Vísir - 04.05.1938, Blaðsíða 2
VÍSIR
VlSIR
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F.
Ritstjóri: Kristján Guðlaugsson.
Skrifstofa: Hverfisgötu 12.
Afgreiðsla: Austurstræti 12.
S í m a r:
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Verð 2 krónur á mánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Þráskák.
Stjórnarflokkarnir liafa gef-
ið fyrirheit um það, að í nán-
ustu framtíð verði hafist handa
um endurnýjun togaraflotans.
Þeir liafa samið svo um sín á
milli, að styrkur skuli lagður
fram af opinberu fé, þegar á
þessu ári, til byggingar eða
kaupa á nýtísku togurum,handa
„félögum sjómanna, verka-
manna og annara“. Á styrkur-
inn að nema V-í af kaupverði
skipanna, að því áskildu, að
„verkamenn, sjómenn og aðrir“,
er vilja notfæra sér þessi fríð-
indi, og stofna með sér félög
í því skyni, leggi fram 15% af
kaupverðinu, en helminginn af
þvi framlagi má veita þeim sem
lán af opinberu fé.
En það vill oft verða svo, að
„ekki sé sopið kálið, þó í aus-
una sé komið“. Og þrátt fyrir
prýðilegt samkomulag stjórnar-
flokkanna um hina brýnu nauð-
syn, sem sé á því, að togaraflot-
inn v’erði endurnýjaður, og það
einmitt með þeim hætti, sem
stofnað sé til með þessu, að sjó-
mennimir og verkamennirnir,
sem að útgerðinni eiga að
starfa, verði sjálfir eigendur
liins endumýjaða flota, þá virð-
ist nú helst sem þessar fyrir-
ætlanir geti alveg strandað á
þvi, að ekki náist samkomulag
um það, hvaða fyrirkomulag
eigi að verða á rekstri togar-
anna.
Undir umræðum um þetta
mál á Alþingi í gær kom það í
ljós, að um þetta sýnist stjórn-
arflokkunum algerlega sitt
hvorum, og að um það hafi
ekkert veríð samið.
Emil Jónsson fór fram á það,
að heimilað yrði, að bæjar- og
sveitarfélög mættu verða að-
njótandi hins fyrirheitna ríkis-
styrks til togarakaupa, engu síð-
ur en félög „sjómanna, verka-
manna og annara“. En þvi var
þó lýst yfir, af hálfu Framsókn-
arflokksins, að slíkt kæmi ekki
til nokkurra mála. Það hefði
aldreí verið tilgangurínn, að
leggja útgerð bæjar- og sveitar-
félaga slíkan styrk, heldur ein-
göngu samvinnuútgerð sjó-
manna, verkamanna og annara,
scm þátttakendur vildu verða í
slíkri útgerð, enda væri það ó-
frávíkjanlegt skilyrði, að út-
gerðin yrði rekin með sam-
vinnusniði.
Það er þetta bragð, sem
Framsóknarflokkurinn hefir að
undanförnu notað til þess að
koma sér undan því, að verða
við kröfum Alþýðuflokksins
um opinberan rekstur útgerðar-
innar. Þing eftir þing hefir Al-
þýðuflokkurinn borið fram frv.
um ríkisútgerð og bæjarútgerð
togara. Framsóknarflokkurinn
liefir teflt á móti frumvörpum
um samvinnuútgerð. Úr þessu
hefir orðið einskonar „þráskák“
á milli flokkanna. Og það er
sama „þráskákin“, sem hafin
var á Alþingi i gær, um „endur-
nýjun togaraflotans“ með ríkis-
styrk til félaga „sjómanna,
verkamanna og annara.“
Framsóknai’flokkurinn aftek-
ur ekki að eins með öllu að láta
bæjar- og sveitarfélög verða að-
njótandi styrksins til togara-
kaupanna, í stað félaga sjó-
manna og verlcamanna, held-
ur situr hann fastur við
sinn gamla keip um sam-
vinnuútgerðina, sem Alþýðu-
flokkurinn er algerlega mótfall-
inn og sjómenn og verkamenn
frábitnir, af þvi að þeir vilja
ekki eiga það á hættu, að fá
ekkert í aðra hönd fyrir vinnu
sína, eða jafnvel að verða að
gefa með sér. Og þannig virð-
ist fyrir því séð, að ekkert verði
úr „endurnýjun togaraflotans“
að sinni. ,
Farmannadeilan.
Seinasta málamiílunar-
tilrann sáttasemjara.
