Vísir - 05.07.1934, Qupperneq 2

V I S I R
m ilhten r™ xOi LSl

EKKERT
IWMM'' ■•^BiavilWFWMaMMH—
er hollara nnonm og
gömlnm en vitamins-
grantnr úr
Cerena^Bygggriónnm.
Sími: 1-2-3-4.
CcrenaBygggrjón
sobin i'nýmjólk veroa ð
bminútum að ágætum bœtiefndqnvt
Daín! barníð ekki,qetið
því Cerena-qrautáhverjum
deqi. þa reprþaðfalleqap
rauðar kinnan
Nazistaleiðtogarnir þýskn
halda fund í Flensborg til þess ad ræða
nýja stefnuskrá.
Fyrrverandi nazistaleiðtogi skotinn.
Terzlnn Ben. S. Þúrarlnssonar bí8r hezt kanp.
Berlín, 4. júní. — FB.
Hitler fór loftleiðis í dag frá
Neudeck til Berlín. Samkvæmt
áreiðanlegum lieimildum hefir
Hindenhurg forseti fallist á
lausnarbeiðni von Papens. Op-
inljer tilkynning um þetta liefir
ekki verið hirt. Mælt er, að
Hindenburg vilji láta von
Papen koma fram fyrir Þýska-
lands hönd i Saar.
(United Press).
Osló, 4. júlí. —• FB.
Frá Berlín er símað, að von
Papen liafi beðist lausnar,
þrátt fyrir að Hindenburg sé
mótfallinn því, að hann láti af
varakanslaraembættinu. Hins-
vegar er búist við, að lausnar-
beðnin verði samþykt og að
Göhring verði skipaður vara-
kanslari. — Fyrrverandi naz-
istaleiðtogi Gregor Strasser
hefir verið skotinn. Nazislaleið-
togarnir áforma að lialda fund
í Flensborg, til þess að ræða
nýja stefnuskrá.
tterlín i morgun. FÚ.
Hinn nýi yfirforingi S. A.
árásarliðsins, Lotze, hefir gefið
Deilnr
Breta og Þjóöverja
um yfirfærslurnar til lykta
leiddar.
London, 4. júli. — FB.
Chamberlain tilkynti í neðri
málstofunni i dag, að náðst
liefði samkomulag milli Breta
og Þjóðverja um yfirfærslur og
voru samningar þar að lútandi
undirskrifaðir i dag.
Ráðstafanir þær, sem Bretar
áformuðu gagnvart Þýskalandi,
ef samkomulag hefði ekki
náðst, koma þvi ekki til fram-
kvæmda. Samningarnir gilda til
misseris fyrst um sinn frá 1. þ.
m. að telja. Þýska ríkisstjórnin
undirgengst að hafa i Englands-
hanka nægan peningaforða, til
þess að standa við skuldbind-
ingar sinar gagnvarl Bretum
vegna Dawes og' Younglánanna.
(United Prcss).
Mme. Cnrle látin.
Osló, 4. júlí. — FB.
Mme Curie er látinn í París,
67 ára að aldri. Hún og maður
hennar, sem lést 1906, urðu
heimsfræg fyrir radíumrann-
sóknir sínar. Hlaut Mme. Curie
út fvrirskipun um það, að júlí-
frí það, sem áður liafði verið
fyrirskipað, og bannið við þvi
að hera einkennishúninga,
skuli vera við liði. Lotze gef-
ur enn fremur út fyrirskipun
til árásarliðsmanna, um að
sverfa af rýtingum sinum nafn
föðurlandssvikarans Rölun.
fyrverandi foringja S.A., og sé
þá leyfilegt að l)era rýtingana,
en annars ekki.
Að lokum bannar Lotze árás-
arliðinu sem sliku, að laka þátt
í opinberum fundum, hvort
sem meðlimir eru í einkennis-
búningi eða ekki.
London, 4. júlí. FÚ.
Hitler tilkynti í dag, að lok-
ið hefði verið við að hæla nið-
ur Rölim-uppreistina með sér-
stökum ráðstöfunum á suniiuf
dagskveldið, en að þeir, sem
kyímu að halda byltingunni á-
fram, yrðu látnfr sæta venju-
legri meðferð fvrir dómstólum
landsins, sem afbrotamenn. Á
ráðherrafundi var þó hcimil-
að, að heita sérstöku valdi
gegn landráðastarfsemi.
