Alþýðublaðið - 21.06.1928, Blaðsíða 2

2
£LÞ?ÐUBtjAÐIÐ
| ILUÝeUBLáÐÍB |
! kemur út á hverjum virkum degi.
j Afgreiðsla í Alpýöuhúsinu viö j
| Hverfisgötu 8 opin frá kl. 9 árd.
J til ki. 7 síðd.
ISferlfstoía á s;una stað opin ki. t
9l'f—ÍO1^ árd. og kt. 8 — 9 síðd. t
Skhar; 988 (afgreiðslan) og 23'í4 ►
(skriístofan). [
v'erðlag: Áskríhaiverð kr. í,50 á t
I márniöi. Auglýsingarverðkr.0,15 í
j hver mm. eindálka. \
) Prentsmiðja: Alpýðuprentsmiðjan í
(i sama húsi, simi 1294). [
/ fjarpem mijyii hefir Pétur G.
Guðmundsson,, rffari Alpýðusam-
bandsins, yfpmisjón með rit-
stjárrt Alpýoublaðsins.
Rvík, 20. júní 1928.
Haraldw Guomundsson.
Sílteeinka«
salan.
¥íHtel
við Eríiíig Friðjónsson.
Undan farna daga hefir Erling-
nr Friðjón.sson, þingmaður Akur-
eyringa, dva-lið hér í bænum.
Hann er einin af stjómarnefnjdar-
mönnum Síldareiníkasölunmar.
Áður en Erlingur fór norður,
kom hann að máli við Alþýðu-
blaðið.
„Morgunblaðið“ segir, að þið
hafið farið þokkalega að ráði
ykkar, selt ykkur, eða réttara sagt
Síldareinkasöluna, með húð og
hári, dönskum gyðingum, Bröd-
rene Levi, og að þeir hafi einka-
umboð fyrir Sildarednkasöluna.
— Já, — ég Jjannast nú við
fréttaburð „Morgunblaðsins“, —
segir Eriingur. — Anniars er það
um þetta að segja, að það, sem
búið er að selja af síld, hefir
Sildarei'nkasalan, eba sá fram-
kvæmdastjóri hennar, sem er er-
lendis, selt beint, nema nokkur
þúsund tunnur, sem sænskur sí'ld-
arikaupmaður hefir selt til staða,
sem Síldareinkasalan ekki náði til.
Hv,að eruð þið búnir að selja
mikið ?
Við höfum í rauninni selt alt
það, sem við kærum okkur um
að gera samninga um að svo
stöddu. Meðan ekki er hægt að
gizka á, hve mikið aflast, . telj-
um við ekki ráölegt að gera
samninga um meiri sölu.
Og verðið?
Það má teljast mjög gott, mið-
Það við fyrirfram sölu síðustu
árin. En ég tel ekki heppiliegt að
segja hvert verðið er.
Og hvert hafið þið selt ? Hafið
þið fengið nýja markaði?
Það, sem búið er að selja, hefir
mest verið selt til Svíþjóðar,
nokkuð til Danmerkur og Finn-
lamds. — Frá sölutnni til Fintn-
íands hefir víst íngvar Guðjóns-
son sagt ykkur. — Við höfum
góða ron um að geta selt eitthvað
til Þýzkalands, í öllu falli vel
til reynslu, og ekki er vonlaust
um, að eitthvað dálítið verði hægt
að selja til Vesturheims. Þegar
ég fór að morðan, var alt óví-st um
sölu til Rússlands, enda eru Rúss-
ar ekki vanir að semja um veru-
leg síldarkaup fyr en síðari hluta
sumars.
Hvað hefir verið sótt um leyfi
til að salta mikið?
Nefndinni hafa borist umsókmir
um söltunarleyfi fyrir hátt á 5.
hundrða þúsund tunmiur. Þar af
er talsvert fyrir dráttarnótaveiði
á Ausitfjörðum. Af umsókniunum
hefir nefndin ekki getað tekið til
greima um 120 þús. tu-nnur vegna
vöntunar á sikilríkjum um veiði-
skip o. fl.
Hafa himir þá fengið leyfi til að
salta alt, sem þeir sóttu um?
