Vísir - 12.05.1938, Blaðsíða 2

VlSIR
VÍSIR
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F.
Ritstjóri: Kristján Guðlaugsson.
Skrifstofa: Hverfisgötu 12.
Afgreiðsla: Austurstræti 12.
S I m a r:
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Verð 2 krónur á mánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Vinnulög-
gjofin.
Á fundi þeim, sem kommún-
istar boðuðu til, og haldinn var
í fyrrakvöld, var samþykt eftir-
farandi ályktun:
„Almennur verkalýðsfundur,
haldinn að tilhlutun Dagsbrún-
ar, Iðju, Sveinasambands bygg-
ingarmanna o. fl. mótmælir
harðlega lögum um stéttafélög
og vinnudeilur, sem Alþingi hef-
ir nú samþykt. Fundurinn telur
lög þessi óviðunandi fyrir verka-
lýðssamtökin, að ekki verði við
þau búið og telur það óhjá-
kvæmilega nauðsyn að verka-
lýðsstéttin standi saman um að
koma í veg fyrir að lögunum
verði beitt gegn verkalýðssam-
tökunum og frelsi þeirra, eins
og andstæðingar verkalýðsins
ætlast til, þannig að verstu ó-
frelsisákvæði laganna reynist
óframkvæmanleg, verði afnum-
in í framkvæmd og síðan úr
lögum svo fljótt sem unt er.“
Fundur þessi var fásóttur og
auðvirðilegur, en nokkur
kommúnistaskrifli töluðu þar
yfir auðum bekkjum um fjand-
menn verkalýðsins, og boðuðu
blóðug átök vegna vinnulöggjaf-
arinnar.
Eini þingflokkurinn, sem Iief-
ir talað um að beita vinnulög-
gjöfinni gegn verkalýðssamtök-
unum eru kommúnistar sjálfir,
en engum öðrum hefir dottið
það i hug.
Kommúnistar eru og hafa
verið fjandmenn verkalýðsins
eins o,g fordæmið í Rússlandi
sannar, þvi að þar má enginn
verkamaður gera kröfur, —
ekki einu sinni um lífsnauð-
synjar og sæmilegan aðbúnað,
— hvað þá heldur að verka-
mennh'nir megi stofna til verk-
falla til þess að fá kjör sin bætt.
Þ\rí neitar enginn að nauðsyn
ber til að efla atvinnulifið hér
i landi og auka atvinnuna
verkamönnum til handa, en það
er segin saga, að ef einhver ætl-
ar að hefjast handa um ein-
liverjar framkvæmdir, scm að,
gagni mega koma, rís öll rauða
hersingin upp og vinnur að því
öllum árum að slíkt takist ekki.
Þessu til sönnunar nægir að
benda á Eskifjörð, Seyðisfjörð
og aðra staði þar, sem komm-
únistar vaða uppi.
Á Eskifirði ræður Arnfinnur
Jónsson ríkjum, en þar eru
flestir bæjarbúar á hreppnum
og hreppurinn á ríkinu. Rikið
greiðir til hrepps þessa ca. 60—
100 þúsundir króna á ári, geng-
ur í ábyrgðir fyrir þau fyrir-
tæki, sem þar hafa verið rekin,
greiðir jafnvel afborganir og
kvaðjr af bátum einstakra
manna, og kommúnistarnir
hvetja menn til að þiggja hinn
opinbera styrk, en ekkert er
gert til að reyna að bjarga fólk-
inu frá tortímingu iðjuleysisins.
Á Seyðisfirði ætluðu ýmsir
framkvæmdamenn að ráðast í
fyrirtæki, sem hefðu getað veitt
fjölda manns atvinnu. Þar eru
nokkurir konnnúnistar, sem að
visu hafa gengið kaupum og
sölum milli flokka, en nenna
ekki að vinna sér inn fé á annan
hátt, og nú risu þeir upp og
samþyktu svo háan kauptaxta
að framkvæmdamennirnir urðu
að hætta við fyrirætlanir sínar.
Síldarverksmiðjan á Seyðisfirði
var fullsmíðuð og varð að reka
starfsemi sina í sumar, en
árangurinn var stórtap og eyði-
Iegging á starfsemi verksmiðj-
unnar.
