Vísir - 13.07.1938, Page 2

VlSIR
VfSIR
DAGBLAÖ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F.
Ritstjóri: Kristján Guðlaugsson.
Skrifstofa: Hverfisgötu 12.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
(Gengið inn frá Ingólfsstræti).
Símar:
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Verð 2 krónur á mánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Þarf að „styðja“inn-
jflutningshöftin?
I daglilaði Framsóknarflokks-
* ins birtist í gær grein eftir
fjármálaráðherrann um „ár-
ferði og innflutning“. I grein
þessari ræðir ráðherrann um
afkomuhorfur þjóðarbúsins,
eins og þær nú blasa við. Hann
„lítur yfir alt, sem hann hefir
gert“, til þess að verja „þjóðar-
skútuna“ þeim áföllum, sem
hún hefir legið undir, í hafróti
gjaldeyrisörðugleika undanfar-
inna ára. Og enn, sem fyrr,
virðist honum að vísu það alt
vera „harla gott“, sem hann
hafi gert. Með innflutningshöft-
unum og ráðstöfununum „til
að auka útflutninginn“, segir
hann að liafi verið „forðað
fjárhagslegu liruni“. Árangur
þessara ráðstafana hafi oft veri-
ið rakinn, enda sé hann „al-
ment viðurkendur“. — En þrátt
fyrir þessa almennu viður-
kenningu, sem þessum ráðstöf-
unum og árangri þeirra hafi
hlotnast, að sögn ráðherrans,
virðist liann nú vera kominn að
þeirri niðurstöðu, að betur megi
ef duga skuli — því að hvað
sem öllu þessu líði, sé „útlitið
ekki gott sem stendur“.
Um innflutningsliöftin segir
ráðherrann, að framkvæmd
þeirra liafi verið miðuð við það,
„að ekki þyrfti í verulegum
atriðum að breyta daglegum
lífsvenjum manna og draga úr
nauðsynlegustu framkvæmd-
um“. En sannleikurinn er sá, að
í reyndinni hafa innflutnings-
höftin engan verulegan árangur
borið, um það, að hæta gjald-
eyrisafkomuna. Framkvæmd
þeirra hefir fyrst og fremst
verið „miðuð“ við það, að inn-
flutningsverslunin yrði tekin
úr höndum þeirra aðila, sem
helst hafa til að bera þá reynslu
og þekkingu, sem nauðsynleg
er til Jiess að verslunin geti orð-
ið sem hagkvæmust heildinni,
og fengin í hendur aðilum, sem
hafa slíka reynslu og þekkingu
af svo skornum skamti, að ekki
getur hjá því farið, að miklum
mun ver sé fyrir þessu séð. En
þar við bætist, að þó að inn-
flutningur af ýmsum varningi
hafi verið takmarlcaður að
miklum mun og jafnvel bann-
aður, þá hefir erlendum gjald-
eyri í þess stað verið eytt í
hlindni til að afla efnivöru til
að framleiða sama varning í
landinu sjálfu og til kaupa á
vélum og lækjum til slíkrar
fremleiðslu, með þeim árangri
einum, að varan hefir orðið
dýrari en þurft liefði að vera og
sparnaðurinn enginn á erlenda
gjaldeyrinum. Og verkin sýna
merkin, því að svo virðist, sem
lítill hemill sé í rauninni á
heildarinnflutningnum, þó að
einstakar vörutegundir séu
vægðarlaust „skornar niður“.
Ráðlierrann virðist líka vera
sér þess meðvitandi, að taka
verði innflutningshöftin öðrum
tökum, ef þau eigi að verða að
nokkuru gagni. Hann segir, í
þessari grein sinni, að elcki verði
lijá því komist, „að gera nýjar
ráðstafanir til viðhótar þeim,
sem þegar eru framkvæmdar,
til þess að draga úr notkun
og innflutningi erlendra vara“.
En svo mjög virðist trú lians á
innflutningshöftin sjálf vera
farin að dofna, að hann gerir
ráð fyrir því, að auk þessara
„nýju ráðstafana“ til þess að
herða á þeim, þá muni þurfa að
gera aðrar ráðstafanir þeim til
stuðnings, „þar sem ekki er
annað sýnilegt, að óbreyttum
liorfum, en að náð verði lengra
en hægt er með þeim einum“.
