Vísir - 01.03.1938, Blaðsíða 2

V I S I R
VÍSIR
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN
VÍSIR H.F.
Ritstjóri: Páll Steingrímsson.
Skrifstofa
. 1 Austurstræti 12.
og afgreiðsla J
S í m a r :
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Prentsmiðjan 4578
Verð 2 krónur á mánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan.
Vandlifað.
NDANFARNA daga hafa
farið fram umræður um
vinnulöggjafarfrumvarp sjálf-
stæðismanna á Alþingi. Að
sjálfsögðu hefir ekki orðið hjá
því komist, í þeim umræðum,
að víkja nokkuð að frumvarpi
því, um sama efni, sem gert er
ráð fyrir, að ríkisstjórnin muni
hráðlega leggja fyrir þingið og
þegar er komið fyrir alinenn-
ingssjónir. En þó að frumvarpi
þessu sé, eins og vænta mátti.
að ýmsu ábótavant, þá er það
þó viðurkent af öllum, að með
því sé stigið spor í rétta átt.
Hafa sjálfstæðismenn á þingi
einnig 'látið orð falla á þá leið
um frumvarpið, og m. a. sagt,
að það hefði að geyma mörg af
nauðsynlegustu ákvæðum þess
frumvarps, sem þeir flytja
sjálfir. En þessi „hólsyrði“
sjálfstæðismanna, um hið vænt-
anlega stjórnarfrumvarp virð-
ast engan veginn hafa fallið í
góðan jarðveg í stjórnarherhúð-
unum!
í Tímadagblaðinu á sunnu-
daginn birtist smágrein á fyrstu
síðu með fyrirsögninni: „ílialds-
menn lijálpa kommúnistum“,
og er þar gefið í skyn, að til-
gangur sjálfstæðismanna með
þessum undirtektum sé sá, að
gefa andstöðu kommúnista
gegn vinnulöggjöfinni byr í
seglin, enda hafi kommúnistar
„telcið þeim með þökkum og
sagt í blöðum sínum, að verka-
menn gætu best séð á þessum
ummæium íhaldsmanna, hvers-
konar þrælalög séu hér á ferð-
inni“. Og segir blaðið, að af
þessu verði ljóst „samspilið“,
sem þama sé á milli kommún-
ista og sjálfstæðismanna!
En hvers vegna kemur Fram-
sóknarblaðinu það svona ger-
samlega á óvart, að sjálfstæðis-
menn skuli geta fundið nokkuð
nýtilegt i þessu vinnulöggjafar-
frumvarpi stjórnarinnar? Blað
þetla hefir nú árum saman ver-
ið að klifa á þvi, að það væri
eitthvert mesta áhugamál
Framsóknarflokksins, að koma
á vinnulöggjöf, sem gæti orðið
nokkur liemill á verkfallsæði
kommúnista og hinna „óró-
legu“ í Alþýðuflokknum. Það
inætti því ætla, að í þessu
vinnulöggjafarfrumv. stjórn-
arinnar hlytu að felast einhver
-gagnleg fyrirmæli í þá átt. En
svo virðist sem Framsóknar-
blaðinu muni koma það mjög
á óvart, ef svo væri, og að sá
liafi í rauninni engan veginn
verið tilgangurinn með þessari
fyrirhuguðu löggjöf, sem látið
var í veðri vaka. Eða þá að brýn
nauðsyn þykir á því, að því
verði haklið sem vandlegast
leyndu, meðan verið er að koma
löggjöfinni á. En liafi það ver-
ið tilgangurinn, að svíkjast
þannig aftan að verkalýðnum í
landinu, öðrum liöfuðaðila
þessa máls, þá þarf að vísu
ekki að gera ráð fyrir því, að
um það geti orðið nokkurt
,.samspil“ milli Sjálfstæðis-
flokksins og stjórnarflokkanna,
annars eða beggja. En af Al-
þýðuflokksins liálfu virðist þó
að vísu ekki hafa verið gert ráð
fyrir nokkuru slíku. Og yfir-
leitt verður að viðurkenna það,
að miklu meiri „mannsbragur“
er á allri framkomu hans í
jiessu máli, en Framsóknar-
flokksins, svo mjög sem hann
þó á í vök að verjast fyrir lýð-
æsingum kommúnista.
