Vísir - 21.04.1938, Blaðsíða 2

VISIR
VÍSIR
DAGBLAD
Útgefahdi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F.
Ritstjóri: Kristján Guðlaugsson.
Skrifstofa: Hverfisgötu 12.
Afgreiðsla: Austurstræti 12.
S í m a r:
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Verð 2 krónur á mánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Fiokksmál?
>
T dagblaði Framsóknarflokks-
1 ins birtist í gær_ grein nm
hitaveitu Reykjavíkur eftir Jón-
as Jónsson. Er grein þessi skrif-
uð af meiri skilningi og sann-
girni, en menn eiga að venjast,
af hálfu blaðs þessa, þó að þar
gæti að visu í ýmsu sama mis-
skilningsins á hitaveitumálinu
og í fyrri skrifum þess um þetta
mál. Og engum dylst, að það er
hin „milda hönd Framsóknar-
flokksins“, sem stýrt hefir
penna greinarhöfundar að þessu
sinni.
Eitt atriði er það þó í þessari
grein sérstaklega, sem ekki
verður komist hjá að vikja að
nokkurum orðum, þó að höf-
undurinn fari einnig um það
„mildri hendi“.
Greinarhöfundur lætur svo
um mælt, að meiri hlutinn í
bæjarstjórn Reykjavíkur muni
hafa „hugsað sér að nota liita-
veitumálið sér til flokksfram-
dráttar“. Það getur hinsvegar
hver maður sem rétt vill vita,
og nennir að hafa fyrir því, að
kynna sér sögu þessa máls frá
upphafi, sannfært sig um það,
að þetta er á fullum misskiln-
ingi bygt. Hitt er annað mál, að
andstæðingar Sjálfstæðisflokks-
ins bæði i bæjarstjórn og utan
hennar, hafa, með afstöðu sinni
til málsins, orðið valdir að því,
að hitaveitan frá Reykjum og
'um leið hitaveitumálið alt,
hlaut að verða flokksmál meiri-
hlutans i bæjarstjórninni eða
Sjálfstæðisflokksins. Það var
þvi ekki „reikningsvilla“ bæj-
arstjórnarmeirihlutans að svo
fór, heldur þeirra andstæðinga
hans, sem lögðust á móti mál-
inu, af því að þeir óttuðust að
það mundi verða Sjálfstæðis-
flokknum „til flokksframdrátt-
ar“. Og sú reikningsvilla and-
stæðinga sjálfstæðismanna var
í því fólgin, að þeir lögðust á
móti góðu máli, eingöngu af
flokkslegum ástæðum.
Þessa „reikningsvillu“ síns
flokks sýnir J. J. nú í grein
sinni fullan vilja á að leiðrélta,
og er það vel farið. Og það væri
betur, að aðrir, sem til þessa
hafa reynt að leggja stein í götu
hitaveitumálsins, færi að hans
dæmi.
Um þetla stórfeldasta vel-
ferðarmál bæjarins hefðu aldrei
átt að verða átök eða deilur á
milli flokka. Og vonandi ræt-
ist sú spá J. J., „að deilur um
það sem liðið er, muni ekki
verða jafn kröftugar“ framveg-
is og þær hafa verið „stundum
áður“ í þessu máli, og að því
verði miklu fremur „lyft út af
baráttusviði flokkanna og reynt
að leysa það sem landsmál“, ef
með þarf. Þvi að lausn hitaveitu-
málsins er ekki að eins bæjar-
nauðsyn heldur þjóðarnauðsyn.
Kína.
Japanir sækja að Such-
ow nr tveimnr áttnm.
London 20. apríl. FÚ.
Japanir halda áfrani sókn
sinni í áttina til Su-chow, og í
dag hafa stórkostlegar orustur
átt sér stað um Liang-yi. Japan-
ii voru áður búnir að tilkynna
að þeir væru komnir inn í þá
borg, en Kínverjar verjast
þarna af miklu harðfylgi, o,g
gera tilraun til þess að hrekja
Japani á brott. Hafa þeir gert
ráðstafanir til þess að færa
þangað mikið varalið. Hinsveg-
ar hafa Japanir í hyggju, að
koma með her norðan að, og
gera tvær árásir samtímis, aðra
að sunnan og hina að norðan, á
Su-chow, sem talin er hafa
mikla hernaðarlega þýðingu.
Annars er nú talið, að Kín-
verjar og Japanir berjist orðið
á 40 vígstöðvum, og er þetta
hernaður alt frá smáskæru-
hernaði og upp í skotgrafa- og
setuhemað, þar sem mörg
hundruð þúsund manns taka
þátt í bardögum á hvora hlið.
