Vísir - 15.06.1938, Blaðsíða 3

V ÍSIR
Samkvæmt tilkynningu frá sendiherra Dana hefir undirnefnd
stjórnarskrárnefndarinnar haldiö fund á mánudaginn var, er
etóð yfir í tvær stundir. Stauning forsætisráöherra lagði fjTÍr
nefndina frumvarp til breytinga á stjórnarskránni, en í því
frumvarpi eru breytingartillögur íhaldsmanna teknar til greina.
Formaður íhaldsflokksins Christmas Möller lýsti yfir því fyrir
sína hönd og Halfdan Hendriksens að þeir féllust á frumvarpið
eins og það lægi fyrir. Því næst var það ákveðið að málið yrði
tekið til frekari meðferðar af nefndinni er hún kemur saman
til fundar á fimmtudag.
heppilegan hátt, þar sem tveir
stærstu flokkar þingsins hafa
orðið á eitt sáttir um afgreiðslu
málsins, og vinna nú að endan-
legri lausn þess í fullri einingu.
Eins og danska þingið hefir
veriði skipað til þessa, hefir það
ekki afgreitt svo málin, sem
hinir ráðandi flokkar hafa talið
viðunandi, og liöfðu jafnaðar-
menn í hótunum um að leggja
efri-deild þingsins niður með
öllu, og urðu um það háværar
deilur.
Nú virðast flokkarnir hafa
náð viðunandi lausn, þar sem
STAUNING FORSÆTISRÁÐH.
kröfur þeirra hafa náð fram að
ganga í aðalatriðum — afgr.
mála er trygð á fullnægjandi
hátt, en réttur minni hlutans
ekki horinn fyr-ir horð.
Haraldur Slgurðsson.
Hljómleikar í Gamla
Bíó í gærkveldi.
Innilegt þakklæti fyrir auðsýnda samúð við andlát og
jarðarför konu minnar, móður og tengdamóður,
Pálínu S. Breiðförð.
Guðmundur E. Breiðfjörð, Elsa og Gunnlaugur Ketilsson.
ÍSLANDSMÓTIÐ
JafatefU E.R. - Fram 1:1
Um einstök atriði í frumvarpi
forsætisráðherrans er þetta tek-
ið fram:
I ríkisþinginu skulu 205 full-
trúar eiga sæti, og verður þvi
skift í tvær deildir — efri og
neðri deild, en skifting milli
deildanna verður þannig, að í
hinni fyrgreindu eiga 69 þing-
menn sæti, en 136 þingmenn í
hinni síðarnefndu.
Ýms mál verða afgreidd í
sameinuðu þingi.
Kosnmgarétt Öðlast menn 23
ára að aldri, en kjörgengur til
þingsins er hver sá, er kosn-
ingarétt hefir.
Að kosningum fram förnum
kjósa þeir 170 þingmenn, sem
kjörnir hafa verið, á sameigin-
legum fundi úr sínum hópi, 34
þingmenn, sem sæti skulu eiga í
efri deild þingsins og er hún þá
fullskipuð.
Innanrikismálaráðherrann
velur þvi næst 34 menn til efri
deildar af listum, sem flokkarn-
ir hafa hirt opinberlega fyrir
kosningar, og byggist það val
á hlutföllum milli flokka sam-
kvæmt atkvæðamagni, sem
fengist hefir við kosningarnar.
Kjörnir þingmenn til Lögþings
Færeyinga kjósa siðan einn full-
trúa fyrir Færeyjar, sem sæti á
í efri deild ríkisþingsins danska.
Sameinað þing er skipað full-
trúum heggja deilda, en fyrir
sameinað þing verða þau mál
lögð, sem eklci ná samþykt
beggja deildanna út af fyrir sig,
ennfremur þingsályktunartil-
lögur og vítur út af ráðstöfun-
um ríkisstjórnarinnar eða van-
trauststillögur á stjórnina og
fyrirspurnir til liennar. Þá eru
i frumvarpinu nákvæmar regl-
ur um þjóðaratkvæði.