Nobelsverðlaun og var sýndur
margvislegur sómi annar.
Upppot á Spánarþingi.
Madrid, 5. júlí. FB.
Þegar rætt var um trausts-
yfirlýsingu til stjórnarinnar í
gær i þjóðþinginu, hljóp mikil
æsing í þingmenn. Börðust
margir um skeið með hnefun-
uin og sumir tóku upp skamm-
byssur, en þó tókst að sefa þá,
sem æstaslir voru, og varð eigi
úr, að neinn hleypti skoti úr
byssu sinni. Þegar kyrð komst
á aftur, fór atkvæðagreiðslan
fram og greiddu 191 atkvæði
með því að lýsa yfir trausti á
rikisstjórninni, en 62 voru á
móti. Því næst var þingfund-
um frestað. (United Press).
Fláð í Kína
velðnr miklu tjóni.
London, 5. júlí. FB.
Frá Haiehow i Kína berast
þær fregnir, að llóð hafi vald-
ið miklu tjóni i Kanyu, Kiang-
si-héraði. Á annað hundrað
liúsa hafa eyðilagst. Talið er
vist, að menn hafi druknað i
hundraðatali. 22 lík liafa fund-
ist. (United Press).
Ágengni Japana
í Austur-Asíu.
Stórþjóðirnar óttast mjög, að
Japönum muni hepnast að
leggja undir sig mikinn hluta
Austur-Asíu. Þær efast ekki um
það lengur liver tilgangur Jap-
ana er þar eystra, síðan er þeir
náðu Mansjúríu á sitt vald og
stofnuðu þar nýtt riki, sjálfstætt
að nafninu, en raunverulega
japanskt skattland (Mansjúkó-
ríkið). Kóreu höfðu Japanar
fyrir og verður því eigi annað.
sagt, en að þeir liafi treyst all-
vel aðstöðu sína á meginland-
inu. En það er opinbert leyndar-
mál, að þeir ætla sér að verða
öllu ráðandi í Kína og Rússar
óttasl mjög, að þeir geri fyrr
eða síðar tilraun til þess að ná
austurhluta Sibiríu á silt vald.
Vitanlega hefði aldrei til þess
komið, að Japanar hefði náð
Mansjúriu á sitt vald, án þess
Rússar reyndi að koma í veg
fyrir það, ef ekki hefði verið
svo ástatt, að Rússar eru þess
enn ekki megnugir, að fara í
styrjöld við Japana. Rússar og'
Kínverjar, en einnig Bretar og
Bandaríkjamenn, líla óhýrum
augum til Japana vegna ágengni
þeirra. Ekkert hefir ýlt meira
undir Bandaríkjamenn að auka
herskipaflotann og flugherinn
en „gula hættan“. Þeir vilja fyr-
ir hvern mun koma í veg fyrir,
að Japanar verði öllu ráðandi
í norðurhluta Kyrraliafs. Kunn-
ur ameriskur stjórnmálamað-
ur, Fred A. Britten, sem verið
hefir formaður flotamálanefnd-
ar fulllrúadeildar þjóðþingsins,
liefir fyrir skömmu eindregið
hvatt til þess, að Bandaríkin
hefjist handa um að víggirða
eyjar sínar í Kyrrahafi og koma
sér þar upp flotastöðvum og
flugsveitastöðvum. Britten tel-
ur augljóst af fregnum sem
borist hafa" um kröfur Ja]iana,
ef af flotamálaráðstefnunni
verður að ári, að þeir stefna að
því, að koma sér upp svo öflug-
um lierskipaflota, að engin önn-
ur þjóð komist þar til jafns við
þá. „Þess vegna eigum við að
koma okkur upp öflugum flota-
höfnum á Hawai og gera Guam
að jafnsterku vígi og Þjóðverjar
gerðu Helgoland. Vér verðum
og að gera ráð fyrir því, að Ja])-
anar ásælist Filipseyjar, sem að
áratug liðnum eiga að fá fult
sjálfstæði, en það má aldrei
verða. • Bretar og Bandaríkja-
menn hafa í þessum málum
líkra hagsmuna að gæta og þeir
verða að standa sameinaðir
gegn ágengni Japana. —“
Um væntanlega sanminga-
gerð milli .Tapana og Banda-
ríkjamanna, sem rædd liefir
verið í amerískum hlöðum,
sagði Britten: „Á undanförnum
fimm árum hefir það komið í
ljós svo skýrt sem verða má, að
samningar rikja milli eru
„pappírslappar“ í augum Jap-
ana, ef því er að skifta. Þarf
ekki annað en benda á samn-
ingsbundin loforð gagnvart
Kína og framkomu þeirra
þar i landi, ágengni" og e)rði-
leggingu o. m. fl.“
Rúmensku nazistafélögin leyst upp.
