Vísir - 22.04.1936, Blaðsíða 3

VISIR
.
á Alþingi.
Frumvarpið um skotvopnin er
stærsta, og raunar eina her-
frumvarp, sem lagt hefur verið
fyrir Alþingi íslendinga. Ætlar
ríkisstjórnin að halda völdunum
með hervaldi, ef hún tapar
næstu kosningum.
Fyrir Alþingi liggur nú frum-
varp um sölu og innflutning á
skotvopnum og lilutum i þau,
og um innflutning og sölu á
skotfæruin og efnum í þau. 1
frumvarpi þessu er dómsmála-
ráðherra heimilað, að ákveða
liverjir megi eiga skotvopn og
skotfæri hér á landi og hverjir
megi það ekki. Það á að varða
alt að 10000 króna sekt, ef útaf
er brugðið. Eigi einhver byssu,
]iá getur dómsmálaráðherra
látið lalta liana af lionum,
án endurgjalds, ef ráðherranum
sýnist svo.
Þetta er nú auðvitað hreint
]iverbrot á 62. grein stjórnar-
skrárinnar, er hljóðar svo:
„Eignarrétturinn er friðhelg-
ur. Engan má skylda til að láta
af hendi eign sína, nema al-
menningsþörf krefji; þarf til
þess lagafyrirmæli og komi fult
verð fyrir“. En hér á að taka
eignir mann án endurgjalds,
þvert á móti nefndum ákvæð-
um stjórnarskráinnar. En
stjórnarskráin er sá rammi,
sem stjórn og þing má ekki fara
út fyrir við alla lagasmíð og alla
l'ramkvæmd laga. Þetta frum-
varp stríðir þvert á móti sið-
gæðis og réttarmeðvitund al-
mennings. Samkvæmt því á
hreint og beint að ræna frið-
sama menn eignum sínum. —
Hvað kemur næst? Hver veit,
nema stjórnarliðinu detti næst í
liug, að ræna t. d. hestum frá
bændum, án endurgjalds, af því
að hægt er að nota þá handa
riddaraliði, eða bilum frá bíleig-
enduni, (þó líklega ekki frá
Jónási) af því liægt sé að nota
þá fyrir orustutæki? Það er ekki
gott að segja, livað þessu hiálf-
brjálaða fólki kann að detta í
hug.
En — iiefur þessu fólki ekki
dottið það í liug, að það geti
verið hættulegt fyrir lýðræðið í
landinu, sem það talaði svo
mikið um fyrir síðustu kosning-
ar, að fela einum einasta manni
í ríkinu það voða vald, sem
dómsmálaráðherra er falið með
þessu frumvárpi, ef að lögúin
verður ?
Verði þetta frumvarp lög, þá
getur dómsmálaráðlierra látið
taka alt, sem heitir skotvopn af
öllum pólitískum andstæðing-
um, án endurgjalds, og lagt þau
í hendur sinna flokksmanna.
Með því gæti hann svo, á ódýr-
an hátt, lcomið sér upp vopnuð-
um flokksher. Er leikurinn
virkilega til þess gerður? Spyr
sá er ekki veit.
í skjóli sliks flokkshers, gæti
hann svo, ef honum dytti það í
vmmmmmmmmmammmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm
Oslo, 21. apríl.. .
Fulltrúi Itala greiddi einn at-
kvæði gegn ályktun ráðs banda-
lagsins um, að Italir hætti ófrið-
inum.
Fulltrúi Itala í ráði banda-
lagsins greiddi atkvæði gegn
ályktun þeirri sem samþykt var
á fundi ráðsins í gærkveldi, en í
ályktun þessari var þvi yfirlýst,
tilraunirnar til þess að ná
samk°ruulagi um , vopnahlé
^efði engan árangur borið.
Jafnframt skoraði ráðið á
Ítalíu að binda enda á styrjöld-
ina. (NRP. —• FB.).
liug, freislast til að bjóða þjóð-
inni hvaða ofbeldi, sem honum
sýndist, jafnvel það, að afnema
Alþingi og láta ekki kjósa fram-
ar, lieldur stjórna þjóðinni með
hervaldi. Þá þyrftu ekki rauðu
skepnurnar lengur að skríða á
maganum út um alt land, til að
biðja þjóðina að kjósa sig. Þá
gæti liðið komið frain í sinu
rétta eðli.
