Vísir - 15.01.1938, Blaðsíða 2

V t S I R
TtSIB
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN
VÍSIR H.F.
Ritstjóri: Páll Steingrímsson.
Skrifstofa
og afgreiðsla
Austurstræti 12.
Si m a r:
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Prentsmiðjan 4578
Verð 2 krónur á mánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan.
Lítið að
óttast.
r YLGI S j álf stæðisf lokksins
hefir, farið mjög ört vax-
andi hér í bænum síðustu árin.
I bæjarstjórnarkosningunum
1934 reyndist atkvæðamagn
hans álíka og samanlagt at-
kvæðamagn allra hinna flokk-
anna. í Alþingiskosningunum,
hálfu ári síðar, var mismunur-
inn á atkvæðatölu hans og allra
andstöðuflokkanna mn 250. í
Alþingiskosningunum s.l. sum-
ar fékk hann 2155 atkvæðum
meira en allir hinir flokkarnir
samanlagt. Það má þannig ráða
það af nokkurum líkum, að
sjálfstæðismenn hér í bænum
muni ekki kvíða þvi svo mjög,
að þeir bíði lægra lilut í hæjar-
stjórnarkosningunum 30. þ. m.
Timadagblaðið er nú hinsveg-
ar komið að þeirri niðurstöðu,
að blöð Sjálfstæðisflokksins
muni liafa töluverðan heyg af
Framsóknarílokknum i þessum
kosningum. Segir hlaðið, að
þau beini nú „aðalsókn sinni
fyrst og fremst gegn Framsókn-
arflokknum“ og þykir sýnt af
því, að þau muni „óttast Fram-
sóknarflokkinn mest“, enda
muni mest liættan á þvi, að
„þangað“ missi flokkurinn „liið
fyrra fylgi sitt“.
Það mun nú rétt vera, að
sjálfstæðismönnum standi elcki
ínikill ótti af „samfylkingu“ so-
cialista og kommúnista. Mönn-
um er það yfirleitt ljóst, að að-
altilgangur samfylkingarinnar
er allt annar en sá, að herða
sóknina gegn Sjálfstæðisflokkn-
um, þó að kommúnistar láti
það í veðri vaka. En jafnvel þó
að blað Framsóknarflokksins
megi vafalaust gera sér góðar
vonir um það, að flokknum
muni áskotnast einhver slæð-
ingur af „úrghngs“-atkvæðum
frá „samfylkingunni“, þá er
þess varla að vænta, að það
nægi til þess að gera hjáleiguna
að höfuðbóli, eða að Sjálfstæð-
isflokkurinn þurfi nokkurar á-
hyggjur að hafa af því.
Hinsvegar er kosningabarátt-
an ekki háð þannig af fram-
sóknarmönnum, að um það
þurfi að óttast, að fylgi Sjálf-
stæðisflokksins muni láta leið-
ast á villigötur fyrir þá sök. Og
blað Framsóknarflokksins má
ekki láta það villa sig, þó að
blöð stjálfstæðismanna geri sér
og lesendum sínum það til gam-
ans og dægrastyttingar, að
gagnrýna nokkuð málfærslu
þess og „umhyggju“ framsókn-
aimanna fyrir hagsmunum
Reykvíkinga, eins og hún hirt-
ist annarsvegar í verkum og
binsvegar í skrifum þeim og
ræðum, þegar kosningar eiga
að fara fram i bænum.
Það verður nú ekki annað
ráðið af blaðaskrifum fram-
sóknarmanna þessa dagana, en
að þeir geri ráð fyrir því, að það
megi alveg einu gilda livað bor-
ið sé á borð fyrir kjósendur i
Reykjavík, aðeins að nógu
djúpt sé tekið i árinni um það,
hve hörmulega bænum hafi
verið stjórnað af sjálfstæðis-
mönnum. Að þessu var nú
nokkuð vikið hér i blaðinu i
fyrradag. En i gær yfirgnæfa
firrurnar, sem Tímadagblaðið
gæðir lesendum sínum á, þó alt
sem það liefir flutt áður af slíku
tagi. Þannig segir blaðið t. d.
frá þvi i grein á fyrstu síðu, að
það hafi í fyrradag bent á „eft-
irfarandi staðreyndir“ um
stjórn sjálfstæðismanna á bæn-
um „á kjörtímabilinu, sem er
að verða lokið:
Að útgjöld bæjarins hafi
„liækkað árlega um röskar tvær
miljónir króna“!
Að fátækraframfærið hafi
„hækkað árlega um IVí miljón
kr.“!
Að útsvörin hafi „liækkað á
ári á þriðju miljón kr.“!“
Kjörtimabilið, „sem er að
verða lokið“, er 4 ár. Á þessum
4 árum ættu útgjöld bæjarins
að liafa hækkað um að minsta
kosti 8—10 miljónir króna,
samkvæmt því sem blaðið seg-
ir. Fátækraframfærið ætti að
bafa liækkað um 6 miljónir og
útsvörin um 8—12 miljónir, eða
öllu meira en öll útgjöldin!