Sáttasemjari boðaði aðila í
farmannadeilunni á fund í gær-
kveldi, til þess að gera enn eina
tilraun til þess að miðla málum
í deilu stýrimanna við Eim-
skipafélagið og skipaútgerð
ríkisins. Fundurinn stóð fram
undir miðnætti og náðist ekki
samkomulag um ágreiningsat-
riðin. Stýrimenn hafa slakað til
á fyrri kröfum og er aðalágrein-
ingur nú um eftirvinnu, kaup
og tilhögun. Stjórn Eimskipafé-
lagsins gerði stýrimönnum til-
boð um það í gærkveldi, að á
skipum félagsins, sem hafa 3
stýrimenn, skuli vera þrískiftar
vaktir (þ. e. 8 stunda vinna),
eftir þvi sem skipstjóri telur að
við verði komið. Þegar lagt sé
að bryggjum eða farið frá
bryggjum skuh eigi kalla til
starfs nema tvo stýrimenn, svo
framarlega sem skipstjóri telji
þess ekki sérslaldega þörf. Að
þessu vildu stýrimenn ekki
ganga.
Á málamiðlunartillögurnar í
gærkveldi mun hafa verið litið
sem úrslitatilraun af liálfu
sáttasemjara.
Ríkisstjórnin mun vafalaust
hefjast lianda um að Ieysa deil-
una liið bráðasta, og virðist, úr
því sem komið er, að eins hægt
að leysa hana með lögþvinguð-
um gerðardómi.
Flugvélin kom
aö norðan í dag.
Flugvélin, sem verið hefir
nyrðra undanfarna tvo daga,
kom hingað laust fyrir kl. 2. —
Flutti hún hingað póst og far-
þega.
Eftir tveggja klukkustunda
og 15 mínútna flug frá Reykja-
vík kom hin nýja flugvél flug-
félags Akureyrar til Akureyrar
í fyrrad. kl. 12,15. Undir eins og
sást til hennar safnaðist afar-
mikið fjölmenni við lendingar-
staðinn og er flugmennirnir
stigu á land ávarpaði forseti
bæjarstjórnar Akureyrar, Bryn-
leifur Tobíasson, þá og bauð þá
velkomna og bað mannf jöldann
hrópa ferfalt fagnaðaróp fyrir
þeim og flugfélaginu. Smámey
aflienti flugstjóra blómvönd.
Bæjarstjórn bauð flugmönnun-
um og flugfélagsmönnum ásamt
öðrum borgurum til samsætis
Þeir hafa shipað hervæöingfar ogf
landvarnarráð með mjög viðtæku
valdi.
EINKASKEYTI TIL YÍSIS.
London, í morgun.
Hin mikla mótspyrna Kínverja á vígstöðvunum í
Shantung-fylki og víðar, gegn japanska inn-
rásarhernum, veldur japönsku herstjórninni
stöðugt meiri áhyggjum. Undanfarnar vikur hefir Jap-
önum lítið sem ekkert orðið ágengt, en samkvæmt sein-
ustu fréttum eru Kínverjar í sókn á Shantung-vígstöðv-
unum. Japanir, sem í fyrstu ætluðu að kúga Kínverja
til hlýðni við sig á nokkurum mánuðum, hafa nú sann-
færst um, að styrjöldin geti enn staðið langan tíma.
Hafa þeir nú gripið til víðtækra ráðstafana í því augna-
miði, að herða sóknina gegn Kínverjum og leiða styrj-
öldina til lykta sem fyrst.
í hinu opinbera málgagni ríkisstjórnarinnar jap-
önsku hefir verið tilkynt, að þ. 5. maí verði allsherjar-
hervæðingarlögin látin koma til framkvæmda að nokk-
uru leyti. Samkvæmt tilskipuninni verður komið á fót
allsherjar hervæðingar- og landvarnarráði, sem hefir
afar víðtækt vald, og m. a. á að vinna að því, að öll
þjóðin standi samtengd í baráttunni fyrir öryggi ríkis-
ins. Eitthvert fyrsta verk ráðsins, sem er skipað fim-
tíu mönnum, er að taka i sínar hendur stjórn allra iðn-
aðarfyrirtækja í Japan, Kóreu, Sakhalin og Kyrrahafs-
eyjum Japan. Allar verksmiðjur landsins, sem til mála
geta komið, verða teknar í notkun til hergagnafram-
leiðslu.
United Press.
Áköf fallbyssuskotliríð á
Madrid veldur miklu tjóni
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
M
útur.
adridfregnir herma, að hersveitir Francos hafi
haldið uppi ákafri fallbyssuskothríð á Madrid
í gærkveldi, í eina klukkustund og tíu mín-
Að meðaltali tíu fallbysukúlum á mínútu var skotið
á borgina, aðallega mið- og vestur-hlutann. Um mann-
tjón er enn eigi kunnugt, en talið er að f jölda margir
hafi særst.
NÝ BYGGINGARSAMÞYKT
fyrir Kaupmannahöfn er nú í
smíðum. Þar er meðal annars
ákveðið að af óbygðri lóð íbúð-
arhúsa skuli tiltekinn hluti vera
„útivistarpláss“ (opholdsareal)
fyrir börn og fullorðna og að
þar skuli njóta sólar. Ef fleiri
fjölskyldur en fjórar búa i hús-
inu skal einnig vera leikvöllur
fyrir börn á útivistarplássinu
eða blettinum með þejrri gerð
og tækjum, sem bygginganefnd
samþykkir.
