Vísir - 23.02.1938, Blaðsíða 3

V 1 S I R
Sigurður Kpistjánsson:
Til hvers var fjárveitinganefnd
kölluð saman fjórum
vikum fyrir þing?
Fjármálaráðherra krafðist
þess í vetur, að fjárveit-
inganefnd, eða að minsta
kosti einhver hluti hennar,
kæmi saman hér í Reykjavík
fjórum vikum fyrir þing. Lét
ráðherrann á sér skilja, að
nefndin ætti undir forustu hans
og í samstarfi við hann að finna
ráð til þess að stífla að ein-
hverju leyti þá hina miklu
eyðsluflóðgátt, sem hann og
fyrirrennarar hans hafa grafið
og ríkissjóði er nú með öllu
blætt út í gegnum, og senn hef-
ir einnig tæmt alt blóð úr f jár-
hagsæðum þjóðfélagsins.
Sjálfstæðismenn liéldu, að
ráðherrann mundi óttast það,
að sparnaðarráðstafanir yrðu ó-
vinsælar lijá einhverjum hluta
þjóðarinnar, og ætlaði sér því
að koma af sér ábyrgðinni og ó-
vinsældunum yfir á fjárveit-
inganefnd. En sökum þess, að
sjálfstæðismenn hafa ætíð verið
fúsir til samstarfs við andstæð-
ingana um lausn stærstu vanda-
mála þjóðar sinnar, og aldrei
leitað þess að komast undan á-
hyrgð á þeim ráðstöfunum, sem
frá þeirra sjónarmiði voru
nauðsynlegar, létu þeir það eft-
ir náðherranum að tilnefna þrjá
menn úr sínum floldd í þessu
skyni, en Framsóknarflokkur-
inn tilnefndi aðra þrjá.
Hinn gæfusamlegi formaður
fjármálafleytunnar hafði, er
þing lcom saman, setið með
þessa 6 háseta í 4 vikur á dýpstu
miðum fjármálaspekinnar.
Mátti því vænta, að hlutur
þjóðarinnar úr þessum fyrsta
róðri, eða fyrstu legu ársins,
jnði ekki sérlega rýr. Vitanlega
hafa menn gert sér misjafnlega
bjartar vonir um árangur af
þessu stafi. En öllum mun ljóst
/íver væri hinn eðlilegi árangur.
Það er svo vitað mál, að ekki
þarf mörg orð um það að hafa,
að ríkissjóður hefir í mörgum
greinum beinlínis ausið út fé,
algerlega að óþörfu ýmist til
þess að seðja gírugar flokks-
kindur, eða til þess að þjóna
lundbrestum ráðlierranna.
Margt hefir og farið í súginn
vegna vankunnáttu, og í ráð-
leysisfálm, sem kann að hafa
verið vel meint. — Til alls þessa
hefir þurft óhemju mikið fé.
Og þegar lánstraustið var þrot-
ið, var ekki til annars að taka,
en að kvelja féð með einhvcrj-
um ráðum út úr landsfólkinu,
láta það greiða blóðpening við
hvern hita og sopa, sem það bar
sér til munns. Af þessu stafa
hin fjölmörgu bráðabirgðalög
undanfarinna þinga um nýja
skatta og nýja tolla. Það hefir
þótt ráð, til að friða þjóðina, að
kalla þetta bráðabirgðaálögur,
og láta gilda eitt ár í senn. En
svo hefir reynslan altaf orðið
sú, að alt er framlengt og nýju
bætt við. Þetta bráðabirgðaform
hefir reynt að vera einber blekk-
ing.
En nú, þegar ráðherrann kall-
ar saman sérstakt lið, beinlínis
til þess að undirbúa sparnaðar-
ráðstafanir á ríkisfé, „niður-
skurð“, eins og hann kallaði
það, var réttmætt að vænta
þess, að af því starfi leiddi að
minsta kosti það, að ekki þyrfti
enn á ný að framlengja allar
„bráðabirgða“ álögurnar. En
hvað skeður? Skiftin eru byrj-
uð, eftir þennan fyrsta sparnað-
arróður ráðherrans. Og hver
er hlutur þjóðarinnar? Sá, að
fyrstu daga þingsins lagði ráð-
herrann fyrir til framlengingar
allar bráðahirgðaálögurnar frá
fyrri þingum.
