Vísir - 16.06.1938, Síða 3
V I S I R
Bifreiðar valda skemdum á
Austurvelli.
Reykvíkingai? ættu að
taka höndum saman um
að fegra bæinn á allar
lundip.
Undanfarið hefir verið unnið
að því að fegra Austurvöll á
ýmsar lundir, enda var ekki
vanþörf á því, þar eð hann var
mjög illa kominn eftir veturinn,
vegna vanhirðu og skeytingar-
leysis vegfarenda, sem um hann
gengu.
Matthías Ásgeirsson, garð-
yrkjufræðingur bæjarins, hefir
undanfarið unnið að þvi að laga
völlinn, skorið upp beð með-
fram köntunum og sáð í blóm-
'um, lagað götur um völlinn og
unnið margt lionum til prýðis,
en auk þess mun vera haft
nokkuð eftirlit með því, að veg-
farendur vinni þar engin
skemdastörf.
Þrátt fyrir þetta eftirlit horf-
ir mjög í óefni með að unt verði
að vernda þennan blett og fegra
hann 1 friði, og liefir orðið í
ýmsu misbrestur á sómasam-
legri umgengni. Jafnóðum og
blómin liafa stungið upp koll-
unum hafa þau verið slilin upp,
traðkað á beðunum og önnur
verk unnin til spillis.
Hitt keyrir þó úr hófi fram,
að svo virðist, sem Austurvöll-
ur hafi ekki fengið að vera í
friði fyrir umferð bifreiða,
heldur hefir verið ekið þar um
állar götur og skemdir unnar
með slíkum úmferðartækjum.
Verður það að teljast slælegt
eftirlit, að bifreiðastjórar,
hverjir sem það eru, skuli geta
gert sér slíkt að leik, jafnvel
þótt að næturlagi sé, og ættu
allir þeir, sem verða slíks var-
ir, að gefa um það upplýsingar,
hver sé valdur að slíkum verk-
um. )
Vegir þeir, sem liggja um
Austurvöll, eru gangstígar ein-
ir, og engum öðrum heimil þar
umferð en gangandi fólki, og
sýnir það i seinni tíð méiri sam-
viskusemi i umgengni um völl-
inn, en áður tíðkaðist, meðan
fólk var að venjast þessari ný-
breytni, þótt enn sé þetta ekki
lcomið i viðunandi horf.
Vísir átti tal við Matthías Ás-
geirsson um þessi mál og innti
bann eflir því, hvort erfitt væri
að halda vtellinum Við vegna
vanhirðu fólks. Sagði liann all-
mikil brögð vera að því, að
skemdastörf væri unnin á
blómabeðunum, en hinsvegar
gengi fólk ekki eins mikið út
á grasflötinn og áður liefði ver-
ið. Bifreiðar hefðu valdið all-
verulegum skemdum á vegkönt-
um og kostaði það mikla vinnu
og mikið fé, að ráða bót á slík-
um skemdum að staðaldri.
Það ætti að vera Reylcvíking-
unii metnaðarmál, að þeir gengi
á undan öðrum bæjarbúum hér
á landi i að lilúa að bæ sínum
og fegra liann á allar lundir, og
margt er hægt að gera til bóta,
þótt elcki sé i mikið ráðist, er
hefir gifurlegan kostnað i för
með sér.
Reykjavílc liefir frá bygging-
arlistarsjónarmiði ekki fegurð-
inni fyrir að fara; einstaka hús
eru þó undantekning og svo hin
nýju hverfi, sem bygð hafa ver-
Um 12 leytið í nótt kom eld-
ur upp í húsinu nr. 65 við Vest-
mannabraut i Vestmannaeyj-
um, en húsið nefnist öðru nafni
Burstafell og er eign Árna Odds-
sonar útgerðarmanns og um-
boðsmanns Brunabótafélagsins
þar í Eyjum. Eldurinn magn-
aðist með ótrúlegum hraða, og
þótt slökkviliðið kæmi strax á
vettvang og gerði alt, sem unt
var að gera til að bjarga, bar
það ekki árangur og húsið
brann alt, en grindin hangir þó
að eins uppi.