Það liefir verið viðurkent al-
\eg afdráttarlaust í blaði Al-
þýðuflokksins, að það væri til-
gangurinn með vinnulöggjafar-
frumvarpi stjórnarflokkanna,
að sporna við óþörfum og mis-
ráðnum verkföllum. T. d. er
látið svo um mælt í blaðinu í
gær: „Það er alls ekki í þágu
verkalýðsins, að hversu fámenn-
ur félagsfundur sem vera skal,
geti skelt fyrirvaralaust á verk-
falli, sem snertir þúsundir
manna“. Og þetta á vinnulög-
gjöf sú, sem stofnað er til i frv.
stjómarflokksnna að lcoma í
veg fyrir að verði gert. ög það
er viðurkent af sjálfstæðis-
mönnum, að þessum tilgangi
verði náð með ákvæðum frum-
varpsins. Og því liafa lcommún-
istarnir „tekið með þökkum“,
eins og Tímadagblaðið segir.
En hvað hefði það stoðað, þó
að sjálfstæðismenn liefðu vé-
fengt þetta, úr því að það er við-
urkent af málgagni Alþýðu-
flokksins, að þessi sé tilgangur
frumvarpsins, Það virðist vissu-
lega til of mikils mælst, að
sjálfstæðismenn vilji vinna það
til, að neita staðreyndum, til
þess að hjálpa stjórnarflokkun-
um til að blekkja flokksmenn
sina, jafnvel þvert ofan í stað-
hæfingar stjórnarblaðanna!
28. febr. FÚ.
VÍSINDALEG HAGNÝTING
SJÁVARAFURÐA.
Enska blaðið „Fishing Ne\vs“
skýrir frá því að í Þýskalandi sé
verið að gera mjög merkilegar
tilraunir um visindalega Iiag-
nýlingu sjávarafurða og segir
að þeim tilraunum sé fylgt með
hinni mestu athygli í Þýska-
landi. Blaðið skýrir frá því, að
nú þegar séu eftirtaldar vörur
framleiddar úr fiskafurðum,
með ýmsum vísindalegum að-
ferðum. Fiskipylsur í stórum
stíl, fóðurefni til klæða, allskon-
ar umbúðahylki, eggjahvitu-
duft og bökunarduft, og enn-
fremur sé verið að framleiða
nýjar tegundir af næringarefn-
um úr lýsi og fiskoliu. Þess má
geta að á rannsóknarstofunni
„Fiskelaboratoriet“ í Stafangri í
Noregi er einnig verið að gera
margvíslegar tilraunir meðnýja
liagnýtingu sjávarafurða og
gera menn sér vonir um að
einnig þessar tilraunir verði i
framtíðinni mjög þýðingar-
miklar fyrir afkomu sjávarút-
vegsins í Noregi.
Kaupmannahöfn, 28. febr. FÚ.
ASBJÖRN RUUD SIGURVEG-
ARI í STÖKKKEPNI.
1 stökkkepninni á skíðamót-
inu í Lathi í Finnlandi varð
Norðmaðurinn Asbjörn Ruud
sigurvegarinn. — Næstur varð
Marusar frá Póllandi.
Þjóðverjar reka víðtæka
njósnastarfsemi í Banda-
ríkjunum.
Hitler reynir ad inilTÍssa Bandaríkjamenn nm, ad
Þjódverjar vilji eng-in afskifti af innanrikismálum
Stónkostleg verkföll, ef
vinniilöggjöf Chautemps
nær ekki fram ad ganga.
Þingklukkan stöövuð.
EINKASKEYTI TIL VtSIS.
London í morgun.
