Vísir - 09.08.1938, Blaðsíða 2
VlSIR
VÍSIR
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F.
Ritstjóri: Eristján Guðlaugsson.
Skrifstofa: Hverfisgötu 12.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
'(Gengið inn frá Ingólfsstræti').
Simar:
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Verð 2 krónur á mánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Berum orð-
um sagt.
h kærurnar á hendur útvarps-
“ stjóranum, sem svo mjög
liefir verið rætt um að undan-
förnu, og þó meira manna á
meðal en opinberlega eða í blöð-
unum, eru nú orðnar svo kunn-
ar, að því verður tæplega kom-
ið við framar, að ræða þær
„undir rós“. Það hefða þó tví-
mælalaust verið æskilegra, að
engar opiniierar umræður
hefðu þurft að verða um þetta
mál. En hjá því hefir ekld orð-
ið komist, sökum þess, að rík-
isstjórnin, eða sá ráðherrann,
Sém um málið á að fjalla, virt-
ist einráðinn í þvi, að öðrum
kosti að láta það á engan hátt
íil sín taka, leiða alveg hjá sér
að komast fyrir það, hvað hæft
mundi í sakargiftunum á hend-
ur útvarpsstjóranum og drepa
málinu á dreif með öllu.
Málgagn rikisstjórnarinnar
hefir legið Vísi mjög á hálsi
fvrir það, að hann hafi farið
með róginælgi „undir rós“ um
útvarpsstjórann í sambandi við
þessi kærumál. Það hefir verið
gefið í skyn, að það væri „róg-
mælgi“ ein, að nokkur slík
„kæra“ hafi borist ríldsstjórn-
inni, sem Vísir hafi vitað til, og
skorað á hann að birta þá
„kæru“. Nú hefir málgagnið
sjálft gert það opinbert, að
kæra þessi sé þegar orðin
þriggja mánaða gömul, og í
bréfi útvarpsstjóra til kennslu-
málaráðuneytisins, sein það
birti s.I. laugardag, er nafn-
greind stúlkan, „sem kæruna
sendi“, og lcæran hefir þegar
verið birt í öðru stuðningsblaði
ríkisstjórnarinnar. Það er því
ekki um það að villast, að þessi
kæra hefir komið fram, og held-
m’ ekld um það, að það kunni að
hafa verið ætlun ráðherra, sem
kæran var send, að stinga henni
alveg undir stól- Og er þá alt
staðfest, sem Vísir hefir um
þetta mál sagt „undh* rós“.
En hvað er það þá ,að öllu
rósamáli sleptu, sem útvarps-
stjóranum er gefið að sök í þess-
ari kæru, og forsætisráðherr-
ann bersýnilega hefir litið svo
á, að mætti vera óátalið með
öllu?
Stúlkan, sein kæruna sendi,
sakar útvarpsstjórann um það,
að vísu ekki berum orðum, en
þó svo skýrt, að ekki verður
misskilið, að hann hafi reynt að
fá hana til „fylgilags“ við sig,
með því að gefa henni fyrirheit
um góða stöðu hjá Ríkisútvarp-
inu. Eða með öðrum orðum, að
hann hafi ætlað að selja henni
stöðuna fyrir blíðu hennar.
Þessi kæra barst kenslumála-
ráðuneytinu eða forsætisráð-
herra í byrjun maímánaðar s.l.
En ráðherrann sinti hemii að
engu. Hinsvegar brá útvarps-
stjórinn svo fljótt við sem liann
mátti, eins og sjá má af bréfi
lians til ráðuneytisins, sem áður
er getið, þar sem hann segir:
„Jafnskjótt og eg kom úr ulan-
íór minni, eða 14. júní sl., vís-
aði eg stúlku þessari á brott úr
stofnuninni". Og verður ekld
betur séð, en að ráðherrann liafi
látið sér það vel líka. Réttum
mánuði siðar, eða 13. júlí, virð-
ist ráðlierrann þó hafa rankað
við sér um það, að vel mundi
fara á því, að senda útvarps-
stjóranum kæruna „til umsagn-
ar“, og það gerði hann. En af
því hefir orðið sá ái’angur, að
útvarpsstjórinn hefir að sögn á-
kveðið að höfða meiðyrðamál á
hendur stúlkunni. Og við það
á að sitja.
Að sjálfsögðu neitar útvarps-
stjórinn því slatt og stöðugt, að
nokkur fótur sé fyrir sakargift-
um stúlkunnar á hendur hon-
um. En það verður eldd séð, að
ráðherrann liafi tahð þess nokk-
ura þörf, að fá slíka yfirlýsingu
frá honum, fyrr en rúmum
tveimur mánuðum eftir að kær-
an barst honum í hendur, og
hálfum mánuði eftir að stúlkan
hafði borið sig upp við ráðuneyt-
ið yfir því, að hún liefði verið
svift starfi sinu. Ef útvarps-
stjórinn hefði ekki verið svo
röggsamur, að svifta stúlkuna
starfi þegar í stað, er honum
varð kunnugt um kæruna og
stúlkan ekki þurft að kvarta yf-
ir þvi, þá mætti ætla, að ráð-
herrann hefði látið rnálið al-
gerlega kyrt liggja og alls enga
þörf talið á að gi’afast nokkuð
eftir þvi, livað liæft mundi í
kærunni, jafnvel ekki einu sinni
að spyrja útvarpsstjórann sjálf-
an um það.
