Vísir - 17.02.1938, Blaðsíða 3

V 1 S I R
Sjómenn alment fúsir að
semja um sömu kjör og
undanfariö.
*
| deilu þeirri, sem nú stendur
* yfir út af kauptaxta Sjó-
mannafélagsins er nú beðið eft-
ir tillögum sáttasemjara — en ;
fulltrúar beggja aðila hafa ver-
ið á fundum með honum und-
anfarna daga.
Það er vitað, að þegar sjó-
menn samþyktu að segja upp
gildandi samningum mun það
liafa verið vegna samninga sem
giltu um taxta á síldveiðum. Þá
var hátt verð á síldarafurðum,
t. d. lýsisverð 21—22 stpd., en
er nú komið niður í 12—13
stpd. og hækki ekki þetta verð
til muna, er sjáanlegt að
bræðslusíldarverð stórlækkar í
sumar.
Þetta hafa sjómenn þegar séð
og munu alment vilja semja
um sömu kjör og giltu í fyrra-
sumar og þeim er mikið áhuga-
mál að deilan leysist nú þegar,
þvi það er vitanlegt, að ýms
skip munu þegar fara út ef
samningar takast.
Það ber vott um að sjómenn
liafa eklci liug á að stöðva skip-
in, að þau skip, sem voru á ís-
fisksveiðum voru ekki stöðvuð
af hásetum meðan útgerðar-
menn treystust til að halda
þeim úti á veiðum fyrir Eng-
land. Einnig gripa sjómenn það
fegins hendi, að fara út á ufsa-
veilcar meðan á deilunni stend-
ur í stað þess að lialda togurun-
um inni.
Það er vitað, að Sigurjón Á.’
Ölafsson þorir elcki að standa á
móti þeirri kröfu sjómanna, að
samið sé um sömu kjör á salt-
fisks og’ ísfisksveiðum og verið
hefir, en hann reynir að draga
'samninga fyrir síldveiðarnar
þar til i sumar til að geta fengið
tækifæri til að stöðva skipin þá
fyrir síldarvertiðina.
títgerðarmenn neita því al-
gerlega, að gera sérsamninga
fyi’ir saltfisks og isfisksveiðar
og eiga það á liættu að skipin
verði stöðvuð þegar síldveiðar
fari í hönd, vegna þess að þá
séu engir samningar til fyrir
þær veiðai’.
Afstaða liásetanna aixnarsveg-
ar og Sigurjóns Á. Ólafssonar
hinsvegar sést vel af því, að lxá-
setar fengust ekki til að stöðva
Arinbjörn hersi, er hann kom
tii lands eftir nýáx’ið, þrátt fyrir
hávaða socialistabroddanna út
af þessu atviki, en á sama tíma
leyfir foi’maður Sjómannafé-
lagsins, S. Á. Ó., og formaður
liásetafélagsins i Hafnai’firði,
að skráð sé á togara í Hafnar-
firði fyrir 50% af lágmarks-
taxtakaupi, sem áður gilti, en
togai’i þessi er i höndum social-
ista.
Gagnvart einkaútgerðinni
kemur S. Á. Ó. frarn á þann
liátt, að, hann vill halda skipun-
um inni, þótt sjómenn séu
samningsfúsir, en þegar útgerð,
sem socialistar ráða, á í hlut,
leyfir hann að skráð sé fyrir
helmingi lægra lágmarkstaxta-
kaup en gilda á hjá einkaút-
gerðinni.
Afskifti slílci’a manna af mál-
um sjómanna, seixi stöðva slcip-
in þegar sjónxenn sjálfir vilja
fara á veiðar, en leyfa að lög-
skrá á socialista-togara fyrir
liálft lágnxarkskaup, eiga að
hvei’fa.
Sjómemx eiga að taka xxiálin í
siixar eigin hendur, þvi þá er
trygt, að sjónarixxið þeirra seixx
á skipunxmx vinna vei’ða ekki
fyrir borð horin til liagsmuna
fyrir xiðgerðarlausa íxiexxn í
landi, senx lifa á þvi að efla
sundruixg milli sjómanna og út-
gei’ðarixxanna.
