Vísir - 27.08.1938, Blaðsíða 2
VlSIR
VfSIR
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F.
Kitstjóri: Kristján Guðlaugsson.
Skrifstofa: Hverfisgötu 12.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
JGengið inn frá Ingólfsstræti).
Sf M*r:
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Ver8 2 krónur á mánuSi.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Gagnrýni.
öigurður Jónasson birtir í
® gær í Tímadagblaðinu 6
dálka viðbót við „lönguvitleysu“
sína í sama blaði s. 1. sunnu-
dag um „Hitaveitu Reykjavík-
ur“. Þessi síðari kafli „löngu-
vitleysunnar“ fjallar aðallega
um notkun rafmagns til liúsa-
hitunar, og tekst höf. af „brjóst-
viti“ sinu, að kollvarpa öllum
niðurstöðum verkfræðinga um
það efni.
Sigurður virðist vera þess al-
veg fullviss „i lijarta sínu“, að
hann hafi miklu meira vit og
þekkingu á verkfræðilegum
efnum en lærðir verkfræðingar,
jafnvel þó að um viðurkenda
afburðamenn á þvi sviði sé að
ræða. Það er þvi engin von til
þess, að hann geti látið sér skilj-
ast það, að skrif hans um slík
efni séu ekki talin svaraverð.
Hann segir í Tímadagblaðinu í
gær, að hann hafi í „fyrri grein“
sinni sýnt frarn á, „að niður-
stöður sænska verkfræðingsins,
sem áttu að sýna stórgróða á
hitaveitunni bygðust á alveg
röngum forsendum“. Og „þess-
ari grein, sem birtist fyrir 5
dögum“, segir hann, að blað
bæjarstjórnarmeirililutans hafi
„ekki gert tilraun til að svara
með rökum“! En auðvitað kem-
ur honum ekki til hugar, að
„þessi grein“ hans hafi borið
vanþekkingu hans á því sem
hún fjallaði um, svo glögt vitni,
að það hafi ekki þótt taka því,
að „svara“ henni.
Sænski verkfræðingurinn,
sem Sigurður þykist hafa „sýnt
fram á“, að hafi bygt niður-
stöður sínar „á alveg röngum
forsendum“, er viðurkendur
sérfræðingur um þau efni, sem
hann átti hér að fjalla um, og
nýtur óskoraðs trausts í Svíþjóð
sem afburðamaður á því sviði,
enda var hann fenginn til þess
að gagnrýna áætlanirnar um
hitaveituna að ráði banka þess,
sem rtáðgert var að útvegaði
lánið til fyrirtækisins og var
trúnaðarmaður hans og tók
laun fyrir starf sitt frá honum.
Hinsvegar er Sigurður allsendis
ófróður um þessi efni og brestur
öll skilyrði til þess að geta gagn-
rýnt niðurstöður verkfræðing-
anna. Þessu til sönnunar nægir
að vekja athygli á því, að sam-
anburður Sigurðar á afkomu
hitaveitunnar frá Reykjum, er
bygður á „alveg röngum for-
sendum“, en einmitt á þeim
samanburði reisir Sigurður
staðhæfingar sinar. Hitaveitan
frá Laugunum er gerð tilþessað
fullnægja hitaþörfinni í mestu
frostum, en áætlanir sænska
verkfræðingsins um hitaveituna
frá Reykjum eru bygðar á því,
að að eins sé fullnægt hitaþörf-
inni í alt að 8 st. frosti. Þannig
verður nýting hitans í Reykja-
veitimni að jafnaði alt að þvi
tvöföld í samanburði við
Laugaveituna. En þar við bæt-
ist, að verðlagið á hitaveitunni
frá Reykjum er í áætlunum
verkfræðinganna miðað við alt
annað og hærra kolaverð en
verðlag Laugaveitunnar. Og
þannig verður þessi safhanburð-
ur Sigurðar eintóm vitleysa og
niðurstöðurnar eftir því.