Það er náttúrlega ekki full-
séð enn, að enginn árangur hafi
orðið af þessu fyrirþingsstarfi
fjárveitingarnefndar. E. t. v. á
að nota það sem sparast, til þess
að styrkja atvinnuvegina og þar
með að örfa atvinnulífið. Ná-
granna þjóðir okkar verja nú
árlega miljónum, jafnvel tug-
um miljóna kr. til styrktar
sjávarútvegi þegna sinna. Þess-
ar þjóðir skilja það, að stærsta
fjárhagstjón liverrar þjóðar er
það, að liætt sé að framleiða
verðmætar útflutningsvörur, og
fólkið verði að sitja auðum
höndum. Kannske hinn reynslu-
drjúgi fjármálaráðherra okkar
sé búinn að koma sínu glögg-
skygna auga á þessi sannindi,
og ætli nú að fara að dæmi
frænda vorra Norðmanna, sem
greiða nú úr ríkissjóði Noregs
fiskimannastétt landsins alt að
20 kr. útflutningspremíu á hvert
skippund af verkuðum fiski ?
Það er sjálfsagt að híða enn
átekta. En margir munu þeir,
sem láta sér ekki koma mjög á
óvart, þó þessi nýbreytni í fjár-
málastarfinu reynist ekkert
annað en venjulegt framsóknar-
tilraunafálm, til þess eins ætlað
að gorta af og gera hávaða um,
en án allrar fyrirhyggju og ær-
legs ásetnings.
Brenonvargur í
VestmannaeyjBm.
Vestm.eyjar 22. febr. FÚ.
Aðfaranótt síðastliðins mánu-
dags var gerð tilraun til í-
lcveikju i vélbátnum Óskari er
lá við Básaskersbryggju i Vest-
mannaeyjum. Gerðist það með
þeim hætti, áð tekið var dót er
var í vélarhúsinu og það sett
undir olíuleiðslu úr oliugeym-
um hátsins og leiðslan skrúfuð
sundur á þeim stað. Var síðan
kveikt í dótinu, en sökum þess
að hlerinn vl'ir vélarhúsinu var
lokaður og vélarliúsið loftþétt,
liafði eldurinn kafnað áður en
hann náði að magnast. Þegar
að var komið var eldurinn
dauður en allmikil reykjarlykt
og sótlag var þar inni og litils-
háttar hrunnið timbur þar sem
eldurinn liafði verið kveiktur.
Sömuleiðis voru olíugeymar
bátsins tæmdir, en í þeim höfðu
verið um 500 lítrar af hráolíu.
Litlar skemdir urðu á bátnum.
Málið er í rannsókn.
Heimild fréttaritara er frá
fulltrúa lögreglustjórans í Vest-
mannaeyjum, Kristni Ólafssyni.
Oslo, 22. febrúar.
Fjölmennur fundur norskra
fiskimanna hefir samþykt að
skora á rikisstjórnina að taka
npp samningaumleitanir við
þær þjóðir, sem reka togaraút-
gerð í stórum stíl, um það, að
norskir línubátar og togarar fái
sérstök mið til þess að stunda
fiskveiðar. NRP. — FB.
íkviknun ad
Selfossi.
Selfossi 22. fehr. FÚ.
í gærkveldi um kl. 21 kvikn-
aði i geymsluhúsi Kaupfélags
Arnesinga að Selfossi. Eldurinn
kviknaði út frá ljósvél þorps-
ins, er var í skúr við húsin.
Brann skúrinn allur innan og
talsverður eldur barst um stórt
geymsluliús áfast skúmum.
Slökkviliðið kom þegar eftir að
eldsins varð vart og tókst því
fljótlega að kæfa eldinn, en all-
miklar skemdir urðu á húsum
og vörum bæði af eldi og vatni.
Slökkvitækjum þorpsins hefir
verið komið upp í sambandi
við nýlagða vatnsveitu staðar-
ins. Reyndust tækin ágætlega,
en án þeirra hefði orðið mikil
bruni.
GJÖF TIL SLYSAVARNAFÉL.
ÍSLANDS.
FB.