RAÐEN POWEL SKÁTAIIÓFÐINGI,
senx er væntanlegur til ísland ., á skii'.amóiið, íxæsta suxxxar,
cf lieilsa hans leyfir. Myndin e tekiix á skálamóli í Indlandi.
Stjóx-n Bandalags íslenskra
skáta hefir horist hréf frá Al-
þjóðabaixdalagi skáta i London
þess efnis, að Badeix Powell lá-
varður og koxxa lians ásaixxt unx
450 enskra skátaforingja, lxeinx-
sæki íslaixd næsta sunxar.
Skátaforingjarnir sigla frá
Livei-pool 8. ágúst íxxeð skipinu
„Orduna“ og koma hingað til
Reykjavíkur kl. 8 að nxorgni
þess 11. ágústs. Hér i Reykjavík
stendur skipið við til hádegis
næsta dag.
Skátaforingjarnir verða eink-
unx kvenskátaforingjar en þó
verður töluvert af drengja-
skátaforingjum nxeð. Bandalag
íslenskra skáta íxxun ásamt
stjórn kveixslcátaixna sjá uxxx
móttöku á þessunx fjölnxenna
skátalxóp. Baden Powell kemur
því aðeins með, að lieilsa hans
leyfi, en eftir siðustu fregixum
að dænxa, er hann á góðum
batavegi eftir veikindi, er hann
féklc á ferðalagi unx Afi’íku nú
nýlega.
Það er mjög mikill heiður og
viðurkenning á starfi íslensku
skátanxxa að Badexx Powell lá-
vax’ður gengst fyrir svo glæsi-
legi’i skátaheimsókn liiixgað til
íslands, og nxunu skátarnir hér
aðeins Loftur.
eklci liggja á liði sínu til þess
að þessi lxeimsókn megi verða
skátunum og laridinu til sóma.
UNGFRÚ MARÍA MARKAN
óperusöngkona liefir í vetur
verið ráðin lil þess, að syngja
gestahlutverk í söngleikhúsum i
þrenx horgunx i Þýslcalandi. —
Hefir lxún nxeðal annars aðal-
kvenhlutverkið i söngleik Ver-
dis, „Troubaduren“, við ágætar
viðtökur.
Á nori’ænunx fundi, senx ný-
lega var haldinn i liáskólanum
í Berlín var þess farið á leit við
Maríu Markan, að hún syngi
nokkur íslensk lög og var söng
hennar frábærlega vel tekið. 28.
febrúar n. le. verður Maria
Markan einsöngvari á stórunx
lxljómleikum i Berlín og i sum-
ar hefir lienni verið boðið að
halda hljónxleika í söngsalnum
í Tivoli í Kaupmannahöfn.
Dönsk hlöð hafa ritað ákaflega
vinsamlega um söng Mariu
Markan í Kaupmannahöfn á
dögununx. Meðal annars ritar
prófessor E. Abx’ahamsen á
þessa leið í „National Tidende“:
Mai’ía Markan var einsöngv-
ari á þessuni hljónxleikunx og
hin fagra og hjarta rödd lxenn-
ar naut sin foi'kunnar vel, eink-
unx i aríunum eftir Puccini,
senx hún söng nxeð niiklum
dramatískum krafti. Hljóm-
leikar af þessari tegund eru dá-
Aðalfundur í Alliance
Franpise.
Aðalfundur var haldinn í
Alliance Francaise miðvxku-
daginn 9. fehrúar í franska
Konsúlatinu. Á fmidinum
mætti sem gestur félagsins lir.
Jean Haupt, sendikennari i
frönsku við Háskóla íslands.
Frk. Thora Fi’iðriksson, for-
seti félagsins, stjói-naði fundin-
unx. Flutti hún ræðu og gerði
grein fyxár starfsemi félagsins
á liðna árinu. í lok ræðu sinn-
ar lét liún þess getið, að hún
niundi nú, fyrir aldurs sakir,
draga sig i lilé frá stjórnar-
slörfum og alls eldd gefa lcost
á sér til endurlcosningar. Hr.