í framlialdi langloku sinnar i
Tímadagblaðinu í gær tekst
Sigurði þó engu betur. í henni
byggir hann allar staðhæfingar
sínar um yfirburði rafmagnsins
sem hitagjafa á því, að hitaþörf
bæjarins verði fullnægt með
nýrri 32 þús. kilovatta raf-
magnsaflstöð (Irafoss og Kistu-
foss). í Tímariti verlífræðinga-
félagsins befir binsvegar verið
sýnt fram á það, að til þess að
jafngilda 280 sek. lítra bita-
veitu, sem talið hefir verið að
mundi fullnægja liitaþörf bæj-
arins i mestu frostum, þyrfti 60
þús. kw. rafmagnsaflstöð, eða
nálega tvöfalda aflslöð Sigurð-
ar. Hinsvegar mundi 280 sek.
lííra hitaveita kosta að eins
7—8 milj. króna, en hálft jafn-
gildi hennar af rafmagni, sam-
kvæmt útreikningum Sigurðar,
14 miljónir! En samkvæml
þessu yrði kostnaðurinn við
rafmagnsupphitunina alt að því
fjórfaldur, samanborið við hita-
veituna frá Reykjum.
Þrátt fyrir þetta efast Sigurð-
ur ekkert um það, að auðveld-
ara verði að fá lán til rafmagns-
virkjunar en til hitaveitu. Og
mætti að visu svo vera, ef við
væri að eiga fjármálamenn með
svipaðri þekkingu á fjármálum
eins og Sigurður Jónasson befir
til að bera í verkfræðilegum
efnum.
Ildveiðarnar.
Sigulfirði 26. ág.
I gær og í nótt komu þessi skip
með síld í bræðslu: Hringur 150
mál, Bjarnarey 200, Ófeigur/
,Óðinn 350, Grótta 150, Mars
300, Gunnar Páls 150, Fylkir
300, Geir goði 300, Huginn I.
300, Haraldur 250, Snorri 200,
Kári 300, Harpa 200, Jökull 400,
Venus 350, Keilir 250, Eldborg
1000, Hermóður 170, Bragi 100,
iStathav 100, Björn austrænil50,
Gulltopiiur 550, Rifsnes 200,
Eggert/Ingólfur250, Hilmir 100,
Hrönn 600, Frigg/Lagarfoss
150, Höfrungur 400, Gotta 350,
Kristján 100, Drífa 200, Grótta
450, Stella 250, Sjöfn 300, Er-
lingur I. 300, Þórir 250, Björn
500, Njáll 300, Þór/Kristjana
100, Skagfirðingur 450, Vébjöm
400, Nanna 200, Árni Árnason
100, Mars 250, Bjarnarey 100
og Sæborg 300 mál. — I gær
var saltað á öllum stöðvumi hér
samtals um 9000 tunnur. —
Síldin veiddist að mestu leyti
út af Siglufirði. I morgun er
lítil veiði. Þó hafa nolckur skip
fengið góð köst, en frétst liefir
til síldar við Gjögur og vestan-
verða Sléttu og mörg skip á
leiðinni austur. — Þráinn.
Allgott veiðiveður var í gær,
en síldin er stygg og torfumar
þunnar. Var þvi lítið um skipa-
komur til Siglufjarðar í gær, en
síðasta sólarhringinn höfðu rlk-
isverksmiðjurnar tekið við um
II þús. mála síldar.
Ilinsvegar var söltun hin
mesta sem sögur fara af, á þessu
sumri a. m. k. Á Siglufirði vora
saltaðar rúml. 14.800 tunnur. —
Matjesverkun nam 3738 heil-
tunnum og 5547 hálftunnum.
í morgun lönduðu á Djúpa-
vík togararnir Tryggvi gamli
Allar Evröpoþjóðir bíða með efUrvæntiiign eftir
ræðn Sir John Simon, sem hann heldur i kvðld.
Bresku FáðheFFapniF kall-
aðip ái fund snemma á
inánudagsmorgun.
EINKASKEYTI TIL VlSIS.
London, í morgun.