Þetta frumvarp getur því ver-
ið reglulegt herfrumvarp, og þá
liið fyrsta, sem lagt hefir verið
fyrir Alþingi Islendinga, þótt
það sé dulklætt í þennan frum-
varpshjúp, sem auðvelt er að
sjá gegnum. Það, sem hefur
komið stjórnarliðinu til að
flytja þetta frumvarp, er ekkert
annað en tilhneigingstjórnarinn-
ar til fasisma og ofbeldis, sem
greinilega liefur komið í ljós hjá
henni síðan hún tók völdin.
Hvað segir nú það fólk um
þetta, sem heldur fundi og þyk-
ist vilja berjast á móti striði og
fasisma?
Hvers ve,gna er frumvarpið
flutt?
Það er erfitt að finna skyn-
samleg og eðlileg rök fyrir því,
að þetta fruinvarp er fram
komið. Stjórnarliðið hefir
reyndar eitthvað minst á of-
beldisflokka, sem ekki megi
liafa vopn, í sambandi við þetta
frumvarp. Það er alveg rétt, að
ofbeldismenn eru hættulegir, ef
þeir bera vopn, en það er hægt
að afvopna alla lögbrjóta sam-
kvæmt núgildandi lagaákvæð-
um. T. d. var einu sinni hér
lögreglustjóri, sem gerði eitt-
livað, með riffli sínuin, sem
hann mátti ekki gera, og var þá
riffillinn tekinn af honum. Til-
gangurinn getur því ekki verið
sá, að afvopna lögbrjóta, þvi
það er liægt samkvæmt núgild-
andi lögum. En — hverjir hafa
nú eiginlega sýnt af sér mest
ofbeldi hér undanfarin ár?
Hafa menn gleymt 7. júlí og 9.
nóvember 1932? Jú. Það er ein-
mitt annar stjórnarflokkurinn
með stólfótakónginn Héðin
Valdimarsson í broddi fylking-
ar, ásaint konnnúnistum, sem
mest liefur verið orðaður við of-
beldi. Er þá einmitt tilgangur-
inn sá, með þessu frumvarpi,
að ræna þessum eignum frið-
samra borgara og leggja þær i
hendur rauðra ofbeldismanna,
svo að þeir geti framið enn
meira ofiieldi?
Eða í öðru lagi: Er stjórnin
orðin svo lirædd við sín eigin
verk, að hún þori ekki annað en
lála þjóðina velja um þá tvo
kosti, annað livort að taka m'eð
])ögn og þolinmæði öllum henn-
ar ólögum og órétti, eða mæta
byssukjöftum rauðs flokkshers
áð öðrum kosti? Þetta eru þó
flokkarnir, sem einu sinni ætl-
uðu að stjórna með svo miklu
réttlæfi, að ekki þyrfti neina
lögreglu, livað þá annað. En
lcannske það hafi nú farið með
]ietta kosningaloforð stjórnar-
flokkanna, eins og svo mörg
önnur loforð þeirra.
Eða í þriðja lagi: Ætlar ríkis-
stjórnin, með þessu, að skapa
sér þá aðstöðu, að hún gæti
haldið völdunum með hervaldi
ef hún tapar næstu kosningum?
Um það skal ekkert sagt hér,
hvað lienni er í hug. Engum ís-
lendingi hefur enn dottið í hug
að liefja vopnaðan lierskjöld á
móti stjórninni. Þjóðin er þolin-
móð og seinþreytt til vandræða,
en eitt er vist, og það er, að það
verður ómögulegt fyrir stjóm-
ina að halda almenningi niðri
með neinum „vopnalögum“, ef
stjórnin fyllir svo mæli synda
sinna, að þolinmæði þjóðarinn-
ar þrýtur svo, að andúðar- og
óánægjualdan rísi fyrir alvöru.
16. apríl 1936.
Friðsamur borgari.
Bæjarfréttir
I. O. O. F. 1174226. Spila-
kveld.