Undanfarin ár hafa staðið
harðar deilur í Danmörku um
liina væntanlegu stjórnarslcrár-
breytingu, en þessar deilur virð-
ast nú hafa verið Ieystar á mjög
Sá listamaður íslenskur, sem
einna lengst hefir náð í sinni
grein, er pínóleikarinn Harald-
ur Sigurðsson. Hann hefir lcom-
ið fram víða um lönd og hvar-
vetna hlotið viðurkenningu
vandlátustu listdómara. Walter
Niemann, að hkindum helsti
listdómari um píanóleik sem nú
er uppi, liefir í bólc sinni „Meist-
er des Klaviers“ (14. útg. 1921)
farið svofeldum orðum umHar-
ald: „Ultima Tliule, Island,
la-únuland Danmerkur, norður
við lieimskautsbaug, sem er
nyrsti útvörður Evrópumenn-
ingarinnar, getur, sökum þess,
live hið opinbera músiklif, sem
er bundið við höfuðstaðinn,
Reylcjavik, af skiljanlegum á-
stæðum aðeins átt nokkra ágæta
orgelleikara .... En þeim til
mikillar undrunar, sem þekkja
ekki hina miklu menningu og
þroska landsins í skáldskap,
listum og vísindum, — þessarar
snævi þöktu eldeyjar, sem um-
leikin er af æðandi stormum,
— er það, að þetta land hefir
þegai* á að skipa ungum kon-
sert-píanóleikara í fremstu röð
— Ilaraldi Sigurðssyni. Tvisvar
hefir hann unnið Mendelsolin-
verðlaunin, og hefir liann oft
komið opinberlega fram í þýsk-
um og austurrískum tónlistar-
borgum. Er hann viðfeldinn,
nákvæmur og eðlilegur spilari,
öflugur og frískur. Tóninn er
„plastiskur“, framsetningin vit-
urleg og þaulhugsuð, svo að
formið fær notið sin, og leiknin
er afhurðamikil, skýr og lirein,
lipur og glæsileg ....“
Hljómleikar Haraldar í gær
voru ekki síðri en maður hafði
vænst. Fyrsta verkið, Sónata í
es-dúr eftir Haydn, varð svip-
hrein í meðferð lians. Sumum
kann að hafa fundist meðferðin
ópersónuleg, en ef betur er að
gáð, þá var hún það ekki. Rétt-
ara er að segja, að framsetning-
in á þessu verki hafi verið hlut-
ræn (objektiv), þ. e. hann finn-
ur skyldur gagnvart höfundi
tónsmíðarinnar og ber frelcar
fyrir brjósti tilfinningar oghugs-
anir tónskáldsins, eins og þær
birtast i verkinu, heldur en það,
að svala tilfinningum sjálfs sin.
I næsta verki, Prelude, Charol
et Fugue eftir César Franck,
kom þó eðli hans betur í ljós,
því gáfa Ifaraldar er Ijóðræn.
Hann á ekki geðofsa suðræns
skaplyndis, lieldur rólega, ljóð-
ræna skáldkend, sem norrænum
mönnum er eiginleg. Þess vegna
spilar liann t. d. Bralnnstón-
smíðar (Brahms var Noi’ðux’-
Þjóðverji) með afbrigðuxxi vel.
Samt kann surnurn að liafa
fundist Haraldur í þessu verki
halda aftur af sér um of, vera
of liæverskur eða feiminn við
að birta tilfinningar sinar, en
yfir þvi þui’fti enginn að kvarta,
þegar liaxxn hafði lokið við að
spila verkin, sem á eftir koixxu
eins og Impromptu í fis-dúr op.
36 og sérstaklega Sclierso í h-
nxoll op. 20 eftir Chopin. Hann
þui’fti að eins að „spila sig upp“.
Eg hefi reynt í fáum dráttum
að lýsa listeðli Haraldar, eins
og það kemur mér fyrir sjón-
ir. Maður verðúr ekki var við
ofsa eða trylling í spili lians og
ekki slcynjar maður öldurót
æstra tilfinniga. Hamslausar á-
striður ei’u fjari’i hinu ljóðræna
eðli hans. I píanóspili hans er
jafnvægi, heilbrigði og skýr
hugsun. Engar öfgar og ýkjur,
því liann leyfir sér ekki að ryfta
þeinx takmörkum, sexn formið
liefir. Mér finst liggja næst að
líkja spili hans við jurt, gróður-
setta í góðum jarðvegi, sem hef-
ir þau skilyrði fram yfir þá ó-
ræktuðu, að hún hefir átt við
nænxa og nákvæixia uixxhyggju
að búa.
