Alþýðublaðið - 20.07.1928, Blaðsíða 2

2
ALfrYÐUBLAÐIB
IalþýðdblaðiðE
j kemur út á hverjum virkum degi.
} Algreiðsla í Alpýðuhúsinu við [
í Hverfisgötu 8 opin irá kl. 9 árd. t
J til kl. 7 síöd.
í Skrifsfofa á sama stað opin kl. í
J 91/, —10 Vj árd. og ki. 8—9 síðd. t
; Simar: 988 (aígresðslan) og 2394 [
J (skrifstoian). ►
í Verðlag: Áskriftarverö kr. 1,50 á !
J mánuði. Auglýsingarverðkr.0,15 !
! hver mm. eindálka. ►
í Prentsmiðja: Alpýðuprentsmi&jan ||
(í sama húsi, simi 1294).
Sildarsalan.
Rússar hafa greitt víxía
sína.
Sæmllega góðar sölsshorf-
ar seglr Erlingnr
Friðjónsson.
Eins og kuruiugt er, tókst í
fyrra að selja Rússum 25 000 tn.
af islenzkri síld. Greiddu Rúss-
ar síldina með víxlum — og
skorti nú ekki á, að gerðar væru
Rússum getsakir. „Morgunblaðið“
gaf fyMilega i skyn, að seint og
tlla myndi ganga að ná fénu hjá
þeim, og einstakir íhaldsmenn
reyndu óspart að vekja tortryggni
gegn þeim. En nú hefir það gerst,
sem „Morgunblaðs“-liðið hefir
vart búist við og liklega varia
fcært sig um að yrði. Rússar hafa
greitt víxlana á réttum gjalddaga
og refjalaust!
Alþhl. hringdi upp Erling Frið-
jónsson í gær og spurði hainn
um, hvort horfur væru á, að unt
yrði að selja Rússum síld í ár.
Kvaö hann Einar Olgeirsson hafa
að undanförnu verið í Rússlandi
og myndi Einar nú á heimleið,
en ekki væri enn vitað, hvað
honurn hefði orðið ágengt.
Þá spurði blaðið Erling og að
því, hverjar horfur væru um síld-
arsöluna, og yfirleitt iéí hann all-
vel yfir, sagði, að þegar hefði
verið selt talsvert af síW. Ný-
lega hefðu t. d. sænskum manni
verið seldar 12 þúsund tn. Ekki
vildi hann segja frá því, hvert
verðið væri, en kvað það mlkið
hærra en í fyrra, hvað sem það
kynni að verða framvegis.
Þá spurði tiðindamaður blaðs-
ins hann um það, hversu menn
nyrðra væru ánægðir með einka-
söluna, og sagði hann, að alment
myndu menn vel ánægðir. Hann
kvað stjórn einkasölunnar hafa
rýmkað söltunarleyfi lítilla rek-
netabáta, svo að nú mættu þeir
salta alt að 800 tn„ í stað s4
—500, sem áður hefði verið á-
kveðið.
Enn fremur sagði Erlngur blað-
inu, að síldarbræðslustöðvarnar á
Siglufirði greiddu nú að eins 7,00
kr. fyxir hvert mál síldar, en
Krossanesveriksmiðjan 8,00 kr.
Gæfu eigendur stöðvanna í skyn,
að þeir myndu hækka verðið eft-
ir að byrjað yrði að salta, en á
þvi verður byrjað 25. þ. m.
Síldveföin sagði Erlingur að
gengi sæmilega, og þó að ekk-
ert yrði sagt með vissu um það
að sinni, hvemig afkoma síldar-
útgerðarinnar yrði í ár, þá mætti
þó segja, að horfurnar væru nú
alls ekki óværdegar.
Knattspyrnan í gær-
kveldi.
Skotar vlnna úrvalsliðið
meö 3 gegn 1.
1 gærkveldi kepti úrvalslið is-
lendinga við Skotana. í liðinu
voru 7 menn úr „K. R.“, 3 'úr
„Val“ og ednn — markmaðurinn
— úr „Vílring",
Þrátt fyrir ósigrana í rmdan-
förnum kappleikum báru menn í
brjósti veika von um það, að úr-
valsliðið kynni nú að sigra. Var
fjöldi mikill saman kominn á á-
horfendasviði — og óhætt er að
segja, að eigi hafi knattsþyrnu-
mennina íslenzku skort samhug
landa sinma. . . En svo fóru leik-
ar, að Skotarnir báru hærri hlut
sem áður, skoruðu 3 mörk, en
islendigar 1. Hafa pá Skotar
skortfð alls 23 mörk, en tsled-
ingan að eins 6. Hefir „Víking-
ur“ þann heiður að hafa staðið
sig bezt allra íslenzku flokkanna,
þar eð „Víkingar“ gerðu jafn-
tefli við Skotana.
