Vísir - 10.05.1938, Page 1

28. ár.
Reykjavík, þriðjudaginn 10. maí 1938.
109. A tbl.
Olympíu-kvikmyndin.
-- Afrek Leni Riefenstahl-
Kveikt á fyrsta blysinu
í Aþenu.
LEIÐANGUR LAUGE-KOGH.
Mynd þessi er af siöð'varskipi leiðangursins, „Gustav Holm‘\
með „Heinkelflugvélina“ á afturþilfari. — Eins og getið hefir
verið í skeytum undanfarna daga, flaug Lauge-Koch norður
með Noregsströndum og frá Noi’egi til Kingsbay á Svalbarða,
þar sem hann er nú. Beið Gustav Holm flugvélarinnar þar. —
Tilgangurinn með leiðangrinum er að rannsaka ólcunnar eyjar
fyrir norðan Grænland.
Siðan Olympiuleikunum i
Berliu lauk í ágústmánuði 1936,
hafa allir iþróttavinir beðið með
óþreyju eftir kvikmynd þeirri,
sem þá var tekin af Leni Riefen-
stahl og 42 aðstoðarmönnum
hennar á þeim 2 vikum, sem
leikh-nir stóðu yfir. En nú er
kvikmynd þessi tilhúin og var
sýnd i fyrsta sinn í Berlín á af-
mælisdegi Hitlers (20. apríl) að
viðstöddum öllum sendiherrum
erlendra ríkja í Berlín, fulltrú-
um þýsku stjórnarinnar og
möi’gum sigurvegurum frá
ólympíuleikunum.
Kvikmynd þessi mun skara
fram úr öllum íþróltakvik-
myndum, sem til þessa liafa
verið gerðar. Alls voru teknar
myndir á 400.000 metra langa
myndaræmu. Ef athugað er að
venjuleg kvikmynd er 3.200
mtr. löng, munu rnenn skilja,
að það tók rúmlega mánuð fyr-
ir frk. Riefenstahl að láta sýna
sér allar ræmurnar, eftir að bú-
ið var a'f? framkalla þær.
„Skurðurinn", úrvalið úr hin-
um teknu myndurn og sam-
setning þeirra, er þvi aðalstarfið
sem Leni Riefenstalil sem kvik-
myndastjóri varð að inna af
liendi, og er þetta engum hægt
nema karli eða konu, sem er
hvorttveggja i senn, þaulreynd-
ur íþi’óttamaður og tilfinninga-
næmur listamaður. Þessvegna
var Leni Riefenstahl látin vinna
verkið ein, frá uppliafi til enda.
Við tilbúning þessarar mynd-
ar varð ekki einungis að vinna
úr 400.000 mlr. myndaræmu,
heldur úr eins miklu af hljóð-
ræmum, enda voru hér í fyrsta
sinn 8 mismunandi hljóðræmur
(t. d. áhorfendahróp, fyrirskip-
anir, fótatök hlaupara o. fl.)
settar saman i eina heild. —
Jafnhliða þýsku útgáfunni var
gengið frá enskri, franskri og ít-
alskri útgáfu.
Listakonan vann lýá ár og
lók ekki þátt í samkvæmislífinu
á meðan. Að verkinu loknu
spurði einn blaðamaður hana,
livort þessi mikla vinna liefði
verið nauðsynleg og hvort ekki
hefði verið liægt að komast af
með minna. Hún svaraði: Nei,
alt sem gerðist á Olympiuleik-
unum, gerðist að eins þetta eina
sinn á brotum úr sekúndum.
Við urðum að taka myndir af
öllu og öllum, við vissum ekki
fyrirfram hver myndi sigra og
gátum ekki heldur beðið sigur-
vegarana að lilaupa eða stökkva
einu sinni enn. Þá liefði alt orð-
ið óeðlilegt, og ósatt. En mynd.
min átti að verða sönn mynd af
fegurð íþróttanna, fegurð æsltu
heimsins og fegurð samstarfs
allra þjóða veraldarinnar.