Svo hörmulega tókst til, að
þrír menn fórust í brunanum.
Voru það Árni Oddsson, eigandi
liússins, Ólafur sonur hans og
dóttursonur Árna, barn að aldri.
Fólk í næsta húsi við Bursta-
fell varð eldsins vart og hljóp
það þá til og barði utan húsið
og vakti .menn af svefni.
Árni lieitinn var nýgenginn
til hvílu, með þvi að kl. IIV2
ið á síðustu árum, en ósæmilegt
er með öllu, að liús séu svo
vanhirt, að vanliirða stingi bein-
hnis í augun.
Reykvíkingar verða að sam-
einast í þvi starfi að gera bæ-
inn að fyrirmynd annara bæja,
en það er ekki á færi bæjar-
valdanna úl af fyrir sig, ef á-
hugi einstklinganna er ekki fyr-
ir hendi.
Umgengni öll um eigin lóðir
og alla slaði, sem bærinn hefir
látið almenningi i té til afnota
á að sýna að hér býr fólk, sem
liefir þá menningu til brunns að
ljcra, sem bestu menn auðkenn-
ir, og Reykvíkingar liafa sýnt
það, að þeir liafa sigi'ast á meiri
erfiðleikum, en þeirri vanliirðu,
sem nú er víða ríkjandi í bæn-
um.
LJÓSMÆÐRAFUNDUR
í DRAMMEN.
Frú Sigríður Sigfúsdóttir
ljósmóðir fór utan með Gull-
fossi á mánudaginn er var, sem
I fulltrúi Ljósmaéðrafélagsins til
þess að sitja landsfund ljós-
mæðra í Drannnen i Noregi.
liafði hann útt viðtal við mann
á tröppum húss síns, en gengið
síðan inn og til sængur.
Þegar fólk hóf barsmíði á
húsinu vaknaði Árni heitinn og
kona hans, og komu út, en með
þvi að dótturbörn Árna sváfu
uppi i húsinu, snaraðist hann
inn í eldinn og ætlaði að reyna
að bjarga börnunum, en reyk-
hafið og eldurinn bar hann of-
urliði og brann hann inni á-
samt ungum dóttursyni sínum
og Ólafi syni sínum. sem mun
hafa sofið uppi í húsinu.
IJúsið Burstafell var ein port-
bygð hæð og steinsteyptur kjall-
ari ofanjarðar.
Vísir átti tal við fréttaritara
sinn í Vestmannaeyjum i morg-
un og skýrði hann blaðinu frá
ofanrituðu. Vissi hann ekki nán-
ar um upptök eldsins eða at-
burði í sambandi við brunann,
en réttarliöld stóðu þá yfir við-
víkjandi honum.
Snæhjörn Kristjánsson.
fyrrum bóndi í Hergilsey andað-
ist i sjúkrahúsinu í Stykkis-
hólmi í dag ltl. 3 —83 ára að
aldri. —- Hann var yfir 50 ár
hreppstjóri i Flateyjarhreppi og
lengst af bjó hann í Hergilsey,
en síðustu árin dvaldi hann hjá
tengdasyni sínum, síra Jóni
Þorvarðssyni á Stað á Reykja-
nesi. —
Mentaskúiinn.
Uppsögn fór fram
í iag.
Mentaskólanum var sagt upp
í dag og liófst athöfnin kl. 1
e. li.
Rektor Pálmi Hannesson
lýsti starfi skólans á liðnu
skólaári og prófum. Síðan af-
lienti hann hinum ungu stúd-
entum og gagnfræðingum próf-
skírteini sín, afhenti verðlaun
og að lokum beindi hann nokk-
urum orðum til hinna ungu
stúdenta og annara viðstaddra.
Snérist ræða lians um nemenda-
íjölgun i skólanum og vanda-
mál í því sambandi.
