Vísir - 24.01.1938, Blaðsíða 3

V I S I R
Bjarni Benediktsson:
Æskan fylgir
Sj álf stæði s—
flokknum.
Aðgerðir Sjálfstæðisflokks-
ins í bæjarstjórn Reykja-
víkur, þær, sem sérstaklega
miða til heilla fyrir æskulýð
bæjarins ,eru margar og verða
ekki taldar til fulls í stuttri
blaðagrein. Á nokkur þeirra
skal þó drepið, en engan veginn
tæmandi.
Bærinn styrkir þannig ýmis-
konar skólabald. Sumt af þessu
er lögboðið og má þar vitanlega
fjrrst nefna barnaskólana, en
kostnaðurinn við þá fer vaxandi
ár frá ári. Því hefir verið lialdið
fram, að bærinn bygði ckki ný
skólahús svo ört, sem nauðsyn-
legt væri. Að vísu er það rétt,
að hinn öri vöxtur bæjarins
skapar Reykjavík í þessu efni
alveg sérstaka örðugleika, sem
aðrir landslilutar liafa ekki við
að stríða. Á síðasta kjörtíma-
bili hefir liinsvegar verið bygt
veglegt skólabús fyrir Lauga-
liverfið. Og nú er að því komið,
að bygt verði fyrir Skildinga-
nes og Grímsstaðaliolt. Er það
óumdeilt, að æskilegt væri, að
þessar framkvæmdir væru enn
örari, en fjárhagur bæjarsjóðs
setur bér takmörkin. Þeir, sem
meira krefjast, mættu og muna
eigin aðgerðir t. d. gagnvart
Háskólanum, sem hefir allan
sinn starfstíma i raun réttri
verið búsnæðislaus, og fékk þá
fyrst leiðrétting sinna mála, er
kennarar bans bentu sjálfir á
fjáröflunarleið ríkissjóði alveg
að kostnaðarlausu. Ættu og
þeir, sem nú eru að níða niður
aðbúnaðinn í barnaskólanum,
að muna eftir ástandinu t. d. i
leikfimisliúsi Mentaslcólans, sem
kunnugir telja svo ilt, að lieilsu-
spillandi sé að koma þar.
Um barnaleikvellina er það
að segja að á síðasta ári voru
gerðar störfeldar umbætur og
viðaukar á þeim, alt fyrir for-
göngu sjálfstæðismanna. Yei’ð-
ur þessu starfi lialdið áfram enn
á þessu ári og síðan eftir því,
sem þörf reynist til.
Ef litið er til skólahalds fyrir
unglinga þá, sem af barnaskóla-
aldri eru kornin, er þess fyrst
að minnast, að Jónas Jóns-
son sýndi á ráðherraárum
sínum Reykvíkingum velvild
sína með þvi að loka Menta-
skólanum fyrir þeim, að nxiklu
leyíi. Yarð þá Pétur Halldórsson
til þess að beita sér fyrir því, að
borgararnir stofnuðu sinn eigin
skóla, Gagnfræðaskóla Reyk-
víkinga. Skóli þessi liefir gert
ómetanlegt gagn, og hefir Pét-
ur Halldórsson ætíð verið lielsta
stoð bans og stytta, en bæjar-
stjórn styrkt liann drengilega.
Þá styrkir bærinn ýxnsa aðra
skóla, svo sem Iðnskólann,
Kvennaskólann og Verslunar-
skólann. Hafa þeir tveir síðar-
nefndu, einkum Verslunarskól-
inn, átt við að búa hinn megn-
asta kala ríkisstjórnarinnar, og
hefir bæjarstjórnin* eftir föng-
um reynt að bæta úr því rang-
læti.
Fyrir atvinnulausa unglinga
liafa sjálfstæðismenn í bæjar-
stjórn liaft forgöngu um að
koma á sérstakri atvinnubóta-
vinnu að vetrinum ásamt nám-
skeiðum, sem liafa gert mikið
gagn. Á sumrin hefir bæjax*-
stjórn styrkt vegavinnu austur
við Þingvallavatn til þess, að at-
vinnulausir piltar úr Reykjavík
gætu fengið þar sumarvinnu.