Svo virðist þó, að full ástæða
hafi verið frá upphafi til þess,
að ráðherrann léti rnálið ekki
afskiflalaust, nema þvi að
eins að liann telji að það
skifti engu máli og megi vera
óátalið með öllu, þó að forstöðu-
menn ríldsstofnana reki slika
kaupsýslu sem útvarpsstjórinn
er sakaður um ?
Slldveiðarnsr.
Frá Djúpavik var símað i
morgun, að Baldur og Kári
hefðu komið inn með 1600—
1700 mál hvor. — í bræðslu eru
komin 64.000 mál. Saltað hefir
verið í 6000 tn.
15 stiga hiti var á Djúpavík í
morgun og gott veður-
Frá Hjalteyri var símað í
morgun, að b.v. Gullfoss hefði
komið inn í nrorgun og nokkrir
vélbátar.
Á Hjalteyi-i eru komin 130.000
mál í bræðslu og 20.000 á Hest-
eyri. 1
EINKASKEYTI TIL YÍSIS.
Siglufirði, í morgun.
í gær og nótt komu þessi skip
og lögðu síld í bræðslu: Sjöfn
450 mál, Gunnbjöm 600, Óðinn
og Ófeigur 600, Hilmir 450,
Keilir 100, Eggert og Ingólfur
250, Vestri 480, Herjólfur 300,
Frigg 300, Hrönn 600, Jón Þor-
láksson 500, Nanna 500, Gull-
toppur 300, Þorgeir goði 500,
Sæbjörn 300, Muninn 300, Gu-
ide me 700, Valbjörn 600, Pét-
ursey 800, Njáll 450, Svanur
160, Höfrungur 300, Geir goði
500, Víðir og Reynir 300, Björn
300, Grótta 400, Árni Árnason
550, Skúli fógeti 300, Þór 220,
Mars 500, Fylkir 550, Hvitingur
200, Þorsteinn 200, Brynjar og
Skúli fógeti 250, Alden 850,
Erna 1000, Minnie 500, Hösk-
Japanlr gera loitárásir á Kanton.
Eini stríðsianginn, sem íékR
að bera vopn i íangabfiðnm.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
Kínverska stjórnin hefir tilkynt opinberlega í
Hankow, að Kínverjar haldi áfram gagnsókn
sinni, sem þeir hófu fyrir skemstu á vinstri
bakka Yangzefljóts. Kínverjar hafa nú byrjað árásir á
Hwanghei og Paihu, en báðar þessar borgir hafa Kín-
verjar nú umkringt. Þeir hafa tekið Ljónshæðina, 17
enskar mílur fyrir vestan Kiu-Kiang, en hæð þessi er
mikilvægur staður frá hernaðarlegu sjónarmiði.
Þá hafa flugmenn Kínverja haft sig mjög í frammi
og haldið uppi stöðugum árásum á herskip Japana á
Yangtze-ánni. Hafa sprengikúlur þeirra valdið miklu
tjóni á fjórum japönskum herskipum, sem voru stödd
nokkuru fyrir neðan Pengtseh.
Þá hafa flugmenn Kínverja sökt japönskum her-
flutningabátum í tugatali á Yangzeánni, er Japanir
voru að gera tilraunir til þess að setja lið á land á bökk-
um fljótsins, hinu aðþrengda liði sínu til stuðnings.
Tókst flugmönnum Kínverja að miklu Ieyti að koma í
veg fyrir þetta áform Japana og segja sjónarvottar, að
yfirborð árinnar hafi verið þakið líkum og braki úr
flutningabátunum.
Japanir hafa byrjað stórkostlegar Ioftárásir á Kan-
ton. Var hin fyrsta í gær. í morgun klukkan 9 flugu 25
japanskar flugvélar yfir borgina og vörpuðu sprengi-
kúlum yfir hana, einkum í nánd við rafmagnsstöðina.
Einnig virðast þeir leggja mikla áherslu á að eyðileggja
elstu vatnsleiðslu borgarinnar, en hinar eru þegar eyði-
lagðar. Er borgarbúum voði búinn, ef vatnsleiðslan
verður eyðilögð.
Þá hafa flugvélar Japana varpað sprengikúlum á
Saikuan, sem er úthverfi í Shameen, og búa þar margir
útlendingar. Urðu þeir að leita skjóls í neðanjarðar-
byggingum. —
Manntjón varð ógurlegt í loftárásum þessum.
United Press.
Japanir telja allt með
kyrrom kjSrom á landa-
mærnm Manctmkuo.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
Samkvæmt símfregnum frá Tokio í morgun hefir
utanríkismálaráðuneytið enn sent Shigemut-
su, sendiherra Japana í Moskva, nýjar fyrir-
skipanir. Mun hann halda áfram viðræðum sínum við
Litvinov í dag.
