Vísir - 21.01.1938, Blaðsíða 3
V t S I R
Helgi H. Eiriksson:
Það, sem andstæðingar S.jálfstæðisflokksins telja
honum einna helst tii foráttu í st.jórn hans og meðferð
á bæ.jarmálum Reykjavíkur, er athafnaleysi og kyr-
staða. Reyna f>eir að tel.ja borgurum bæ.jarins trú um
það, að liér hafi ekkert gagnlegt verið gert af hálfu
bæ.jarst.jórnar, allan þann tíma, sem S.jálfstæðisflokk-
urinn, eða „ilialdið“, eins og þeir kalla það, hafa farið
með völd i bænum, en það er, eftir sögu sumra þeirra,
í siðastliðin 150 ár, eða síðan Reyk.javík fékk kaup-
staðarréttindi.
Jafnframt þessum staÖhæf-
ingum um athafnaleysi sjálf-
stæðismanna lofa þeir svo alls-
konar framkvæmdum og fríö-
indum, ef þeir fá meirihlutaað-
stöðu, og að bæta úr öllu höli
bæjarmanna.
Það þarf nú varla að eyða
mörgum orðum að því, að sýna
lxvað þessar staðhæfingar hafa
við lítil rölc að styðjast.
Hver heilvita maður, sem
les lýsingarnar af Reykjavík,
eins og hún var fyrir 150 ár-
um síðan, fyrir 50 árum síð-
an og jafnvel fyrir 10—20
árum síðan, og sér Reykjavík
eins og hún er nú, hlýtur að
sjá hverjum stakkaskiftum
hún hefir tekið til bóta og
hverjar framfarir hér hafa
orðið.
Hér er komið víðáttumikið
og víða vel hygt götulcerfi,
vatnsleiðsla um allan hæinn og
viða um nágrenni hans, með
einhverju besta vatni, sem
þekkist í nokkurri horg. Hér er
gas um allan bæinn til suðu
(sem einnig var áður notað til
ljósa) rafmagn til ljósa og einn-
ig nú til hitunar og suðu. Hér
er rúmgóð og vel bygð höfn og
hafnarmannvirki. Hér eru slcól-
ar, skemtigarður, leikvellir og
margt fleira, og loks er verið
að undirbúa eitt mesta menn-
ingar- og velferðar-fyrirtæki
þessa bæjar, og þessa lands,
hitaveituna, og verður hún
framkvæmd að miklu leyti á
þessu ári, ef andstæðingum
okkar tekst ekki að stöðva það.
Og allt eru þetta verk og
framkvæmdir sjálfstæðis-
manna og „íhaldsmanna“
Reykjavíkur. Þeir hafa bygt
göturnar, vatnsleiðsluna, gas-
stöðina, rafmagnsstöðina við
Elliðaárnar og raforkuverið
við So,gið. Þeir hafa bygt
höfnina, hafnarbólvirkin og
hafnarhúsin, barnaskólana,
sundlaugarnar,Sundhöllina o.
fl. OG ÞEIR MUNU BYGGJA
HITAVEITUNA.
Allar þessar framkvæmdir
hafa verið gerðar eftir ítar-
legar athuganir og fullkominn
fræðilegan undirbúning. For-
sjálni og fyrirhyggju hefir ver-
ið gætt eftir föngum við fram-
kvæmdirnar, og fyi’irtækin síð-
an rekin með gætni og hagsýni,
enda bæði framkvæmdir og
rekslur vanalega fenginn bestu
og færustu mönnum í hendur.
Þetta er nú sú kyrstaða og
það athafnaleysi, sem andstæð-
ingarnir eru að rægja og
skamma sjálfstæðismenn í bæj -
arstjórn Reykjavíkur.fyrir. Það
er þessi lieilbrigða og rólega, en
þó að ýmsu leyti öra, þróun
bæjarfélagsins, sem þeir líta öf-
undaraugum, enda hafa þeir
liagað sér öðruvísi, þar sem
þeir hafa ráðið og stjórnað.
Þar hafa aðalframkvæmdirnar
verið þær, að taka atvinnutækin
og atvinnumöguleikana af
borgurunum, og láta ríki og
bæjarfélög braska með þau, oft
undir stjórn óvanra manna,
sem meira liafa metið flokks-
hagsmuni og stjórnmálalega af-
stöðu, en heill fyrirtækjanna.
Afleiðinganna var þá líka
skamt að bíða: hrörnun at-
vinnuveganna, atvinnuleysi og
aukin sveitaþyngsli í einni eða
annari mynd.
Þrátt fyrir það, að ríkisvald-
ið hefir að mörgu leyti ofsótt
Reykjavík og gert henni erfið-
ara fyrir en öðrum bæjarfélög-
um, þá hefir henni verið svo
vel stjórnað, að hún er best
slæða bæjarfélagið hér á landi.