Síðastliðið sumar beitti bæjar-
stjórnin sér einnig fyrir vinnu-
skólanum í Jósefsdal, og þótti
lxann gefa góða raun. Suixiar-
námskeiðunx Heimilisiðnaðar-
félags íslands lxefir bæjarstjórn-
in gi'eitt fyrir á ýmsan liátt og
styrkt ríflega, en allir eru sam-
mála um gagnsemi þeirra.
Húsmæðrafræðslunni hefir
bæjarstjórn reynt að bi’iixda í
betra liorf. Enn bafa varanleg-
ar unxbætur í því efni strandað
á viljaleysi Alþingis og rikis-
stjórnar. Bæjarstjórn lieldur
lxinsvegar nú uppi tveinx nxat-
reiðslunámskeiðum, og eru þau
vísir að enn frekari aðgei’ðum
í þeim miálum.
Stxxdentagarðinn hefir bæjar-
stjórn styrkt stói’lega með því
að gefa undir hann dýrmæta lóð
á besta stað. Auk þess veitir
hún honum árlega fjárstyrk til
að standa undir opinberum
gjöldum.
Háskólanum hefir bæjar-
stjórn gefið mikið landflæmi á
einum glæsilegasta stað bæjai'-
ins. Eru aðgei’ðir bæjarsljórn-
ar í því efni ólíkar aðförum Al-
þingis, sem liefir látið jxessa
æðstu nxentastofnun vera í
húsnæðis-liraki frá uppliafi, og
ti’eysti sér þá fvrst til að leyfa
skólabygginguna, þegar fundin
var fjáraflaleið ríkissjóði kostn-
aðarlaus. Var áhuginn fyrir
framgangi nxálsins ekki íxxeiri
en sá, að tekinii var sérstakur
skattur í ríkissjóð af þeinx ]xen-
ingunx, sem Háskólinn sjálfur
xxtvegaði til að byggja yfir sig.
Ijxróttastarfseixxin í bænum er
ríflega styrkt. Öll lxelstu íþrótta-
félögin njóta nú beinna fjár-
fraixxlaga úr bæjarsjóði. Er
þannig ekki eiixungis greitt
fyrir venjulegum úti- og inni-
íþróttunx, heldur eru skauta-
iþróttin, sldðaferðir og fjall-
göngur sérstaklega styrktar.
Höi’ðust liefir samt barátta
bæjarstjórnarinnar verið unx
Sundhöllina. Hefir þar verið við
að etja alveg óskiljanleg og !
auðvirðileg svik ríkisstjórnar- I
ixxnar æ ofaxx í æ. Engu að síður
er Sundhöllin nxi komin upp
fyrir atbeina íþróttamanna og
Sjálfstæðisflokksiiis í bæjar-
stjórn.
Merkasta viðfangsefnið í
íþróttanxiálunum er nxi iþrótta-
bverfið við Skerjafjörð. Hefir
þegar verið til þess varið miklu
fé og verður lialdið áfram, þar
til þarna verður konxið upp
glæsilegt franxtíðarheimili
hvei’skonar útiíþrótta í bænum.
Er áliugi bæjarstjóx-nar í þessu
efni því eftirtektarverðari sem
sinnuleysi Alþingis unx nxálið
er meira. Á síðasta þingi var
þannig feld tillaga Jakobs Möll-
ers og Sigurðar Kristjánssonar
um að verja nokkuru af at-
vinnubótafé rikisins til lianda
Reykjavík til aðgerða á iþrótta-
bverfinu. Þessi tillaga, sem eng-
in aukin útgjöld hafði í för með
sér, var feld. En á sama þingi
var samþyktur tiltölulega ríf-
legur styrkur til að koxna upp
íþróttavelli — á Laugarvatni!
Hér liefir verið drepið ein-
ungis á fá mál. En þessi nxál
sýna glögglega hvers æskan má
vænta af þeini flokkum sem nú
BJARNI BENEDIKTSSON.
bei’jast um yfirráðin í Reykja-
vik. Öll hljóta þau að beina
lienni til fylgis við Sjálfstæðis-
flokkinn.