Pétur Þ. J. Gunnarsson, gjald-
keri félagsins gei’ði siðan grein
fvrir fjái’hagsafkomu félagsins.
Þá var kosin ný stjórn. Kosn-
ingu hlutu þrír úr hinni fráfar-
andi stjórn, Pétur Þ. J. Gunn-
ax’sson, Björn L. Jónsson og
Magnús G. Jónsson, ennfremur
frú de Fontenay og dr. Jón
Gíslason, er ekki lxafa áður ver-
ið í stjórn félagsins. Endui’slcoð-
endur félagsins voru endur-
kosnir þeir Björn Ólafsson,
stóx’kaupnxaður og Magnús Joc-
humsson póstfulltrúi.
Er aðalfundarstörfum var
lokið var sest að kaffidrykkju.
Ýmsar ræður voru haldnar.
Fyrstur talaði Pétur Þ. J. Gunn-
arsson. Benti hann á að 23 ár
væru nú síðan frk. Thora Frið-
riksson gerðist nxeðlimur í Alli-
ance Francaise og hefði hún
allan tímann verið stoð og
stytta þess. Vegna langs sam-
starfs sins við hana væri hon-
unx nxanna kunnugast um, hve
mikið félagið ætti henni að
þakka. Færði hann henni þakk-
keti sitt og félagsins fyrir langa
og góða samvinnu. Næstur tal-
aði vai’afoi’seti félagsins Björn
L. Jónsson. Þakkaði hann hin-
um fráfarandi forseta með
fögrum orðunx fyrir gott sanx-
stai’f. Tilkynti hann að lokum,
að nxeðstjórnendur frk. Tlxoi’u
Friðriksson liefðu komið sér
sanxan unx að leggja til við
ftmdinn að kjósa liana til heið-
ursforseta. Tóku fundarmenn
undir það nxeð lófaklappi. Þá
lalaði Magnús G. Jónsson. Senx
yngstur í stjórn félagsins þakk-
aði hann frlc. Friðriksson fyrir
gott sanxstarf. Að lokurn talaði
lir. Jean Haupt, seixdikennari,
og heindi orðum sínunx hæði
sérstaklega til frk. Th. Friðriks-
son og eins til félagsins í heild.
Fi’k. Th. Friðriksson svaraði
ræðumönnum jafnóðum. — Að
sjálfsögðu voru allar ræður
fluttar á frönsku. Fundi var
slitið eftir miðnætti og höfðu
nienn þá skenxt sér lxið besta.
Félagsnxenn eru nú unx 70.
Utanríkisverslun Brefa,
Utanrikisverslun Breta í nxán-
uðinum senx leið var nieiri að
vöxtum en í nokkrum janúar-
mánuði i undanfarin átla ár.
Hxxn nanx alls 11 miljónum
sterlingspunda nxeira en í jan-
úar í fyrra. FÚ.
Sanxkvænxt bankaskýrslum
fyrir árið sem leið hafa spari-
fjárinnstæður aukist um 120
miljónir króna, útlán jukust um
20 miljónir kr. .í Noregi eru nú
starfandi 713 bankar. NRP—
FB.
samlegur ljóspunktur í dagskrá
sunnudagsins. Á svipaða leið
voru ummæli „Berlingske Tid-
ende“ og fleii’i hlaða. (FÚ).
Fjðlnunasta iinaakns-
skimtm á Islandi.
í fyrrakvöld liéldu sjálfstæð-
isfélögin hér i bæ, Vörður,
Heinxdallur og Hvöt, þá fjöl-
mennustu innanhússskemtun,
sem haldin hefir verið liér á
landi. Er ekki ofsagt, að liátt á
2. þús. manns hafi verið sanx-
ankomin að Hótel Boi’g, Hótel
ísland og i Oddfellowhöllinni.
Þó konxust ekki næri’i allir á
skenxtunina, senx vildu og áttu
í’étt á því.
Ræður voru fluttar í öllum
húsununx og töluðu þeir Ólafur
Thors, fornx. flokksins og Pétur
Halldói’sson horgarstjóri á öll-
unx stöðunum. — Sanxkvæmin
fóru liið besta franx, svo sem
vænta mátti.
