Vísir - 05.04.1936, Blaðsíða 2
2
VÍSIR SUNNUDAGSBLAÐ
L ^amjcútátojoJLcL.
Is'ls /Cvuuýh <J*l\^VUCjs>LsL'VKsb^h^O-'rLs.
Kf gistihús í suður-þýsku
sveitaþorpi heitir ekki Gasthaus
zum Báren eða zum Ochsen eða
zum Hirschen þá eru miklar
líkur til að það lieiti Gasthaus
zum grúnen Baum. En ef ein-
liver þyrf ti á því að lialda að
hiðjast gistingar í einliverju
sveitaþorpinu í austanverðum
Schwarzwald, þá get eg með
góðri samvisku mælt með Gast-
haus zum Hirschen í litlu þorpi,
sem lieitir Futzen, spölkorn
norðan við svissnesku landa-
mærin.
Því sá, sem ætlar —
í því ágæta húsi vöknuðum
við kl. 5 morgun hins 10. júlí,
og bjuggum okkur í l'lýti af
stað, því sá sem ætlar að hjóla
gegnum Schwarzwald og ganga
á Feldberg og komast eitthvað
vestur á Rínarsléttuna á einum
degi og liafa sæmilegan tíma
til að líta á liið markverðasta
á leiðinni, verður að taka dag-
inn tímanlega.
Þegar við ætlum svo að taka
hjólin okkar út úr geymsluhúsi
bak við gistihúsið, eins og um
hafði verið talað við gestgjaf-
ann kvöldið áður, heyrðum við
urrað grimdarlega og í næstu
andrá sprettur úlfgrár og
fólskulegur varðhundur, kálfs-
ígildi að stærð, út úr byrgi þar í
garðinum og ræðst að okkur.
Við Iiörfum undan. Til allrar
hamingju er óargadýrið tjóðr-
að með öflugri hlekkjafesti, svo
okkur er engin hætta húin af
því í hæfilegri fjarlægð. En
festin er þó nógu löng til þess
að hundurinn geti varnað okk-
ur inngöngu í skemmuna. Og
þarna stendur hann bólginn af
árilsku og geyr eins og hann
hefir hljóðin til.
Die Herrschaften, afsak-
ið —
Þá opnast gluggi á annari
hæð gistihússins og við hcyrum
dimma karlmannsrödd segja
nokkur orð á mállýsku þeirra
Scliwarzwaldbúa. Það er gest-
gjafinn, sem vaknað hefir af
værum blundi við aðvörunaróp
síns írúa þjóns, og er hann hef-
ir boðið okkur góðan daginn
hlæjandi, steinþagnar hundur-
inn, lítur vingjamlega til okk-
ar og dinglar rófunni eins og
hann vildi segja: „Die Herr-
schaften, afsakið, ég vissi ekki
að þið væruð hér með leyfi
míns stranga herra“. Og svo
labbar liann aftur inn í byrgið,
feginn því að mega lúra dálítið
lengur fram eftir.
Bænclurnir nota morg-
unrekjuna.
Þjóðvegurinn þræðir krók-
ólla, þrönga dali. Hér er þegar
sannnefndur „svarti skógur“, og
verður þó enn meir, er vestar
dregur, —- snarbrattar hliðar
með dimmgrænu, .þéttu greni-
þykni. Víða rennur ekki svo
mikið sem lækjarspræna eftir
dölunum, en botnar þeirra eru
vaxnir lágu, þéttu grasi.
Bændur eru komnir á fætur
og farnir að slá. Þeir nota morg-
unsvalann og rekjuna. Orfin
þeirra eru stutt, það er eins og
sagaður hefði verið af íslensku
orfi endinn rétt ofan við „kerl-
inguna“. Á vegunum er umferð
hinna vélknúnu farartækja enn
ekki byrjuð.
Lötrandi og herðakýttur
uxi —
Slæðingur af hjcdandi fólki
verður á vegi okkar, og liér
og þar lötrar herðakýttur
uxi með vagn í eftirdragi, —
ímynd lakmarkalauss þrályndis
og silaskapar og spekingslegrar
heimsku,' en um leið talandi
tákn þess þrautseiga kraftar sem
kemst þótt hægt fari. Bónd-
inn, sem situr í vagninum lield-
ur sér og uxanum vakandi með
því að láta smella í langri og
svakalegri svipu, án þess þó að
dangla henni í leðrið á skepn-
unni.
Slíkt ferðalag hlýtur að laka
á taugarnar. Ef ég tryði á end-
urholdgun, myndi ég ekki hika
við að fullyrða, livað bíður
þeirra, sem eitra sitt eigið líf og
annara með fljótræði, flani og
frumhlaupum: Næst þegar þeir
fæðast í þennan heim, verður
það aðalstarf þeirra að aka í
vagni með uxa fyrir.
— Það liggur vel á þess-
um manni.
Hér er einnig bóndi með stór-
anvagn dreginn af tveimur fall-
egum brúnum hestum. Beisli
þeirra og aktýgi eru skrevtt
marglitum kögrum. Á vagnin-
um eru lieyskaparvélar. Það
liggur vel á þessum manni.