Enn er samt ótalin helsta á-
stæðan til þess að æskan, senx
á framtíðina fyrir sér, blýtur að
fylgja Sjálfstæðisflokknum. En
liún er sú, að Sjálfstæðisflokk-
urinn cinn er líklegur til að búa
svo að atvinnuvegunum, að
lxér geti þróast heilbrigt at-
vinnulíf. Atvinnulif, sem geri
það nxögulegt, að æskan fái, er
tímar líða, að njóta ávaxta iðju
sinnar og' eigin franxtaks, en
kikni ekki undir ofurvaldi er-
lendra eða innlendra ofbeldis-
lxerra.
Æskan í Reykjavík er þvi
samhuga unx fylgi sitt við Sjálf-
stæðisflokkinn!
Björgun
báta.
Eins og frá liefir verið sagt
bér í blaðinu, rak mótorbátana
„Reyni“ og „Sæborgu“ á land í
Keflavík í ofviðrinu aðfaranótt
þess 18. þ. m.
Magnús Guðniundsson, skipa-
smiður héi’, sem þá unx nóttina
lxafði komið frá Búðum á Snæ-
fellsnesi nxeð nx.b. „Þorstein“,
sem liann liafði bjargað af
strandi þar, fór samdægurs héð-
an, á vegum Sanxábyrgðar ís-
lands, til Keflavíkur til þess að
revna að ná bátunum á flot.
Hefir bann síðan unnið að því
með mörgum mönnum, að færa
stórgrýti xir fjörunni, sprengja
klöpp og rétta bátana og þétta.
í gærkveldi á flóðinu tókst lion-
xun að koma m.b. „Reyni“ á
flot og di’ó vai’ðbáturinn „Gaut-
ur“ hann lxingað til Reylcjavilc-
ur í nótt. Er nú unnið að því á
sanxa bátt, að koma „Sæborgu“
á flot.
Elsa Sigfúss.
Islenska söngkonan, ungfrú
Elsa Sigfúss, befir sungið inn á
nokkrar nýjar grammófóns-
plötur og í tilefni af þvi ski’ifar
„Berlingske Tidende" ákaflega
lofsamlega um söng hennar, og
segir að bún lialdi áfram sigui’-
för sinni nxeð liina óvenjufögru
útvarpsrödd sína. (FÚ.).
adeins Loftur.
Systir okkar og móðursystir,
Björg Havsteen,
andaðist aðfaranótt mánudags á Landspítalanunx.
Jarðarförin ákveðin síðar.
Kristín Havsteen. Anna Havsteen.
Emma Guðjónsdóttir.
SkiDaferDirnar i m.
Enda þótt veðurútlitið lxafi
ekki verið sem best mestanhlula
laugardagsins fjölnxentu Reyk-
víkingar á skíði í gær. Telja
þeir, senx Vísir lxefir liaft tal af,
að engu færri hafi vei-ið á skið-
unx íxú en sunnudaginn næst á
undan, en þá var talið að upp
undir þúsund manns hefði far-
ið á sldði. Veður var þó ekki
senx best allan daginn, kafald
við og við, líkt og var hér í bæn-
um.
Auk jxeirra félaga, sein getið
REYKJAVÍK ÞARF AÐ KOM-
ÁST INN Á ENSKA PENINGA-
MARKAÐINN.
Borgarstjói’i kvaðst ekki eyða
að þessu sinni tinxa i að lýsa
fyrirkomulagi bitaveilunnar.
Það er þegar ákveðið af vcrk-
íræðingum fyrirtækisins og
nxun ekki verða frá þeim áætl-
uxxum vikið í höfuðatriðum.
Það seixx augu xxxanna behiast
séi’staklega að nú, er lántakan
til fyrirtækisins, livaða kjör við
fáúxxi og á hvern hátt það vei’ð-
ur tekið.
