Vísir - 21.07.1938, Blaðsíða 2

VISIR
VÍSIR
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F.
Ritstjóri: Kristján Guðlaugsson.
Bkrifstofa: Hverfisgötu 12.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
(Gengið inn frá Ingólfsstræti).
Símar:
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Verð 2 krónur á mánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Vonbrigðin.
Xí onbrigðin í sambandi við
® synjunina um hitaveitulán-
ið í Svíþjóð, eru að sjálfsögðu
mikil og almenn. Það mun að
vísu vera svo, að það sé látið í
veðri vaka, að synjun þessi sé
ekki endanleg, heldur gefnar
vonir um, að lánið kunni að fást
eða muni fást síðar. En hvað er
í rauninni leggjandi upp úr
því?
Það var einnig gefið í skyn
um rikislánið, 12 milj. kr. lánið,
sem ríkisstjórnin ætlaði að taka
erlendis, að það mundi fást, eða
kymii að fást síðar, þegar tíma-
bært yrði talið eða „hentugt“
að bjóða það út. — En livenær
skyldi sá hentugi tími verða
kominn til þess?
Þessar Iiántökufyrirætlanir
ríkisins og Reykjavíkurbæjar
hafa beðið „sameiginlegt skip-
brot“. Og það er vafalaust að
þær hefir borið upp á sama
skerið.
Alþýðublaðið reynir af öllum
mætti að fá lesendur sína til
þess að trúa því, að það sé að
eins að kenna ódugnaði eða
klaufaskap Péturs Halldórsson-
ar, borgarstjóra, að hitaveitu-
lánið hafi ekki fengist í Sví-
þjóð. Og blað kommúnista ger-
ir sér það að góðu, að lepja
þetta upp eftir Alþýðublaðinu,
nálega með sömu orðum, og er
það þó ekki af því, að svo vim
gott sé með þeim blöðum um
þessar mundir.
Þessa kenningu sína, um
klaufaskap Péturs Halldórsson-
ar, byggir Alþýðublaðið á því,
að þegar „fyrst“ hafi verið vak-
ið máls á lántökunni til liita-
veitunnar í Svíþjóð, þá hafi því
verið vel tekið og af miklum á-
huga og velvild. En blaðið getur
þess lika, að það hafi ekki verið
Pétur Halldórsson, sem fyrstur
hafi leitt lántöku þessa í tal við
Svía, og þessar fyrstu undirtekt-
ir þeirra undir lántökuna séu
því að engu leyti honum að
þakka. Hinsvegar liafi hann
„neitað allri aðstoð kunnugra
manna“ við lánsumleitanirnar
og hugsað mest um það, að
eigna sér einum heiðurinn af
því að úlvega lánið! Það er
hinsveg'ar kunnugt, að lánsum-
leitunum Péturs Halldórssonar
var hið besta tekið í Sviþjóð í
upphafi, og virtist engin þörf á
aðstoð þeirra „kunnugu
manna“, sem Alþbl. talar um,
til þess að lánið fengist. Og
alveg lán slikrar aðstoðar fékk
P. H. fyrirlieit um lánið, með
þeim fyrirvara einum, að sér-
fróður trúnaðarmaður lánveit-
andans mælti með því að það
yrði veitt. Ef það hefir orðið að
sök, að þessir „kunnugu menn“
Alþýðublaðsins voru ekki siðan
kvaddir lil aðstoðar við lántök-
una, þá virðist það ekki geta
slafað af öðru en því, að þeir
liafi first við það og beitt kunn-
ugleika sínum síðan lil þess að
spilla fyrir lántökunni.
Ihi hverjir eru þeir, þessir
„kunnugu menn“, sem Alþýðu-
blaðið telur að ,skift liafi svo
mildu máli, að hafðir hefðu
verið með í ráðum, og ætla má,
að einnig hafi fyrst „vakið máls
á lántökunni“ til hitaveitunnar í
Svíþjóð? Og livers vegna var þá
ekki aðstoðar þeirra leitað, til
þess að fá framgengt lántök-
unni fyrir ríkisstjórnina í Sví-
þjóð? Eða er það ef til vill svo
að skilja, að erindrekar ríkis-
stjórnarinnar liafi ekki heldur
kunnað að meta verðleika þess-
ara manna, eða gert sér rétta
grein fyrir því, live álirifamiklir
menn þeir væri í sænskum fjár-
málum, en eins og Alþýðublaðið
segir um Pétur Halldórsson,
„hugsað mest um það, að eigna
sér einum heiðurinn af því að
útvega l|ánið“ handa ríkissjóði?
Hollenskir sond'
menn heimsækja
Island.
Með einhverju þeirra skemli-
ferðaskipa, sem væntanleg eru
á naestunni, mun koma liingað
HoIIendingur að nafni Wij-
lacker. Kemur liann hingað til
að taka ákvarðanir vegna komu
hollensks sundflokks, sem
skrifað hefir hingað fyrir
nokkuru og langar til að sækja
sundmenn okkar lieim og
keppa við þá.