Til þess þannig að styðja inn-
flutningshöftin, segir ráðherr-
ann, að menn geti „Iátið sér til
hugar koma ýmsar leiðir“ og
einhverja þeirra verði að velja
„áður en langt um líður“. En
nánara fer hann ekki út í þá
sálma. Menn geta hinsvegar
látið sér til hugar koma há-
tolla á nauðsynjavörum, sem
gerir vörurnar því nær ókaup-
andi fyrir almenning', eða þá
verðfellingu krónunnar. En á
því er enginn vafi, að innflutn-
ingshöftunummundi verða hinn
mesti „stuðningur“ að slíkum
ráðstöfunum.
ÓeiFðimai* á
Palestina.
Manndráp, uppþot og' æsingar
halda áfram. Herdeildir sendar
frá Egiptalandi og flugliðið,
styrkt.
London 12. júlí. FÚ.
Þess sjást enn engin merki,
að ástandið í Palestínu fari
batnandi. Margir menn hafa
verið drepnir i óeirðum i dag
eins og í gær, aðallega i norður-
hluta landsins. Þrír Gyðingar
voru drepnir í Haifa. Sprengj-
um var varpað á götum úti í
Haifa og eru miklar æsingar í
borginni. Sjálfboðaliðar af
breska herskipinu Repulse liafa
verið á götum borgarinnar, lög-
reglunni til aðstoðar. í Jerúsa-
lem hafa einnig verið miklar ó-
eirðir. Gamall Arabahöfðingi
var drepinn þar í gamla borgar-
hlutanum. Bresk fótgönguliðs-
deild frá Egiftal. kom til Pale-
stínu í dag. Önnur bresk her-
deild er væntanleg þangað á
morgun, Ennfremur er rerið að
auka flugherinn.
Einn af þingmönnum verka-
lýðsflokksins spurði nýlendu-
málaráðherrann, Malcolm Mc
Donald, að því, undir umræðum
i neðri málstofu breska þingsins
í dag, hvort kenna mætti óeirð-
irnar iPalestínu undirróðri, sem
rekja mætti til Mussolini,. og
ennfremur livort nokkuð væri
hæft í því, að fundist hefðu
vopnabirgðir af þýskum upp-
runa í Palestínu. Malcolm Mc
Donald kvaðst enga vitneskju
hafa fengið um að svo; væri.
flnohes á li til
London 12. júlí. FTj.
Ameríski miljónaeigandinn,
Howard Hugbes, og félagar
hans, sem eru á flugferðalagi
kringum hnöttinn og settu met
í flugi sínu frá New York til
Uppljóstanir News Chronicle vekja
alheimsathygli. svimug ypr Reykjavik.
Málið rætt í neðri málstofu
breska þingsins. Þjóðverjar
bálreiðir
EINKASKEYTI TIL YÍSIS.
London, í morgun.
Fregnir þær, sem Lundúnablaðið News Chro-
niclé birti í gær ,um langdrægu þýsku fall-
byssurnar við Algeciras í spænska Marokkó,
tilganginn með því að koma þeim þar fyrir, og ummæli
ónafngreinds þýsks herforingja um þetta mál, hafa sem
við mátti búast, vakið gífurlega athygli, ekki síst hót-
unarorð þau, sem hershöfðinginn er sagður hafa kom-
ið fram með í garð Breta og Frakka.
Þá leggja menn mikið upp úr því, að fullyrt er, að
áheyrendur herforingjans hafi verið helstu leiðtogar
nasistaflokksins.
Breskir stjórnmálamenn eru margir þeirrar
skoðunar, að fregnin hafi við gild rök að styðjast,
enda er það löngu kunnugt, að þýskir sérfræðing-
ar hafa verið í spænska Marokko, en Bretar hafa
yfirleitt ekki talið, að unnið hafi verið að neinum
vígbúnaði í spænska Marokkó, sem veldi þeirra
gæti stafað hætta af. Ótti um þetta hefir þó komið í
Ijós og Frakkar hafa haft mikinn beyg af sam-
vinnu Spánverja og Þjóðverja í Spænska Marokkó.
