Vísir - 09.04.1936, Blaðsíða 2

VlSIR
Abessiníustjórn og
Þjóðabandalagið.
Abessinska stjórnin gerir enn eina tilraun til
þess að fá þá aðstoð frá Þjóðabandalaginu,
sem dugi til þess að bjarga Abessiníumönnum
frá tortímingu. — Haile Selassie kallar alla
vopnfæra menn í herinn.
Osló, 8. apríl.
Abessinska stjórnin hefir
sent nýja áskorun til Þjóða-
bandalagsins og beðið það þess,
að hjálpa Abessiníu svo að dugi,
og koma í veg fyrir það, að
abessinska þjóðin verði svo Iiart
leikin, að hún eigi sér ekki við-
reisnar von framar. Áskorun
þessi er talin seinasta tilraun
Abessiníumanna til þess að fá
Þjóðabandalagið til þess að
verða sér að liði á þann hátt,
sem Abessiníu verði til bjargar.
Keisarinn hefir gefið út til-
skipun og kallað alla vopnfæra
menn i lierinn til þess að gera
úrslita-tilraun til þess að stöðva
framsókn Itala.
(NRP. - FB.).
Nopsku skipin
á Hvitakafi.
Einn af frægustu flugmönnum Rússa, Moronin, hefir
flogið yfir Quest og hin selveiðiskipin norsku, sem
eru föst í ísnum á Hvítahafi. — Rúsneskur ísbrjótur
er farinn af stað skipunum til hjálpar.
s Osló, 8. apríl.
Samkvæmt skeyti til norska
utanríkismálaráðuneytisins frá
sendiherra Noregs i Moskwa,
verður björgunarleiðangri
Rússa á Hvítahafi stjórnað af
hinum kunna íshafsfara og
flugmanni, Moronin. Hann sím-
við tillögum Hitlers.
London í gær. FÚ.
Franska stjórnin leggur fram
í sérstökum kafla svarsins
gagntillögur sínar. Eru þær i
stuttu máli á þá leið, að komið
skuli á innbyrðis friðarsamn-
ingum milli nágrannaríkja um
alla Evrópu, sem myndi sér-
stakt kerfi undir eftirliti al-
þjóðanefndar. Ennfremur, að
engar breytingar skuli gerðar
á landamærum í Evrópu í
næstu 25 ár, og aðeins gerðar
að þeim tíma liðnum með sam-
eiginlegu samþykki allra aðila.
ÖII brot á þessum samningi
skuli koma til meðferðar al-
þjóðanefndarinnar. Ennfremur
gerir franska stjórnin ráð fyr-
ir þvi í tillögum sínum, að slík
alþjóðanefnd hafi bæði landher,
flota og lofther til umráða, er
henni sé lagður hlutfallslega af
rikjum Þjóðabandalagsins enda
ákveði Þjóðabandalagið störf
hennar og verksvið. Að þessu
búnu leggur franska stjórnin
til, að einstök ríki skuli draga
úr vígbúnaði sínum, eftir nán-
ari reglum, sem Þjóðabandalag-
ið setur.
Á grundvelli þessa 25 ára
friðar um landamæri, og al-
þjóðlegs lögregluvalds Þjóða-
bandalagsins leggur franska
stjórnin lil að ráðist sé í úr-
lausn hagfræðilegra erfiðleika í
Evrópu. í fyrsta lagi leggur hún
til, að Evrópuríkin öll innan
Þjóðabandalagsins myndi með
sér tollsamband, og skapi með
sér tollfrið innbyrðis. í öðru
lagi, að Evrópuríkin verðfesti
gjaldeyri sinn innbyrðis, og
komi skipulagi á innbyrðis
lánastarfsemi sina. í þriðja lagi,
að þessi ríkjaheild geri hrá-
efnalindir í öðrum heimsálfum
að sameiginlegum sjóði, er
skift skuli milli þeirra eftir
aði 5. april að hann daginn áður
hefði flogið yfir svæðið, þar sem
hin innifrosnu skip eru.
„Quest“ var þá orðið fast í ísn-
um, en hin skipin í 30 kílómetra
fjarlægð frá „Ques“. Einn af
ísbrjótum Rússa fer skipunum
til aðstoðar. (NRP. - FB.).
sögulegum og fjárhagslegum
rétti. Framkvæmd þessara at-
riða skal þó vera því skilyrði
bundin, að hún sé gerð með
ráði Þjóðabandalagsins, og
standi undir framkvæmd
nefndar þeirrar, er áður getur.
