Vísir - 21.04.1938, Qupperneq 1

28. ár.
Reykjavík, fimtudaginn 21. apríl 1938.
93. B. tbl.
XSO£XÍOGe«!ÍO!SOÍÍOÖÍÍíSÖÍÍÖ!ÍÍÍÍÍÍX
GLEÐILEGT SUMAR!
Prentmyndagerðin
Ólafur Hvanndal,
Laugaveg I.
I
ÍGÖOOÖÖÖÖÖÖGÖÖÍ
Oööööööööööö:
GLEÐILEGT SUMAR!
Þökkum veturinn.
Verslun
Þorvaldar Bjarnasonar,
Hafnarfirði.
GLEÐILEGT SUMAR!
Gunnlaugur Jónsson.
i
■■■■■■■■■■■■■■■■■■■!
SÖÖS SGöööt SÖGÖÖÖÖ<SÖ'Söööö' Sööí
I GLEÐILEGT SUMAR!
Hannes Erlendsson,
klæðskeri.
sgöísgööísísöööögöoís;íöööö«sööí
GLEÐILEGT SUMAR!
Amatörverslun
Þorl. Þorleifssonar.
GLEÐILEGT SUMAR!
FATABÚÐIN.
SíSöí SíSööGí Sööööööööí Sööööí SGOí
GLEÐILEGT SUMAR!
Heildverslunin Hekla.
SÍ
Sööí SÍSÖÖÖÍ SOGGöGöGöí SÍSÖÖÍSÍ 5ÖÍ5Í
GLEÐIIÆGT SUMAR!.
VAÐNES.
Bréf frá Austurriki:
Dvöl í Vínarborg.
Fi-iðarsamningarnir í Versöl-
um áttu að tryggja heiminum
frið, langvarandi frið, eftir hina
œgilegustu styrjöld sem háð
hefir verið. En nú, tuttugu ár-
um síðar, er öllum orðið ljóst,
jafnvel þeim sem skrifuðu
undir friðarsamningana og enn
lifa, að ráðstafanir sigurvegar-
anna fela í sér eld, sem orðið
getur að hinu ægilgasta ófriðar-
báli. Landaskiftingin eltir ófrið-
inn gat aldrei orðið til fram-
húðar. Stærsta ríki álfunnar,
Þýskaland, var skorið sundur og
auðmýkt. Austurríki, sem í
ófriðarlok hafði 53 milj. íbúa,
var leyst upp og nafnið var skil-
ið eftir á litlu landi með stórri
höfuóborg, með tæplega 7 milj-
ónum ihúa samtals. Ungverja-
land var gert að sjálfstæðu ríki
samkvæmt hugsjóninni um
„sjálfsákvörðunarrétt“ þjóð-
anna, sem mest var talað um í
ófriðarlok. En að eins liluti ung-
versku þjóðarinnar fékk sjálf-
stæðið. Miljónir Ungverja, öll-
um megin landamæranna, eru
háðir öðrum ríkjum, Tékkó-
slóvakíu, Júgóslavíu o. fl. sem
stofnuð voru með friðarsamn-
ingunum, og mynduð eru af
mörgunx ólíkum þjóðflokkum.
Flestii' þessara þjóðflokka eru
kúgaðir frá móðurmáli sínu og
þjóðerni af þeim þjóðflokki,
sem fer með ráðin í hverju ríki.
Þegar séð varð liveniig aust-
uriiska keisaraveldinu yrði
skift, óskuðu hinar 7 milj.
Austurrikismanna að mega
sameinast Þýskalandi. Hinar
fyrstu stjórnir Austurrikis eftir
ófriðinn gerðu tilraunir til að
landið sameinaðist Þýskalandi
vegna þeirra erfiðleika sem á
því var fyrir hið litla og fátæka
land, að vei-a sjálfstætt. En ná-
lægt sliku var ekki komandi.
