Vísir - 21.02.1938, Qupperneq 3
VlSIR
8jðriunarskoi0i Ssijin
Ígær rann upp merkisdagur í sögu slysavarn-
anna hér á landi. — Fyrsta björgunarskúta
þjóðarinnar tók höfn hér í Reykjavík og er
nú tilbúin til þess mikilvæga starfs, sem henni er ætlað.
Slysavarnaf élag íslands hefir unnið marga sigra á þeim
fáu árum, sem það hefir starfað, enda hefir það frá
öndverðu verið óskabarn landsmanna. En bygging
hinnar fullkomnu björgunarskútu „Sæbjargar“ er hinn
stærsti sigur, sem það hefir unnið til þessa.
Myndin t. h. Sæbjörg siglir upp að Grófarbryggju. — T. v.
Vígslubiskup vígir skipið og blessar það og skipshöfnina, sem
stendur berhöfðuð á þilfari.
Fjöldi manns, sjálfsagt um
4 þúsund, safnaðist niður að
liöfn i gær eftir bádegið, þegar
von var á skútunni. Á öllum
hafnarbökkum og bryggjum
umliverfis Grófina var krökt af
fólki, en við Grófarbryggju átti
að leggja Sæbjörgu, er bún
kæmi. Mörg skip á böfninni
voru fánum skreytt í tilefni at-
burðarins.
Kl. 1.15 sigldi Sæbjörg inn
um hafnarmynnið, en stjórnir
Slysavarnafélags Islands og
kvennadeildar þess í Reykjavjk,
ásamt bafnarstjóra og skipa-
skoðunarstjóra, fóru út i skipið
á hafnarbátnum og tóku á móti
skipinu.
Kl. 2 lagði Sæbjörg að Grófar-
bryggjunni og bófust þá ræðu-
böld. Talaði fyrstur forseti
Slysavarnafélagsins, Þorsteinn
Þorsteinsson, skipstjóri, og lýsti
gangi smíðisins á skipinu að
nokkuru. Á eftir bonum talaði
frú Guðrún Jónasson og liélt
bún bina skörulegustu ræðu. I
lok bennar færði hún Slysa-
varnafélaginu 25 þús. kr. að
gjöf frá kvennadeildinni í
Reykjavík og á þetta fé að
ganga til útgerðar Sæbjargar.
Er það sannarlega vegleg
„vöggugjöf“ skútunni til handa.
Vigfús Einarsson, skrifstofu-
stjóri í stjórnarráðinu, færði
síðan Slysavarnafélaginu árnað-
aróskir ríkisstj órnarinnar.
Þá blessaði síra Bjarni Jóns-
son vigslubiskup skipið og
skipshöfnina, er stóð berliöfðuð
á þilfari meðan atböfnin fór
fram. Eru skipverjar hinir
vasklegustu menn og valinn
maður í bverju rúmi. Skipstjóri
er Kristján Kristjánsson, sá
er stjórnaði vb. Gotta, er fór til
Grænlands hér á árunum, en
hefir siðast verið skipstjóri á
Skaf tfellingi. Vélstjórinn er
einnig binn færasti maður í
starfi sínu. Var áður á m.s. Eld-
borg.
Að ræðuböldum loknum við
böfnina bauð Jón Bergsveins-
son, erindreki, mönnum til te-
drykkju að Hótel Borg. Voru
þar margar ræður haldnar, en
Þorsteinn Þorsteinsson stjórn-
aði samkomunni, sem i voru
ræðismenn erlendra ríkja og
fjöldi annara gesta, samtals alt
að 200 manns. Ræður fluttu
þessir memi og konur: Magnús
Sigurðsson, bankastjóri, Jób. Þ.
Jósefsson, alþm., er flutti árn-
aðaróskir frá Björgunarfélagi
Vestmannaeyja, Kristján Bergs-
son, forseti, Jón Bergsveinsson,
erindreki, er bauð skipshöfnma
velkomna heim, Gísli Sveinsson,
alþm., Þorst. Þorsteinsson,
skipstjóri, sira Bjarni Jónsson,
Geir Sigurðsson, skipstjóri, Inga
Lárusdóttir, Guðrún Jónasson
og Sig. Sigurðsson frá Arnar-
bolti er las upp kvæði, „Sæ-
l)jörgu“, er bann bafði ort.