Nú er hætt við, að fregn sú sem News Chronicle hefir
birt gefi fyrri grunsemdum og ótta byr undir vængi.
Að því er United Press hefir fregnað munu margar
spurningar verða lagðar fyrir bresku stjórnina þessum
málum viðkomandi, þegar utanríkismálin ber næst á
góma í neðri málstofunni.
Fregnir frá Beríín herma, að ógurleg gremja ríki þar
út af því, að News Chronicle hafi birt fregn þá, sem hér
er um að ræða.
United Press.
baO in vefcja oieina indiO l Mndi, m
Tiis, eí stjórnin í Prao 09 Sudeteo-iðverjar fá
ekki að levsa vandatnál sínán erlendrar ihlutunar
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
Deilur stjórnarinnar í Prag og Sudetenþjóðverja eru stöð-
ugt umhugsunarefni bresku stjórnarinnar, segir
heimsblaðið Times í morgun, og fylgist hún vel með öllu,
sem gerist þeim viðkomandi, enda telur Bretastjórn mikið við
liggja, að friðsamleg lausn fáist hið fyrsta. En breska stjórnin
hefir nokkurar áhyggjur af því hversu samkomulagsumleitun-
um miðar hægt áfram. Hefir breska stjórnin lagt áherslu á það
við stjórnina í Prag og Sudetenþjóðverja, að hyggilegast sé að
snúa sér fyrst að því að ná samkomulagi um þau deilumál, sem
gerlegt ætti að vera að semja um þegar, heldur en koma í veg
fyrir nokkuð samkomulag, vegna erfiðleika út af ágreiningi um
alvarlegasta deiluatriðið.
Þá er bent á það, að það mundi vekja mikla andúð almennings
í Bretlandi, ef erlent ríki gerði tilraun til íhlutunar um eða koma
í veg fyrir samninga milli Pragstjórnarinnar og Sudeten-Þjóð-
verja.
Breska stjórnin gerir sér vonir um friðsamlega Iausn deil-
unnar, því að ef deila þessi yrði leyst mundi verða greiðara að
leysa mörg önnur vandamál í álfunni og m. a. ætti þá að vera
hægt að ná samkomulagi um viðskifti Breta og Þjóðverja og
bæta hina pólitísku sambúð þessara þjóða.
United Press.
París, eru nú á Ieið frá Moskva
lil Omslc í Síberiu og gengur
flugferðin mjög að óskum. Þeir
komu til Moskva nokkru fyrir
hádegi og voru búnir að fljúga
tvo þriðju leiðarinnar til Omsk,
þegar Lundúnafregninni var út-
varpað.
NÆSTI VIÐKOMUSTAÐUR
FAIRBANKS í ALASKA.
London 13. júlí. FÚ.
Hughes kom til Omsk í gær-
kveldi og Iiefir þvi farið nær
hálfa leiðina umhverfis jörðina
á tæpum 32 klukkutímum. Síð-
í g'ær hafði Svifflugfélagið
æfingar á Sandskeiðinu og var
ráðheri’um og Pálma rektor
Hannessyni boðið þangað upp-
eftir. Var Hermanni Jónassyni
og Pálma boðið að fljúga og var
önnur tveggja manna svifflug-
an notuð til þess. Dró vélflug-
an, sem hér hefir oft verið á
sveimi yfir bænum, sviffluguna
á loft í bæði skiftin.
En jafnframt voru piltar frá
Akureyri og Reykjavík að æf-
ingum í tveim liópum. Illutu
tveir þeirra C-próf í g'ær, þeir
Kjartan Guðbrandsson frá Ak-
ureyri, sem sveif í 5.56 mín. og
Leifur Grímsson, liéðan úr bæ,
sem sveif í 14.26 min.
í gærkveldi sáu menn svo hér
i bæ svifflugu yfir bænmn og
varð starsýnt á. Var þar kom-
inn Ludwig, flugkennari, i ann-
ari tveggja manna flugunni og
liafði flogið frá Sandskeiði og
liingað. Var hún fyrst dregin í
400 m. hæð, en síðan komst hún
í 1500 m. hæð, vegna þess hve
uppbyr var mikill. Var Ludwig
samtals um 70 mín. á lofti og
lenti i Vatnsmýrinni. Var flugan
síðan tekin í sundur og flutt á
bil upp á Sandskeið.