Myndaræmurnar, sem ekki
voru notaðar í aðalkvikmynd-
ina, eru ekki glataðar. Þær eru
notaðar sem kenslumyndir,
sem um aldur og æfi munu bera
vott um íþróttaafrek tuttugustu
aldarinnar.
Sjálfri myndinni er skift í
2 kafla, sem sýndir eru á tveim
kvöldum. Fyrri kaflinn liefst á
boðhlaupinu fná Aþenuborg til
Berlínar og opnun leikanna.
Siðan eru sýndar í þessum kafla
allar greinar frjálsu iþróttanna,
og lýkur kaflanum með liátíða-
leik þeim, sem var sýndur i
fyrri olympíuvikunni.
Siðari kaflinn hefir að geyma
í fyrravor um þetta leyti setti
marga unga Reykvíkinga
hljóða. Á götum og gatnamót-
um var spurt og talað. Hefirðu
heyrt það? Við fáum ekki
Vatnaskóg í suinar. Og vana
svarið var annað tveggja, svip-
ur, sem var lifandi spurningar-
merki, eða þung brún, og svar-
ið 'dræmt og dauft. Jú, eg hefi
frétt það. Enda komumst við
ekki fram hjá þeirri staðreynd,
að við urðum að víkja það sinn,
vegna nauðsynjar á að einangra
fé þar í skóginum, sem er af-
girtur og því liinn ákjósanleg-
asti staður til slíkrar einangr-
unar.
En nú fáum við skóginn aft-
ur. Og nú liefir liann enn meira
aðdráttarafl fyrir alla, bæði
gamla og unga, bæði þá, sem
liafa dvalið þar og hina, sem
langar til að reyna það, vegna
þess, að þeir liafa heyrt mikið
látið af þvi, — liafa heyrt þá,
sem liafa reynt það, segja frá:
„Hve dýrðleg dvöl er æ i drott-
ins bræðrasveit“, þvi þetta starf
þarf ekki langrar lofgreinar,
það lofar sig sjálft í reynslu
og huga þeirra, sem hafa verið
með.
Nú liafa verið ákveðnir þrír
flokkar í júlí. Verða þeir nán-
ar auglýstir síðar, og upplýsing-
ar gefnar. En efni þessarar
greinar á að vera annað, — það
þætti úr lífinu i olympiska þorp-
inu og samkepninni í tugþraut.
Síðan eru sýnd: sund, skylm-
ingar, siglingar, knattspyrna,
leikfimi og kappreiðar. Enda-
þátturinn fjallar um lokahátíð-
ina.
Mynd þessi sýnir öllum, livort
sem þeir liafa sjálfir verið á
leikunum eða ekki, meira en
nokkurt. mannlegt auga komst
yfir að sjá eða gat séð. Mynda-
tökuvélarnar voru alstaðar, þær
voru til taks á öllum tímum,
þær sáu leikina frá öllum sjón-
armiðum, með þeim voru eiun-
ig telcnar myndir undir yfir-
horði sundlaugarinnar.
Ósk allra íþróttavina hér í bæ
og annarstaðar á landinu mun
vera sú, að fá myndina sem
allra fyrst í íslenskt kvikmynda-
hús.
er, að segja frá annari hug-
mynd, sem nú er verið að koma
í framkvæmd og við vænturn
að verða muni vinsæl og mikið
notuð. Það er eins með starfið
í Vatnaskógi og alt annað; það
kostar peninga. Og það er ekki
altaf víst, að viljinn og löngunin
iil að dvelja þar, standi í því
nauðsynlega hlutfalli við pen-
ingana í vasa einstaklingsins.