New York fregnir
herma, að upp hafi
komist um víðtæka
njósnastarfsemi í Bauda-
ríkjunum, einkanlega í
hafnar- óg flótaborgunum,
bæði á Atlantshafs- og
Kyrrahafsströndum.
Fregnir um þetta og
handtöku þrigg ja Þ jóðverja
hafa vakið ugg um gervöll
Bandaríkin og er unnið
kappsamlega að því, að
hafa upp á öllum, sem við
njósnirnar eru riðnir.
Fregnir þessar komu þjóðinni
mjög á óvart, því að leynilög-
reglu sambandsstjórnarinnar
tókst aðdáanlega að halda
leyndri starfsemi sinni til þess
að hafa upp á njósnurunum.
Unnu þeir að rannsóknum
sínum í 18 mánuði, en þá var
farið að koma í ljós, að
njósnarar mundu að verki í
mikilvægustu hernaðarstöðv-
um Bandaríkjanna.
Allan þennan tíma var unuið
að þvi að hafa hendur í hári
njósnaranna. Er húist við nýj-
um liandtökum þá og þegar og
að meðal hinna handteknu verði
ýmsír leiðtogar njósnaranna, en
handtaka þeirra þriggja Þjóð-
verja, sem fyrr var að vikið,
hefir leitt til þess, að nýjar upp-
lýsingar hafa fengist um njósna-
starfsemina og leiðtoga njósnar-
anna.
Njósnararnir höfðu með sér
félagsskap, segir aðalskrifstofa
leynilögreglu sambandsstjórn-
arinnar.
Þeir njósnuðu m. a. um
vamir Panamaskurðsins og
einnig í öllum helstu flota-
og flugstöðvum í austur- og
vesturhluta Bandaríkjanna.
Höfðu njósnararnir hnuplað
skjölum og teikningum yfir
víggirðingar o. s. frv.
Þýski sendiherrann í
Washingion, Dieckhoff,
hefir farið á fund Cordelí
Hull, utanríkismálaráð-
herra Bandaríkjanna og til-
kynt honum, að þýska
stjórnin hafi fyrirskipað, að
öllum Þjóðverjum,semhafa
þýskan borgararétt, hafi
verið boðið að ganga úr
„Deutscher VoIksbund“,
sem er amerískt félag, er
fylgir nazistiskri stefnu.
Er litið á fyrirskipun
þessa, sem audjósa tilraun
til þess að fullvissa Banda-
ríkjastjórn og allan almenn-
ing í Bandaríkjunum, um
það, að Þýskaland óski
engra afskifta af innanrík-
ismálum Bandaríkjanna.
United Press.
London 1. mars. FÚ.
Umræðum um fyrsta vinnu-
löggj afarfrumvarp Chautemps-
stjórnarinnar laulc ekki í gær-
kveldi, en verður lialdið áfram
í dag. En þar sem stjórnin taldi
nauðsynlegt, að frumvarpið
næði samþykki fyrir 1. mars,
var þingklukkan stöðvuð, og er
látið heita, að enn sé 28. fehrú-
JAPANIR SÆKJA HRATT
FRAM.
London, 1. mars. FÚ.
Japanska stjórnin liefir beð-
ið afsökunar á því, að eitt her-
skip þeirra skuli hafa skotið á
hreska farþegaflugvél á föstu-
daginn var. En samtímis er þvi
lýst yfir, að flugvélin hafi verið
álitin kittversk.
Japanski herinn í Suður
Sliansi sækir nú óðum fram og
er kominn að Gulafljóti. Hann
nálgast því hröðum skrefum
Lunghai járnbrautarlínuna.
28. febr. FÚ.
NORÐMENN SMÍÐA
HAFRANNSÓKNASKIP.