í dag færði lir. fyrv. skip-
sljóri Sölvi Víglundsson undir-
rituöum peningagjöf til Slysa-
varnafélagsins frá sér og konu
sinni, frú Guðrúnu Friðriks-
dóttur, kr. 100,00 — eitt hundr-
að krónur — til minningar um
komu björgunarskútunnar Sæ-
bjargar. — Um leið og eg kvitta
hér með fyrir þessa veglegu og
vel hugsuðu gjöf til starfsemi
vorrar, bið eg gefendurna mót-
taka hjartans þakklæti okkar,
og óska eg gefendunum gæfu
og blessunar um ókomin ár. —
Rvík 22. febr. 1938.
F. li. Slysavarnafélags íslands
Þorst. Þorsteinsson.
BcbÍop
fréffír
Merca HB 110 23 ^ 2 ^ 8V2
Veðrið í morgun.
í Reykjavík 5 st., mest í gær 6,
minst í nótt 1 st. Sólskin i gær
7,2 st. Kaldast á landinu — 2 st.,
Hólum í HornafirSi, heitast 6 st.,
Siglunesi, Sandi, Reykjanesi og
víðar. Yfirlit: Hæö yfir Bret-
landseyjum og norðvestur yfir ís-
landi. Læg'S við SuSur-Grænland
á hreyfingu í norð-norðaustur. —
Horfur: Faxaflói: Stinningskaldi
á sunnan. Rigning öðru hverju.
Skipafregnir.
Gullfoss fór frá Kaupmanna-
höfn í dag. Goðafoss kom til
Hamborgar í morgun. Brúarfoss
er á Borðeyri. Dettifoss fer vest-
ur og noröur annað kveld. Lagar-
foss er á leiS til Kaupmannahafn-
ar. Selfoss er á leiö til Hull.
Háskólinn.
Sænski sendikennarinn, Sven R.
Jansson, lýkur í fyrirlestrunum í
Háskólanum í kveld kl. 8 aö tala
um Vald. Hammenheg og mun
síðar tala um nýjar, sænskar bók-
mentir, sem komnar eru til Lands-
bókasafnsins. — Sig. Einarsson
docent heldur næsta fyrirlestur kl.
6 í kvöld. Öllum heimill aðgangur.
Nýja Bíó
sýnir um þessar mundir ame-
rísku myndina „Nótt í París“ og
er hún snildarlega vel leikin af
Charles Boyer, Jean Arthur og
Jeo Carillo. Myndin gerist i París,
NewYork og á stórskipi, sem rekst
á hafísjaka í fyrstu för sinni yfir
Atlantshaf.
Skemtifundur K. R.
fyrir alla K.R.-inga veröur hald-
inn fimtudagskvöld kl. 8J4 stund-
víslega , K.R.-húsinu. Til skemt-
unar veröur: Leikfimissýning, 1.
fl. kvenna, söngur, „Kling Klang“

s Umboðssala -" Heildsala
S Útvega allskonar
VEFNAÐARYÖRUR OG SMÁVÖRUR H
“5 með hagkvæmum skilmálum.
Austurstræti 20. — Sími 4823.
EIHáR GUÐMUNDSSONl
...1 IREYKJ&VIKl
kvintett, upplestur, Alfreö Andrés-
son, dánssýning, Rigmor og Sigu-
jón. AS lokum ver'Sur smá „snún-
ingur“. Munu K.R.-ingar áreiöan-
lega fjölmenna á þessa ágætu
skemtiskrá.
Bjami Björnsson
endurtekur skemtun sína í kveld
kl. 7,15.
Félag matvömkaupmanna
hélt aöalfund sinn í Varðarhús-
inu í gærkveldi. Stjórn skipa nú
Guðmundur Guðjónsson, formað-
ur, Sigurliði Kristjánsson, Sigur-
björn Þorkelsson, allir endurkosn-
ir, Simon Jónsson og Tómas Jóns-
son.
Leikfélag Reykjavíkur
sýnir á morgun í 7. sinn sjón-
leikinn „Fyrirvinnan“ eftir W.
Somerset Maugham. Leikur þessi
var sýndur síðastliðinn sunnudag
fyrir troðfullu húsi og viö ágætar
viðtökur.
Póstferðir á morgun.
Frá Reykjavík: Mosfellssveit-
ar-, Kjalarness-, Kjósar-, Reykja-
ness-, Ölfuss og Flóa-póstar. —
Fagranes til Akraness. Dettifoss
vestur og norður. Lyra til útlanda.