Veðrið í morgun:
I Reykjavík 3 stig, Bolungar-
vík —1, Akureyri —3, Skála-
nesi —2, Vestmannaeyjum 4,
Sandi 2, Kvígindisdal 2, Hest-
eyri —1, Gjögri —1, Blönduósi
—1, Siglunesi —5, Raufarhöfn
—2, Skálum —3, Fagradal —5,
Papey —2, Hólum í Hornafirði
—1, Fagurhólsmýri —0,
Reykjanesi 5 stig. Mestur hiti
hér i gær 6 stig minstur 2. Úr-
lcoma 4.0 mm. Yfirlit: Viðáttu-
mikil lægð um 1500 km. suð-
vestur af Islandi á lireyfingu
austur eftir. Horfur: Suðvest-
urland: Hægviðri i dag, en aust-
anátt í nótt. Allhvass undir
Eyjafjöllum. Úrkomulaust.
Faxaflói, Breiðafjörður, Vest-
firðir: Hæg austanátt. Þurt og
viða bjart veður. Norðurland,
norðaustUrland, Austfirðir:
Breytileg átt og hægviðri, Sum-
staðar dálítill éljagangur. Suð-
austurland: Hæg austan- og
norðaustanátt. Úrkomulaust að
mestu.
Guðsþjónusía
verður i dómkirkjunni á
morgun, sumardaginn fyrsta,
kl. 6 síðdegis. Jóhann Hannes-
sön stud. theol. prédikar.
Húsnæði.
Að gefnu tilefni skal þess
getið, að upplýsingar um hús-
næði, sem auglýst er í Vísi,
verða ekki gefnar í Félagsprent-
smiðjunni. — Veldur það óá-
nægju og misrétti, ef slíkar upp-
lýsingar eru gefnar, og fyrir því
hefir blaðið neyðst til að taka
fyrir slíkt.
Skipafréttir.
Gullfoss kom til Reykjavik-
ur í dag að vestan og norðan.
Dettifoss er á leið til Grimsby.
Selfoss er á leið til Hamborgar.
Brúarfoss fer frá Kaupmanna-
liöfn í dag áleiðis til Leith. Lag-
arfoss er á Austfjörðum. Goða-
foss var á Patreksfirði í morg-
un. M. s. Dronning Alexandrine
er væntanleg á morgun frá út-
löndum. Esja var á Þórshöfn í
gærkveldi. Egill Skallagrímsson
kom af veiðum í nótt með 110
tn. lifrar. Laxfoss kom úr
Breiðafjarðarför í nótt.
Samkoma.
Síðustu samkomu sína, fyrst
um sinn, heldur Arthur Gook í
Varðarliúsinu, sumardaginn
fyrsta, kl. 8,30. Allir velkomnir.
Að gefnu tilefni
skal þess getið, að Guðmund-
ur Þórðarson, stýrimaður á
Gulltoppi, er ekki Guðmundur
Þórðarson, Geirssonar lögreglu-
þjóns.
Guðspekif élagið:
Reykjavíkurstúkan hefir
fund föstudag. 24. þ. m., klukk-
an 8V2 s. d. í liúsi félagsins. —
Fundarefni: Höndin, sem
stjórnar og dulrænar sögur.
Verslunarmannafélag Rvíkur
hefir bókaútlán og spilakvöld
í Kaupþingsalnum, kl. 8V> i
kvöld.
Gullverð j
ísl. króna er nú 49.28.
Ferðafélag Islands
fer tvær skemtiferðir á sum-
ardaginn fyrsta. Aðra ferðina á
Keili, TröIIadyngju og Grinda-
vík. Farið i bilum að Kúagerði,
gengið þaðan á Keili og Trölla-
dyngju. Þaðan vestur með Vest-
urhálsi um Selsvelli, Þrengslin
til Grindavíkur. Með bílum til
baka til Reykjavíkur. — Hin
ferðin verður farin á Grim-
mannsfell. Ekið í bílum að
Reykjum í Mosfellssveit, gengið
upp með Reykjaborg sunnan
Bjarnarvatns og á Grimmanns-
fell, siðan norður eftir fellinu
niður að Hraðastöðum og þaðan
í bílum til Reykjavíkur. — Far-
miðar seldir í bókaverslun Sig-
fúsar Eymundssonar til kl. 7 á
miðvikudagskveld.
K.
Gangleri.
Fyrsta hefti 10. árg, er nú
komið út fyrir nokkuru. Út-
gefandi er „íslandsdeild Guð-
spekifélagsins“, en ritstjóri
Grétar Fells, deildarforseti..—
Efni ritsins er sem hér segir:
„Af sjónarhóli“, eftir Grétar
Fells. — „Guðspekifélagið sex-
tíu ára“, kvæði eftir Kr. Sig.