Utanríkismálaráðuneytið í Tokio tilkynti einnig í
morgun, að alt hefði verið með kyrrum kjörum í
Chan-ku-feng í morgun, hlé hefði orðið á bardögum
þar, en rússneskar flugvélar væri stöðugt á sveimi yfir
landamærunum.
Fregn frá Shanghai hermir, að útvarpsstöðin í Kha-
barovsk í Síberíu hafi birt opinbera tilkynningu, sem í
stóð m. a.:
„Hinir hugdjörfu flugmenn vorir hafa gert loft-
árás á borgina Kojo og að kalla má lagt hana í
rústir.“
United Press.
uldur 400, Sæhrímnir 900,
Freyja 500. — Mikið af síldinni
veiddist rétt fyrir utan Siglu-
fjörð og komu sum skipin
tvisvar inn í gær með síkl. Sölt-
un er nú aftur byrjuð af krafti,
en liefir verið lítil undanfarna
daga.
Þráinn.
Blaðamönnuin var í gærmorg-
un boðið að skoða beitiskipið
Emden, sem kom um kl. 9 þá
um morguninn. Er skipið bygt
1925 og þvi allgamalt, eftir þvi,
sem tíðkast með herskip, en bef-
ir allan timann verið notað sem
skólaskip.
Skal hér ekki f jölyrt um skip-
ið sjálft, enda var því lýst hér
í blaðinu sl. laugardag.
Herskipsnafnið Emden er
mjög frægt orðið frá þvi í stríð-
inu, en þá gerði Emden (3600
smál.) mikinn usla í skipakosti
bandamanna á Indlandsbafi og
óttuðust allir farmenn að verða
á vegi Emden. Skipstjóri var
von Muller- Emden I var eyði-
legt við Cocoseyjarnar 9. nóv.
1914 og var von Múller meðal
Mikil eftirspnrn eftir
síld í SvífijóS-
Einkaskeyti frá
Kaupmannahöfn í gær.
Frá Gautaborg kemur frétt
um það, að eftir að innflutn-
ingsbann á síld var afnumið,
liafi tvö norsk gufuskip og eitt
sænskt, skipað þar upp 15.000
tunnum af síld, veiddri á ís-
landsmiðum, sumpart saltaðri
á íslandi, en að nokkuru leyti
frá norskum veiðileiðangrum.
Verðið er 23 kr. á tunnu. Eftir-
spurn er nú eftir síld i Svi-
þjóð, því að gömlu síldarbirgð-
arnar eru uppgengnar. *
þeirra, er voru teknir til fanga,
ien 132 skipverja féllu, er skip-
ið var eyðilagt. Allir skipverjar,
er lifs komust af, fengu að bæta
Emden aftan við nöfn sín, en
Bretar gerðu von Múller þann
lieiður, sem þeir sýndu eng-
um öðrum stríðsfanga sinna:
Hann fékk að halda öllum vopn-
um sínum, meðan bann var
fangi þeirra.
Emden II söktu Þjóðverjar
sjálfir i Scapa Flow, eins og
öðrum hersldpum sínum, þar
eð þeir vildp elckii að þau félli í
liendur Bandamönnum. Það
gerðist 21. júní 1919. Síðan hef-
n* suinurn þessara skipa verið
náð upp aftur. Emden II var
hleypt af stokkunum árið 1915,
Nafnið Emden er frá hafnar-
borg við ósa Emsár, skamt frá
landamærum Hollands. Emden
er heldur minni horg enReykja-
vík og er mikil fiskiveiðamið-
stöð. . . ,
Emden verðm’ hér til föstu-
dags, fer þá beint til Azor-eyja,
þaðan til Bermuda, Austur-
India o. v. Á, fimtudagskveld kl.
8 keppa skipverjar við Val, eins
og sagt var frá í Vísi í gær. —•
Meðal skipverja er einnig góður
vatnsknattleilcsflokkur og hand-
knattleiksflolckur, enda betri að-
staða til slíkra æfinga á skipinu
en knatLspyrnu.
Hljómsveit skipsins mun
leilca fvi'ir ahnenning fyrir
framan Mentaskólann í lcvekl
kl. 6, ef véður leyfir.
NÝJA MAURETANIA.
Smíði hinnar nýju Mauretaniu, hins nýja Atlantsliafsfars Cu-
nard White-star Line, er nú vel á veg komið. Sldpið er smiðað
í Birkenhead-sldpasmiðastöðiuni á Englandi og þar var því
lileypt af stokkunum ineð mikitli viðliöfn. Var það lafði Bates,
lcona forsela Cunard Wliite Star Line, sem gaf skipinu
lieiti — en það er nefnt eftir liinu fræga skipi Mauretania, sem
um mörg ár liafði „bláa bandið“, þ. e. hafði met í siglingum
yfir Norður-Atlantshaf, en Mauretania var orðin gamalt slcip
og var tekið úr notkun fyrir 1—2 árum.