NÁMASLYS í BRETLANDI
Einkaskeyti til Vísis.
London í gærkveldi.
Fjórir menn biðu bana í
dag í námuslysi í New Cum-
mock námunum í Ayrshire,
en 22 særðust, þar af nokkr-
ir stórhættulega. Orsök slyss-
ins var sú, að taugar lyftu,
sem verið var að draga upp
á yfirborð jarðar, biluðu. —
Fjórtán hinna særðu voru
fluttir á sjúkrahús.
United Press.
Stærsti togari Breta
gengur kanpnm og
sðlom.
The Fish Trades Gazette
skýrði frá því fyrir nokkuru, að
„Gatooma“, stærsti botnvörp-
ungur Breta,' hefði verið seldur
úr landi, og mundi í framtíðinni
sigla undir ítölsku flaggi. Segir,
að skipið eigi að stunda þorsk-
veiðar í norðurhöfum og verði
aflinn saltaður í skipinu og flutt-
ur til Ítalíu. Gatooma er 189 fet
ensk á lengd og 727 smálestir
(grosstons) á stærð. Skipið var
upphaflega franskt, bygt í Nan-
tes og notað til fiskveiða á New-
foundlandsmiðum. Hét það þá
„Sagittaire“. Messrs. William
Grant & Sons í Grimsby keyptu
það og gáfu því nafnið „William
Grant“. Þótti botnvörpungurinn
furðulega stór, er liann sást i
fyrsta skifti í breskri höfn. En
skipið þótti ekki hentugt til tog-
araveiða og var það notað til
lúðuveiða á línu við Grænland.
Síðar var aftur farið að nota
skipið til botnvörpuveiða og var
því þá gefið nafnið Gatooma.
— Þegar skipið síðar komsl í
eigu Harry Franklin Ltd. var
það gert út til fiskveiða við
Bjarnareyju og aflaði þar ágæt-
lega árið sem leið, en vegna tak-
markana, að því er snertir veið-
ar þar, var tekið tilboði, sem
barst frá Italíu um kaup á skip-
inu. (FB.). —
I sexíán þoFpum hafa fiest hús tll granna og óít«
ast menn fs*ekai»a t|ón9 en nm ei? vitað«
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London í gærkveldi.
Fregnir frá Ankara herma, að feikna tjón hafi
orðið í Tyrklandi á mönnum og mannvirkj-
um, af völdum landskjálfta í gær síðdegis.
Hátt á þriðja hundrað manna er saknað og óttast menn,
að þeir hafi flestir farist. I sextán þorpum hafa flest
þorp hrunið til grunna.
Mest tjón varð af völdum landskjálftanna í þorpum
í miðhluta Anatoliu. í Ankara óttast menn, að miklu
meira tjón hafi orðið víðsvegar um landið, en þegar
er kunnugt orðið.
United Press.
Komast
ar
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
sættir á milli
og stjórn-
rikisins ?
London í gærkveldi.
Sufl-Cosper koiin til Pirísar.
írekiri hernalarsangina
Breta oi Frakka
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London í gærkveldi.
Duff-Cooper, breski flugmálaráðherrann er staddur í París,
og vekur koma hans þangað mikla athygli, þar sem talið er að
hann muni ræða aukna hernaðarlega samvinnu milli Breta og
Frakka, en Daladier og Bonnet fara, svo sem áður hefir verið
getið, til Lundúna þ. 28. þ. m. til þess að ræða þau mál við
bresku stjórnina. Duff-Cooper og frú hans var haldin veisla í
dag og sátu hana m. a. Daladier forsætis- og hermálaráðherra
Frakklands, La Chambre flugmálaráðhera og Phipps, breski
sendiherrann.
United Press.
Páfinn hefir veitt áheyrn Faulhaber kardinála frá Miinchen.
Ræddust þeir við í heila klukkustund. Talið er, að þeir muni
hafa rætt mál þau, sem valdið hafa ágreiningi og alvarlegum
deilum milli páfastólsins og þýsku stjórnarinnar. Er þess getið
til, að leitast sé við að finna samningsgrundvöll til þess að
leiða deilumál þessi til lykta.
United Press.
Mnssolini ieggnr hornstein
að nýrri borg
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London í gærkveldi.
Hepsveitip þjódepnissixma
hafa helming Toptosa á
síj&ii valdli.
Hauðlidap í sókn I Pyreneafjöllum.
Oslo, 20. apríl.