London í gær. FÚ.
Stjórnin í Rúmefiíu hefir skijiað
svo fyrir, að leýsa skuli upp öll íé-
lög Nasista þar í landi, því að þau
séu pólitísk félög Jtýska niinnihlut-
ans í landinu.
i
Ranglæti. |
-°- i
Kosningunuin er lokið. Eg i
ætlá ekki að skrifa um úrslitin,
enda eru þau kunn hverju
barni. Og eg ætla ckki lieldur
að fara að spá neinu um það,
hverjir nú muni taka við stjórn.
Sennilega verða það eyðslu-
flokkarnir og guð má vita,hvort
ríkið verður ekki orðið gjald-
þrota að ári um þetta leyti.
Bændaflokkurinn hefir farið
illa út úr þessum kosningum,
líklega töluvert ver, en foringj-
ar hans gerðu. ráð fyrir. Samt
hefir hann komið að einuni
þingmanni. Og mér skilst af
þvi, sem eg hcfi séð í blöðum,
að hann eigi rétt til tveggja
uppbótar þingsæta.
En það er annar flokkur til i
landinu, sem þátt liefir tekið í
þessum kosningum og fengið
álika mörg atkvæði og Bænda-
flokkurinn, en fær engan þing-
mann kosinn og öll atkvæði
hans verða ónýt!
Þessi flokkur er Kommúnista-
flokkurinn.
Nú bið eg alla, sem þetta lesa,
að taka eftir þvi, að eg er ekki
að harma það, að enginn komm-
únisti (sem kannast við stefnu
sina opinberlega) liafi vcrið
kosinn á þing. — Þvert á móti.
Mér þykir einmitt vænt um, að
kommúistar éiga litlu fjdgi að
fagna, þvi að stjórnmálastefna
þeirra er háskaleg vitlej'sa.
Þeir eru citurnöðrur, sem nauð-"
synlegt er að uppræta. En þeir
kannast við stefnu sína og eru
að því leyti heiðarlegri, heldur
en framsóknarmenn, sem þykj-
ast vera alt annað en þeir eru.
Foringi Framsóknarflokksins
cr villaus kommúnisti í raun
og veru, þó að hann álíti ekki
heppilegt, að kannast við það
hreinlega. Framsóknarmenn,
sem elta Jónas Jónsson, eru því
að þessu leyti miklu svívirði-
lcgri, lieldur en opinberir og yf-
irlýstir kommúnistar.
Bændaflokkurinn og flokkur
kommúnista liafa hvor um sig
fengið rúm 3000 atkvæði í
kosningunum. - Annar, Bænda-
flokkurinn, fær þrjá þingmenn,
en hinn engan. Bændaflokkur-
inn slysaði að einum manni í
kjördæmi, en kommúnistar
fengu engan kosinn. Þessi eini
kosni maður Bændaflokksins
fær eitthvað rúmt hálft þriðja
hundrað atkvæði og nær kosn-
ingu. Og það, að liann er kosinn,
verður til þcss, að flokkurinn
fær þrjá þingmenn. Má því
segja með alhniklum rétti, að
þessi 260 atkvæði — eða hvað
það nú var sem Hannes á
Hvammstanga fekk og fleyttu
honum inn í þingið, dragi þang-
að tvo aðra. — Hinsvegar fá
kommúnistar hér í Reykjavík
full þúsund atkvæði, en þau
koma að engu haldi, af því að
enginn náði kosningu af lista
kommúnista hér og þeir komu
elcki heldur að manni i neinu
öðru kjördæmi. Og öll atkvæði
flokksins verða ónýt fyrir
bragðið.
