikla þakkarskuld að gjalda, gefið tækifæri til, eða
þó von um, að geta máske með tímanum unnið upp aft-
ur eitthvert smábrot af því, sem þeir hafa í sölurnar lagt.
Þessa aðferð tel eg réttasta, heppilegasta og mannúð-
legasta, enda hrotaminsta, þar sem ávalt hljó'ta að fylgja
umróti og gjaldþrotum aukið erfiði og óþægindi, einnig
íyrir ])á, sem telja sig knúða ti) að ganga að. Það mundi
vafalaust mælast hest fyrir meðal allra rétthugsandi manna,
að ])essi aðferð yrði upp tekin.
En til þess að hún geti náð tilgangi sínum, og orðið
til hlessunar, er eitt einasta ráð: „að bankarnir taki svo
föstum tökum á umbótastarfinu, -helst með, en einnig, ef
svo snerist, á móti öðrum aðstandendum, að hvergi hniki“.
Það er þrekvirki. En það verður að innast af hendi, ef
alt á ekki að lenda í óviti. Allir sem nokkurt skynbragð
hera á þessi mál, og nokkuð þekkja til útgerðarmála, vita,
áð alt stendur og fellur, með meira eða minna viturlegum
og röggsamlegum afskiftöm þeirra. Og til þeirra horfa
því nú spyrjandi augu alls fjölda manns: „Hvað gera
þ e i r ?“
Sjöundi gjaldaliðúr útgerðanna var opinber gjöld, og
skal athuga þau nokkuð.
Því verður þá tæplega neitað, að þing og löggjöf hafa
verið all-haröhent á útveginum um álögur og kvaðir. Vera
má, að þetta stafi að nokkru leyti af hinu samá, sem aðr-
ar ónærgætnari kröfur: að, hálaunahátturinn benti á all-
mikið gjaldþol. Enda er það nokkur vorkunn, þótt mönn-
um ekki hugkvæmist ])að, að atvinnurekstur, sem úm
margra ára skeið hefir legið í fjörbrotunum, berist svo
mjög á í launagreiðslum. En hafi þetta, eða eitthvað því
líkt, ósjálfrátt eða óbeint haft áhrif, þá eru nú síðustu
forvöð, aö skifta um stefnu, — að opna augu fyrir þvír
að hér þarf að gæta alls hófs. Og ekki síður fyrir hinu.
aS einnig hér skiftir aðferðin öllu máli.
Nú eru lagðir heinir skattar á útveginn sjálfan, bæði
tekju- og eignaskattur, og er tekjuskatturinn mjög svo
athugaverður, eins og hontiin nú er fyrir komið. Rekstur
er þess eðlis, að hann gengur mjög misjafnt, eftir nús-
munandi veðurátt, fiskigöngum o. s. frv. Ef vér nú setj-
um, að af hverjum 5 árum sé tvö, þar sem afli og kostn-
aður mætast, tvö, þar sem talsverður skaði verður á rekstr-
inum, og eitt verulegt gróðaár, þá er það sýnt, að árin
verða að geta jafnað sig upp, ef reksturinn á að geta hald-
ist við, án þess að sökkva í óviðráðanlega skuldasúpu.
Frarnh;