Þess vegna hefir það lengi við-
gengist, að drengir hafa verið
styrlctir til dvalarinnar. En að
því liefir mest unnið Y.-D. og
svo hinn þröngi foringjahring-
ur sumarstarfsins. En við vitum
ekki um alla, sem æskilegt væri
að styrkja, enda ekki þess
megnugir, að styrkja alla. Þess
vegna höfum við tekið upp
jæssa aðferð. Við höfum látið
útbúa kort, sem gilda sem ávís-
un á flokka, og verða seld með
þvi verði, sem flokkarnir kosta,
sem sagt kr. 20,00 fyrir yngri
en 14 ára i viku, 25,00 kr. fyrir
eldri og svo 5 kr. dýrari 10 daga
flokkurinn. Þessi kort er svo
liægt að kaupa og gefa, annað-
hvort sem tækifærisgjöf (t. d.
fermingargjöf, afmælisgjöf o. s.
frv.), eða þá ef einliver þekti
dreng, sem liann vissi að lang-
aði upp eftir, en gæti ekki borg-
að, að kaupa l>á kort og gefa
lionum. Gjaldkeri sumarstarfs-
ins, Árni Sigurjónsson, Þórs-
götu 4, hefir kortin til sölu og
sá sami fái ekki mörg. En
færir inn nöfn þeirra, sem eiga
að fá kortin, til að tryggja, að
þiggjandinn þarf svo að gefa
sig fram, þegar flokkar verða
auglýstir.
Eg hefi nú lokið við að skýra
þetta mál, og vona að þetta
megi verða mörgum dreng til
gæfu og einnig mörgum þeim
til gæfu og gleði, er í framtíð-
inni myndi gefa slíkt kort, —
mætti verða til þess, að margir
fölleitir drengir, sem elcki gætu
IvOinist út í sól og sumar vegna
peningaleysis, þyrftu ekki að
sitja heima, heldur mættu verða
með, þar sem sólin skín næst-
um því hvernig sem viðrar, og
koma lieim aftur hressir, glað-
ii’ og ánægðir.
Hugsið út i þetta nú um ferm-
ingarnar. Og hugsið um það,
livort þið ekki getið einmitt
glatl einlivern þann á þennan
liátt, sem annars færi á mis við
gleðina. A. G.
Frá umferdarrádi
Hjólreiðamenn.
Muniö eftir að gefa ávalt áskil-
in merki með hendi, við gatnamót,
um það hvort þér ætlið aS aka
beint áfram, eða snúa til hægri
eða vinstri.
Hjólið ekki 2 eða fleiri sam-
hliða, af því getur stafað hætta
fyrir ykkur sjálfa. Haldið beint
eftir akbrautinni, en akið aldrei í
hlykkjum.
Horfið ekki um öxl er þér akið
eftir fjölfarinni götu.
Bifreiðastjórar, hjólreiðamenn.
Það er hvorutveggja, ógætilegt
og ósiðlegt, að aka að þarflausu
um götur og svæði þar sem fólk
hefir safnast til skemtigöngu eða
af öðrum ástæðmn.
Það er bannað að aka eða ríða
um götur þar sem fólk hefir safn-
ast saman til að hlusta á hljóð-
færaslátt eða þessháttar.
Hjólreiðamenn.
Notið „kattaraugu" á aftara
aurbretti reiðhjóls yðar. Gætið
þess að reiða ekki neitt það á hjóli
yðar, sem er svo fyrirferðamikið,
að það geti valdið trafala eða or-
sakað árekstur við önnur farar-
tæki. Slys vegna vöruflutninga á
reiðhjólum eru algeng hér í bæn-
um.
Rifreiðastjórar, hjólreiðamenn.
Gleymið elcki að tendra hin lög-
boðnu ljós á farartækjum yðar á
tilsettum tíma. Ljósleysið getur
valdið slysum.
Bifreiðastjórar.
Það er óheimilt í Reykjavík, að
gefa hljóðmerki með horni bif-
reiðar, nema í tilefni af umferð-
inni.
Hljóömerki utan við liús til að
kalla á farþega er alveg óþolandi,
einkum að næturlagi.
Til hjólreiðamanna.
1. Á hverju reiðhjóli mega ekki
vera fleiri rnenn en það er
gert fyrir.
2. Sleppið aldrei báðum höndum
af stýrinu í senn.
ERNIR.