Austui-ríki, sundui-linxað og ó-
sjálfbjarga varð að vera „sjálf-
stætt“ þótt það kostaði Banda-
nxenn hundruðir íxxiljóna króna.
I ljósi þessara staðreynda
verður að skoða þá alburði, sem
gerst liafa í álfunni undanfarið.
Þýskaland er nú orðið mesta
herveldi Norðurálfxxmxar og þótt
Frakkland liafi sex sinnum
skuldbundið sig til að verja
sjálfstæði Austurríkis, hreyfðu
Frakkar sig ekki þegar Hitler
hélt innreið sína í Wien.
------Fyrir framan stærstu
hótelin í yínai’borg er nú þýsk-
ur liervörður dag og nótt, vegna
þess að þýskir lierforingjar búa
þar. f „Gx-and Hotel“ þar senx
við búuixi, er straumurinn allan
daginn xit og inn af þýskum for-
ingjum. Beint iá móti, hinu-
nxegin við götuna er Ifotel
Imperial. Það er alt skreytt með
liakakross fánunx til virðingar
við Hermann Göring, sem er ný-
konxinn til borgarinnar og býr á
hótelinu. Milcill mannfjöldi er
allan daginn fyrir franxan lió-
telið og bíður eftir að fá að sjá
Göring í svip um leið og liann
fer út um nxorguninn eðn kemur
til baka. Hann er kominn til að
útrýma atviixnuleysinu í Aust-
urriki og koma í gang verkefn-
um fjögra ára áætlunarinnar.
Um allar götur eru niyndir af
Hitler í ýmsunx stærðum, og
undir þeim öllum standa þessi
sex orð: „Ein þjóð. Eitt ríki.
Einn foringi“, Þetta er undir-
húnhigurinn fyrir atkvæða-
greiðsluna 10. apríl. Hvar sem
konxið er, sést nú myixd af for-
ingjanunx. Alsstaðar er haka-
krossmei-kið. Hver einasti em-
bættismaður, hvex-su lágt settur
sem liann er, hefir fengið merk-
ið. Það er lirein undantekning;,
ef nokkur sést á götunni, karl
eða kona, sem ekki hefir Naz-
istamerkið á hrjósthiu. Þeir fáu
sem ekki sjást nxeð merkið eru
útlendingar. Á hálfunx mánuði
hefir sameining austurrísku
höfuðborgarinnar við þýska
ríkið verið framkvæmd svo út i
æsar, að Vinai-húar sjálfir eru
undrandi. Þeir vöknuðu einn
morgun við það, að þeir voru
orðnir þýskir.
Miklar tröllasögur hafa geng-
ið uxn það í ýmsum blöðum, að
múgurinn hafi farið ránshönd-
um um allar gyðingaverslanir
borgarinnar. Slíkt eru staðlausir
stafir, en sögunum er komið á
stað vegna þess að brotnar
liöfðu verið rúður í 2—3 versl-
unum Gyðinga. Talsvert ber
hér á Gyðingunx iá götunum og
i veitingahúsunum. Enginn
virðist gefa þeinx neinn sérstak-
an gaum frekar öðrunx. Sumar
verslanir hafa sett spjald í
gluggana og stendur á þeim:
„Þýsk-arisk verslun“ eða „ax-isk
verslun“. Ekki varð séð að
nokkuð meiri aðsókn væri að
þessum verslunum en þeim, sem
engin shk spjöld höfðu.
Enginn vafi er á því, að yfir-
gnæfaixdi meiri liluti austur-
rísku þjóðarinnar fagnar yfir
sanxeiningunni við Þýskaland.