Nei. — Við sáum fljótlega á
umsóknunum, að þar var yfir-
leitt gert ráð fyrir talsvert meiri
afla á hvert skip, en við töldum
líklegt að myndi fást í meðalári,
og lækkuðum við því taisvert af
þeim sökum. En auk þess urðum
við að draga enn nokkuð úr, svo
að ekki yrði meira saltað en talið
er líklegt, miðað við undanfarin
ár, að selja megi við sæfhilegu
verði.
Hvað leyfið þið t. d. rekneita-
bátum að salta margar tunnur?
Það fer eftir stærð. 10—20 hesta
reknetabátar hafa fengið söltumar-
leyfi fyrir 400—600 tunnum, og
þeir, sem stærri eru, hlutfalislega.
Hvað hafið þið leyft að salta
mikið alls?
Frá því tel ég ekki rétt að
sirýra að svo stöddu.
Hafið þið orðið varir við nokkra
óvild hjá útgerðarmönnum í gairð
síldareinkasölunnar ?
Því svara bezt umsóknirnar um
söltunarleyfi, sem okkur hafa bor-
ist. En hitt vita auðvitað allir,
að einstöku menn eru henni mjög
andvigir. Annars er mér ekki
kunnugt um, að nokkur maður,
sem fengist heíir við síldarútgerð
undanfarið, hafi hætt við hana
vegna síldareinkasöluninar. Hitt
veit ég, að allmargir nýir hafa
bæzt í hópinn.
En lepparnir?
Já, — þeir. Þeir eru auðvitað
óánægðir, enda tel ég líklegt, að
þeim fari að fækka.
HreppsEeíFJarkosníngar
@ Isklfíröl
Á mánudaginn var kosið í
hreppsnefnd á Eskifírði. Hölðii
miklar deilur staðið undanfarnair
vikur meðal þorpsbúa út af rekst-
ursfyrirkomulagi togarafélagsins
„Andra“, og má segja, aðkosniinig-
arnar hafi beinlínis snúist um þau
mlál. Þrír listar komu fram. A-
Listi frá jaínaðarmönnum með
Arnfánni Jóinssyni skólastjóra og
Árna Hinrikssyni skipstjóra efst-
um. B-listi frá Framsóknarmönn-
um, eða hinu svo kallaða banka-
valdii, — eins og það er nefnt
á Eskifirði, með Ólafi H. Sveins-
syni kaupmanni efstum. C-listi frá
íhaldinu með Thorger Klausen
efstum. Kosningarnar fóru þann-
ig, að jafnaðarmenn komu að
tveimur, „Framsókn“ (eða banka-
valdið) einum og íhaldið einum.
Má því isegja, að almenniingur á
Eskiflrði hafi dænjt rekstursfyxir-
komulag „Andrfe“-,félagsins óþol-
andi.
Kanpmálar hjóna.
Maður þarf ekki að vera sér-
lega Lögfróður til þess að vita,
að til eru löig um kaupmiála hjóna.
En hverniig þau lög eru úr gairði
gerð, og sérstakiega, að hVaða
niotum þau koma í þjóðláfinu, eru
Vilst fiærri, sem vita, nema helst
l'ögfræðmgarnir. Hitt dylst eigi
hverjum þeim, sem kominn er til
vits og ára og eitthvað hugsar, að
hér er um stórathugaverðan Lið
að ræða í viðkkiftalífi voru. Marg-
ur kynni nú að hugsa sem svo,
að hér væri að eins um persónu-
Legt einka'mál hjóna að ræða. En
reyndin hefir orðjð örinur. Fjöldi
taiandi dæina staðfestir það. Tök-
um eitt af hamdahófi:
A rekur stór verzLun og nýtur
hins bezta trausts. Menn keppast
um að lánia honum vörur, og
beztu vildarvinjr hans eru vissir
til að „skrifa upp á“ fyrir hann.
Það er Líka óhætt, því að hann,
stendur prýðiliega í skilum, og
vorkunn er ímönnum, þótt þeir
taki eigi eftir þVÍ í fyrstu, er
tregða fer að Verða á útborgunum
hjá þesisu glæsiiega „firma". Svo
einn góðan veðurdag koma menn
að dyrum verzlnnarinnar lokuð-
um.
Kominn á hausinn.
Ómögulegt.
Og lánardrottnarnir taka nú
fyrst eftir þVí, að það er alls
eigi svo lítjl fjárhæð, siem þeir
eiga hjá þessu gjaldþrota „firma“.