Norska Stórþingið skipaði
fyrir nokkru siglinga og fiski-
málanefnd og hefir liún lagt
fram tillögur um að veita skuli
815 þúsund krónur til þess að
byggja hafrannsóknaskip, sem
jafnframt stundi fiskirannsókn-
ir. Teikningar af skipinu eru nú
fullgerðar. Er gert ráð fyrir að
það verði 144 feta langt, 26 feta
breitt, 620 brúttótonn að stærð
og útbúið með öllum nýjustu
tækjum til fiski- og hafrann-
sókna. Meðal annars er gert ráð
fyrir að á skipinu verði nýtísku
rannsóknarstofa með öllum
tækjum. Það vakir fyrir nefnd-
inni með byggingu þessa skips
að gera þorskveiðar Norðmanna
alveg sérstaklega að rannsókn-
arefni, enda er það sá atvinnu-
vegur í fiskveiðum Norðmanna
sem verst hefir borið sig undan-
farið.
MERKJASALA
RAUÐA KROSSINS Á ÖSKU-
DAGINN.
Síðan Rauði Krossinn var
stofnaður hafa altaf verið seld
merki á öskudaginn, til ágóða
fyrir starfsemina. Hin vinsælu
merki félagsins verða á boðstól-
um á morgun, en með nýrri
gerð.
Merkin kosta 50 aura og 1
krónu, og væntir Rauði Kross-
inn þess, að salan takist vel nú,
sem fyrirfarandi ár. — Sölu-
hörn komi í Reykjavíkur apó-
tek fyrir hádegi.
ar, að því er þingstörf snertir.
Ástæðan fyrir þessu er sú, að
að 1. mars ganga úr gildi ýms-
ir launasamnignar, og er óttast,
að ef frumvarp Chautemps
\ erður ekki orðið að lögum er
launasamningarnir falla úr
gildi, þá kunni það að leiða til
stórlcostlegra verkfalla.
FRÁ FÆREYJUM.
Kaupmannahöfn, 28. febr. FÚ.
Félag sem samanstendur af
Dönum, Þjóðverjum og Eng-
lendingum hefir ákveðið að
reisa verksmiðju í Færeyjum
til þess að framleiða fiskflök,
fiskmjöl og eggjalivítuefni úr
fiski. Er gert ráð fyrir að þessi
verksmiðja verði mjög fullkom-
in í sinni röð.
Kaupmannahöfn, 28. febr.. FÚ.
ÞJÓÐVERJAR SMlÐA
200 NÝ FISKISKIP.
Samkvæmt opinberri tilkynn-
ingu frá þýskum stjórnarvöld-
um hefir verið ákveðið að
Þýskaland skuli á yfirslandandi
ári og á árinu 1939 smíða 200
ný fiskiskip og er gerð sú grein
fyrir þessari ráðstöfun, að hún
sé til þess að tryggja Þjóðverj-
ur nægilega fiskframleiðslu,
þegar kemur fram iá árið 1940.
SKEMDARVERK
I BRESKA
LOFTFLOTANUM.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
Þegar flugæfingar áttu að
hefjast í morgun frá Ring-
way-flug-velli lofthersins við
Manchester kom í ljós að
tvær spreng juflugv élar höfðu
verið skemdar og voru óflug-
færar. Höfðu verið boruð göt
á bensíngeyma þeirra og er
talið fullvíst að þetta sé gert
í því skyni að vinna gegn
vígbúnaðaráformum Breta.
Stjórnin hefir tekið mjög á-
kveðna afstöðu til þessa og
sett rannsóknarnefnd á lagg-
imar, því að skemdarverk
sem þessi hafa verið alltíð
undanfarið, aðallega í flotan-
um.
United Press.
Þýski sendikennarinn,
dr. Betz, flytur fyrsta háskóla-
fyrirlestur sinn í kveld kl. 8. Fyr-
irlestrarnir fjalla um þýska leik-
list og leikritaskáld nú á tímum.
Öllum er heimill aSgangur.