Manntjón Itala í Abessiníu.
London, 8. mars. — FÚ.
ítalska stjórnin liefir gefið
út skýrslu um þá, sem fallið
liafa og týndir eru i Abessiníu-
ófriðnum af hálfu ílala, á tíma-
bilinu frá 3. október til 1. apríl.
í skýrslu þessari segir, að 984
ítalir hafi verið drepnir en 49
sé saknað. 979 innfæddir menn
hafi farist i liði Itala, en þess er
ekki getið hversu margra sé
saknað.
Utan af landi.
Frá Patreksfirði.
8. apríl. FÚ.
Togarinn Gjdfi kom af veið-
um til Patreksf jarðar í gær með
115 tunnur lifrar. Leiknir kom
í dag með 79 tunnur. — Fisk-
mjölsvél sú er sett var í Gylfa
í fyrra vetur starfar ágætlega,
og skilar mun meira fiskmjöli
á sólarhring en verksmiðjan á-
ætlaði er vélin var seld. — Ný-
lega voru settar í báða þessa
togara lifrarbræðsluvélar af
fullkomnustu gerð og vinna
þær meira lýsi en þær eldri.
|
Frá Vestmannaej^jum.
8. april. FÚ.
Bátar í Vestmannaeyjum réru
ekki í morgun vegna veðurs.
Mestan afla höfðu í gær: Leo
17.000 kg., skipstjóri Þorvald-
ur Guðjónsson, Óðinn 15.100
kg., skipstjóri Ólafur ísleifsson,
og Erlingur 14.000 kg., skip-
stjóri Sighvatur Bjarnason. —
Síðar í dag fóru bátar að vitja
um net sin því veður var að
lægja.
Saga
Steady-farmsins.
Hörmungasagan um afskifti
stjórnarvahlanna eða fiskimála-
nefndarinnar í samvinnu við at-
vinnumálaráðherra af fisksöl-
unni til Norður-Ameríku er nú
orðin kunn öllum almenningi,
bæði af frásögn blaðanna og út-
varpsumræðunum á Alþingi.
Það kemur auðvitað engum á
óvart, þó að „rauða samfylk-
ingin“ reyni í blöðum sínum
að „klóra í bakkann“, og lýsi
staðreyndir, sem þegar eru
kunnar, helber ósannindi! En
augljósasti votturinn um það,
hve varnarlaust stjórnarliðið
stendur uppi í þessu máli, eru
þó liinsvegar einmitt ræður
málsvara þess á Alþingi, og þá
fyrst og fremst „eldhús“-ræða
Finns Jónssonar um fisksöluna
lil Ameriku, sem Alþýðublaðið
birti í gær. I stað þess að reyna
að bera blak af fiskimálanefnd
og atvinnumálaráðherra fyrir
afskifti þeirra af fisksölunni til
Norður-Ameriku síðustu mán-
uðina eða vikurnar, þá tekur
Finnur Jónsson sér fyrir hend-
ur, að víta aðgerðaleysi fiskút-
flytjenda um markaðsleit þar
vestra á undanförnum árum!
En þessar „gömlu lummur“
Finns, sem Þorst. Briem mundi
kalla svo, eru ekki til þess falln-
ar, að bæta nokkuð um fyrir
fiskimálanefnd eða ríkisstjórn,
fyrir afskifti þeirra af fisksöl-
unni síðustu vikurnar.
Það er alkunnugt, enda get-
ur F. J. þess líka í ræðu sinni,
að fiskútflytjendur hafa altaf
öðru hverju á undanförnum ár-
um verið að gera tilraunir til
að koma á fisksölu til Ameríku.
Ilinsvegar hafa gjaldeyrisvand-
ræði i Suður-Ameríku liamlað
þvi, að slík viðskifti gæti lekist
fram að þessu. En það er líka
í fersku minni, að í fyrra var
gerð tilraun til að selja fisk til
Norður-Ameríku, og að islenslc
stjórnarvöld bönnuðu þau við-
skifti.