Samkvæmt fjárhagsáætlun
hæjarins fyrir s.l. ár voru öll
útgjöld lians áætluð innan við
(5 milj. eða nálega helmingi
lægri en blaðið segir að hækk-
unin hafi verið á kjörtímabil-
inu. Fátækraframfærið var á-
ætlað sem svarar tæplega fjórða
hluta þess sem blaðið segir að
það liafi hækkað og útsvörin,
sem svarar þriðjungi liækkun-
arinnar, sem blaðið segir að
hafi orðið á þessum 4 árum!
Fyrir fjórum árum ættu út-
gjöld bæjarins þvi að hafa ver-
ið nokkurum miljónum minni
en ekkert, þurfamennirnir að
hafa greitt nokkurar miljónir i
bæjarsjóð og borgararnir að
liafa fengið nokkurar miljónir
úr bæjarsjóði í stað þess að þeir
nú verða að greiða honum út-
svör!
ERLEND VÍÐSJÁ:
30.000 PÓLSKIR GYÐINGAR
SETJAST AÐ Á MADA-
GASKAR
Þegar iYvon Delbos, utanríkis-
málaráSherra í Chautempsstjórn-
inni frakknesku, var á ferðalagi
sínu til Póllands og fleiri landa í
desember s.l. náöist samkomulag
um þa 8, í grundvallaratriðum,
milli hans og pólsku stjórnarinn-
ar, að 30.000 pólskar GySinga-
fjölskyldur fengi leyfi til þess aS
fiytja til frakknesku nýlendUnnar
Madagaskar og setjast þar aS. Er
taliö, aS þetta samkomulag muni
milda Pólverja, en þeir hafa iSu-
lega aS undanförnu gefiS í skyn,
aS þeir muni bera fram kröfur um
nýlendur og greiSari aSgang aS
hráefnaauSlindum í öSrum heims-
álfum. Nýlenduþörf þeirra stafar
ekki síst af því, segja þeir, aS í
PóIIandi er mikill fjöldi GySinga,
sem nauSsynlegt sé aS fái skilyrSi
til þess aS flytja á brott og setj-
ast aS í öSru landi. Hefir þaS iSu-
Deif ki lelii upp alli ni un. al 1-
wjar Iðllist á nokkfi iðrskiluila,
ir seíjð.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
Tokio-fregnir herma, að Japanir hafi nú gefið upp
allar vonir um, að Kínverjar fallist á friðarskilmála
Japana, fyrr en þeir verði gersigraðir. Hefir þó, að því
er Yomiuri Shimbun segir, verið tekin ákvörðun um, að
slíta stjórnmálasambandinu við Kína.
Hermálaráðherrann hefir kallað á sinn fund 24 af
hinum rosknari og reyndari herforingjum Japana, til
þess að ræða um að herða sóknina á hendur Kínverjum.
Samtímis hefir ríkisstjórnin ákvarðað að halda áfram
óbreyttri stefnu gagnvart Kína, þ. e. að kúga Chiang
Kai-shek stjórnina til þess að verða við öllum kröfum
Japana.
United Press.
London, 15. jan. FÚ.
Fylkisstjórinn í Shantung hefir verið tekinn af lífi í
Hankow, fyrir það að hafa yfirgefið Tsining með her-
sveitir sínar og látið borgina af hendi við Japani. Tveir
aðrir herforingjar Kínverja voru teknir af lífi um leið
og fylkisstjórinn vegna uppreistar og agaleysis er þeir
höfðu leyft innan hers síns. Kínverski herinn í Shan-
tung er nú kominn 10 mílur norður fyrir Tsining. —
Stjórnarmyndon i Frakk-
landi mnn verða lokið í
kvðld,
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
Enn hefir ekki tekist að mynda (stjórn á Frakklandi.
Bonnet, fjármálaráðherra í stjórn Chautemps, hefir
gert tilraunir til stjómarmyndunar, með litlum breyt-
ingum, að því er menn ætla. Sarraut hefir átt tal við formenn
flokkanna um stjórn undir forsæti hans. Kommúnistar og só-
síalistar eru taldir fylgjandi stjórn þar sem Leon Blum sé for-
sætisráðherra. Alment er búist við að dragi til úrslita um þessi
' mál í kveld.
United Press.
Oslo, 14. jan.
Líklegastir til þess að mynda
stjórn í Frakklandi eru taldir
vinstriflokkaleiðtogarnir Dala-
dier, Herriot eða Leon Blum.
— Frankar voru skrásettir
13.40 á kauphöllinni í Oslo í dag,
en í London 152.50 á sterlings-
pund. NRP. — FB.
PEIPING,
sem orðin er liöfuðborg leppstjórnar Japana, sem á að taka við
af Nankingstjórninni. Gatan, sem sést á myndinni, er Penn-
sylvania Avenue.
lega komiö mjög skýrt fram, aö
Pólverjar hafa horn í síöu Gyö-
inga í landi sínu, og vilja losna
viö þá og hafa Gyðingar á stund-
uni orðið fyrir miklum ofsóknum.