Verður þetta þá í fyrsta skifti,
sem við fáum heimsókn sund-
manna frá öðrum löndum og er
gert ráð fyrir að 10 menn taki
þátt í förinni. Flokkur sá, sem
hér um ræðir hefir ferðast víða
um álfuna og kept þar sem
hann hefir komið.
Piltor ferst
af slysfSrom
Síðastliðinn mánudag fórst af
slysförum á Hjalteyri Friðrik
Sigurðsson, unglingspiltur um
tvítugt. Fréttaritari útvarpsins
á Akureyri skýrir þannig frá at-
byrðum:
Friðrik Sigurðsson, unglings-
piltur innan tvítugs aldurs, til
heimilis á Hjalteyri, slasaðist
mánudaginn 17. þ. m. Féll hann
í lyftu, sem flytur síld í verk-
smiðjunni á Hjalteyri. — Jó-
liann Þorkelsson, héraðslæknir,
kom til Hjalteyrar og lét flytja
piltinn tafarlaust á sjúkrahúsið
á Akureyri. Héraðslæknirinn
lýsir meiðslum sjúklingsins
þannig: Nefið var mölbrotið,
vinstri kjálki brotinn og einnig
vinslri framhandleggur, hendi
og vinstra læri. Þá var opið sár
á vinstra fæti og stórt opið sér
ofan við nef, og út fyrir hægra
auga, sem var eyðilagt, auk þess
voru skrámur víða. Pilturinn
liafði rænu, er hann kom á
sjúkrahúsið, en andaðist
skömmu síðar. Talið er, að hann
hafi ekki gætt þeirrar varúðar,
sem skyldi, og engin brýn nauð-
syn muni hafa knúð hann til
þess að leggja leið sína þar sem
slysið vildi til.
Sigurður, faðir piltsins, and-
aðist einnig af slysförum á
Iljalteyri fyrir skömrnu. Álitið
er, að hann hafi fallið úr stiga
í síldarverksmiðunni, en engir
voru þar viðstaddir. Hann fanst
meðvitundarlaus. FÚ.
Hopgin ep í yftpvofandi
liættu og falli iiiin pæðup
það lipslitum borgara-
stypjaldapinnap.
EINKASKEYTI TIL YÍSIS.
London, í morgun.
rátt fyrir síharðnandi mótspyrnu stjórnarhers-
ins spænska hefirsókn hersveita Francos til
Valencia ekki stöðvast. Hersveitum hans hefir
þó miðað hægara undanfarna daga. En að flestra áliti
er Valencia nú í yfirvofandi hættu. Takist stjórnar-
hernum ekki að stöðva framsókn hersveita Francos nú
getur borgin fallið fyrr en varir. En af falli hennar
mundi ef til vill brátt Ieiða fall Madridborgar, og hér-
uðin í þessum landshlutum ganga Franco á vald. Missir
hinnar mikilvægu hafnarborgar — Valencia — yrði
stjórninni óbætanlegt tjón. Þetta gerir hún sér vel Ijóst
og hafa nú verklýðsfélögin heitið stjórninni fullri að-
stoð við varnir borgarinnar og hafa allir vinnufærir
menn, sem ekki vinna að hergagnaframleiðslu, verið
teknir til þess að treysta varnir borgarinnar, graf a skot-
grafir o. s. frv. Seinast voru kallaðir til þessara starfa
um 30.000 menn.
United Press.
Bresku konungshjónin hylt
í París.
TvíburafSugvélin „Mercury“
flýgur tiS Ameriku.
Merknr vlðbnrðnr í framþrónn fingtækninnar.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
/
Amínútunni kl. átta í gærkveldi var sjóflugvélin
Mercury losuð úr tengslum við f lugbátinn Maia
og stefndi vestur um haf. Þetta skeði yfir
Foynes við Shannon á Irlandi, en þar er aðalbækistöð
Atlantshafsflugbáta Imperial Airways-flugfélagsins. I
morgun kl. 4.45 kom skeyti frá flugvélinni og tilkynti
flugmaðurinn að hann væri kominn 1350 mílur eða
um 2160 km. á haf út. Mercury er fullhlaðin pósti og
flýgur beint til Batwood á Nýfundnalandi. Er það fyrsti
áfangi flugvélarinnar á leiðinni til New York.
Maia og Mercury eru bygðar af breskum verkfræð-
ingi, er heitir Mayo. Er Maia eingöngu notuð til að
koma Mercury á loft, til að spara bensínforða minni
vélarinnar, en eins og kunnugt er, er bensíneyðsla vél-
anna mest á meðan flugvélarnar eru að hefja sig til
flugs, sérstaklega þeirra, er þurfa að fljúga upp af
vatni eða sjó. Meðalhraði Mercury er 200 m. á klst. eða
um 320 km. Maia og Mercury vega samtals 21 smálest.