Nú hefir fiskimálanefnd með
aðstoð ríkisstjórnarinnar grip-
ið fram fyrir liendur fiskút-
flytjenda, með þeim hætti, að
ekki er annað sýnna, en að var-
anlegt tjón hljótist af. í Alþbl.
í gær er sagt, að afskifti þess-
ara aðila af freðfisksölunni til
Ameríku hafi orðið til ómetan-
legrar blessunar, og er því rétt
að rifja upp á ný sögu Steady-
farmsins, svo að mönnum gef-
ist kostur á að meta þá „bléss-
un“ svo sem vert er.
Eins og kunnugt er, þá var
það erindreki sölusambands
fiskframleiðenda, Kristján Ein-
arsson, framkvæmdarstj., sem
beitti sér fyrir því, að sendur
yrði freðfisksfarmur til Amer-
íku. Honum tókst, með milli-
göngu umboðsmanns, sem liann
komst í samband við i New
York, að selja fyrirfram 50
smálestir af farminum fyrir á-
gætt verð. Kaupandinn var stórt
matvælaverslunarfyrirtæki sem
hefir viðskifti um öll Bandarík-
in hafanna á milli og heitir
„Great Atlantic“. Þessi kaup-
andi vildi kaupa meira af farm-
inum, en fiskimálanefnd neit-
aði að selja honum meira. 8
dögum eftir að Sigurður Jónas-
son kom til New York, í erind-
um fiskimálanefndar, fór hann
á fund umboðsnranns þess, sem
Kr. E. hafði samið við, og tjáði
honum, að hann ætlaði engin
skifti við hann að eiga! 10 dög-
um síðar, þegar farmurinn var
kominn, og „Great Atlantic“
hafði gengið frá kaupunum á
50 smálestunum, vegna þess
ineðfram að hann varð þess var
að verið var að bjóða út af-
ganginn af farminum fyrir
lækkandi verð í beinni sam-
kepni við liann og án þess að
honum væri gerður kostur á
frekari kaupum, þá kemur Sig-
urður aftur á fund umboðs-
manns Sölusambandsins og
biður liann nú að lijálpa sér til
að kippa þessu i lag, og koma
| því til leiðar, að G. A. endurnýi
kaupin á 50 sinálestunum. Um-
boðsmaðurinn gerði þetta, og
kaupin tókust aftur, fyrir
nokkru lægra verð. Samtímis
biður umboðsmaðurinn um til-
boð um sölu á öllum farmin-
um, fyrir sama kaupanda (G.
A.), en um það var neitað. Og
skömmu síðar simar fiskimála-
nefnd til Sigurðar og bannar
honum að selja þessum kaup-
anda meira af fiskinum! En
þegar svo alt er komið i óefni,
snýr Sigurður Jónasson sér svo
loks aftur til umboðsmanns
Sölusambandsins í fyrradag, og
tekst með aðstoð hans, að selja
þessum sama kaupanda það
sem eftir var af farminum, fyr-
ir 2i/2 cents lægra verð lyrir
pundið, en upphaflega var i
boði. — Og nú er
„allur farmurinn úr „Steády“
seldur“ —
eins og Alþýðublaðið skýrir frá
í gær, eins og það séu því hin
mestu fagnaðartíðindi.
Farmurinn er seldur, og
þessari hrakfallasögu fiski-
málanefndar, ríkisstjórnarinn-
ar og Sigurðar Jónassonar lok-
ið. Og í stað þess að allar líkur
eru til, að 20 þús. kr. ágóði
hefði getað orðið á sölunni, má
telja víst, að alt að því tvöfalt
tap verði á lienni.
Frá Alþingl
í gær.
----o----
Sameinað þing.
Utan dagskrár mintist forseti
fyrrverandi alþingismanns Ing-
ólfs Bjarnarsonar frá Fjósa-
tungu, sem nýlátinn er á Land-
spítalanum eftir uppskurð. —
Vottaði þingheimur virðingu
sína við hinn látna þingmann,
með því að rísa úr sætum sin-
um. — Var síðan gengið til
dagskrár.
1. Frv. til fjárlaga fyrir árið
1937. Framli. 1. umr. Atkv.gr.
Málinu var vísað til 2. umr. með
samhlj. atkvæðum.
2. Frv. til fjáraukalaga fyrir
árið 1934. 1. umr. Eftir frum-
varpi þessu eru veittar til gjalda
auk fjárlaga árið 1934 kr.