Alsherjarmótið:
Þrjú ný met sett I gær.
Veður var kalt í gær og á-
horfendur fáir á vellinum, en
þrátt fyrir kuldann tókst að
setja 3 ný met: í kringlukasti,
stangarstökki og 200 m. hlaupi.
Ölafur Guðmundsson (í. R.)
bætti kringlukastsmetið úr 41.-
09 í 41.34 m., Karl Vilmundar-
son (Á.) bætti stangarstökks-
metið úr 3.40 m. í 3.45 og Sveinn
Ingvarsson (K. R.) hljóp 200 m.
á 22.8 sek., en gamla metið var
23.3 sek.
Urslit í hinum ýmsu greinum
eru sem hér segir:
HLAUP.
200 m.:
1. Sveinn Ingvarsson (K.R.)
22.8 sek.
2. Baldur Möller (Á.) 23.4.
3. Haukur Claessen (K.R.) 24.3.
4. Jóh. Bernhard (K.R.) 24.5.
800 m.:
1. Einar S. Guðmundss. (K.R.)
2:07.5.
2. Gunnar Sigurðsson (Í.R.)
2:07.5.
3. Sigurgeir Ársælsson (Á.)
2:07.6.
4. Ólafur Símonars. (Á.) 2:07.6.
1000 m. boðhlaup:
1. A-sveit Ií. R. 2:07.6 m.
2. Sveit F. H. 2:12.8.
3. Sveit Ármanns 2:14.7.
4. B-sveit K. R. 2:17.8.
10 km. hlaup:
1. Magnús Guðbjörnsson (K.R.)
37:08.0.
2. Jón H. Jónss. (K.R.) 37:53.3.
3. Þorkell Þorkelss. (Á.) 38:19.4.
STÖKK.
Hástökk:
1. Guðjón Sigurjónsson (F. H.)
1.60 m.
2. Sig. Norðdalil (Á.) 1.60 m.
an lagði hann af stað til Jakútsk
meirice en 2000 mílum austar.
Næsti viðkomustaður verður
bærhin Fairbanks í Alaska, en
þaðan mun hann fljúga beina
leið til New York.
3. Kristján Vattnes (K.R.) 1.60.
4. Sig. Gíslason (F.H.) 1.54.
Stangarstökk:
1. Karl Vilmundarson (Á.) 3.45.
2. Ilallsteinn Ilinriksson (F.H.)
3.30.
3. Ólafur Erlendss. (K.V.) 3.20.
4. Ingibergur Vilmundars. (Á.)
2.90.
KÖST.
Kringlukast:
1. Ólafur Guðmundsson (I. R.)
39.99 m.
2. Karl Vilmundars. (Á.) 32.49.
3. Jens Magnússon (Á.) 32.49.
4. Ingvar plafsson (K.R.) 31.99.
í aukakasti kastaði Ólafur 41.-
34 metra.
Stigatölur félaganna eru nú
sem hér segir:
K. R .... 125 stig.
Ármann 86
F. H 35
í. R ... 13 —
K. V 9
Sveinn Ingvarsson liefir flest
stig, eða 20. Hefir hann orðið
fyrstur í 4 greinum og fær 5
stig fyrir hvern sigur. Næstui'
er’ Baldur Möller með 9 stig.
Mótinu lýkur í lcveld. Verður
þá kept í 10 km. kappgöngu,
fimtarþraut og sleggjukasti,
sem frestað var á mánudags-
kveld.
Frægar skíða^
kennari til IR.
Stjórn f. R. liefir að undan-
förnu átt bréfaskriftir við
heimsfrægan skíðakennara,Toni
ISeelos frá Tyrol, um það að fá
hann liingað til kenslu. Hefir
hann viljað ráða sig liingað með
skilmálum, sem stjórn f. R.
þylcja aðgengilegir og mun
ganga að.
Má telja fullvíst, að miklu
færri komist að þessari kenslu,
en vilja.