Þetla eru ær og kýr komm-
únistanna. Svo ætla þessir
menn, sem nenna ekki að vinna
fyrir sér og sínum, en eru ýmist
ómagar á Rússum, bæjar eða
ríkis-sjóðnum, að risa upp og
lióta stólfótaaðgerðum, af því
að tilraun er ger frá löggjafans
hálfu til að friða landið.
Kommúnistar vinna öll sin
verk verkalýðnum til óþurftar
og hugsa um það eitt að afla
flokksstarfsemi sinni fjár á lians
kostnað. Starf þeirra stefnir til
niðurrifs en ekki uppbyggingar,
og islenskir verkamenn snúa
baki við þeim og þeirra starf-
semi með fullri andstygð og
fyrirlitningu. Þá uppskera þeir
eins og sáð hefir verið.
Hafísmn
fjarlægist
Vísir átti tal við Jón Eyþórs-
son veðurfræðing í morgun og
leitaði fregna af hafísnum.
Aðalísbreiðan hefir færst frá
landinu, sagði J. E., og sést að-
eins frá nyrstu stöðum lands-
ins, en íshrafl hefir þó orðið
eftir utarlega á Húnaflóa.
Frá Grímsey er símað í morg-
un, að dálitið ískrafl sjáist í
norðaustri, en frá Gjögri, að
mikið ísrek sé á Húnaflóa. —
Fregn frá Raufarhöfn hermir,
að frá Rifstanga sjáist ís á reki
austur eftir.
Veður hefir heldur hlýnað,
en sennilega helst norðanáttin
eitthvað enn.
Eldborgin sigldi gegn um 30
sjómílna ísasvæði í gær norð-
vestur af Skagaströnd.
Fregnir þær, sem hér fara á
eftir, bárust FÚ. í gær:
Inn á Reykjarfjörð syðri, á
Ströndum, komu í gær 4—5
jakar og íshröngl er landfast i
Trékyllisvik og þar fyrir norð-
an. Einnig eru jakar á stangli
inni á vestanverðum Plúnaflóa.
Enginn hafís vár sjáanlegur
við Skaga í gær — hvörki frá
Ketu eða Kálfshamarsvik — að
undanteknu lítilsháttar íshrafli,
er sést frá Kálfshamarsvík langt
vestur í flóa. Skygni var frem-
ur gott.
Á Skjálfanda hefir ekkert
orðið vart við ís síðustu daga,
enda lengst af vont skygni.
Þjöfsaðar og
drykkjoskapnr.
Utanbæjarmaður nokkur, sem
hér er gestkomandi, saknaði
fjáfc- nokkurs, um 150 kr., síðasl-
liðna nótt, en maðurinn var við
vín og í kvennahópi. Annar
maður, sem einnig var við vín,
i kvennalióp, saknaði peninga
sinna. Lögreglan hefir mál
þessi til atliugunar og er vafa-
samt, að um þjófnað sé að ræða,
a. m. k. í öðru tilfellinu.
Uppreistin í Braziiíu bæld niður
Foringjar uppreistarmanna veröa
leiddir fyrir herrétt.
EINKASKEYTI TIL VlSIS
London, í morgun.
Lögreglan í Rio de Janeiro tilkynnir, að leiðtogi
uppreistarmanna hafi verið handtekinn, á-
samt öllum helstu forsprökkum þeirra öðrum.
Aðalleiðtoginn heitir Plinio Salgada.
Að afstöðnum bardögum fundust lík 15 uppreistar-
manna í vopnabúri flotans, en 25 í nánd við Guanabara-
höllina. Um 500 uppreistarmenn voru handteknir.
Lögreglustjórinn í Rio de Janeiro segir, að hér hafi
verið um tilraun til byltingar að ræða af hálfu fascista,
en þeim sé hin nýja stjórnarskrá landsins þyrnir í
auga. Lögreglustjórinn neitar því eindregið, að almenn-
ingur í Brazilíu sé fylgjandi fascisma.
United Press.
frá f
London, 11. maí. — FÚ.