Kristjánsson. — „Hugsjónir
Guðspekifélagsins“, ræða flutt
af G. F. — „Einar H. Kvaran
skáld“, kvæði eftir Grétar Fells.
— „Trúarbrögð náttúrunnar“,
eftir Grétar Fells. — „Frá Ind-
landi“, eftir Kristínu Matthías-
son. „Sjálfstæði“, eftir ' Jón
Árnason. — „Aldarandinn“,
eftir Þorlák Ófeigsson. —
„Kvörnin“, kvæði eftir Grétar
Fells. — „Dulrænar smásögur“,
eftir Magnús Gíslason. — „Mol-
ar af meistara borðum“, eftir
Kahlil Gibran.
Nemendamót
Norræna félagsins verður í
Oslo um livítasunnuna frá 30.
maí til 13. júní. 100 nemendum
á aldrinum 14—16 ára frá öll-
um Norðurlöndum, er boðið, á-
samt fararstjórum. Nemendur,
bæði frá barnaskólum og æðri
skólum, taka þátt í mótinu.
Fyrst verður hátíðleg móttaka
í hátíðasal háskólans í Oslo.
Þar næst verður farið upp á
Holmenkollen og Frognersæter,
en þar verður stór skemtisam-
koma. Hinum deginum verður
varið til þess að skoða Oslo og
söfnin þar og þá verður sýning
um kveldið á Per Gynt,i þjóð-
leikliúsinu, og loks verður farið
með nemendurna í bílferð til
Sundvollen. Nemendurnir eiga
að búa ókeypis hjá jafnöldrum
sínum í Oslo og fá þannig tæki-
færi til þess að kynnast heim-
ilum og eignast góða kunningja
i nágrannalandinu. Nemendur
úr þeim skólum, sem eru í
Norræna félaginu, ganga fyrir.
Umsóknir um þátttöku í nem-
endamótinu sendist fyrir 30.
apríl til ritara Norræna félags-,
ins, Guðl. Rosinkranz, Ásvalla-
götu 58, Reykjavik. Svo og um-
sóknir um þátttöku í verslun-
armannanámskeiðinu. — (FB).
Aheit
á Hallgrímskirkj u i Saurbæ,
afhent Vísi: Kr, 2.50, gamaJt á-
lieit, frá N. N.
Til stúlkunnar,
sem þarf að fá gerfifótinn,
afhent Vísi: 10 kr. frá G. K.
Áheit á Strandarkirkju,
afhent Vísi: 3 kr. gamalt á-
heit frá N. N., 10 kr. frá M, 5
kr. gamalt áheit frá S. G.
Farsóttir og manndauði
í Reykjavilc vikuna 8.—14.
mars (í svigum tölur næstu
viku á undan): Hálsbólga 56
(63). Kvefsótt 78 (72). Gigtsótt
1 (0). Iðrakvef 11 (31). Misl-
ingar 1 (1). Kveflungnabólga 4
(0). Taksótt 0 (4). Rauðir
hundar 0 (2). Skarlatssótt 8
(1). Hlaupabóla 9 (2). Munn-
angur‘2 (4). Ristill 0 (3). Heila-
sótt 1 (0). Mannslát 3 (5). —
Landlæknisskrifstofan. (FB.).
Útvarpið í kveld:
19,10 Veðurfregnir. 19,20
Þingfréttir. 19,45 Fréttir. 20,15
Fornsalan,
Hafnarstræti 18,
selur með tækifærisverði:
Ágæt Svefnherbergissett.
Klæðaskápa. Kommóður. Borð-
stofuborð og önnur borð. Rúm-
stæði ýmiskonar. Dívana. Stóla.
Karlmannafatnaði o. fl.
Kvöldvaka „Lögreglufélags
Reykjavíkur": Ræður, samtöl,
söngur, hljóðfæraleikur. 22,15
Danslög (til kl. 24).
I
Verslunarmannanámskeið.