Þegar í byrjun sást það, að
við mátti búast harðvítugri sókn
og vörn á báðar hliðar. Vind-
ur var hægur, en stóð á mark
Skota. Hallaði í fyrstu mjög á
íslendinga, og var knötturinn oft-
ast nærri marki þeirra. Varð
þröng mikil, og hlaut einn Skot-
anna nokkur meiðsli. Gerðu Skot-
arnir eina árásina annari harðari
— og að eins voru fáar min-
útur liðnar frá leiksbyrju'n, er
þeir skoruðu mark. Það mark
hefði vart þurft að verða, ef
markvörður Islendinga, Þórir
Kjartansson, hefði ekki stokkið úr
marki og ætlað sér að taka
knöttinn, meðan lítt varð séó,
hvort Skotar eða íslendingar
fengju vald á knettinum, sem þá
var um háð allbörð senna. Rann
knötturinn inin í mannlaust mark-
ið.
Fram að þessu hafði svo virzt
sem Islendingamir væru hikandi,
þá er þeir áttu við að etja Skot-
þna í stríði um knöttinn. Einn-
ig hafði mjög borið á því, hve
samieikur Skota var margfalt
betri. En nú var semi íslending-
unum ykist ásmeginn. Gerðu þeir
eina árásina annari harðari, og
féilu menn unnvörpum, en stóöu
skjótlega á fætur. Reyndi nú Htt
á markvörð Islendinga, því að
þá er knötturinn nálgaðist íriark,
var Sigurður Halldórsson álls
staðar nálægur og skaut knett-
inum af afli og leikni Var leik-
ur Sigurðar mjög fxækilegur.
Áttu Skotar í vök að verjast, og
má segja, að þeir yrðu vand-
ræðalega oft að spyrna knettin-
um út af leikvangi. Höfðu þeir
oftast tvo menm í marki, þá er
knötturinn var ískyggilega nærri
og lögðu hart að sér í leiknum.
En þá er þriðjungur var eftir
af fyrra hálfleik, sikaut Hans
Kragh knettinum mjög fallega í
mark Skota.
Harðnaði nú enn leikurirrn og
eitt sinn bjargaði markvörður
Skota markinu að eins með því
að leggjast á knöttinn og treysta
á vægð og rólyndi íslendinga.
Lauk svo fyrra hálfleik, að jafn-
tefli var.
Síðari hálfleikur hófst með
hörðum leik af beggja hálfu.
Gerðu báðir flokkar harðar at-
rennur. Bjargaði markvörður ls-
lendinga mjög faldega marki, þá
er nokkrar mínútur voru liðnar
frá byrjun leiks. Þá er 10 mín-
útur .voru af leiknum, féll einin
Skotanna og lá um hríð. Komst
hann þó á fætur — og varð nú
ekki lát á hörðum leik, unz Skot-
um tókst að skora mark.
Var þá eins og. heldur drægi
af íslendingum, en Skotar lögðu
hart að sér, og var nú samleik-
ur þeirra snildarlegur, en mjög
bar á því, að þeir skytu knett-
inum út af leikvangi, þá er illa
horfði fyrir þeim. Var auðséð að
þeir tóku á því, er þeir höfðu
til.
Þegar hálftími var liðinn af
síðari leik, var að allra áhorf-
enda dómi „hönd“ hjá
Skotunum á vítateig, en
eigi dæmdi dómarinn, Bene-
dikt G. Waage, svo vexia. En þáj
er þetta gerðist, voru fslending-
ar mitt í harðri atrennu, svo að
óvíst er, hvort eigi hefðu þeir
náð marki, ef Skotinn hefði ekki
brugðið hendi á knöttinn.
Var nú enn sótt af miklu kappi
á báðar hJiðar. Varði Þórir á-
gæta vel markið og bjargaði því
mjög fagurlega. En þá er að' eins
voru 3 mínútur til ieiksloka, skor-
uðu Skotar þriðja mark sitt. Og
lauk þannig leiknum með vi'nin-
ingi Skota.
axb.