Sundmót í næsta
mánuði.
Fyi-sta sundmót á þessu ári
verður háð í Sundhöll Reykja-
víkur dagana 15. og 17. nxars.
Kept verður í þessum sundum:
Fyri’i daginn: 50 mtr. frjáls
aðferð, fyrir konur og di’engi
innan 16 ára. 500 mtr. bringu-
sund fyi’ir karla, 400 metra
hringusund fyrir lconur og
4x100 mtr. boðsund fyrir
karla.
Síðari daginn: 500 mti*. frjáls
aðferð fyrir karla, 100 metra
hringusund fyrir kai-la, konur
og stúlkur innan 16 áia og 50
xntr. fi’jáls aðferð fyrir karla.
Rnssieska kvefið
nefnist óvanaleg kvikmynd,
senx sýnd var á frumsýningu i
gærkveldi i Nýja Bió, fyrir
fullu lxúsi, og'skemtu áheyrend-
ur sér hið besta. Þetta er sænsk
mynd, sem gefur á skemtilegan
liátt til kynna, liverjum augum
Sviar yfirleitt líta á liina konxnx-
únistisku starfsenxi þar i landi.
Þetta er háðmynd, „spennandi“
og svo skenxtileg, að hún vekur
oft dynjandi lilátur, en þó
skyldu nxenn ekki ætla, að eng-
in alvara sé í leiknum, þvi að
allar verulega góðar liáð- og
skopmyndir liafa í raun og
veru sinn boðskap að flytja,
eins og þær myndir, senx eru al-
varlegs efnis. Leikstjórn nxynd-
arinnar liafði Gustaf Edgren
nxeð liöndunx, en lxöfundur sög-
unnar er Oscar Rydquist, og
þykir honum nx. a. liafa tekist
snildarlega að lýsa liinunx
kommimistisku leiðtogum, er
kommúnisminn var nýr af nál-
inni, og leiðtogarnir „lofuðu
öllu en létu ekkert i té“, enda
ekkert upp á að bjóða, eins og
Svíar fljótt konxust að raun um.
Er það leikarinn Ake Söder-
blom, senx hefir aðallilutverkið
með höndum, sem lxinn sænski
bolsvíkingaleiðtogi Kalle Bro-
din, en hinn ágengna rússneska
leiðtoga leikur Edwin Adolph-
son af mikluni mynduglcik. —
Sænsk blöð ljúka miklu lofs-
orði á myndina og telja hana
hafa koniið fram á sjónarsviðið
á hentugunx tínxa, nxeð tilliti til
þeirrar alheinxsathygli er Stalin
og lxinir rauðu dátar lxans hafa
vakið á undanförnum mánuð-
um. x.
Kvöldskemtun
heldur Kirkjunefnd kvenna í
dómkirkjunni í kvöld kl. 8JY Próf.
Magnús Jónsson: Ræða. Kirkju-
kórinn syngur. Útvarpshljónisveitin
leikur o. fl. ASgangur i króna, hjá
K. Viðar, Eymundsson og við inn-
ganginn.
BcBjOf ...
íréffir
Veðrið i niorgun.
í Reykjavík 7 st., mestur hiti í
gær 7, minstur í nótt 6 st. Úrkoma
11.2 mm. Heitast á landinu í morg-
un 11 st., á Akureyri, minstur hiti
2 st. í Grímsey. Yfirlit: Viðáttu-
mikiÖ háþrýstsvæði fyrir suðaust-
an land., Ný lægÖ aÖ nálgast SuÖur-
Grænland. !'— Horfur: Faxáflói:
.Sunnan kaldi í dag, en hvessir í
nótt. Rigning.
Skipafregnir.
Gullfoss er á leiÖ til Kaupmanna-
hafnar frá Leith. GoÖafoss fór frá
Vestmannaeyj um eftir hádegiÖ.
Brúarfoss og Selfoss eru í Reykja-
vík. Dettifoss er á leiÖ til Vestnx.-
eyja frá Hull. Lagarfoss er á leið
út frá SeyÖisfirði.