Norræna félagsins verður í
Kaupmannahöfn og á Hinds-
gavl 3.—10. júní. Tólf þátttak-
endum er boðið fná hverju landi
og séu þeir helst annaðhvort
sjálfstæðir atvinnurekendur eða
í ábyrgðarstöðu í stærri fyrir-
tælcjum. Á námskeiðinu verða
fluttir fyrirlestrar um danskt
atvinnu- og viðskiftalíf. Ýms
stærri verslunar- og iðnfyrir-
tæki verða heimsótt. Margar
ferðir verða farnar í sambandi
við námskeiðið, meðal annars
til Litla-Beltis-brúarinnar og
Jótlands. Þátttökugjaldið er kr.
11.00, en dvölin er ókeypis, að
öðru leyti en því, að þátttakend-
ur borga ferðirnar sjálfir, en
afsláttur er veittur á öllum
ferðum. (FB.).
Otan af landi.
Borgarnesi 20. apríl. FÚ.
Eimskipafélagsskipið Selfoss
kom 16. þ. m. með 350 smá-
lestir af vörum til Jóns kaup-
mann's Björnssonar frá Bæ, og
er þetta í fyrsta skiftið sem
Eimskipafélagið lætur skip
flytja vörur til Borgarness beint
frú útlöndum. Áður hafa. vörur
verið fluttar á dönskum eða
norskum skipum eða á Suður-
landi og Laxfossi frá Reykjavik.
Eldborg
flytur hrogn til Svíþjóðar og fer
síðan til Álaborgar og tekur þar
steinlím og flytur til íslands.
1 Borgarfjarðarhéraði
eru menn farnir að sleppa sauð-
fé og byrjaðir að vinna á tún-
um.
1
Vestmannaeyjar 20. apríl. FÚ.
í Vestmannaeyjum
var mjög misjafn afli i dag. Á
nokkra báta var afli góður, en
á aðra mjög litill. Aflahæstu
bátar í gær voru: Kap með 19-
500 kg., skipstjóri Guðjón
Valdason, Isleifur með 18.000
kg. — Veiga með 17.000 kg. og
Skiðblaðnir 17 þús. kg., skip-
stjóri Jónas Sigurðsson.
Ferðir Halvdans Koht utanríkis-
málaráðherra Norðmanna.
Oslo, 20. apríl.
Frá Varsjá er símað, að
Halvdan Koht utanríkismála-
ráðherra Norðmanna hafi s. 1.
laugardag gengið fyrir forseta
pólska lýðveldisins, er efndi til
veislu í gær Kolit til heiðurs.
Ivolit lagði af stað i gærkveldi
áleiðis til Moskva. Á landamær-
um Póllands og Sovét-Rúss-
lands tók á móti honum full-
trúi sovét-stjórnarinnar, er
ferðaðist með honum til
Moskva. (NRP. — FB.).
Flugferðir til Noregs.
Oslo, 20. apríl.
Flugferðir milli Noregs og
anmara landa hófust á ný í gær.
(NRP. — FB.).
Pepsil,
FLIK-FLAK,
RADION,
RINSO,
LUX,
PALMOLIVE.
Verk-
stæðispláss
til leigu*
Dppl. f síma 2392.
FiElABSPRENTStlieJUNNAR
Saltfiskup,
ágætur, kg. 0.60,
Lúðuriklingur,
Sardínur, dósin 0.35.
Flatbrauð,
Kex, ósætt,
fæst í
Fermingar-
gjaflr.
Sjálfhlekungap
góðir og ódýrir, nýkomnir.
Heppilegasta fermingargjöfin.
Bokaverslnn
Þór.B.Þorlákssonar
Bankastræti 11.
Sími 3359.
Kaffi O. J. K. 90 pk.
Export 65 pk.
Smjörlíki 75 stk.
Strásykur 45 kg.
Molasykur 55 kg.
Kartöflur 30 kg.
Versl.
Vesturgötu 45-
og ÚTBÚ
Framnesvegi 15.
Skipskaðar Norðmanna á
Hvítahafi.
‘ Oslo, 21. apríl.. .
Skipbrotsmennirnir af „Tern-
ingen“ eru nú komnir til
Tromsö eftir 45 daga veru í sel-
veiðiskipinu Quest á Hvitahafi,
frá þeim degi talið er Terningen
fórst i ísnum. — $ldpstjórinn,
Gustav Jensen, telur verð hinna
norsku selveiðiskipa, er fórust i
ísnum 700.000 kr. (NRP. —
FB.). —
L