Alþýðublaðið - 17.07.1928, Blaðsíða 3

3
ALÞÝBUBLA®!#
Höfum til
Gaddavír,
Girðinganet,
Vírlykkjur,
Þakjárn,
Þakpappa.
Bifreiðastðð
Eiears & M6a.
Avalt til leigu
góðar bifreiðar í
iengri og skemri
ferðir.
Simi 1529
Laxveiði
við Landaklöpp í Soginu
fæst leigð. Hringið í síma
1830 milli 12 og 1 og eftir
kl. 7 e. h.
vill gjarna verða í kjöri og ná
fcosnjngn, en flokkurinn verður
sárfeginn að iosna við hann.
Coolidge ætlaði, sér að Iáta sár-
biðja sig að gefa kost á sér, en
í stað þess að gera það, lýsti
flokkuTinn því yfir, að honum
þætti mjög leitt, að Mnn „etek-
aði, mikilsvirti og fjölhæfi" fbr-
seti sæi sér ekki fært að vera í
kjöri — og lét svo þar við sitja.
Kosning forsetaefnis gekk mjög
fljótt. Annars er venjan sú, að
kjósa þarf margsinniS áður en
nokkur sé rétt kosinn. Nú þurfti
ekki að kjósa nema einu sinni
áður en Herbert Hoover væri rétt
kjörinn. Andstæðir honum voru
einungis bændurnir. Þeir lxtu svo
á, að Hoover hefði verlð land-
búnaðinum óþarfur. Lá við upp-
þoti, en nú er alt með friði og
spekt.
Herbert Hoover er alkunnur
maður. Á fyrstu heimsófriðarár-
®num bauðst hann til að veita
fbrstöðu starfseminni til hjálpar
Belgum. Hann var þá ungur og
iítt þektur. En starfsemi hans í
þágu Belga sýndi að haxin var,
með afbrigðum duglegur, séður
og ákveðinn. Síðar varð hann
einvaldux umsjónarmaður mat-
væla allra í Bandaríkjunum. Var
það þá, er allir Bandamenn fengu
matvæli sín í hinu mikla búri
Bandarikjanna. Eftár styrjöldina
gegndi Hoover svipuðum störf-
nm í Evröpu.
Það er ekki talið, að Hoover
sé þjónn stóriðjuhöldanna ame-
risku. Hann er hlyntari verziun-
arstéttinni....En samt sém áð-
ur er það nú svo, að hvort sem
hann eða annar verður kosinn
forseti, þá verður það Daliir
konungur, sem skipar hásætið.
Atvinimtækin
og ísleozka þjéðin
eftir Árna Ágústsson.
--- _
Á þéssum árum uxu bæirnir
undurfljótt. Rótin til þess vaxtar
er framför sjávarútvegsins og
kyrstaðan og framkvæmdaley&ið
í sveitunum. 1 bæjunum hafa svo
íbúarnir átt lífsbrauð sitt að
sækja til einstakna auðdýrkenda,
sem hafa átt og ráðið atvinnu-
tækjunum. Um rekstur þeirra
hefir einstaklingshyggjam mestu
ráðið. Fyrix því hafa vonir lýðs-
ins um að vöxtur framleiðslu-
tækjanna bætti og blómgaði at-
vinnuiífið orðið tálvonir. Sorgleg
dæmi úr atvinnulífinu á síðari
árum sanna, að einstökum mönn-
um er ekki tneystandi til þess
að hafa ráð á þeim tækjum, sém
skapa eiga þjöðinni lífsmögu-
leika. Öl'lum hugsandi mönnum
er því orðið Ijóst, að til þess
að vöxtur og framfarir fram-
leiðslutækjanna styrki þjóðina
sjálfa, verða þau að vera starf-
rækt í fullu samræmi við þarfir
hennar. — Vér þekkjum ástæð-.
urnar fyrir því, að stórútgerðin
hefir orðið til þess að mynda
öryggislausan verkalýð í bæjun-
um, verkalýð, sem lifir við svo
aum kjör og ótrygga kosti, að
hann myndi verða bráðlega visin
grein á þjóðlífsstofninum, ef
honum bærjst ekki árlega nær-
ing úr heilsubrunni þjóðlífsins,
sveítunwm.
Þessi kjör verkalýðsins ogönn-
ur óxeiða í þjóðfélaginu er vegna
þess, að einstakir meim eiga og
ráða framleiðslutækjunum. Slíkt
er mjög auðveit að skilja. Fram-
leiðslan er lífsnauðsyn þjóðar-
innar. Störfin við hana er eiíni
lífsmöguleiki verkajýðsins.
Við hverju er þá að búast, er
einhverjir Pétrar eða Pálar hafa
ráð á þessum lífsmöguleika fjö’íd-
ans og ’ haga ölíum rekstri at-
vinnuveganna eftir eigim geðþótta.