Það þarf þvi engan að undra,
þótt andstæðinga okkar langi
til þess að ná hér í meirihluta
aðstöðu, einkum þegar þess er
gætt, að viða er nú orðið fá-
tæklegt fyrir, þar sem þeir hafa
ráðið. Þeiin er það skiljanlega
kappsmál, að geta skapað hér
féitar stöður við útgerð, bygg-
ingar og fleira, á kostnað
Reykjavíkur, meðan eitthvað er
til af eignum, sem bærinn á, og
bæjarbúar geta eitthvað látið af
hendi raluia. En hve lengi það
yrði undir stjóm kommúnista,
sem nú eru að gleypa alla
vinstri floldíana í sig, er ekld
erfitt að segja. Eg veit, að eng-
inn Reykvíkingur, hvort sem
liann er rauður eða hvítur, er
í nokkrum vafa um það, að at-
vinna og greiðslugeta alls þorra
bæjarbúa yrði horfin eftir örfá
ár, ef kommúnistar með aðstoð
socialista og framsóknarmanna
kæmust hér í meirililuta í bæj-
arstjórn.
Þetta er því í húfi í kosning-
unum nú.
Munið það, sjálfstæðismenn!
Athugið það, allir hugsandi
Reykvíkiri|gar.
HELGI H. EIRÍKSSON.
Skákþing Reykjavíkur.
6. umferö (7. í 1. fl.) var tefld
í gær. Úrslit urðu þessi í meist-
araflokki: Bened. Jóhannsson
-—Sturla Pétursson J4, Áki Pét-
ursson 1—Magnús G. Jónsson o,
Hafst. Gíslason J4—Steingr. Guö-
mundsson J4- — I 1. flokki: Árni
Knud'sen J4—Óli Valdemarsson
Hösk. Jóhannsson 1—-Jón Guö-
mundsson o, Jón B. Helgason 1—
Vígl. Möller o, Magnús Jónasson
y2—Ingim. Guðmundsson J4, Vig-
fús Ólafsson 1—Sig. Lárusson o,
Kristján Sylveríusson J4—Guöm.
S. Guömundsson y2. — 2. fl. A:
Stefán Þ. Guðmundsson 1—Anton
Sigurðsson o, Bolli Thoroddsen 1
Guöjón B. Baldvinsson o, Ingim.
Eyjólfsson J4—Karl Gíslason J4,
Sæm. Ólafsson 1— Þorst. Gísla-
Son o, Ársæll Júlíusson 1— Þórir
Tryggvason o. — 2. flokkur B:
E. Blómkvist 1—Daöi Þorkelsson
o, Ingi Guömundsson 1—Þorst.
Jóhannsson o (fjarv.), Bjöm
Bjömsson 1—Jóhannes Halldórs-
son o, Einar Einarsson 1—Þorl.
Þorgrímsson o, Sæm. Kristjánsson
1—Sig. Jóhannsson o. — 2. flokk-
ur C: GuSm. Guömundsson 1—
Ottó Guðjónsson o (fjarv.), Ól.
Einarsson 1—Guðjón jonsson o,
Egill Sigurösson 1—Óskar Lárus-
son o, Kristínus Arndal J4—Gest-
ur Pálsson )4, Aöalsteinn Hall-
drsson 1—-Gísli Finnsson o. —í
kvöld veröa tefldar biöskákir og
8. umferð í 1. flokki.
0sann.iiid.iii um
bræðslusildar-
verðlð.
Finnai8 Jónsson ©rðinn að
liopnrekn í stjóm verk-
smidjanna*
Fulltruar Sjálfstæðisflokksins i stjórn Síldar-
verksmiðja ríldsins og blöð flokksins hafa
ætið beitt sér fyrir því að greitt væri fult verð
fyrir bræðslusíldina við afliendingu.
Þetta verð hefir á hverjum tíma verið ákveðið í sam-
ræmi við það verð, sem þá hefir verið á afurðunum,
mjöli og lýsi. —
Stefna Sjálfslæðisflokksins
og fulltrúa lians er óbreytt.
Það var sainkvæmt tillögu
sjálfstæðismanna, að lieimildin
til þess að kaupa síldina við af-
liendingu, stcndur nú nákvæm-
lega eins orðuð í nýju verk-
smiðjulögunum og hún var áð-
ur í g'ömlu lögunum.