Hættan igetur ekki Verið svo
mikii, hvísla menn.
Það eru einhver óútreiknainLeg
óhöpp, sem hafa valdið þessu. A
hlýtur að eiiga fyrir skuldum og
vel það. Fyrst eru nú vörtúleif-
arnar og verzLunarhúsin. Svo
þetta stóra og innidæla íbúðarhús
með þiéssu feikna fína „ininbúi",
blutabréf í toigarafélaginu C, nýr
Buick — og suinir segja, að A
eiigi jarðir fyrir austain fjail.
Seinna hreytast hvislingarnar.
Ekkext til fyrir skuldum nema
LítilfjörLegar vöruleifatr.
Ó’möguLegt,
En vexzlunarhúsin og íbúðar-
húsið — , innbúlð“ — hlutabréfin
— bílilinn og jarðirnar þá?
Keinsaa á pað sslt.
Takið eftjr svarinu góðir hálsan
Og guð sá, að það er ekki
gott fyrir manninn að vera e'n-
samall.
Frá allsherjarfflótini
Frestað var í gærkveldi að
þneyta 1500 metra boðhlaup. I
200 metia hlaupi varð Sveinbjöm
Ingrmundanson fyrstur, wainn hann
skeiðið á 24,1 sek., anitar varð
Garðar S. Gíslason 24,8 sek. og
þriðjí Kristján L. Gestsson 25,1
sek. Að því loknu var þreytt 110
metra grindablaup. Fljótastur
varð Reidar Sörensen 19,2 sek.,
annar Ingvar Ólafsson 20,8 sek.,
og setti þar með íslenzkt met,
gamla metið var 21 sek. og settl
það Kristinn Pétursson árið 1911.
Þeir Kristján L. Gestsson, Svein-
björn Ingimundarson og Siguir-
steinn Magnússon urðu ailir jafh-
ir að markinu. í kappgöngunni
varð fyrstur Haukur Einarsson 24
mín, 45,8 sek. og annar Óskar
Bjarnason 29 mí<n. 54,4 sek. I
kúluvarpi varÖ hlutskarpastur
(sa’manlagt) Þorgeir Jónsson 19,66
m., annar Trausti Haraldsson
18,35 m„ þriðji Sigursteinn Magn-
ússon 17,82 m. í kvöld verður
kept í 400 m. hlaupi og 10000
metra hlaupi. — Fjölmennið á
völlinn.
Þetta er að eins eitt dæmi af
mörgum.
Þessu þarf að kippa í lag áð-
ur en það eitrar viðskiftalífið um
of. Landslögin þuría að vera svo
óbrotin — svo einföld — að ó-
mögulegt sé fyrir þann, sem á
óheiðiarlegan hátt hefir dreg'ð séif
fé meðbræðra sinna, að koma sér
undan réttvisinni á einn, eða ann-
an hátt, hvort sem það er með
því móti að skríða undir pils-
fald konu sininar eða aninajn.
Hér er verkefni fyrir alla heið-
arlega lögfræðinga, löggjafa þjóð-
arinnar og ailan almenning.
Almenningsálitið er oft réttlát-
asti dómstóllinn, En það þarf aði
vekja það. Þáð er ekki nóg, að
við játum ölfll, að eitt og annað sé
ilt og bölvað, ræskjum okkur og
löbbum síðan brott méð hausihn
niður á bringu. Nei, við þurfum
að hefjast handa gegn ósómanum
í hVaða mynd, sem hann birtisf,
hvort sem það er fjárdráttur eða
annað, með því t. d. að skiifta
ekki við A og B, sem búnir eru
að verða „grunsamlega gjald-
þrota“ tvisvar, þrisvar sinnum.
Að því leyti, sem lögin um
kaupmála hjóna snerta ailan al-
menniing (oig það hefir sýnt sig„
að þau gera það), þurfia þau að
breytast hið allra fyrsta. Með því,
að hæstvirtur dómsmálaráðherra
vor hefir manna helzt af forráða-
mönnium þjóðarinnar sýnt það, að
hann hefir þorað að hreyfa við
ýmsu, sem látið hefir verið liiggja
í láginni undan farið, þá vil ég
Ieyfa mér að skjóta því ti!l hans,
hviort hér þurfi ekki hreingern-
imgar við. S.
íslandið
fór í gærkveldi til útlanda.