Um lántökuna var um tvær
Ieiðir að velja, að fá lánið, með
leyfi enska fjármálaráðherrans,
boðið út í kauphöllinni í Lund-
únaborg eða að taka lánið senx
venjulegt veðlán hjá lánveit-
cixdum okkar.
. .Hin fyrri leiðin var valin. Og
það er ekki vitað, að á neinu
standi um að lánið verði boðið,
út á kauphöllinni, nema em-
bættismönnum fjárnxálaráð-
herrans, senx emx hafa ekki •
fengið tinxa til að siixna þessu
málefni, seixx áreiðanlega er
ekki stórvægilegt i liaixs augum
borið saman við ömxur við-
fangsefni hans.
En það er nxeira virði en
allur fjöldinn gerir sér ljóst,
ef við Reykvíkingar fáum að-
gang að því fjármagni, sem
streymir í gegnum kauphöll
breska heimsveldisins.
Ef Reykjavík gæti í þetta
skifti konxist þar að, er það
svo að segja takmarkalaust
fjármagn, sem Reykjavík
gæti fengið til að standa und-
ir arðberandi nýjum fram-
kvæmdum.
Það senx gildir, er að fá við-
urkenningu á því, að forráða-
nxenn enskra fjármála líti svo
á, að isleixska rikið eða lilutar
þess, geti talist svo góðir
skuldunautax’, að þeir séu tald-
ir lxæfir til að fara nxéð enskt
fjárnxagn.
Eins og kunnugt er, var það
eitt nxeð fyrri eixxbættisverkunx
fjármálaráðhei’ra vors að lýsa
því jdir, að rikið nxundi ekki
taka erleixd lán eða veita á-
var í blaðinu á laugardag, að
myndi efna til sldðaferða, fór
íþi'óttafélag kvenna á Hellis-
lieiði.
byrgðir fyrir Iánuni teknum er-
lendis, nenxa afar taknxarkað.
Hitaveitulánið er fengið án
ríkisábyrgðar og var það mik-
ilsverð viðurkenning á fjái'-
stjórn Reykjavíkur.
En enski fjármálaráðherr-
ann Ixlýtur auðvitað, er hann
ákveður bvort Islendingum
skuli veittur sá aðgangur að
ensku fjármagni, sem bér er
uixx að ræða, að lita á liag' rik-
isins í lieild ekki síður en liag
Reykjavíkur.
En eg hefi trú á því, að
okkur verði leyft að bjóða
lánið út á kauphöllinni í
Lundúnaborg, sagði borgar-
stjóri, og veit eg ekki til að
annað standi því í vegi að, við
fáum það leyfi, en annir hins
breska f jármálaráðherra.
En þótt það bresti, að ísleixtl-
ingar fái þann aðgang að ensku
íjárnxagni, sem slíkt leyfi
mundi veita, fær Reykjavík lán-
ið sem venjulegt veðlán hjá lán-
veitendunum. Það er trygt að
Reykjavík fær lánið, spurninjg-
in er aðeins um á hvern hátt
það verðúr tekið.
Di’áttur sá, senx orðið hefir
á svari fjárnxáráðherrans unx
}>að, bvort við konxunx láixinu
að á kaupliöllinni, liefir komið
xnér óþægilega pei’sónulega,
sagði boi-garstjóri, en þetta
breytir engu um það, að
Reykjavík er örugg með að fá
lánið — örugg með að franx-
kvæmdir befjist og örugt að
fyrirtækið kemst upp, til heilla
og bagsbóta fyrir Reykvíkinga.
ÁFRAM Á FRAMFARA-
BRAUTINNI.
I kosningaæsingununx bregða
andstæðiixgar sjálfstæðisnxanna
þeim um kyrstöðu og deyfð.
Þetta eru ónxaklegar ásakan-
ir. En binu munu sjálfstæðis-
nxenn aldrei víkja frá, að
byggja framkvæmdir sínar á
traustunx undirbúixingi, byggja
þær á viti og fyrirliyggju, en
ekki á flani og fljótræði, sem
leiðir til ófai'naðar og fjárhags-
legra þrota.