Miða hann einungis við eigin
gróöavon. En þrátt fyrir eitrið,
sem þetta atvinnuIífsfyriTkomulag
hefir byrlað þjóðinni, hafa ís-
lendingar ekki enn hafist dyggi-
lega handa til þess að losna við
eiturgjafann, sýkt og úrelt þjóö-
félagsskipulag. Miklu fremur
virpist eitrið hafa haft svœfandi
áhrif. á þjóoina. Enn eru margir
meðai álþýðu þessa iands, sem
færa Iofkesti að eiturgjafanum og
upphefja sinn eigiin böðul. Sömu
menn kasta steinum að jafnað-
arstefnunni og þeim mönnum, er
fyxir henni fara og hafa þjóðar-
heill fyrir augum. Er ég minnist
þess, koma mér í hug hróp lýðs-
ins suður á Gyðingalandi fyrir
1900 áruin, er honum var af land-
stjóra sínum í sjálfsvald gefið,
hvorn hann vildi fremur leysa
undan hegningii, glæpamanninn
Barrabas eða umbótamanninn og
meistarann mikla, Jesúm frá Na-^
zaret. Vér vitum hvorn Gyðingar
völdu. Með vali sínu komust þeir
í blóðskuld við guð tiilverunnar.
Vér vitum einnig, hverja miikiil
hluti íslenzku þjóðarinnar hefir
valið til þess að skipa ráðsæti
sín og hafa áhrif á líf sitt. I
blindni hefir þjóðin fórnað kröft-
um sínum á altari þeirra manna,
sem rænt hafa guðsgjöfunum og
náð einkarétti á þeim. Ef ein-
hverjir hafa gerst svo djarfir að
efast um það, að útgerðarmenn
starfrækti tæki sín vegna fjöld-
ans, hafa menn sþurt: Hvernig
værum vér Islendingar komnir,
ef enginn væri atvinnuveitandínn ?
Framtak einstaklingsins, en það
er sama og auður í þjóðfélagi
vo,rra tíma, — hefir verið guð
þeirra. Með slíkum hætti hefir
þjóðin veitt sjálfshyggju- og
braskara-lýð tækifæri til þess að
ræna frá sér guðsgjöfunum. Slík
þjóð er aumkunarverð. Hún á
sjálfsmátt, sem hún knýr ekki
fram. Skilur ekki hlutverk sitt..
Skilur ekki að hver er sjálfum
sér næstur.
Meira.
Erl©Md sfimisl&eyfl*
Þjóðabandalagið.
Pólland LStauen.
Khöfn, FB., 16. júlL
Frá Genf er símað: Þjóða^
bandalagið hefir látið birta
skýxslu stjórnttrixmar í Póllandi
um tilraun til samninga á millí
Pólverja og Litauenmanna, en
samningatilraun þessi bar engain
árangur. Segir í skýrslunni, að
Litauen hafi lagt það til, að Pól-
land og Litauen viðurkenni, að
Vilnasvæðið sé umþráttað svæði,
og lofi að útkljá deiluna um það
á friðsamlegan hátt. Litauen hefir.
neitað að fallast á tiilögu Pól-
iands um öryggissamning, nema
Fró Margrethe Brock-Nieisen.
Siðasta danzsýning hennar i
kvöld.
Kl. 7,15 í kvöld hefir frú Mar-
grethe Brock-Nielsen kveðjusýn-
xngu í Gamla Bíó. Aðgöngumiðar,
að sýningunni kosta nú 2,00 kr.
fyrir fullorðna, en krónu fyrir.
börn.
Frúin sýnir 12 danza og skiftir
8 sinnum um búnin.g. Eru bún-
ingar hennar hver öðrum fall-
egxi.
Slíkur danz sem danz frú
Brock-Nielsen hefir eldri sézt hér
fyrr en xiú og vart er við því aðl
búast, að Reykvíkingum gefisí
kostur á að sjá slíkan snildar-
danz bráðlega.
Vilnamálið sé útkljáð fyxst. Pól-
land hefir neitað að falast á
þessa tiilögu Litauen.
Leitin að Malmgren talin
pýðingarlaus.
Fxá Stokkhólmi er símað:
Sænsku leíðangursmennimir á
Spitzbergen hafa tilkynt, að fxiek-
ari leit að Malmgrexi sé þýðíng-
arlaus, þar eð sleðaleiðangur hafi
um síðast liðin mánaðamót á-
rangurslaust leitað kring um
Brockseyju. Þrjár sænskar. flug-
vélar, sem verið hafa' á Spitz-
bergen, hafa verið sendar heim.
Landskjálftar i Litlu - Asiu.
Frá Smyrnu er símað: Land-
skjálftar hafa komið í Litlu-Asiu.
Mörg hús hrunið. Bærixjn Torball
gereyðilagst.
Innlend tfiðindi.
Siglufirði, FB., 15. júlí.
Maður slasast og biður bana.
Guðmundur Steinsson véla-
maður á e/s Björgúlfi varð í gæxj
fyrir höggi í vél skipsins og beið
banæ
Vond veðrátta síðustu daga.
Kalsarigning. Snjóað í fjallatinda.