Frá Saragossa er tilkynt, að allur nyrðri hluti Tor-
tosa sé á valdi liersveita Francos. Barist er um hvert
hús og hverja götu. Nokkur hluti vesturbæjarins er og
í höndum hersveita Francos.
Fregnir frá Barcelona herma hinsvegar, að stjórnar-
lierinn hafi tekið á ný mörg þorp á svæði, sem er i 25
kílómetra f jarlægð frá Andorra. — NRP. — FB.
London, í gær. FÚ.
Uppreistarmenn á Spáni eru
enn að leitast við að taka Tor-
tosa og hefir ekki tekist það
enn, þrátt fyrir það þó í gær-
kvöldi væri sagt að þeir væru
komnir inn í útjaðra borgar-
innar. Hinsvegar telja uppreist-
armenn sig í dag hafa tekið
fiskiþorp á ströndinni, nokkru
sunnar. I allan dag hafa verið
stöðugir bardagar í nánd við
Tortosa.
Uppreistarmenn hafa gert
loftárás ó Barcelona í dag.
Orustur standa ennþá yfir í
Pyrenneafjöllunum, án þess að
verulega hafi skorið úr. Þó seg-
ir í einni frétt að stjórnarher-
inn hafi þar tekið tvö þorp.
Skólar í Þýskalandi hafa
fengið fyrirmæli um að leggja
meiri áherslu á spönskukenslu
en undanfarið og kenna meira
um Spán og hin spönskumæl-
andi lönd í Suður-Ameríku
en hingað til hefir verið gert. —
Kvikmynd um hvalveiðar.
Oslo, 20. apríl.
Á stöðvarsldpinu Kosmos II.
var í síðasta leiðangri skipsins
flokkur kvikmyndatökumanna
og kvikmyndaleikara, til þess
að taka mynd, sem sýnir hval-
veiðar í suðurhöfum, lífið á
hvalveiðaskipunum og í lival-
veiðastöðvunum. — Tancred
Ibsen hefir í viðtali við Dag-
bladet skýrt frá því, að teknar
hafi verið kvikmyndir 20.000
metrar á lengd. Átján kvik-
' myndaleikarar leika í myndinni.
auk skipshafnarinnar á Kosmo6.
— NRP. — FB.
Frá Rómaborg er símað, að á morgun, þ. 22. apríl, muni
Mussolini leggja hornsteininn að nýrri borg, sem á
að heita Pomezia, í pontisku mýrarflákunum. Pomezia
er fimta borgin, sem bygð er í Pontiumýrunum og á að vígja
hana 29. október 1939. Á með byggingu þessarar borgar að vera
lokið því takmarki, sem Mussolini hefir sett sér, að gera pont-
isku mýrarflákana að frjósömu landi, þar sem hveitirækt á að
vera afar mikil. Áður voru þessir mýrarflákar illræmdir fjTÍr
það, hversu hættulegir þeir voru heilsu manna, því að þar var
mikið um köldusótt.
United Press.
Þ. 25. apríl 1936 lagði Musso-
lini hornsteininn að fjórðu
borginni, sem reist hefir verið
í pontisku mýrunum og var hún
nefnd Aprilia. Tilkynti hann þá
að bygging Pomezza yrði liafin
í apríl 1938 og borgin ætti að
standa á hinu forna borgar-
stæði Lavinium-borgar.
1 borginni verða aðeins, auk
opinberra bygginga, hús, sem
nægja einni fjölskyldu. Yerða
800 uppgjafahermenn úr heims-
styrjöldinni og fjölskyldur
þeirra hinir fyrstu íbúar borg-
arinnar. Húsin verða ekki bygð
úr steinsteypu vegna þess, að
af sementi og járni er lítið til
á Ítalíu. Þess í stað verða notuð:
algerlega innlend efni, múr-
steinar o. s. frv. ____________
Þá er ein borg til í byggingu
á Sardiniu. Heitir sú borg Car-
bonia (af ítalska orðinu car-
bone), sem á íslensku gæti
heitið „kolaborgin". Carbonia
stendur á suðvesturodda Sard-
iniu og er önnur „kolaborgin“,
sem reist er á Ítalíu.
Hin lieitir Arsia og hefir
bygging hennar staðið yfir und-
anfarin 3 ár. Arsia er á Istria-
skaganum og vigði hana her-
toginn af Aosta (undirkonung-
ur í Abessiniu). Kolaframleiðsl-
an í Arsia nam á síðasta ári
einni miljón smálesta. Talið er
að ársframleiðslan geti hæglega
komist upp í 25—30 milj. smá-
lesta.
EFTIR LOFTÁRÁS Á BARCELONA.