Nýjar kvöldvökur.
„Nýjar kvöldvökur“ voruum eitt
skeið mjög vinsælt rit. Raunar
fluttu þær ómerkilega reyfara, en
innan um voru góðar sögur, alÞ
mikill fróðleikur og mjög vin-
sælir bókadómar. Var þetta eink-
um meðan séra Jónas Jónasson
frá Hrafnagili ,skrifaði mikið í
þær.
En á seirrni árum hafa vin-
sældir þeirra nokkuð farið þverr-
andi, enda hefir ritstjórnm veriö
allhirðulaus um efnisval.
Nú hefir Þorsteinn M. Jónsson
bóksali á Akureyri keypt Kvöld-
vökurnar — og eru sex hefti kom-
in út af þeim undir umsjón hans.
Eru þau fjölbreytt að efni og
mjög skemtileg. Þar eru sögur
eftir J. Anker Larsen, Johan Bo-
jer, Rex Beach og fl. Kvæði eru
þ*> eftir Davíð Stefánsson og Pál
Árdal, ferðasaga eftir Jón Sig-
urðsson kennara, grein um Hóla-
skóla hinn foma eftir Brynleif
Tobiasson, greinar um Pál Árdal
og séra Jónas Jónasson, frásagn-
ir um höfuðborgir ýmssra landa
og s. frv.
Þorsteinn Jónsson er duglegur
bókaútgefandi og hefir sýnit það,
að honum er ant um að gefa út
fróðleg rit og mentandi, hvort
sem eru skáldrit eða fræðiirit.
Hefir hann í hyggju að vanda
enn betur til Kvöldvakanna en
hann hefir enn þá séð sér fært að
gera, og má þá ætla, að þær
nái á ný hinum gömlu vinsæld-
um sínum.
Ytri frágangurinn ó þeim heft-
um, er Alþbl. hafa verið send, er
mjög góður.
Atvimfiutækin
og íslenzkn þlóðin
eftir Árna Ágústsson.
---- Nl.
Loks vil ég taka dæmi úr atf
vinnulífi Hafnarfjarðar til stað-
festu því, sem að framan hefir
sagt verið um íslenzkan starfs-
lýð. Fyrir nokkrum árum var
enskur útgerðarmaður í Hafnar-
firði, er Bookles heitir. Hann var
á ,sínum tíma stærsti atvinnurek-
andi bæjarins Allur þorri bæjar-
búa átti líf og framtíð sína und-
ir þessum Englending. Þau ár,
sem hann rak útgerð sína, var
að mörgu leyti glæsilegt tímabil
í 'Sögu Fjarðarins. Atvinna neeg.
Flestir ánægðir með lífið. Ég ef-
ast um, að á þeim árurn háfi
þeir verið margijr meðal verka-
lýðsins í Hafnarfirði, sem óraði
fyrir því að nauðsyn m-yndi verða
á því, að hugsa betur fyrir aðal-
atvinnuveg ibúanna, en að láta
tsann dankast í höndum erlends
manns. Fáir munu hafa gert sér
ljó-sa grein fyrir öðrum möguieiko
til reksturs atvinnutækjanna, en
þeim, isem einstakir „framtaks-
samir“ sjálfshyggjumenn sköp-
uðu. Sjálfstraust verkalýðsins var
eins og hjá bændunum. I stað
þess kom óskorað traust og von-
ir, er verkam. -ólu ti'l atvi-nnuveit-
andan-s. Fáir munu hafa búist við,
að hann brygðist, enda voru í-
ötJarrotr þá ó-sjálfbjarga. Fyxsta
skylda bæjarmanna var því að
,sýna honum þá hollustu og und-
irgefni, sem unt var. I helfjötr-
um slíks einstaklingsa'ga ólu'
Hafnfirðingar ,svo líf sitt um hríð.
En loks losnaði urn „Bjargið".
Krosstré þeiria brást. Bookles
gjaldþrota. Atvinnutækin stöð'vuð.
Þá hefst atvinnuleysi, sem leiðir
af sér örbirgð og eymd. Sorgleg-
ur þáttur í sögu bæjarins. Felmtiri1
sló á bæjarbúa og þeir sjá enga