Hann syngur, og svartur íkorni
skýst milli greinanna á gömlu
grenitré við veginn, ranghvolf-
ir i sér augunum og veit ekki
hvaðan á sig stendur veðrið.
Nú liggur leiðin yfir liáls
milli tveggja dala, — gönguför
um stund. Við komum auga á
einhvern dökkbrúnan loðinn
hnoðra, sem liggur á vegar-
brúninni. Eftir nokkra rann-
sókn komumst við að því, að
þetta er dauð molclvarpa. Hvað
því hefir valdið, að þessi ínrynd
efnisliyggjunnar liefir vilst
þarna fram í dagsins ljós
og livað hefir orðið henni að
bana, er okkur óráðin gáta, en
ef við höfum áður staðið í
þeirri meiningu að moldvarpa
sé ljótt og ógeðslegt dýr, þá
komumst við þarna ú alt aðra
skoðun. Belgur þessa dýrs er
silkimjúkur og tandurhreinn.
Það væri ekki amalegt að eiga
vetrarfrakka fóðraðan mold-
vörpuskinni.
Ein spurning um stystu
leiðina —
í þorpinu Wellendingen er
fólk alt komið á fætur, enda er-
um við búin að vera á ferðinni
nærri þrjá klukkutima og þykir
ekki ótilhlýðilegt að fá ein-
hverja næringu. t veitingahús-
inu skeggræða ménn um daginn
og veginn. Ein spurning um
stystu og skemtilegustu leiðina
að Sclilucksee verður upphaf
að f jörugum viðræðum við veit-
ingakonuna og lióp af góðlátleg-
um og glaðlegum mönnum, sem
safnast utan um okkur. Við fá-
um tækifæri til að leiðrétla ekki
sem óverulegastan misskilning
um ísland, sem þetta góða fólk
hefir eiuhverntíma fengið inn í
höfuðið, og í staðinn verðum
við svo ýmislegs vísari um þjóð-
lifið þarna í skógardölunum.
Aðalatvinnuvegur fólksins er
nautgriparækt og skógarhögg.
Ýmsir hafa líka ofan af fyrir
sér með smáiðnaði. Hér ná næt-
urfrost of Iangt fram á vorin
til þess að epla- eða perutré
þrífist að nokkru ráði. En korn
er ræktað til heimanotkunar.
— Við köllum það bara
kom1 —!
Við höfðum enga akra séð
þarna í grendinni, svo við
spurðum livaða korn það væri.
„Við köllum það bara korn
(Korn)“, svöruðu mennirnir. —-
Eg spyr þá, hvort það sé bygg.
Nei. Þá rúgur? Ekki lieldur.
Eða hveiti? Nei, ekki var það
hveiti. Þótti okkur nú vandast
málið, en þá koin veitingakon-
an til hjálpar og upplýsti, að
þessi dularfulla korntegund héti
Spalze á háþýsku!
Létum við það nægja, en vor-
um þó litlu nær, því við mund-
um ekki til að liafa heyrt þetta
orð áður.
A hæðunum vestan við þorp-
ið fórum við svo framlijá ökr-
um, og gátum við ekki betur
séð, en þar yxi hveiti. En siðar
komumst við að því, að orðið
Spalze er afbökun á háþýska
orðinu Spelz. Það er hveititeg-
undin Triticum spelta, sem tals-
vert er ræktuð í Baden ogWúrt-
emberg.
All-víða standa einstakir
sveitabæir með túni í kring.
Ilúsin eru tvílyft, úr timbri að
mestu. Neðan til aðeins eru
veggirnir úr steini. Gluggar eru
margir og smáir og út yfir
veggina slúlir rishátt þak úr
tfjölum eða strái með breiðum
þakskeggjum. Víða er afturlilið
hússins hálf-grafin inn í bratta
brekku, svo efri liæðin nemur
við jörð. Þetta kemur sér vel,
því hey er geymt á efri hæðinni
og má aka heyvagninum alla
leið að hlöðuopinu.
Út um opna glugga veifa
smáar hendur —
í afskektum dal á borgin
Karlsruhe stórt og fallegtbarna-
hæli. Þær upplýsingar standa
stórum stöfum á húsinu, en eru
í rauninni óþarfar, þvi út urn
opna glugga veifa smáar hend-
ur til þeirra, sem framhjá fara,
og fjallshliðin kveður við af
hlátrum og hjali.
Vestur í dalnum liamast
timburverksmiðja knúin af
straumharðri á og þeytir sagi
og liefilspónum út um dyr og
glugga. Nokkrir verkamenn
hlaða borðum í háa stafla. Að
þeirra ráði segjum við skilið við
malbikaða veginn með öllum
sínum bíla- og hifhjólastraumi,
en beygjum inn þverdal eftir
þröngum stíg gegnum ósnort-
inn „Svartaskóg“. „Yklcur mun
ekki iðra þess“, sagði einn
þeirra við oklair að skilnaði,
„þvi þetta er fallegasti blettur-
inn hér á stóru svæði“.
Framhald á 7. síðu.