Til Reykjavíkur: Mosíellssveitar-,
Kjalarness-, Kjósar-, Reykjaness-,
Ölfuss- og Flóa-póstar. Fagranes
frá Akranesi.
Kammermúsikkvöld
hafði Tónlistarfélagið í gær-
kveldi í Gamla Bíó. Komu þar
fram tveir nýir listamenn, hinn
frægi ungi fiðlusnillingur Ernst
Drucker og kennari Tónlistarskól-
ans Heinz Edelstein, og léku þeir
báðir solo, en aðalverkefni kvölds-
ins var annars eitt af stórfengleg-
ustu og fegurstu verkum P.
Tschaykowsky, trio, sem tónskáld-
ið samdi til minningar um vin
sinn Anton Rubinstein.Tekur verk-
ið nærri klukkutíma. Árni Krist-
jánsson lék á klaverið. Hvert sæti
var skipað, og listamönnunum tek-
ið með miklum fögnuði, sérstak-
lega hinum unga fiðlusnillingi. —
E. Drucker heldur solohljómleik í
Gamla Bíó annað kvöld og leikur
þá verk eftir Mendelshon (fiðlu-
konsertinn fræga í E-moll), Paga-
nini, Mozart, Tartini, Dvorak o. fl.
Sameignarfélagið Akurgerði
í Hafnarfirði kaupir í vetur fisk
af sex linuveiðagufuskipum, eða
Jökli, Fróða, Venusi, Bjarnarey,
Jarlinum og Fjölni. Hafa nú tvö
af þessum skipum lagt afla sinn
á land, eða Jökull tvisvar og
Bjarnarey einu sinni. Enífyrradag
voru í höfn Fróði með 130. skpd.
og Venus með 122 slcippund. FÚ.
Frá Akranesi
róa allir bátar daglega og afli
glæðist verulega. í fyrradag var
mestur afli um 20 skpd. á bát. —
Línuveiðarinn Ólafur Bjarnason
losaði í gær um 200 skippund. —
Togarinn Sindri, nú eign hlutafé-
lagsins á Akranesi, losaði i dag
um 110 smálestir af ufsa og þorski.
Þorskurinn er saltaður og stærsti
ufsinn verður flakaður og saltað-
ur, en smærri ufsinn látinn í verk-
ísmiðjuna og unninn í fiskimjöl.
(FCr.)
Næturlæknir
í nótt: Alfreð Gíslason, Brá-
vallagötu 22, sími 3894. Næturv.
í Reykjavíkur apóteki og Lyfja-
búðinni Iðunni.
Útvarpið í kvöld.
18,45 íslenskukensla. 19,10 Veð-
urfregnir. 19,20 Þingfréttir. 19,50
Fréttir. 20,15 Bækur og menn
(Vilhj. Þ. Gíslason). 20.30 Kvöld-
Blfrelðastððln Hrlngnrlnn
Siml 1195
Harðfiskur
og
Rikling’ur
íirvals vara.
Vísm
Laugavegi 1.
ÚTBÚ, Fjölnisvegi 2.
aðeins Loftur.
ÞÝSK TOGARAÚTGERÐ FRÁ
BRETLANDI.
Kaupmannah. 22. febr. FÚ.
KaupmannahafnarblaÖið
„Social-Demokraten“ flytur í
dag langt skeyti frá London þar
sem segir frá því, að þýska tog-
arafélagið „Nordsee“ eigi nú i
samningum við enska fisksölu-
liúsið „Jordan“ í Fleetwood
um það að geta fengið bæki-
stöð í Fleetwood fyrir nokkra
af togurum sinum, með það
fyrir auguni að þeir stundi síð-
ar fiskveiðar við Island og
Grænland þegar kemur fram á
vorið, og sé ællanin að koma
þessu fyrir á þá leið, að hinu
enska firma verði að einhverju
leyti afhentur umráðaréttur yf-
ir skipunum. Strax er fréttarit-
ari útvarpsins í Kaupmannahöfn
sá þetta slceyti snéri hann sér
til þýsku sendisveitarinnar í
Kaupmannaliöfn' og ræðis-
mannsskrifstofu Breta þar í
borginni, með fyrirspurn um
þetta mál, en fékk á báðum
stöðunum þau svör að mönnum
væri með öllu ókunnugt um
þessa samninga.