Del Vayo, utanríkismálaráð-
herra Spánar, réðist á ensk-ít-
alska sáttmálann, í ræðu sem
hann flutti á fundi Þjóðabanda-
lagsráðsins í Genf i dag. Hann
hélt því fram, að Bretar viður-
kendu með sáttmálanum í raun
og veru íhlutunarrétt ítala um
Spánarstyrjöldina. Del Vayo fór
fram á það, að Þjóðabandalagið
skipaði nefnd til þess að rann-
saka hversu víðtæk íhlutun er-
lendra ríkja um Spánarstyrjöld-
ina væri, og ennfremur fór harin
fram á j)að, að afnumið yrði
bannið gegn sölu á vopnum til
Spánar.
Svissneski fulltrúinn flutti er-
indi um hlutleysi Sviss, en Lit-
vinof lagði til að nefnd yrði fal-
ið að rannsaka hinar lögfræði-
legu hliðar þessa máls.
í Genf hefir væntanleg koma
Abessiniukeisara vakið hina
mesiu athygli. Frakkar vii’ðast
óttast, að koma keisarans til
Genf mundi valda afturkipp í
samningagerðum þeirra við ít-
ali, ekki sist ef keisaranum verð-
ur Ieyft að tala á Þjóðabanda-
lagsráðsfundinum, en Abessin-
íumálin eru til umræðu á morg-
un.
!
Halifax lávarður flutti ræðu á
fundinum í dag. Viðvikjandi
kröfu del Vayos um að vopna-
bannið yrði afnumið, og ásök-
unum hans í garð Breta, hélt
Halifax því fram, að breska
stjórnin hefði sýnt fullkomið
hlutleysi i Spánarstyrjöldinni
og að liún væri enn þá þeirrar
skoðunar, að hlutleysisstefnan
væri ekki eingöngu æskilegust í
þessu máli, heldur hin eina sem
unt væri að reka.
Fulltrúi Chile var einn ræðu-
manna á fundi í dag. Lagði hann
liina mestu áherslu á nauðsyn
þess, að endurskipuleggja starfs-
aðferðir Þjóðabandalagsins, og
sagðist hann álíta að Þjóða-
bandalagið ætti i þeim sökum
að leita samvinnu við þjóðir
sem utan við það standa, eins og
t. d. Bandaríkin.
Oslo, 11. maí.
Lauge Iíoch flaug í gær í Dor-
nierflugvél sinni frá Iiingsbay á
Svalbarða til Norðaustur-Græn-
lands meðfram ströndum þar og
svo aftur til Svalbarða. Vega-
lengdin er 1195 kilómetra. —
Ekkert land sást á þessari leið,
sem eigi var áður kunnugt um.
— NRP. — FB.
Ainoy fallin Japðnmn i hendar
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
Japanir hafa náð borginni Amoy á sitt vald eftir
harða bardaga, segir í fregnum frá Hongkong,
og eru heimildármenn fregnarinnar erlendir
flotaforingjar þar í borg.
Fullyrða þeir, að Japanir hafi nú hertekið alla borg-
ina, en kínverskar hersveitir verjast enn víða á eyjunni.
Virki Kínverja við Amoy eru gereyðilögð, en borgin
sjálf varð fyrir tiltölulega litlum skemdum.
PÓLITÍSKIR FLÓTTAMENN
AÐSTOÐAÐIR.
London í morgun.
Utanríkismálaráðuneytið í
Washington tilkynnir, að
fulltrúar þrjátíu þjóða komi
saman á fund í Evian í
Frakklandi þ. 6. júlí, til þess
að ræða um aðstoð til handa
pólitískum flóttamönnum frá
Austurríki og Þýskalandi.
United Press.
Max Schmeling og Joe
Lonis keppa nm heims-
meistaratign í hnefaleik
(þyngsta flokki) 24. jnní
Daily Express skýi-ði frá því
fyrir nokkuru, að Max Schmel-
ing mundi leggja af stað frá
Þýskalandi áleiðis vestur um
haf í byrjun yfirstandandi mán-
aðar, til þess að gera tilraun til
að vinna heimsmeistaratitilinn
af Joe Louis. Kepnin fer fram i
Madison Square Garden í New
York.
Schmeling er átrúnaðargoð
þýskra íþróttamanna, segir
Henry Rose í Daily Express.
Hann berst fyrir því af áliuga,
að Þjóðverjar stundi íþróttir og
neyti hvorki áfengis eða tóbalcs.