Eru margir mánuðir síðan reynsluflug hófust og hefir
að eins eitt óhapp komið fyrir og var það þó smávægi-
Iegt. Var Mercury þá laus frá Maia og ætlaði Maia að
lenda. Rakst hún á vélbát í lendingunni og skaddaðist
annar vængurinn. Þetta .gerðist í Southampton.
Hersýning fer fram í dag og verður
konungur viðstaddur.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
Parísarfregnir herma, að bresku konungshjónin
hafi verið hylt af svo miklum innileik í óperu-
leikhúsinu í gær, að engin dæmi sé til. Voru
þau viðstödd hátíðarsýningu þar ásamt Lebrun ríkis-
forseta og Mme Lebrun. Þegar konungshjónin óku frá
óperuhúsinu klukkan hálftólf voru þau hylt af miklum
mannfjölda.
I dag verður konungur viðstaddur hersýningu í Ver-
sölum og koma þar fram sveitir úr öllum deildum
frakkneska hersins, til þess að sýna konunginum hve
fullkomnu skipulagi hefi verið komið á her Frakk-
Iands. Hernaðarflugvélar sveima yfir Versölum með-
an liðskönnunin fer fram.
Oslo 20. júlí
í skeyti frá Havas-fréttastof-
unni um Frakklandsheimsókn
bresku konungshjónanna segir,
að af henni muni leiða víðtæk-
ari bresk-franska samvinnu. Ef
Frakkland lendi í styrjöld vegna
Vandaðasta skfp
Þjóírerja statt he'r.
Skemtiferðaskipið „Patria“
er liér statt um þessar mundir
og sér Ferðamannaskrifstofan
„Hekla“ um móttöku farþeg-
anna, sem eru um 220 að tölu.
Fóru farþegamir til Þingvalla
og viðar í morgun.
„Patria“ er alveg nýtt skip og
er þetla fyrsta för þess; eru far-
gjöld hærri en venjulega vegna
þessa. Annars rúmar skipið
hundruðum fleiri farþega, en
það hefir meðferðis nú. Það er
15 þús. smálestir að stærð og
talíð að öllu leyti vandaðasta og
besta skip Þjóðverja að öllum
frágangi. Þáð er í eign Ham-
burg-Ameríkulínunnar.
Á morgun koma General von
Steuben og Milwaukee, í annað
sinn.
United Press.
skuldbindinga sinna í Mið-Ev-
rópu, líti Frakkar nú svo á, að
Bretar muni standa við hlið
Frakka og Iáta eitt yfir báðar
þjóðirnar ganga. — NRP—FB.
Ef þetta reynsluflug fer vel eins og á horfist er Im-
perial Airwajrs aö hugsa um að breyta nokkurum
landflugvélum, af Ensigngerð, sem þeir eiga í smíðum í
slíkar „pick-a-back“-samstæður, eins og Bretar nefna
þær. Þessar Ensign-fluvélar vega 20 smálestir og taka
fimtíu farþega. Með Mercury á bakinu myndi Ensign-
samstæðan vega rúmlega 30 smál. fullhlaðin, en með
þeirri þyngd myndi hún ekki geta hafið sig á loft nema
á einstaka flugvelli á Englandi. Flestir myndi vera alt
of litlir fyrir tilhlaupið, sem hún þyrfti að taka.
London, 20. júlí. — FÚ.
Fimtán Atlantshasflug eru
ráðgerð í sumar og haust, að til-
hlutan breska flugfélagsins Im-
perial Airways og breska flug-
málaráðuneytisins. Fyrsta flug-
ferðin hefst í kvöld, frá Bret-
landi. Flugferðir þessar eru all-
ar farnar í tilraunaskyni með
það fyrir augum að koma á
reglubundnum farþegaflugferð-
um yfir Atlantshaf, en breska
alríkisflugfélagið gerir ráð fyr-
ir, að þær geti byrjað næsta ár.
Flogið verður í flugbátum í
fyrstu flugferðunum, en síðan
verða farnar tvær flugferðir í
Albatroslandflugvélum, sem ná
United Press.
240 enskra mílna hámarkshraða
á klukkustund. Ein flugferðin
verður farin í október og þá
flogið til New York, en í hinurn
til Newfoundland, Montreal og
Quebec.
Flugbáturinn, sem leggur af
stað í kvöld hefir meðferðis
kvikmynd af komu bresku kon-
ungshjónanna til Parísar.
Næturlæknir:
Bergsveinn ólafsson, Hávallag.
47, sirni 4985. — Næturvörður í
Laugavegs apóteki og Ingólfs apó-
teki.

MAIA OG MFRCURY.
Verkfræðingur einn hefir smiðað þessar ívær* flugvélar, sem eru samfastar. Er sú neðri
látin fljúga upp með liina á bakinu, en þegar þær hafa náð nokkurri liæð, er sú efri, Mer-
cury, losuð úr tengslum við þá neðri. Er þetta gert til þess að spara eldsriéyti minni flugvél-
arinnar og til þess að hún geti flogið lengra án þess að þurfa að lenda.