Það er með nýjar og stór-
kostlegar franxkvæmdir fyrir
augunx, senx sjálfstæðisixienn
vilja vinna land á enskunx pen-
ingamarkaði.
En það þarf enginn að vera
bræddur við það þótt við, sem
erum fjái’inagnslaus þjóð tök-
um lán, meðan þeinx lánum er
varið til að skapa nýjan auð —
xxýjar framkvæmdir — meðan
við byggjum fyi’irtæki okkar
upp af viti og hagsýni. En ef
bygt er á viti og hagsýni, þá er
örugt nxeð að við stöndunx í
skilum og meðan við aukum
þjóðarauðinn nxeð nýjum fram-
faraverkum, nxununx við standa
i skilum.
Það er fyrst, þegar óreiðan
og fyrirliyggjuleysið sest að
völdum, sem okkur er hætt —
en verið viss um að sjálfstæð-
ismenn i Reykjavík fara að öllu
með fyrirhyggju og varfærni.
HITAVEITAN — KOSNINGA-
BOMBA?
Rauða liðið Ixrópar upp um,
að liitaveitan sé kosninga-
bonxba, sagði borgarstjóri. Þeir
segja, að nxábnu bafi verið
liraðað óeðlilega til að nota það
senx kosningabeitu.
Þetta segja rauðliðar, sagði
borgarstjóri, vegna þess, að
þeim væri trúandi til að leika
slíkan skrípaleik sjálfum.
En liitaveitumálið á sína
löngu forsögu — sinn niikla
undirbúnig. Eftir að þeinx und-
irbúningi er lokið er eðlilegt, að
nxálinu sé braðað.
Reykvíkingar vilja fá hita-
veituna — þeir vilja fá að
njóta þeirra þæginda, sem hún
veitir og verkalýðurinn, sem
rauðliðar hafa skilið eftir í
skorti og atvinnuleysi, þurfa að
fá atvinnu við að byggja hana.
Þess vegna er hitaveitunni hrað-
að.
STANDIÐ SAMAN SJÁLF-
STÆÐISMENN!
Sjálfstæðisnxenn geta öi’ugg-
ir lofað þvi, að ráðist verði í
hitaveituna, undir eins og búið
er að ganga frá lántökunni,sagði
boi’gai’stjóri. Það er örugt, að
bitaveitan verður að veruleika
og liún vei'ðm’ það fyrir for-
göngu sjálfstæðismanna.
Rauða liðið sækir nú að
Reykjavík. — Eg liefi enga
trú á því, að ef fyrirætlanir
þess tækjust, yrði byggi-
legra liér i Reykjavik en
í Hafnai’firði, Isafirði, Seyðis-
firði eða livar annarsstaðar,.
sem í’auða liðið befir ráðið.
Hér er því um líf eða dauða
að tefla fyrir Reykvíkinga.
Sýnið það, Reykvíkingar,
sagði borgarstjóri að lokum, að
þið standið saman um sjálfstæð-
isflokkinn með því að veita
bonunx glæsilegri meirihluta en
nokkru sinni áður.
Lúðrasveit Sauðárkróks
mintist 10 ára starfsemi
sinnar í gærkveldi. Eyþór Stef-
ánsson hefir verið stjórnandi
hljómsveitarinnar frá upphafi,
en kennari hennar befir verið
Hallgrímur Þorsteinsson. (FU).
C-listinn
er listi SjálfstæSisflokksins í
Reykjavik.
er
Adeins ©f óákvedid hvort
lánid veröur boðid ót opin—
beplega eða það veröur veitt
sem einkalán.
Hvert sæti var sldpað i Nýja Bíó og Varðarhúsinu
er fundir sjálfstæðismanna hófust kl. ll/2
e. h. í gær.
Frummælandi var í Nýja Bíó Pétur Halldórsson
borgarstjóri og var honum tekið með dynjandi lófataki
er hann steig upp á ræðupallinn.
Ræðu borgarstjórans var fylgt með óskiftri athygli
frá upphafi til enda, en aðalefni hennar var um hita-
veituna.