Blaðamönnum var boðið að
skoða Sæbjörgu í morgun. Gaf
Þorst. Þorsteinsson í Þórs-
liamri þeim ýmsar uppl. um
skipið og smíði þess. Leitað var
tilboða hér á landi, í Noregi,
Þýskalandi, Svíþjóð og Dan-
mörku, og tekið tilboði skipa-
smíðastöðvarinnar í Frederiks-
sund, en það var lægst. Samn-
ingar voru undirritaðir 18. maí
s. 1. og átti smíðinni að vera lolc-
ið á misseri, en eigi var skip-
inu blej'pt af stokkunum fyr en
4. des. og fullsmíðað rétt áður
en það lagði af stað til íslands
11. fébr. Efni er alt eins vandað
og Iiægt er að fá í Danmörku
nú og smíði alt fyrsta flolcks.
Skipið er traustBygt og að
öllu vandað. Þorst. Þorsteinsson
skipstjóri, Þórshamri, fór utan
til þess að 'hafa eftirlit með
smíðinni.
Skipið er rúmar 60 smál. Vél-
in er hráoliumótor 180 ba. (Bol-
inder). Skipið befir alt að 9
mílna liraða. Einnig er i þvi 20
ba. Tuxham mótor til rafrn.-
framleiðslu, loflskeyta, . ljós-
kastara o. s. frv. Enn er lítill
steinoliumótor.
Skipstjóri er Kristján Krist-
jánsson, Theódór Gíslason
stýrim., Jóliann Björnsson vél-
stj., Guðjón Sveinbjörnsson
annar vélstjóri, Guðni Ingvars-
son matsveinn, Jón Ingvarsson
báseti og Vilhj. Jónsson báseti.
Ferðin beim gelck vel og
fékk skipið gott veður. Þó má
fullyi’ða, að það sé gott sjóskip.
Uixdir kjölnum er 5 þml. stál-
kjölur, mörg vatnsþétt hyllci eru
í skipinu til öryggis o. s. frv.
Þegar skoðun á sldpinu liefir
farið fram liér, er það i-eiðubii-
ið til þess að vei’ða tekið í notk-
un og verður það gert þegar.
Kalundborg, 20. febr. FÚ.
PAPANIN BJARGAÐ.
Rússneska leiðangrinum lief-
ir nú verið bjargað. Mennirnir
eru koinnir um borð í rússneska
ísbi-jótinn, sem mun nú leggja
af stað heimleiðis. Er ákaflega
mikið um dýrðir i Moskva út af
þessum atbui’ði.
SEGIR NORSKA STJÓRNIN
AF SÉR?
Oslo 19. febrúar.
Samkomulag hefir náðst
milli Hægriflokksins, Vinstri-
flokksins og Bændaflokksins,
að hei’æfingatími ársins verði
lengdur úr 72 í 84 daga. Rikis-
stjórnin lýsti því yfir i gær, að
hún gerði málið að fráfararat-
riði, þ. e. að ef lenging her-
þjónustutímans yrði samþykt
mundi hún biðjast lausnar. —-
NRP—FB.
Hér með tilkynnist, að konan mín og móðir okkar,
Bjarney Hafberg,
andaðist á Landspítalanum i gær.
Ilelgi Hafberg og’ börn.
Jarðarför föður og tengdaföður okkar
Jóns Magnúseonar Melsted,
fer frarn miðvikudaginn 23. febr. og liefst með húskveðju
að heimili okkar, Bánargötu 6, kl. 1 e. h.
Ólafur L. Jónsson. Guðrún Karvelsdóttir.
Það tilkynnist hér með vinum og vandamönnum, að
Halldór Þorláksson,
frá Möðruvöllum í Kjós andaðist hér á lieimilinu, laugar-
daginn 19. þ. m.
Reykjavík, 21. febrúar 1938.
F. h. Elli- og lijúkrunarheimilisins Grund.
Gísli Sigurbjörnsson.
Vegna vaxandi sölu eru nú í
umferð allir miðar, sem
leyfilegt er að gefa út sam-
kvæmt liappdrættislögunum.
Á síðastliðnu ári voru greidd-
ar nálega 750.000 krónur í
vinninga.
Frá starfsemi
Happdrættisins
4. Góð brúðargjöf.
í 8. flokki 1936 vnnn ung stúlka
1000 kr. Hún ætlaði að gifta sig
10. október, en af sérstökum á-
stæðum gifti hún sig 9. október.