Undir slúdentspróf gengu 42
nemendur, 26 i máladeild og 16
i stærðfræðideild.
Hlutu 2 nemendur ágætis-
einkunn, 24 fyrstu eink., 11 aðra
einkunn og 5 þriðju einkunn.
Ágætiseinkunn hlutu þessir
piltar: Magnús Kjartansson 9,24
og Jónas Haralz 9,07. Eru .þeir
báðir í stærðfræðideild. Ágæt-
iseinkunn telst fyrir ofan 9 st.
Þriðju liæstu einkunina og
hæstu í máladeild lilaut jÓlöf
Benediktsdóttir, 8,68 st.
Þegar Visir átti tal við Pálma
rektor í morgun taldi liann
prófið mjög gott.
Að þessu sinni fór fram tvö-
falt gagnfræðapróf, í síðasta
sinn, skv. gömlu reglugerðinni,
upp úr 3ja bekk og i fyrsta
skifti skv. nýju reglugerðinni
upp úr öðrum bekk.
Undir prófið gengu 85 nem.,
37 skv. gömlu reglugerðinni
(þar af 10 utanskóla) og 48 skv.
nýju reglugerðinni (þar af 21
utanskóla). Sjötíu og sjö nem-
endur stóðust prófið, 41 úr 2.
bekk og 36 úr 3. bekk.
Þessar voru hæstar eink.:
3. bekkur: Sigrún Sigur-
björnsdóttir 8,96 st. og Valborg
Sigurðardóttir 8,93 st.
»
2. bekkur: Jón Löve 8,73 og
Stefán Haraldsson 8,13 st.
Húsbrani i Vest-
mannaeyjum.
Þrír menn brenna inni
Jarðarför sonar míns og bróður okkar,
Gudjóns Jónssonar,
umboðssala, fer fram frá lieimili okkar, Vatnsstíg 4, laug-
ardaginn 18. júní og liefst kl. 10 árd.
Jón Vilhjálmsson og börn.
ÍSLANDSMÓTIÐ
r
Sigraði Víking 3 s 2*
Veður var ekki gott, allhvasst
á útsunnan. Engu að síður
munu áhorfendur liafa verið
flestir í gær, yfir 4 þúsund. —
Valsmenn kusu að sækja undan
vindi og fengu stöðuga sókn.
Ekki tókst þehn samt að koma
markinu í verulega liættu. Eft-
ir 15 mín. var dæmd vitisspyrna
á Víking og nokkrum mín. síðar
önnur. Var það mjög hæpinn
dómur. Báðar vítaspyrnurnar
mistókust. Fengu nú Vikingar
stöku upphlaup allhættuleg, en
mistu marks. Er 30 mín. voru
af liálfleik spyrnir Frímann í
mark föstu skoti utan við víta-
teig, nokkrir Vílcingar skyggja
á markmanninn og liann varast
ekki skotið. 1:0! Heldur nú Val-
ur sókninni, 7 mín. eru eftir og
þá tekur dómarinn fríspyrnu
fyrir utan vítateig á Víking, sem
virtist eiga að vera á Val og úr
spyrnunni er skorað mark.
Hálfleiknum lýkur 2:0.1 síðari
hálfleik er sóknin nokkuð jöfn
á báða bóga. Valur nær upp-
lilaupi er 9 mín. eru af leik og'
Björgúlfur skorar. 3:0. Mið-
hluti hálfleiksins er heldur
daufur. Vikingur virðist gefa
sig nokkuð, og átti dómarinn ef
til vill sinn þátt í því, hann var
þeim óþarflega andsnúinn. Þó
skorar Þorst. Ól. mjög fallegt
mark frá vítateig i upphl. á 14.
mín. Þegar 5 mín. eru eftir
slcorar Björgvin Bjarnason
(miðframh. Vik.) mark eftir
aukaspyrnu utan við vítateig.