Ef Max Sclimeling sigrar
verður hann fyrsti hnefaleiks-
kappinn í þyngsta flokld, sem
vinnur aftur lieimsmeistaratign
sína.
Ankning vélbáiaflotans,
Fjórir vélbátar væntanlegir
frá útlöndum bráðlega. —
Á Gullfossi síðast fóru utari
fjórar skipshafnir, 3—4 menn
hver, til þess að sækja vélbáta,
sem keyptir hafa verið hingað
til lands.
Einn báturinn er sóttur til
Danmerkur og er eigandi lians
Magnús í Höskuldarkoti.
Hinir eru smiðaðir í Sviþjóð,
en voru seldir til Englands, og
þar voru þeir keyptir bingað..
Einn þeirra keypti Sigurður
Ágústsson í Stykkishólmi, ann-
an Ilaraldur Böðvai'sson og Co.
í Sandgerði og þann þriðja Ivar-
vel Jónsson úlvegsmaður í
Njarðvikum.
aðeins iLoftur.
FRÁ HÖFNINNI I AMOY.
Þinglausnir
í dag.
I dag verður þingi slitið og-
hefir það selið á rökstólum í
læpa þrjá mánuði. Þingstörfin
liafa að þessu sinni gengið mis-
jafnlega, og fór langur tími i:
samningagerð stjórnarflokk-
anna, en þingmál öll voru van-
rækt á meðan á því stóð. Undir
lok þingsins er svo öllum mál-
um hraðað, jafnvel um of, og
meira hirt um að koma málun-
um frá, en að vanda afgreiðslu
þeirra.
Þetta þing, sem nú hefir setið,
hefir unnið það sér til ágætis að
afgreiða vinnulöggjöfina og
heimilað ríkisábyrgð fjæir hila-
veituláni Reykjavíkurbæjar, en
bæði þessi mál eru hvort á sínu
sviði einhver þýðingarmestu
málin, sem afgreidd hafa veri®
frá Alþingi.
Ekkert slys við
Faxaflöa á vei tið-
innl
„Þess er áreiðanlega vert aS
geta“, sagði Jón Bergsveinsson,
erindi-eki Slysavarnafélagsins,
við tíðindamann Visis í morgunj
„að á vertiðinni, sem lauk í gær
varð ekkert slys á skipum úr
verstöðvum við Faxaflóa, —-
enginn sjómaður druknaði af
bátum úr verstöðvunum, né af
togurum eða línubátum. —
Frá Vestmannaeyjum fórst
einn bátur með 5 manna áhöfn.
og af bát frá Stokkseyri drukn-
uðu 2 menn, svo sem áður hef-
ir verið getið.“
„Er það ekki eins dæmi,
að engin sjóslys verði á vertíð-
inni á skipum úr verstöðvunum
við Faxaflóa?“ —
„Það er vafalaust fátílt,“
sagði Jón Bergsveinsson, „og
það liefir a. m. k. ekki komið
fyrir frá því Slysavamafélagið
hóf starfsemi síria.“
Bálfapip
í Nopegi 1937*
Samkvæmt skýrslu frá Norsk
Kremationsforening voru 145$
bálfarir í Oslo á sl. ári. Ilinn
frægi málari, Alf Rolfsen, lauk
við að prýða bálstofuna með
málverkum sínum, og stjórnaði
biskupinn, dr. Elvind Berggrav,
hátíðasamkomu, sem lialdin
var i þvi tilefni. — í Stamsund,
sem er fisldver í Lofot, norðar
en Island, hefir verið komið
upp krematorium. Fjórar bál-
stofur eru í byggingu, — í Moss,
Hamar, Kristianssund og Krist-
ianssand, og verðaþær telcnar til
notkunar á þessu ári. í Töns-
berg hafa efnamenn ánafnað
130 þús. kr., en í Sandafjord 50
lil þess að koma upp bálstofum.
— Norðmenn hafa verið seinni
á sér en Danirf og Svíar að talc
upp bálfarir. En lireyfingunni
vex nú mjög fylgi um alt land-
ið, eins og liinar nýju bálstofu-
byggingar bera með sér. (Tilk.
frá Bálfararfélagi Islands - FB.)