— Þetta má þvi kallast góð brúð-
argjöf.
5. Verður er verkamaður
launanna — og happdrættis-
gróða.
Sögulegur fundur í JafnaOar-
mannafélaginu.
Héðinn kosinn formaður. Haraldur hótar
að láta reka félagið ur Alþýðusambandinu
KLUKKAN 1 e. h. í gær hófst
aðalfundur Jafnaðarmannafé-
lagsins hér í bænum í Nýja Bíó
og safnaðist þar saman geisi-
mikill fjöldi Alþýðuflokks-
manna bæði úr liði Héðins og
tmdstæðinga hans, því vitað"
var, að á fundinum mundi
verða barist um hvorir ráða ætti
yfir félaginu, Héðinn eða stuðn-
ingsmenn Jóns Baldvinssonar.
Fráfarandi formaður félags-
ins var Héðinn Valdimax’sson
og varaformaður Sigfrts Sigur-
bjartarson.
Setti Sigfús varaformaður
fundinn, bauð alla velkomna og
kvað það vera fyrsta verkefni
bins virðulega fundar, að taka
inn í félagið nýja meðlimi. —
Kvað Sigfús það bera vott um
bina glæsilegu sigurgöngu soci-
alismans, að það voru livorki
meira né minna en 175 nýir
menn, sem beiddust þess að fá
inngöngu í félagið.
Brá nú andstæðingum Héð-
ins mjög í brún, en úr þeim
hópi voru þarna mættir af for-
kóJfanna hálfu Haraldur ráð-
herra, Ingimar Jónsson, Ólafur
Friðriksson og Sigurður Einars-
son auk margra annara.
Þóttust þeir sjá, að þeir væru
illa sviknir, og að Héðinn hefði
verið duglegri en þeir að smala.
Þegar litið var yfir bóp hinna
nýju manna voru á meðal
þeirra ýmislegt fólk, sem talið
bafði verið til kommúnista og
ruslaralýður bvaðanæfa að,
senx útsendarar Héðins böfðu
safnað sarnan.
Hinir 175 voru allir komnir
inn í liúsið og sátu þar sem
fastast. Bar Sigfús Sigurhjart-
arson þá upp til inntöku í fé-
lagið og urðu um þetta allmikl-
ar deilur. Þótti andstæðingum
Héðins súrt í broti, að þurfa að
sæta því, að fá þennan lýð ofan
á sig á fundinum, eil urðu að
sætta sig við það. Var samþykt
að hinir 175 skyldu allir fá
inngöngu og réttu þeir upp
Iiendui’nar og greiddu atkvæði
með sjálfum sér.
Næsta mál á dagslu’á var að
Héðinn Valdimarsson gaf
skýrslu um alt samfylkingar-
og sameiningarmakkið, en kom
þar ekkert nýtt fram, heldur
var ræða hans, sem var stirð
og óálieyrileg lítið annað en
upptugga á greinargerð bans í
„Nýtt land“, sem út kom á dög-
unum. Næstur talaði Haraldur
Guðmundsson og deildi mjög á
Héðin. Taldi H. G. sig sanna á
Héðin ósannindi í sambandi við
makk lians við kommúnista og
kvað Héðin hafa farið á bak
við Alþýðuflokkinn í öllum við-
skiftum sínum við kommúnista
og hefði lxaft leyniáróður í
frammi á tímabili, sem Héðinn
neitaði í skýrslu sinni að hann
hefði nokkuð liaft sarnan við
kommúnista að sælda.
Gerðist fundxxrinn nú allóró-
legur og lxafði þó raunar verið
það alt frá byrjun, er hinir 175
komu fram á sjónarsviðið.
Flugu nú bnútur óspart um
borð og var mjög griþið fram
í og þá margur beiskur sann-
leiki sagður rnanna á milli á
báða bóga.
Töluðu auk Héðins og Har-
txlds þeir Sigurður Einarsson,
Ingimar Jónsson, Sigfús Sigur-
bjartax’son og Steinþór Guð-
mundsson (eyrnatogari), en
rnargir voru á mælendaskrá er
þeir atbux-ðir gerðust, sem loks
hleyptu fundinum upp að fullu
og öllu og brátt verður komið
að.