Menn búast nú ósjálfrátt við
tíðindum, en leiknum lýkur án
Brynjólfsson bestur. Björgviis
Bjarnason var einnig góður, ea
aðrir í daufari lagi.
Valur liafði yfirhöndina S
leiknum og verðskuldaði signr-
inn, yfirburðirnir vorui samt
ekki meiri en það, að það hefðl
ekki þurft mikla hepni til þess
að Víkingur hefði unnið leikinn.
Einliver „velviljuð“ sál er í
Nýja dagblaðinu í gær að draga
í efa að Víkingur hafi verS-
skuldað þau 3 stig, sem Iianu
hafði fyrir kappleikinn í gær.
Sá leikur hefir væntanlega nægE
til að sannfæra þá „velviljuðu‘s
eins og hann sannfærði áhorf-
endur alment um, að Víldngur
„verðskuldaði“ sín stig ekki
síður en liin félögin og kannske
frekar en einhver. — Félögim
hafa verið svo jöfn á þessu mótí
að það mun nýtt í sögu ímatiL
spyrnunnar hér. Þegar félögúr
er svona jöfn er ekki hægt að
vinna mótið án þess að vera
heppinn. Ef farið er að tala uns
verðleika og slikt, þá mundi K.
R. hafa fleiri stig en 2, eftír
að hafa yfirburði i leik á öllum
3 leikunum. En Valur hefir
jafnastan Ieik og er því vel að
sínum sigri kominn. Má óska
þeim til hamingju með sigur-
inn. I>.
Iþröttamótiö á
morgnn.
frekari atburða. Valur er orð-
inn Islandsmeistari 1938.
Bestu menn i Valsliðinu voru
markvörður, bakverðir og Fri-
mann Helgason, sem lék sinn
fyrsla leik og var besti maður
í Valsliðinu; hann lék miðfram-
vörð.
Framlinan var með skársta
móti, en enginn verulega góður
nema Magnús Bergsteinsson. —
í Víkingsliðinu var Brandur
Sú breyting hefir nú veriS
gerð, að allsherjarmót í. S. L
fer að þessu sinni ekki fram 17^,
18. og 19. júni, eins og venjá
hefir verið. 1 þess stað kemur
17. júní mótið, en allsherjar-
mótið fer fram 10., 11. og 12.
júli n. k.
Keppendur í mótinu á morg-.
un eru 31 á leikskrá, frá 5 fé-
lögum. Þar af eru 14 frá K. R.,
7 frá F. H. (Fimleikafél. Ilafn-
LEYNDARMÁL 2
HERTOGAFRÚARINNAR
ljós og spila á spil nema skotgrafirnar væri
nógu djúpar og inngangurinn væri hulinn með
þykkum, tjörguðum segldúk.
„Hvað ætli við verðum þarna lengi?“ sagði
einhver i nöldurstón.
Þeirri spumingu var ekki svarað. 1 október
1914 var ekki komið það skipulag á, sem siðar
varð, er hermennirnir voru leystir frá skot-
grafarveru með reglulegu millibili, eftir þvi
sem unt var, og menn feng'u heimfararleyfi . .
Fyrstu mánuði styrjaldarinnar var aldrei að
vita live lengi menn yrði að liafast við i skot-
gröfum, sem voru svo lélegar, að menn fundu
enga hvatning til að talca sig til og gera þær að
skárri vislarveru en þær voru. Menn höfðu
lcannske verið þar heilan mánuði, en allir þótt-
ust vissir um, að í næstu vikulok yrði menn
að fara eittlivað annað.
Eg notaði staf til þess að þreifa fyrir mér á
götunni, sem lá milli trjánna, og hafði nokk-
ur not af daufri birtu frá ljóskeri, sem lier-
maður er gekk fyrir aftan mig bar undir
skikkju sinni.
Það er erfið raun að vera leiðtogi hermanna
að kveldlagi i skógi á ófriðarsvæði, á vegum,
sem maður liefir aldrei áður kannað.