Það er því þýðingarlaust fyrir
Alþýðublaðið að vera að stagast
á ósannindum Finns Jónssonar
um bræðslusíldarvcrðið. Enda
kemur það úr hörðustu átt, þeg-
ar Finnur er nú að brigsla
Sjálfstæðisflokknum um það, að
liann vilji stuðla að lægra verði
á bræðslusíld, en vera ætti, eftir
verðlagi afurðanna.
Til skamms tíma hefir væl
þessa sama Finns verið einna á-
mátlegast yfir því, að Sjálfstæð-
isflokkurinn gerði altof liáar
kröfur til verksmiðjanna um
verð bræðslusíldar. Það hefði
ekkert vit verið í þvi að fara
fram á kr. 6,00 fyrir rnálið árið
1936 og kr. 8,50 árið 1937.
Þessar kröfur áttu þó stoð
sina í afurðaverðinu eins og það
var, þegar bræðslusíldarverðið
var ákveðið fyrir þessi tvö und-
anfarin ár.
En Finnur taldi þá nauðsyn-
legt að hafa verðið lægra. Ann-
ars áttu verksmiðjurnar að hafa
farið á höfuðíð.
Sjálfstæðisflokkurinn og
fulltrúar hans í stjórn Síld-
arverksmiðja ríkisins fylgja
sömu stefnu og hingað til um
fast verð fyrir síldina við af-
hendingu.
Allir útreikningar Finns
um tap útgerðarmanna og
sjómanna á þeirri tilhögun
sem hann spinnur upp, ai
Sjálfstæðisflokkurinn haf
fallist á, eru því gjörsamleg
út í hött.
Væri nær fyrir Finn að ger
grein fyrir því hve mörg hundi
uð þúsund krónum sjómenn o
útgerðarmenn liafa tapað
ráðsmensku hans á verksmiðj
unum.
Ivannske myndi liann þ
skýra frá miljónarfjörðungi, e
fór í byggingu á misliepnuð
þróarbákni.
Kannske myndi hann útlist
liagnaðinn á því að taka 2750
mál í þessa þró, sem geviru
síldina ekki betur en það, a
6000 mál liggja eftir óunnin t
næsta sumars, en úr 21.500 má
um fengnst ekki nema tæpleg
helmingur af venjulegu afurðí
magni og það litla sem fekst va
léleg vara. Samt fór þrisva
sinnum lengri tími til þessara
vinslu en venjulega fer t
vinslu á sama magni.
Kannske vildi Finnur skýr
| frá því, að þrátt fyrir öll „me
in“ í afköstum verksmiðjam
einn og einn dag er meðalvin
an á sólarbring yfir allan tíi
ann minni en áður.
„Metin“ urðu að vanmetui
Kannske vildi liann skýra f
því að þrátt fyrir, að varið hei
verið til „endurbóta etc.“ 3
þús. á einn ári, þurfa ver
smiðjurnar nú meiri viðgerð 1
nokkurn tíma áður.
Ýmsum mönnum í stjórna
flokkunum ofbauð óstjó
Finns á verksmiðjunu:
Síðasta Alþingi
Innilegt þakklæti fyrir auðsýnda sainúð við andlát og
jarðarför konu, móður og stjúpmóður okkar,
Ósk Bjarnadóttur.
Tómas Guömundsson. Jónína Tómasdóttir.
Laufey Tómasdóttir. Vilhelmina Tómasdóttir.
Unnur Tómasdóttir.
Jardariör móöur okkar,
Þópu Þórapinsdóttur,
fer fram frá Dómkiukjunni á morgun,
22. þ. m. og hefst frá heimili hennar
Skála, kl. 1 e. h.
Fyrir hönd fjölskyldunnar
Árni Pjetursson, Þórður Pjetursson.
_____
Fiskifélai lioreos vill
b» tooaraireiðar.
Kaupmannaliöfn, 20. jan. FÚ.
(Einkaskeyti).
Fiskifélag Noregs hefir sent
stjórninni ályktun þar sem því
er lýst yfir, að ef Stórþingið
fallist á að heimila togaraveiðar,
þá muni fiskimennirnir sjálfir
finna upp einliver úrræði til
þess að koma í veg fyrir að þær
viðgangist. í ályktuninni er
einnig skorað á stjórnina að
banna þær togaraveiðar, sem
nú eru reknar í Noregi.
Formaður fiskifélagsins,
Steffensen stórþingsmaður lief-
ir átt ítarlegt viðtal við „Aften-
posten“ í Osló um þessa ályktun.