Hinsvegar er á það að líta, að
fjöldi Gyðinga frá öðrum löndum
settust að í Póllandi og Gyðingar
eru afar fjölmennir í landinu, um
3.500.000, og vafalaust var þess
íull þörf, að greiða fyrir þvi, að
sem flestir þeirra, er standa uppi
blásnauðir, fengi tækfæri til þess
að flytja á brott. Meðan innflutn-
ingurinn var mestur til Palestina
flutti mikill fjöldi pólskra Gyð-
inga þangað, en nú er að mestu
lokað fyrir þann innflutning, aö
ekki sé talað um það, að fyrr
fluttu Gyðingar frá Póllandi sem
öðrum löndum í stórhópum til
Bandaríkjanna, en þar eru nú
harðlæstar dyr. — Afleiðingin af
samkomulagi Delbos og pólsku
stjórnarinnar er talin rnuni vera
sú, að Pólverjar verði kröfuvæg-
ari um nýlendur en þeir hafa verið.
131
ræðast við.
EINKASKEYTI TIL YÍSIS.
London, í morgun.
Stoyadinovitch, forsætisráð-
herra Jugoslaviu er kom-
inn til Berlínar. Ætlar
hann að eiga viðræður við von
Neurath, Göring og Hitler. —
Stoyadinovitch var tekið með
opnum örmum, er hann sté út
úr lest sinni í Berlín.
United Press.
Og sennilega mundi frekar draga
úr hinum vaxandi Gyðingaofsókn-
um í Póllandi, ef þeir færi aö
•flytja úr landi í allstórum stíl.
Fréttir í dag frá
ýmsum löndum.
MANSJÚKÓ:
Nýtt japanskLrússneskt deilu-
efni.
London 15. jan. FÚ.
Rússnesk flugvél liefir orðið
að nauðlenda í Manchukuo.
Rússneska stjórnin hefir lcært
það fyrir japönslcu stjórninni
að pósti úr flugvélinni hafi ver-
ið rænt. Japanir hafa sagt þeim
að snúa sér íil stjórnarinnar í
Manchukuo.
BANDARÍKIN:
Amerísk herskip send til
Ástralíu.
London 15. jan. FÚ.
Hin þrjú amerísku herskip,
sem send liafa verið til Ástralíu
til þess að taka þátt í 150 ára
afmælishátíð New South-Wales
ríkisins, munu fara til Singa-
GYLT SVERÐ EÐA
RÝTINGUR?
London 15. jan. FÚ.
í gær kom japanskt skáld
eitt, Makato Watanabi, inn á
skrifstofu hreska sendiherr-
ans í Tokio, og rétti að hon-
um rýting eða sverð. Um
þetta fara tvær sögur. Lög-
reglan segir að hann hafi
rétt sendiherranum rýting og
agt: „Hér er persónuleg
kveðja mín til Mr. Anthony
Edens“. Japönsk bloð segja,
að hann hafi rétt sendiherr-
anum gylt sverð í viðurlcenn-
ingarskyni fyrir það starf,
sem sendiherrann hafi unnið
í þvi skyni að efla vináttu
Breta og Japana.
pore í kurteisisheimsókn, og
vera þar þegar hin nýja flota-
stöð Breta í Singapore verður
formlega opnuð 14. febrúar.
Japönsk blöð gera mikið úr
þessari frétt og halda því fram,
að með þessu séu Bretar og
Bandaríkjamenn að sýna, að
þeir hafi tekið upp sameigin-
lega stefnu í Kyrrahafinu.
„Óheyrileg móðgun gegn vin-
samlegri þjóð“.
London 15. jan. FÚ.
Sendiherra Þýskalands í
Wasliington, Dieckhoff, hefir
lagt fram mótmæli við Cordell
Hull gegn ræðu sem William
Dodd, fyrverandi sendiherra
Bandarikjanna i Berlin, flutti í
New York á miðvikudagskvöld-
ið. Dodd hafði sagt, að Hitler
rikti nú með fullkomnara ein-
veldi, en noklcur einvaldsherra í
Þýskalandi á miðöldunum hefði
gert. Hann bætti því við, að
Hitler hefði á fimm árum látið
taka af lífi fleiri persónulega
andstæðinga sína, en Karl II.
Englandskonungur, á 20 árum,
á 17. öld.
Cordell Hull svaraði Dieck-
lioff því, að þar sem Dodd væri
ekki lengur i þjónustu þess op-
inbera, þá hæri stjórnin enga
ábyrgð á orðum lians, og hann
liefði fullkomið málfrelsi. Di-
eckhoff taldi orð Dodds hafa
verið „óheyrileg móðgun gegn
vinsamlegri þjóð“.
Niðurl. erl. fr. á 3. bls.
aðeins Loftup.