Húsfyllir var og viðtökur
liinar bestu.
a __
Elea Sigfiisse
ætlar að halda kveðjuliljóm-
leika annað kvöld í Iðixó. Verða
það „mikróf ón“-hlj óxxxleikar
eins og síðast og viðfangsefnin
eiixgöixgu nýtísku lög. — Hin
„kultivei’aða“ meðferð söng-
konxxnnar á nýtísku lögunx
vakti nxikinn fögnuð áheyrenda,
þvi nxargir höfðu ekki búist við
því, að hægt væri að gei’a það
úr þeim, sem hún gat. Elsa er
nú á förum til Noregs, en þar
á hún að syngja í útvarpið, —-
söixiuleiðis i Stokkliólmi. Þaðan
fer liúix til Englands og ef til
vill víðar. Væxxtanlega kveðja
bæjarbúar söngkonuna nxeð
fjölmenni og ekki mun það
dx-aga úr aðsókn, að liinn vin-
sæli píanisti Carl Billich ætlar
að skemta með list sinni.
Leikurinn var daufur og lé-
legur, nxikið um „afbrenslur“
og allskonar klaufaskap. Veðr-
ið var hið ákjósanlegasta, blæja-
logn og sólarlaust. K. R.-ingar
byrjuðu nxeð boltann og lxófu
strax sókn og tókst Haxisa að
skora er 5 nxín. voru af leik.
Hansi skaut á stuttu fæi-i ná-
kvæmu hxnanfótar skoti í ann-
að liornið. Það er ljótt að sjá,
sem svo iðulega kemur fyi-ir
hér, að framherjar á örstuttu
færi spyi’na ónákvæma stór-
spyrnu með ristinni í staðinn
fyrir að hnitmiða boltann inn-
anfótar í markið. Eftir mai’kið
sóttu Framarar sig dálitið og
skaut vintsri innframh. þeirra 2
sinnum illa yfir. Annars átti K.
R. að mestu leyti sóknina í þess-
unx liálfleik, þó ekki tækist
þeim að skora. Endaði þvi 1 : 0
fyrir K. R.
Seinni liálfleikur hefst með
sókn Franx, sém bar engaix
árangur. Meiri hluti þessa hálf-
leiks var leiðinlegt þóf á miðjunx
vellinum. Er 15 m. eru eftir af
leik dænxir dóixiarinn, Guðjón
Einarsson, vítaspyrnu á Franx
fyrir hendi hjá miðframverði,
Ól. Þorvai’ðs. Birgir tekur víta-
spyrnu eix spyrnir beint á nxark-
xxxanninn og fær boltan aftur og
spyrnir á íxý í fang íxxai'kixxamxs
og nú er markinu boi’gið í svip.
Er 5 nxin. eru eftir af leik spyrn-
ir Haukur, vinstri útframh.
Franx á nxark K. R., nxai'kmað-
ur og Jón Sig. hlaupa sanian,
boltinn dettur á marldínu,
Björvin reynir að bjarga en
árangurslaust. Nú er stendur
1 : 1 virðist vera að fæi’ast dá-
lítið fjör i leikinn. Nokkur upp-
hlaup á bæði mörk, en hvorug-
um tekst að skora og leiknum
lýkur 1:1.
B.
í kvöld er úrslitakappleikur
fslandsmótsins og keppa þs
Valur og Víkingur um títíIinE
„Besta knattspyrnufélag ís-
lands“.

Tafla, er sýnir niðurstöðu móts-
ins, markafjölda og stig hvera
félags. Að eins er eftir úrslíta- leikurinn milli Víkings og Vals.
■I | ~ J % wx
VALUR • 2 8—7 3
VÍKINGUR ... • 2,4—3 3
FRAM . 3 7—8 2
K. R • 3 5—6 2
ttiCií iíiCiíiíií iílíiíiíiiiCOÍlí iOOOOí SðWÍ
Hreinsar hárið fljótt og
vel og gefur þvi fallegan
blæ. Amanti Shampoo er
algerlega óskaðlegt hárims
og hársverðinum. Selt í
pökkurn, fyrir ljóst og
dökt hár.
Fæst víða.
Leyndarmál hertogafruarinnar.
Formáli höfundarins.