Tvær aðaltillögur komu frarn
á fundinum, um styrk til „Nýs
lands“ og um vantraust á meiri
bluta stjórnar Alþýðusam-
bandsins. Tillagá um nýja
stjórn í félaginu var á þá leið,
að Héðinn yrði áfram formað-
ur, en er sú tillaga kom fram,
reis upp Haraldur ráðherra og
bar fram þá tillögu, að, kosning
færi ekki fram, með því að sá
maðnr, sem stungið hefði ver-
ið upp á fyi’ir formann, væri
ekki lengur í Alþýðuflokknum,
en enginn neina Alþýðuflokks-
maður gæti orðið formaður fé-
lagsins.
Stóð þá upp Sigfús Sigur-
hjartarson og til þess að koma
tillögu Haraldar fyrir kattarnef,
bar hann fram rökstudda dag-
skrá þess efnis, að með því að
brottrekstur Héðins væri rnai’k-
leysa ein, skyldi tillögu Harald-
ar vísað frá og væri Héðinn
jafn góður og gildur jafnaðai’-
maður og hver annar.
Rökstudda dagskráin var
borin undir atlcvæði eins og
vera bar á undan tillögu Har-
alds og blaut bún samþvkki
með 264 atkv. gegn 106.
Það er athyglisvert, að ef
tala lxinna nýkomnu félaga, sem
voru 175, er dregin frá at-
kvæðatölu þeirri, sem fékst með
dagskrá Sigfúsar, þá er niður-
staðan sú, að 89 manns liafi ver-
ið með Héðni af eldri félögum,
sem á fundinum voru. Þarf ekki
að efa, að atkvæði Héðins hafa
flest skilað sér.
Þegar þessi atkvæðagreiðsla
var um garð gengin, kom
sprengingin.
Hai’aldur ráðherra stóð upp
og lýsti því yfir, að ef Héðinn
Valdimarsson 3Tði kosinn for-
maður, þá lægi ekki annað fyr-
ir en að reka Jafnaðarmanna-
félagið úrAlþýðusambandinu og
bað menn kjósa ekld Héðinn.
Gekk Haraldur snúðugt af
fundi og með honum um
hundrað manna. Lögðu þeir
leið sína í Alþýðuhúsið og var
tilætlunin að stofna þar nýtt fé-
lag. Mátti sjá þai’ í gær um kl.
1936 í 2. flokki vann fátækur
verkamaður í Reykjavík 5000 kr.
6. Lækni dreymir fyrir
vinning.
Umboðsmaður skrifar: N. N.
læknir kom til min 1935 og kvað
sig liafa dreymt, að liann myndi
vinna lijá mér á heilmiða. Eg
átti marga heilmiða óselda og
lét hann draga úr hrúgunni. Mið-
ann keypti hann 29. mars og
vann á hann i næsta drætti, 10.
apríl, lOO.krónur, en siðan ekki.
Berdreyminn er hann. Geta má
þess, að þá (10. apríl) kom eng-
inn vinningur á hina heilmið-
ana, sem mér höfðu verið sendir.
7. Peningar fátæku ekkj-
unnar.
Fátæk ekkja með fimm börn
hafði fengið sér fjórðungsmiða,
en vann ekki á hann. Hún ætlaði
sér ekki að endurnýja miðann,
en snerist hugur á síðustu
stundu. Um leið og umboðsmað-
ur var að skila af sér á dráttar-
degi kom litil telpa og endur-
nýjaði miðann. Hann kom upp
með 20.000 ki’ónur.
Oft ©p mjói*
stafup til
mikillai*
gæfu.
Umboðsmenn í Reykjavík eru:
Frú Anna Ásmundsdóltir & frú
Guðrún Björnsdóttir, Túngötu ^
sími 4380.
Dagbjartur Sigurðsson, kaupm.,
Vesturgötu 45, simi 2814.
Einar Eyjólfsson, kauprn., Týs-
götu 1, simi 3586.
Elís Jónsson, kaupm., Beykja-
víkurveg 5, sími 4970.
Helgi Sívertsen, Austursti’æti
12, sími 3582.
Jöi’gen Hansen, Laufásvegi 61,
sími 3484.
Frú Mai’en Pétursdóttir, Lauga-
veg 66, sími 4010.
Pétur Halldórsson, Alþýðuhús-
inu.
Stefán A. Pálsson & Árrnann,
Varðarhúsinu, sími 3244.
Umboðsmenn í Hafnarfirði eru:
Valdimar Long, kaupm., sími
9288.
Verslun Þorvalds Bjarnasonar,
simi 9310.