í húsum, sem eru stærri en
4 íbúðir skal vera séð fyrir
geymslu á reiðhjólum. Stórar
verslanir skulu og sjá fyrir bíla-
stæði.
Minsta stærð herbergja í íbúð-
arhúsum var áður 6 fermetra
gólfflötur. Nú er leyft að gcra
herbergi með 4 fermetra gólf-
fleti ef íbúðarstofa er að minsta
kosti 18 ferm.
að Hótel Gullfoss í gærkveldi.
Frá Raufarhöfn er símað:
Alcureyrarflugvélin kom hingað
í dag með framkvæmdarstjóra
síldarverksmiðja ríkisins og
Þorstein M. Jónsson stjórnar-
nefndarmann. Var 52 mínútur
frá Siglufirði. — Stóð við 4
klukkustundir. FÚ.
Deila þakara og A. F. B.
Þann 1. maí var útrunninn
samningur milli bakara og A.
S. B., félags afgreiðslustúlkna í
braiuðabúðum. Sögðú bakarar
samningunum upp, en nýir
samningar hafa ekki tekist. —
Hafa þegar verið lialdnir þrír
fundir, en eklci náðst samkomu-
lag, en fundur verður enn hald-
inn i kvöld.
Þær breytingar, sem bakarar
vilja, eru á uppsagnarákvæðum
og reynslulíma stúlknanna.
Laun eiga að baldast óbreytt,
enda munu þau ekki vera of há.
Lík peknPc
Eins og getið var um í Vísi
hlektist vélbátnum Ingu á í
róðri 17. mars s.l. Tók brotsjór
af honum stýrishúsið og for-
maður og vélstjóri, er þar voru
inni, druknuðu.
í gær var maður á leið frá
Stokkseyri til Eyrarbakka og
gekk með sjónum. Skamt fyrir
vestan Stokkseyri fann hann lík
af manni og reyndist það vera
Guðni heitinn Eyjólfsson for- |
maður Ingu. Var líkið furðan-
lega litið skaddað, eftir þvi sem
Vísi hefir verið frá skýrt. Guðni
heitinn var á 29. ári, ókvæntur,
en annaðist aldurhnigna for-
eldra.
Qm hvað snúast viðræðnr
Hitlers og Mnssolini?
EINKASKEYTI TIL VlSIS
London, í morgun.
Viðræður Hitlers og Mússólíni, sem fram fara í
dag, eru aðalefni heimsblaðanna í gær og í
dag. Birta þau ýmsar spár um hvað þeim muni
fara á milli. — Times segir í morgun, að allar líkur
bendi til, að fundurinn muni hafa talsverð áhrif á
ýms vandamál, sem á döfinni eru í álfunni, og bíða úr-
lausnar.
Times hyggur, að Hitler og Mússólíni muni ræða
vandamálin á meginlandinu, kröfur Sudeten-Þjóðverja
og framtíð Tékkóslóvakíu og Ungverjalands — og
samkomulagsumleitanir þær, sem fram fara milli ítala
og Frakka.
Times telur eigi líklegt, eins og málum horfir við,
að Mússólíni fallist á ítalskt-þýskt hernaðarbandalag.
United Press.
London 4. maí. FÚ.
Hitler kom til Rómaborgai’
kl. 18.30 í gærkveldi (eftir ísl.
tíma) og voru bæði Victor Em-
anuel konungur og Mussolini á
járnbi’autarstöðinni til þess að
taka á rnóti lxonum. Allan dag-
inn hafði fólk verið að koma
sér fyrir meðfram veginum,
sem gert var ráð fyrir að Hitler
æki fi’á járnbrautarstöðinni, og
er hann ók til gistihússins
fylgdu honum fagnaðaróp
mannfjöldans alla leið.
Frá því járnbrautai’lest hans
fór í gegn um Brennerskarð um
morguninn og þar til hann lcom
til Rómaboi’gar, liöfðu ítalir sí-
felt vei-ið að fagna honum.
Fyrst og fremst tóku urnboðs-
menn stjórnarinnar á móti lion-
um við landamærm og buðu
liann velkominn til landsins, en
síðan stansaði jái’nbrautarlest
lians á fjölda járnbrautarstöðv-
um; voru þar fyrir box’gax'stjór-
ar og aðrir embættismenn hins
opinbera, til þess að heilsa upp
á hann. En meðfram allri járn-
brautinni liafði landslýðurinn
safnast saman, í von um að fá
að sjá Hitler, og var hann hylt-
ur á margvíslegan hátt.
IIITLER OG GÖRING
i
+ '
MUSSOLINI.