Síðari hluta vetrarins liafa
úlvarpinu horist frá nokkurum
mönnum fréttir um erni. —
Dæmi eru til þess, að margir
liafi sést í senn. — Fréttaritari
útvarpsins i Dölum skrifar ný-
lega:
Sigvaldi Indriðason að Skarði
á Skarðsströnd segir mér, að
svo megi heita að það sé dagleg-
ur viðburður, að þar sjáist ernir
—- og venjulega 3-—4 saman. —
Flestir hafa þó sést 9 i hóp, það
var í vor sem leið. — Kjartan
bóndi Eggertsson í Fremri-
Langey var þá að vilja um fé í
Kiðey, sem liggur i Hvanims-
firði, um það bil miðja vega
milli Skarðsstrandar og Stykk-
ishólms. — Þegar hann lenli við
eyna, flugu þar upp í einuni
hóp 9 ernir, allir fullorðnir, að
3. Hafið ávalt báða fætur á stig-
sveifunum.
4. Munið að hafa bjölluna í lagi.
5 Munið að tendra ljóskerið á
tilsettum tíma.
6. Farið ekki hraðara en svo að
þið getið stöðvað þegar í stað
þar sem vegur er sleipur, þar
sem umferð er mikil, í bugð-
um og við gatnamót.
7. Hjólið elcki um gangstéttir né
yfir þær, ekki heldur inn eða
út úr hliðum.
ökumenn.
37. gr. lögreglusamþyktarinnar
hljóðar svo:
„Ef vegfarandi veldur slysi,
hvort sem það er hans sök eða
ekki, skal hann þegar nema stað-
ar, skýra frá nafni sínu og heim-
ilisfangi, ef þess er krafist og
hjálpa þeim sem slasast hefir, ef
þörf gerist? Að hraða sér burt eða
blaupa í felur að afstöðnu slysi
eins og stundum hefir átt sér stað,
er engum ærlegum manni sam-
lioðið, auk þess sem það er brot
á almennri reglu“.
því er virtist. SveimuÖu þeir
góöan tíma yfir eynni, en flugu
siðan áleiðis til lands. — Kjart-
an gerði orð á því, liversu það
hefði verið tilkomumikið að sjá
þessa stóru og svipmiklu fugla
sveima yfir sér alla í senn. —
Guðmundur Jónsson frá
Jónsseli í Hrútafirði skrifar ný-
lega: í smalamensku síðastliðið
liaust átti eg leið fram lijá svo-
kölluðum Þrívörðum, vestast í
landareign þeirri, er Bær í
Hrútafirði á, og sá eg þá ofan á
einhvern fugl er sat þar utan í
grasbala uppi á klettinum. Hélt
eg fyrst að það væri fálki, en
þegar eg nálgaðist, sá eg að
fuglinn var stærri, og líka fanst
mér liann nokkuð þaulsælinn.
Kom mér þá til hugar að það
væri örn og var það svo, en vart
lief eg átt nema 10—20 metra að
honum þegar hann flaug upp.
Hygg eg að þetta liafi verið full-
orðinn fugl eftir stærðinni að
dæma, enda er mér ekki kunn-
ugt að ernir verpi hér í nágrenni
og eru þeir mjög sjaldséðir gest-
ir í Hrútafirði.
BÆKUR O G RIT.
Freyp.
Mars-hefti búnaðarblaðsins
„Freyr“ kom út fyrir nokkuru. Af
hinum ýmsu greinum blaðsins
vekur langsamlega mesta athygli
grein Ásgeirs Einarssonar dýra-
læknis um „alvarlegan kjötgalla
og orsök hans“, sem er „nýr
sníkjudýrasjúkdómur sauðfjárins
Coccidiosis“. Kom það fyrir á
Reyðarfirði við sauðfjárslátrun s.l.
haust, að fjöldi kroppa, bæði af
lömbum og fullorðnu, frá tveimur
bæjum, „þornuðu alls ekki, hversu
lengi sem þeir voru látnir hanga,
og stirðnuðu einnig illa. Auk þess
voru flestir skrokkarnir holdþunn-
ir, einkum ef tekið er tillit til fjár-
Sumarstarf K. F. U. M.
í Vatnaskógi.