Áðalfuidnr Starfs-
mannafélags
Reykj avíkurhæj ar
var haldinn í gær. í stjórn vorui
kosnir þessir menn, einn frá
liverri höfuðgrein bæjarstarfh
anna: Pétur Ingimundarson,
slökkviliðsstjóri, var kosinn afl
slökkviliðinu; Jón Jónsson frá'
Laug af hálfu lögreglunnar;
Jóli. Möller af hálfu starfs-
manna Rafveitunnar; Sig. Þor-
steinsson af starfsmönnum
hafnarinnar; Magnús V. Jó-
hannesson fyrir starfsfólk bæj-
arskrifstofanna, Magnús Þor-
steinsson af hálfu gasstöðvar-
starfsmanna og Bergsveinn
Jónsson af hálfu annars starfs-
fólks. — Stjórnin skiftir þann-
ig með sér störfum; Formaður
er Jóhann G. Möller, varafor-
formaður Magnús V. Jóhannes-
son, ritari Jón frá Laug og
gjaldkeri Sig. Þorsteinsson.
Starfsmannafélagið heldurj
árshátíð sína á laugardaginn
kemur, 5. þ. m., og verður hún
nánar auglýst á morgun og
næstu daga.
Bæjaf
fréffír
Véðrið í morgun.
í Reykjavík — 2 st., heitast í
gær 3, kaldast o st. Úrkoma í gær
0,3 mm. Sólskin 1.6 st. Kaldast á
landinu í morgun — J st., í Kvíg-
indisdal, heitast I st., á Papey og
Vestmannaeyjum. Yfirlit: Álldjúp
en nærri kyrrstæð lægð fyrir
norðan Island. Horfur: Faxaflói:
Vestan átt meö snörpum éljum í
dag en lygnir me'S kveldlinu.
Skipafregnir.
Gullfoss er væntanlegur tíl
Vestmannaeyja í kvöld. Goðafoss
er í Hamborg. Brúarfoss er á leið
til Reykjavíkur frá Reyðarfirði.
Dettifoss var á Siglufirði á hádegí
í dag. Selfoss er í Antwerpen.
Lagarfoss er á leið til Leith frá
Aalborg. Esja var á Bíldudal í
gærkveldi. M.s. Dronning Alex-
andrine fór héðan í gærkveldi á-
leiðis til útlanda. — Kári og
Tryggvi gamli fóru á ufsaveiðar í
gær.
ö skudagsf agnaður
Ármanns verður í Iðnó annað
kvöld. Meðal margra ágætra
skemtiatriða er fimleikasýning
hins vinsæla úvalsflokks kvenna.
Ármenningar, fjölmennið á skemt-
unina.
Póstferðir á morgun.
Frá Reykjavík: Mosfellssveit-
ar-, Kjalarness-, Kjósar-, Reykja-
ness-, Ölfuss og Flóa-póstar.
Hafnarfjörður. Seltjarnarnes. Til
Reykjavíkur: Mosfellssveitar-,
Fjósar-, Kjalarness-, Reykjaness-,
Ölfuss og Flóa-póstar. Hafnar-
fjöröur. Seltjarnarnes. Esja vest-
an um land úr hringferS. Gullfoss
frá útlöndum.^ Laxfoss frá Akra-
nesi og Borgarnesi. NorSanpóstur.
Snæfellsnesspóstur.
Hjónaefni.
S.l. laugardag opinberuðu trú-
lofun sína ungfrú Svanhvit Svala
Kristbjörnsdóttir, Hverfisgötu 85
og |Bjarni Sigurðsson, Vesturgötu
16.
N orðlendingamótið
að Hótel Borg hefst kl. 8 í
kvöld. Kl. 4 eru síðustu forvöS aS
ná í miða að borShaldinu. En aS-
göngumiðar að dansinum verða
seldir til kvölds í Havana og Hót-
el Borg.
Sæbjörg.
I dlag fer fram úttekt á björg-
unarskútunni „Sæbjörgu" og er
hún framkvæmd af sérfróðum
mönnum. Var skútan tekin í Slipp
í gær í þessum tilgangi. Þeir, sem
lögmaður hefir skipað til að fram-
kvæma úttektina eru þessir: Eyj-
ólfur Gíslason og Hafliði J. Haf-
liðason, skipasmiðir, og Þorsteinn
Loftsson, vélfræðingur.