3.650.957.33.
3. Frv. til fjáraukalaga fyrir
árið 1935. 1. umr. Samkv. frv.
eru veittar til gjalda auk fjár-
laga árið 1935 kr. 53.845.95. —
Var frv. þessum báðum visað
til 2. umr. og f járveitinganefnd-
ar.
Efri deild.
1. Frv. til laga um breyting
á lögum Menningarsjóðs. 3.
umr. Var samþykt með smá-
vægilegum orðabreytingum og
afgreitt til neðri deildar.
2. Frv. til I. um breyting á 1.
um útsvör, 2. umr. Umræðu um
málið frestað og tekið út af dag-
skrá.
3. Frv. til I. um viðauka við 1.
um brunamál. 1. umr. Frá alls-
lierjarnefnd efri deildar. Sam-
kvæmt frv. þessu ber að gæta
liinnar itrustu varúðar um með-
ferð kertaljósa á jólatrjám. —
Bannað er að halda jólatrés-
samkomur nema með leyfi lög-
reglustjóra eða hreppstjóra, og
aðeins í þeim húsum, sem telj-
ast vel útbúin til þess, meðal
annars með útbúnað dyra og
annara skilyrða til útgöngu.
Nánar með reglugerð er at-
vinnumálaráðherra setur. Sekt-
ir eru ákveðnar 5—1000 kr. —
Frv. var vísað til 2. umr.
4. Frv. til 1. um innflutning,
sölu og meðferð á skotvopnum
o. s. frv. 1. umr. Málið er búið
að ganga gegnum neðri deild
og var vísað til 2. umr. og alls-
lierjarnefndar.
5. Frv. til 1. um landssmiðju.
Framh. 2. umr. Málið var ekki
útrætt og var tekið út af dag-
skrá.
Neðri deild. |
Á dagskrá voru 11 mál, en 7
tekin fyrir.
1. Frv. til laga um vátrygg-
ingarfélög fyrir vélbáta. 3. umr.
Umræður hafa engar orðið um
þetta frv. fyr en nú, að Pétur
Ottesen gagnrýndi frv. nokkuð
og kom þvi til leiðar að um-
ræðu var frestað í því skyni að
málið yrði athugað nánara.
2. Frv. til 1. um samþ. á
landsreikningnum fyrir árið
1934. 1. umr. Frv. var vísað til
2. umr. og fjárhagsnefndar.
3. Frv. til 1 um sérstaka heim-
ild til að afmá veðskuldbinding-
ar úr veðmálabókum. 3. umr.
Frv. var samþ. og afgreitl sem
lög frá Alþingi.
4. Frv. til 1. um skipun presta-
kalla. Frh. 2. umr. Frv. fékk
enn megnan andróður, og eng-
in, sem til máls tók lagði þvi
liðsyrði nema Páll Zoplionias-
son. Umræðu var lokið en at-
kv.greiðslu frestað.
5. Frv. til I. um jarðakaup
ríkisins. Frh. 1. umr. Sigurður
Kristjánsson rakti með all-
skörulegri ræðu óheillastefnu
frumvarpsins og tildrög þess.
Umræðu var lokið en atkv.gr.
frestað.
6. Frv. til 1. um landaura og
verðlagsskrár. 1. umr. Flm. Jón
Pálmason, Jón Sigurðsson, Jó-
liann Jósefsson. Frumv. þetta
gerir ráð fyrir að breyta undir-
stöðuatriðunum við samningu
verðlagsskrár, þannig að bæta
við dilkum, nýmjólk og sild, en
fella niður tóvöru og skinn-
vöru — Sömuleiðis útreikn-
ingsaðferð til að finna út með-
alverðið. — Fyrsti flutnings-
maður Iiafði framsögu í mál-
inu. Að því loknu var því vís-
að til 2. umr. og fjárhagsnefnd-
ar.
7. Frv. til 1. um breyting á 1.
um brúargerðir. 2. umr. Um-
ræður urðu litlar um málið, en
að þeim loknum var atkv.gr.
frestað.
Næsti fundur ákveðinn
þriðjudaginn 14. apríl.
, Osló, 8. apríl.
Danir vilja varðveita góða við-
skiftasambúð sína og Norð-
manna.