Annað dæmi: Tímaliðið fær
rúmlega ellefu þúsund atlcvæði
og 15 þingmenn út á þá tölu.
Kommúnistar rúm þrjú þúsund
atkvæði og engan þingmann!
Hvaða vit er nú í þessu? Það
gæti hæglega farið svo, að ein-
hver flokkur fengl t. d. 5—6
þúsund atkvæði, án þess að
koma að þingmanni i kjör-
dæmi. Og samkvæmt kosninga-
lögunum fengi sá flokkur eng-
an þingmann! — Aftur á móti
er nú sýnt, að þrjú þúsund
kjósendur geta fengið þrjá þing-
menn, ef einn er kosinn í kjör-
dæmi, og ellefu þúsund 15 þing-
menn!
Eg skil ekki í þvi, að nokkur
maður geti mælt svona rang-
læti bót. Það bætir ekki úr rang-
lætinu, þó að þetta liafi bitnað
á óverðugum stjórnmálaflokki
við kosningarnar að þessu sinni,
Það munaði ekki nema einum
20 atkvæðum, að Bændaflokk-
urinn lenti i sömu fordæming-
unni. — Og hann á þó áreiðan-
lega meiri rétt á sér en Fram-
sóknarflokkurinn, sem er ekki
annað en angi af öðrum flokki,
sjálfum kommúnistaflokkinum,
sem engan þingmanninn lilaut.
— Það má í raun réttri segja,
að þessi 20 atkvæði, sem úrslit-
um réðu í V.-Húnv. og fleyttu
Hannesi inn á þing, leggi til
þrjá þingmenn, en full 3000 at-
kvæði kommúnista (grímu-
lausra) verða öjl ónýt!
Svona er „réttlæti“ hinna
nýju kosningalaga og er ólík-
legt, að við verði unað til lengd-
ar.
Kjósandi.
Hallgrímshðtíðin
í Sanrbæ.
—o—
SíÖan það var tilkynt alrnenn-
ingi, að Hallgrímshátíðin mundi aÖ
þessu sinni verða haldin 15. þ. m.,
hefir, sem von er, veriÖ miki'Ö um
fyrirspurnir um eitt og annað henni
viðvíkjandi til þeirra, sem skyld-
astir eru að vita helst um undir-
húning og áform. Á fundi Lands-
nefndarinnar nýlega komu því fram
tilmæli um, að eg vildi. fyrir henn-
ar hönd skrifa og fá birtar nokkr-
ar línur, sem orðið gætu þeim
ínönnum til leiðbeiningar, er sam-
kornuna ætla að sækja. Nánar mun
svo verða tilkynt um eitt og ann-
að með auglýsingu í dagblöðunum.
Nefndin hefir þegar fengið vil-
yrði fyrir Esju til fólksflutnings
fram og aftur, og sömuleiðis Sítð-
inni, ef þá verður lokið þeirri við-
gerð sem nú er verið að fram-
kvæma á henni. AÖ öðru leyti mun
verða gert það sem unt er til þess,
að útvega nægan skipakost. Er það
mjög áríðandi, að þeir, Sem á ann-
að borð ætla að fara, kaupi far-
miða svo fljótt sem þess er kostur,
því það er náttúrlega litt hugsándi,
að unt verði að útvega skip svo að
segja á síðustu stundu. Er og ekk-
ert lagt í hættu, því að ef veður
skykli hamla hátíðahöldum hinn
umrædda dag, þá verða farmiðar
innleystir aftur. Mega menn því
sjálfum sér um kenna, ef þeir kom-
ast ekki með vegna þess, að þeir
gáfu sig of seint fram.
Fargjald verður hið sama og i
fyrra: 3 kr. fyrir fullorðna fram
og aftur og helmijigur þess fyrir
börn iiinail tólf ára aldurs. Það er
sett svona lágt, til þess að sem
fæstir þurfi af eínalegum ástæðum
að neita sér um þátttöku í hátíða-
höklunum og einkanlega til þess, að
foreldrar geti tekið börn sín með.
í fyrra var burtfarartími skip-
anna héðan úr Reykjavik ákveðinn
klukkan hálf-átta að morgni. Þetta
olli nokkurri óánægju og þótti
mörgum dagurinn tekinn of seint.
Sú aðfinsla telur Landsnefndin að