Eg var lengi í vafa urn lxvort eg ætli að skila
lífinu aftur þessum arfi, senx dauðinn fékk mér
í liendnr. En að lokum, er eg hugleiddi, að Vign-
erle lautinant og lconan, senx liann elskaði, voru
horfin inn á lönd eilífðarinnar, hulin sjónunx
vorunx, tókt eg þá ákvörðun, að láta ekki liggja
í þagnargildi lengur lxina örlagáríku atburði,
senx gerðust við hirðina í Lauenburg-Detnxold,
seinustu nxánuðina fyrir heinxsstyrjöldina.
P. B.
Inngangui’.
„Bxiist til brottfarar!“
Hermennirnir, skuggalegir í kvöldhúnxinu,
risxx á fætur senx einn nxaður, svo vaxxir að
lilýða, að fyrirskipanir voru næstuin óþarfai',
véku til hægri liandar og skipuðu sér í fylk-
ingu, fjórir og fjórir saman.
Það var óðunx að dinxma, og það var kalt
Eftlr
Plerre
Benoit.
í veðri og liráslagalegt. Allan daginn liafði ver-
ið úrliellisrigning og enn var himininn dökkur
og þungbúinn, en íxxilli svartra skýjanna fram
xuxdan, sá í gráleitan lximin.
„Áfram, gangið hrattl“ .1
Hermannaflokk'urinn litli lagði af stað. Eg
var fi’emstur. í jaðri skógarins var sveitarset-
ur, fornlegt en fagurt, fi'á átjándu öld. Tvær
eða þrjár fallbyssukúlur höfðu lagt hliðarálm-
urnar i rústir. En i setustofunni stóru á grunn-
liæð liússins logaði ljós í miklum kertalömp-
um, en birta kertaljósanna endurspeglaðist í
hinum háu speglum, sem héngu þar á veggj-
únx, og var þessi birta töfrandi í ógnvekjandi
dimniu októberkvöldsins.
Fimnx eða sex hermenn i siðunx kápunx, æx’-
ið skuggalegir að sjá, þrátt fyrir birtuna, sem
lagði út um gluggana, gengu franx, er flokkur-
inn nálgaðist.
„Ilvaða f!okkur?“ spurði fyrirliði þeirra.
„Tuttugasti og fjórði flokkur tvö hundruð-
asla og átjánda herfylkis“.
„Eigið þið að taka við Blanc-Sablon skot-
gröfunum ?“
„Já, liei'ra!“
„Gott og vel. Þegar þér liafið konxið mönn-
unx yðar fyrir, farið þér til aðallxækistöðvar
herdeildarinnar eftir nánari fyrirskipun hjá
hedeildarforingja yðar. Komið lieilir!“
„Þölck, herra!“
Hermennirnir stóðu þania í dimmunni, eins
og kynlegir kryplingar, hallandi sér franx á
byssuhlaupin, bognir i baki, vegna lxinna| þunga
byrða, þvi að, að fara í skotgrafir, er á stund-
unx eins og að setjast að á eyðieyju. Það er
aldrei að vita á livei'ju menn þui'fa að hakla
þar.
Hermennirnir voru háalvarlegir á svíp og
sfeinþögðu. Það var oftast svo, að þögnin ríkti
meðal þeii-ra, þegar farið var á einhvern lxluta
vígstöðvanna, þar senx menn liöfðu ekki veriíS
áður. Auk þess var það á alh’a vitorði, að Blaxxe-
Sablon slcotgrafirnar voru kvalastaður nxestí.
Skotgrafir óvinanna voru i nokkurri fjarlægSý
að vísu, en jarðvegurinn þarna var svo Iaus i
sér, að veggir skotgi-yfja og skotgrafa vora ált-
af að hrynja, og ef bjálkar og viðarborð Iiefði
eklci verið notað til styrktar, hefði ekkí veriðí
liægt að lxafast þarna við. Loks er þess að geta..
að þai’na var skóglendi og viða gilskorningar.
Hvergi varð séð lengra en fimtíu nxetra eðs
svo. Og í styrjöld hleypur ekkert eins í íaug-
arnar og leyndardómar hiixs ósýnilega.
„Skyldi vera hægt að liafa ljós?“ sagði ein-
liver.
Væri hægt að kveikja á kertisstubb, var IiægS
að spila á spil. En það var ekki leyft að hafax