Samkvæml Dagbladet eru
líkur til, að ekki verði af á-
formum Frakka um stofnun
köfnunarefnisáburðar-vcrk-
smiðju í Danmörku, ]iar eð
Danir vilji ekki spilla hinni
góðu viðskiftasambúð Norð-
manna og Dana.
(NRP. - FB.).
[ Getsemane.
Þýtt úr bók sr. Skovgaard-Pet-
ersens dómprófasts um „Land-
ið helga“ |
—o—
Skírdagskveld í Getsemane-
garði var meðal bestu stunda
minna á páskunum i Jerúsalem.
Getsemane er tiltölulega svip-
aður og forðum. Á flestuni öðr-
um helgum stöðum hefir
mannshöndin og trúræknin
reist viðhafnarkirkjur og
skrauthýsi. En garðurinn er
garður enn þar sem tré og blóm
vaxa í friði eins og á dögum
Ivrists.
Garðurinn, sem hér ræðir um
er við rætur Olíufjallsins þar
sem vegirnir 3 yfir Olíufjallið
skiftast.
Það hefir lengst af engin girð-
ing verið um hann, en árið 1848
létu Fransiskanar gjöra þar
steingirðingu, og 25 árum síðar
gerðu þeir háa járngirðingu
nokkrar álnir innan við stein-
vegginn og liafa síðan styrkt
liana með stálneti, milli þessara
girðinga er vegur og hér og
hvar við steinvegginn eru smá-
básar, prýddir barnalegum
myndum úr píslarsögunni,
nokkurskonar eftirliking af
„via dolorosa“. I norðvestur
horni garðsins er rúmgóð kap-
ella.
Gömlu olíuviðartrén vekja
mesta eftirtekt í garðinum. Á
17. öld voru þau 9, en pílagrím-
ar, sem safna minjagripum og
„helgum dómum“, liafa alveg
eytt einu trénu, skáru af þvi
greinar og flísar, uns það visn-
aði.
Þegar það fréttist til Róm,
tók páfinn í taumana og lýsti
kirkjubanni yfir livern þann,
sem hnuplaði grein eða skæri
flis af þessum trjám, — og svo
var vörður fenginn hjá yfir-
völdunum, Múhameðsmaður, til
að líta eftir að enginn skemdi
trén.
Trén eru sem sé svo gömul
og ellileg að sumir lialda, að
þau séu frá dögum Krists. Krist-
ur liafi sjólfur setið undir þeim,
er liann liáði sálarbaráttuna
miklu forðum, halda sumir.
Það er samt næsta ótrúlegt.
Fyrst og fremst verða olíuvið-
artré sjaldan eldri en 500 til 600
ára, þó kvað það koma fyrir,
að þau verði um 2000 ára. Svo
er þess að minnast, að þegar
Rómverjar sátu um Jerúsalem
forðum, feldu þeir hvert tré
innan 90 stadiafjarlægðar frá
Jerúsalem til að reisa umsáturs-
vígi sín, að því er Jósefus
sagnaritari segir frá.
Þá segja fornir sagnaritarar,
að eftir uppreist Bar Kakba á
2. öld liafi Gyðingaland verið
sem auðn ein og þá hvergi sést
neitt olíuviðartré.
En þótt olíuviðartrén 8, sem
nú standa í Getsemane séu
þannig ekki beinlínis sömu trén
og Kristur leit, þá er ekkert ó-
líklegt, að þau séu vaxin af
sama stofni og bar hin trén
forðum. Ekki vantar þau stærð-
ina, 20 fet ummáls við jörðu,
og ekki skortir ellimerki: skell-
ur í börkinn og inn i stofn, en
þó lifa þau góðu lífi og bera
8 grænar krónur og l'jölda á-
vaxta. Munkarnir, gæslumenn
garðsins, hafa sumstaðar sett
net undir krónur þeirra, svo að
enginn ávöxtur falli utangarðs.
Ávextir þessir eru seldir háu
verði; oliuviðarolía úr Getse-
mane er dýr vara, og úr kjörn-
um ávaxtanna eru gerðir dýrir
„rósakransar“.
Auk þessara trjáa eru nokkr-
ur Cyprestré í garðinum, steind-
urbrunnur vafinn laufskrúði
fögur blóm. „Levkojur“ eru al-