Svona eiga metin að vera!
Fjögur járnbrautarfélög i
Bandaríkjunum — New York
Central, Michigan Central,
Pittsburgh & Lake Erie og
Boston & Albany félögin —
hafa starfað í 14 ár, án þess að
einn einasti farþegi með lcstum
þeirra liafi látið lífið í járn-
brautarslysi. Á sama tíma bafa
lestir þeirra flutt farþega sam-
tals 43.472, 290.150 mílur.
vaka: a) Oscar Clausen: Rif á
Snæfellsnesi, II. b) Björn GuS-
finnsson cand. mag.: Uppruni ís-
lendingasagna (eftir próf. Knut
Liestöl). c) Jóhann Kúld: Nor'S-
uríshafsleiSangur 1924 (J. Eyþ.).
Ennfremur sönglög og harmóniku-
lög. 22,15 D'agskrárlok.
Á hverju ári eru dregnir út
5000 vinningar af. 25000
númerum. Að meðaltali fær
þá 5. hvert númer vinning,
alt frá 50.000 krónur niður í
100 krónur, eftir liepni livers
vinnanda. Á fyrstu 4 árurn
liappdrættisins liefir verið
greitt í vinninga yfir 2 >/2 mil-
jón krónur.
Frá staifsemi
Happdrættisins.
8. Sagan um fjölina og
númerið.
í Vestmannaeyjum bað versl-
unarmaður einn um ákveðið núm-
er af eftirfarandi ástæðum: Fjöl j
úr vörukassa var sifelt að flækj- .
ast fyrir honum. Fjórum sinnum
lét hann fara með fjöl þessa nið-
ur í miðstöðvarherbergi, í þeim
tilgangi að brenna henni, en í
fimta sinn varð fjölin fyrir hon-
um, og var hún þá komin upp
i glugga í herbergi inn af versl-
unarbúðinni. Þótti honum þetta
einkennilegt og tók eftir því, að
tölur voru á fjölinni. Skrifaði
hann þær upp og keypti happ-
drættismiða með sama númeri.
Hefir hann hlotið vinninga á
númer þetta frá upphafi, og
stundum tvisvar á ári.
9. Hætti á miðju ári og misti
af 25.000 krónum.
Maður nokkur hætti við númer,
hálfmiða, vorið 1936, af því, að
því er hann sagði, að hann taldi
útséð um, að á það myndi vinn-
ast. Annar keypti seðilinn eftir
nokkra daga, og í 10. flokki þess
árs vanst á númerið 50.000 krón-
ur. Fékk þessi nýi eigandi á mið-
ann og sá, er átti hinn hálfmið-
ann á móti honum og hafði átt
frá byrjun, sínar 25.000 krónurn-
ar hvor. Báðir voru efnalitlir
menn í alþýðustétt.
10. Vantaði viðtæki og fékk.
Mann í Hafnarfirði langaði að
afla sér viðtækis, en treysti sér
ekki til þess sökum fjárskorls.
Hann keypti sér 1/4 miða i um-
boðijiu og lét svo um mælt, að
nú skyldi á það reynt, hvort for-
sjónin vildi gefa sér viðtæki.
Maðurinn vann á miðann, svo að
nægði fyrir viðtæki, og keypti
það.
Hvaö fær sá, sem
einkis fffeistar?
Umboðsmenn í Reykjavík eru:
Frú Anna Ásmundsdóttir & frú '
Guðrún Björnsdóttir, Túngötu 3,
sími 4380.
Dagbjartur Sigurðsson, kaupm.,
Vesturgötu 45, sími 2814.
Einar Eyjólfsson, kaupm., Týs-
götu 1, sími 3586.
Elís Jónsson, kaupm., Reykja-
víkurveg 5, sími 4970.
Ilelgi Síverísen, Austurstræti
12, sími 3582.
Jörgen Hansen, Laufásvegi 61,
sími 3484.
Frú Maren Pétursdóttir, Lauga-
veg 66, sími 4010.
Pétur Halldórsson, Alþýðuhús-
inu.
Stefán A. Pálsson & Ármann,
Varðarhúsinu, sími 3244.
Umboðsmenn í Hafnarfirði eru:
Valdimar Long, kaupm., sími
9288.
Verslun Þorvalds Bjarnasonar,
sími 9310.