Hermennirnir, einnig yfirforingjarnir, koma
á eftir, eins og kindur, sem elta hirði sinn. Menn
liugsa um það eitt, að reka ekki andlitið 4 bak-
poka þcss, sem á undan gengur — ef slcyndi-
lega er numið staðar. Því að þeir sjá ekki ann-
að en það, sem er beint fyrir framan þá. Sjón-
arhringurinn var þröngur — á slíkum stund-
um — en annars fló hugurinn víða. Menn liugs-
uðu þá um næstu livíld, — hvenær þeir gæti
fengið sér slag — eða menn hugsuðu heim ....
En á þessari stundu komst engin önnur liugs-
un að hjá mér en hugsunin um það, hvernig
eg gæti leitt menn mína án þess að villast, í
áfangastáð.
Ekkert hljóð barst að eyrum nema þung-
lamalegt fótatak margra manna að baki mér.
Skuggalegar krónur trjánna gnæfðu yfir höfð-
um okkar. Yið og við komum við þar, sem eins
og hlið opnuðust í skóginum, en himininn var
dökkur eins og krónur trjánna.
„Hvar er Vignerte lautinant?“
„1 fremstu röð, lierra.“
Einliver snerti við öxl mér. Það var Vignerte.
Þegar kapteinn okkar skildi við okkur eftir
orustuna við Craonne, til þess að taka að sér
stjórn annarar herdeildar, var Raoul Vignerte,
sem hafði verið lengur hermaður en eg, foringi
herdeildarflokks. Hann var tuttugu og fimm
ára, maður grannvaxinn, dökkur á brún og brá
og fríður sýnum. Tveggja mánaða styrjöldhafði
treyst vináttubönd okkar betur en tíu ára kyrini
á friðartímum hefði gert. Við kyntumst ekld
fyrr en í ágúst 1914. En við áttum margar,
sameiginlegar minningar. Eg lcom frá Bearn,
—' hann frá Landes. Eg liafði stundað þýsku-
nám í Sorhonne — hann — tveimur árum síðar
— sögu. Hann var ýmist kátur — eða þögull,
hugsi, en hann var alt af ágætur fyrirliði.
Stundum liöfðu liermennirnir á orði, að liann
væri dálítið viðutan og' ábyrgðarlaus, en þeim
líkaði vel hversu rólyndur hann var, hermann-
legur á velli og hversu mikinn áliuga liann
sýndi fyrir velferð þeirra. Hann bjó ekki um
sig, er gengið var til svefns, innan um liðþjálf-
ana, eins og eg gerði. En hermennirnir vissu,
að hornið, sem hann valdi sér, til þess að veni'
einn, var óvistlegasta liornið, sem hægt var aðj
finna.
Að því er mig snerti lét hann ekkert ógerl
til þess, að eg yrði þess sem minst var, að hann
var yfirmaður minn, þótt hann væri tveimur
árum >mgi-i. Að því er mig snerti er það að’
segja, að mér þótti vænt um að liafa slíkan.fé-
laga sem liann til þess að gefa mér fyrírskipan-
ir — og i rauninni enn fegnari þvi, að Iosna viS
þá ábyrgð, að liafa yfirstjóm herflokksíns 4
hendi. Mér hefði aldrei fallið í geð að gefat
skýrslur um manntjón, er komið var aftur úr
skotgröfunum, eða þvæla fram og aftur mr»
það, sem til flokksins fór af nauðsynjum við
majórinn og aðra yfirmenn, sem þar um fjöll-
uðu, enda þótt munnlegar skýrslur væri of£
látnar nægja á vígstöðvunum. En Vignerter
sem hafði ekki sofið eina klukkustund alla nótt-
ina sem við vorum á undanhaldi, liann, sena
liafði farið seinastur frá Guise, er liún stóð í
björtu báli og var fyrstur til þess að halda inn £
VilIe-aux-Bois í rústum, skýrði mjög niákvæm—
lega frá öllu hversu hroðalegt sem það varv
skipulega og af áliuga. Hann var maður gáf—