Hann lieldur þvi fram, að tog-
araveiðar séu hvarvetna reknar
með stórkostlegu tapi, og vitnar
í þeim efnum til íslands. Hann
segir í blaðinu að Islendingar
verði árlega að verja stórfé til
þess að jafna þann lialla, sem
verði á togaraveiðum þeirra, og
þessvegna leggi nú Islendingar
alt kapp á, að koma fislcveiðum
sínum í það horf, að liverfa frá
togaraveiðunum en stunda þær
með svipuðum skipakosti eins
og Norðmenn gera nú.
verksmiðj ulögunum. F innur
varð að bita í það súra epli, að
þrátt fyrir stjórnarsamvinnu
Framsóknar og socialista treysti
yfirgnæfandi meirililuti Alþing-
is, engu siður en sjómanna og
útgerðarmanna, öðrum betui*,
en lionum til þess að stjórna
verksm ið j unum.
Því betur sem verksmiðjun-
um er stjórnað, því liærra getur
bræðslusíldarverðð verið, að til-
tölu við afurðaverð.
Það liefir úrsliía þýðingu í
rekstri verksmiðjanna, að þeim
sé stjórnað eftir öðrum sjónar-
miðum en þeim, sem ríktu i
stjórn Sildareinkasölunnar eða
í stjórn sócialista á ísafirði.
Nú þegar hinni fyrirhyggju-
litlu „vanmeta“-stjórn Finns
Jónss. á síldarverksmiðjunum
hefir verið þokað úr öndvegi,
þannig, að Finnur situr nú í
einskonar skammakrók í stjórn
verksmiðjanna, er full vissa
fyrir því, að bræðslusíldarverð-
ið muni hækka, að tiltölu við
afurðaverð, en mundi þó verða
hærra, ef afleiðingarnar af
óstjórn Finns lægju ekki eins
og mara á verksmiðjunum.
Kosningaskrifstofa
SjálfstæSisflokksins er í Vari5-
arhúsinu og er opin daglega frá
kl. 10—12 árd. og 1—4 sí?5d. Þar
fá menn allar upplýsingar viövíkj-
andi kosningunum.
Úp Dölum.
19. jan. — FÚ.
Úr Dölum skrifar fréttarilari
útvarpsins ahnenn tíðindi sem
hér fara á eftir:
Tíðarfar.
Á vetrinum fram til áramóta
hefir verið mjög hagstæð veðr-
átta og sauðfé ýmist lítið eða
ekki gefið og hross hvergi lekin
í hús nema nauðsynlegustu
gripir, svo sem dráttarhestar
og sumstaðar reiðhestar. I hríð-
arveðrinu sem gerði um mest-
alt héraðið dagana 23. til 25.
okt. var sauðfé smalað lil hýs-
ingar, en slept aftur undir eins.
Um 18.—19. nóvember kólnaði
aftur og snjóaði og síðan befir
fé víðast hvar verið liýst — en
án gjafar að mestu leyti. Hefir
þetta mjög létt á heyjum og
kemur sér vel, þar sem þau eru
viðast hvar stórhrakin og all-
miklu minni en áður. — Fóður-
bætir, mjög mikill, liefir verið
keyptur þrátt fyrir stórfelda
fækkun sauðfj ár. Fóðurbætir-
inn er að mestu síldarmjöl, en
nokkuð af mais. —
Fjárkvillar.
Kvillar hafa legið í sauðfé,
einlcum í suðurliluta sýslunnar,
bæði mæðiveiki og einnig
lungnapest, sem liefir gert usla
á stöku bæ. —
Níræðisafmæli.
Þann 28. fyrra mánaðar átti
níræðisafmæli ekkjan Valgerð-
ur Brandsdóttir á Nýp á Skarðs-
strönd. Er hún vel ern og and-
lega heilbrigð og hefir sæmi-
lega sjón og lieyrn. Valgerður
var gift Guðmundi Stefánssyni
er lengi bjó á Nýp og er hún
þar nú.
Ær ber í byrjun árs.
Þann 4. þ. m. bar mögótt ær
í Eskifirði tveimur gimbrum,.
svartri og mögóttri. Ærin er
sex vetra og var geld árið sem
leið. Ærin er eign Jóns Magn-
ússonar smiðs. Á liann fáar
slcepnur en fer manna best með
þær. Bæði lömbin lifa og taka
góðum framförum. (FÚ).
Barðist 106 lotur.
Áður en tekinn var upp sá
siður, að linefaleikarar berðust
með hönskum, voru loturnar,
sem bardaginn átti að standa
sjaldan ákvéðnar fyrirfram,
beldur barist þar til annar lá.
Rétt fyrir áramótin lést einn af
lmefaleikaköppum „berhenta“
tímans, Jake Kilrain, 78 ára að
eldri. Árið 1884 barðist hann i
Rúðuborg á Frakklandi um
heimsmeistaratignina í þunga-
vigt við Breta að nafni Smith.
Bardaginn stóð i 106 lotur
(rúml. 7 klst.) og var hvorug-
um dæmdur sigurinn.