Enginn sem ferðast urn landið
og sér fólkið, getur látið sér til
lxugar koma, að hér sé þjóð,
senx fyrir nokkurum dögum
hafi verið svift frelsi og kúguð
af erlendu hervaldi. Áixægjan
og gleðin, sem hvarvetna kem-
ur franx, virðist frekar lýsa
fólki, sem losað hefir verið úr
viðjum. Öllum kemur saman
uixx að síðasta stjórn laixdsins
hafi ekki haft nenxa lítið hrot
þjóðarinnar á bak við sig, en
lialdið fólkinu í skefjum með
hervaldi.
Ýnxsar sögur lxöfðu gengið
uixx það, hvað orðið hefði um
Seliussnigg fyi-verandi kansl-
ara. En liann býr enn þá heima
hjá sér, i litlu húsi með rauðu
þaki, er stendur í stórum garði
en liár múi’veggur skýlir liús-
inu að mestu frá götunni. Her-
vörður stóð fyrir framan garð-
inn og gaf það til kynna að
kanslarinn væri enn þá hehna
lijá sér. Margir hafa verið hand-
teknix-, einkanlega foi-vigis-
menn föðurlandsfylkingarinnar
og konungssinna. 1 dag er sagt
að Stahremberg fursti hafi verið
lxandtekinn við landamærin og
hafði hann meðferðis 80 þús.
schillings i seðlum. Enginn má
fara með úr landinu meira en
20 schillinga.
I yinarborg eru viða minn-
ingar um hið forna veldi þjóð-
ai-innar. Þess verður ekki dul-
ist, að hinn fullorðni yinarbúi
klöknar þegar hann sýnir út-
lendingnum dýrgripina og
skrautið, sem minnir á hið vold-
uga keisaradæmi er fyrir að
eins 25 árum var í fullum
blóma, en er nú horfið og orðið
sýsla annars rikis. Sú kynslóð,
sem barðist í ófriðnum mikla,
á erfitt með að sætta sig við, að
keisaraveldið sem áður taldi 53
milj. manna, er nú tæpar 7 milj.,
sem eiga ei-fitt uppdriáttar. En
þeir hugga sig við það, að betri
tímar fari nú i hönd. Sá maður,
senx frekar öðrum mmx eiga sök
á því, að Austurríki hóf ófrið-
inn vegna morðsins i Sarajevo,
hýr enn í Vínarborg og er nú
örvasa gamalmenni. 1914 var
hann forsætisráðherra og fyrir
það skref sem hann tók þá, hef-
ir hann séð hið volduga ríki
falla í rústir og nú að síðustu
hverfa úr tölu þjóðanna.
— Við stöndum uppi á Kahl-
enberg hæðinni og horfxmx yfir
borgina. I hinum stóra veitinga-
skála er hvert sæti skipað. Líf
Vínax-búans fer sinn vanalega
gang. Um leið og við ökum í
gegnum Grinzing, berst söngur-
inn út á götuna úr veitinga-
kránum, þar sem glaðværir
Vinai’búar skemta sér þótt hið
foi-na Austurríki sé fyrir nokk-
urum dögunx liðið undir lok.
—o—
P.S. — Það er lieldur óvið-
kunnanlegt að sjá íslensk blöð
vera að knésetja og tala óvirðu-
lega um einn þjóðhöfðingja álf-
unnar, sem 60—70 miljónir
manna dýrka næst guði. Hvaða
pólitískar skoðanir sem menn
hafa, ætti það að vera almenn
kurteisis-skylda blaðanna að ó-
virða ekki æðsta valdsmann
okkur vinveittrar þjóðar. Þeir
menn sýna þýsku þjóðinni
fjandskap sem lítilsvirða for-
ingja hennar.
Þjóðaratkvæðið: Kjörseðill. Auglýsingafrímerki.
GLEÐILEGT SUMAR!
H.f. Sirius.
'T ~T
GLEÐILEGT SUMAR!
Samband ísl. samvinnufélaga.
.L________________________________^
GLEÐILEGT SUMAR!
SOFFlUBÚÐ.
GLEÐILEGT SUMAR!
Ásg. G. Gunnlaugsson.