Útför Sigurðar P. Sívertsen
1 gær var jarðsunginn prófessor
Sigurður P. Sivertsen. Hófst at-
höfnin með húskveðju að heimili
hins látna, Garðastræti 10, kl. 1.
Talaði þar síra Bjarni Jónsson,
dómkirkjuprestur. Báru kistuna út
úr húsinu vinir hins látna og kunn-
ingjar. Þaðan var haldið í Háskól-
ann, og báru háskólakennarar kist-
una inn og út úr háskólanum, en
síra Asmundur Guðmundsson tal-
aði þar nokkur orð. Frá Háskólan-
um að kirkju, báru kistuna guð-
fræðistúdentar, en i kirkju ungir
og gamlir prestar. í kirkju talaði
dr. Jón Helgason biskup. Úr kirkju
báru prestar. — Við jarðarförina
var fjöldi presta, og voru þeir
hempuklæddir. — Athöfninni var
útvarpað. — FÚ.
Höfnin.
Tryggvi gamli fór á veiðar í gær-
kveldi. Laxfoss fór til Breiðafjarð-
ar í nótt.
Verslunarskólablaðið 1938
er komið út, mjög vandað að öll-
unx frágangi og með nxörgum mynd-
*um. Blaðið flytur nxargar greinar
eftir nenxendur skólans, eins og
undanfarin ár. Þefta blað ættu all-
ir eldri verslunarskólanemendur að
fá sér.
Háskólafyrirlestrar.
( M. Jean Haupt, frakkneski sendi-
kennarinn, byrjar háskólafyrirlestra
sína á morgun. Verða þeir fram-
vegis á föstudögum kl. 8.05—8.50
e. h. Efni fyrirlestranna i vetur er:
„Franskt mannfélag í spegli bók-
nxentanna“ Fyrsti fyrirlesturinn er
almennur inngangur og auk þess:
Moliére og „Les Précieuses“ (Hof-
hróðurnar).
Pöntunarfélag Trésmíðafél. Rvíkur.
Á fundi TrésnxiÖafélags Reykja-
víkur, sem haldinn var II. þ. m.,
x^ar samþykt með öllum greiddum
atkvæðunx fundarmanna, að stofna
Pöntunarfélag innan félagsins. Fé-
lagið á að útvega allskonar bygg-
ingarefni og heita Pöntunarfélag
Trésmiðafélags Reykjavíkur. — Að
loknum fundi Trésnxiðafélagsins,
var þegar haldinn stofnfundur hins
væntanlega Pöntunarfélags, með 32
félagsmönnum, og þar kosin fyrsta
stjórn og varastjórn félagsins. For-
maður stjórnarinnar er Valdimar
Runólfsson, — FÚ.
Yfir Hellisheiði
er nú orðið autt upp fyrir Kol-
viðárhól. — Undanfarna þrjá daga
hefir verið mokað frá Lögbergi og
upp fyrir Kolviðarhól, eða að
Skíðaskálanum, og er nú búið að
opna þá leið. Háheiðin er enn þak-
in snjó. Að austan er fært bifreiÖ-
unx upp á Kambabrún, en snjóbíl-
ar fara yfir heiðina. — Yfir Holta-
vörðuheiði fer snjóbíll, en bílfært
er upp að heiðarsporði beggja
nxegin. — FÚ.
Frú Elisabeth Göhlsdorf
les upp kafla úr „Faust“ eftir
Goethe í kvöld ld. 9 í Háskólanum.
Öllum heimill aðgangur.
Sveinapróf
málarasveina stendur yfir þessa
daga, undir eftirliti hr. Helga Vig-
fússonar.
S.G.T.
biður þess getið, að pantaðir að-
göngumiðar, sem ekki eru sóttir
fyrir kl. 9 á laugardagskvöld, verða
seldir öðrunx.
Hjónaefni.
Nýlega hafa opinberað trúlofun
sína Aslaug Þorsteinsdóttir, Lauf-
ásveg 58, og Guðbergur Jónsson,.
Vesturgötu 15.