Talið er að mikill órói sé ríkjandi í London hjá
stjórnmálamönnum og þá ekki síst í utanrík-
ismálaráðuneytinu vegna deilu Sudeten-Þjóð-
verja og tékknesku stjórnarinnar, og um allan heim
bíða menn með eftirvæntingu eftir ræðu Sir John Si-
mon f jármálaráðherra, sem hann ætlar að halda í Lan-
ark í kvöld. Það þykir einnig bera vott um að breska
ríkisstjórnin sé við öllu búin og telji þess þörf að vera
örugglega á verði, að Chamberlain forsætisráðherra, Sir
John Simon og Halifax lávarður utanríkismálaráðherra
hafa ákveðið að koma saman á fund í London snemma
á mánudagsmorgun, en eins og getið hefir verið um,
æjlaði Chamberlain til Skotlands þegar upp úr helginni.
Á ráðherrafundinum verða Mið-Evrópumálin rædd
og búist er við að ráðherrarnir muni ef til vill lialda
áfram umræðum sínum á þriðjudaginn, en talið er að
umræðurnar muni fyrst og fremst snúast um það, að
breska stjórnin hefir hvað eftir annað á „diplomatisk-
an“ hátt, Iagt fast að þýsku stjórninni um, að hún hlut-
aðist til um að þýsk blöð létu af hinum hörðu árásum,
sem þau hafa að undanförnu haldið uppi á hendur
Tékkóslóvökum í sambandi við deilumál Sudeten-Þjóð-
verja, en þrátt fyrir allar tilraunir bresku stjórnarinn-
ar í þessu efni, hefir síst dregið úr árásum blaðanna.
Torveldar þetta framferði blaðanna til mikilla muna
allar samningaumleitanir, sem Runciman lávarður hef-
ir með höndum, en ef umleitanir hans mishepnast með
öllu er viðhorfið talið mjög ískyggilegt, enda óvíst til
hvers það kunni að Ieiða.
United Press.
Japanir hefja sókn
áleidís til Hankow.
EINKASKEYTI TIL VlSIS.
London, í morgun.
Fregnir, sem borist hafa frá Shanghai, skýra frá því að
sókn Japana áleiðis til Manchang frá Shaio sem er
vestanvert við Kuling sé nú hafin og er barist af mik-
illi grimd á þessum vígstöðvum og er beitt öllum nútíma hern-
aðartækjum af beggja hálfu.
Þá hafa Japanir einnig hafið grimmilega sókn áleiðis til Han-
kow og hófst hún við sólarupprás í morgun.
United Press.
London 26. ág. FfJ.
Breski sendiherrann í Shang-
bai hefir lagt fram mötmæli
við japönsku stjórnina móti til-
raun hennar til þess að koma í
veg fyrii* fréttaflutning, bæði til
borgarinnar og frá henni. Segir
sendiherrann að breska stjórn-
in viðurkenni alls ekki rétt Jap-
ana til þess að gera slíkar ráð-
stafanir, þegar fréttirnar eru frá
breskum þegnum eða til þeirra.
Þessi mótmæli eru fram komin
eftir að japanska stjórnin hafði
látið gera tilraun til að stinga
undir stól öllum fréttum) um á-
rás japanskra flugvéla á kín-
versku farþegaflugvélina á mið-
vikudaginn var.
1500 mál og Hannes ráðherra
um 1000 mál.
Á Hjalteyri lönduðu í gær:
Gulltoppur 1748 mál. Belgaum
1963 og Egill Skallagrímsson
470 mál. í morgun lönduðu eða
voru að landa Jón Stefánsson
með 80 mál, Iv. Iluginn 300,
Þorfinnur 1100 og Huginn I. ca
600 mál.
Snorri goðij er á leið til Hest-
eyrar með fullfermi, en Arin-
björn hersir hafði í gær fengið
1100 og Gyllir 1400—1500 mál.
Daladier lieflp leyst verk-
fallid í Marseille*
EmKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
Daladier og stjórn hans hefir nú tekist að jafna deilur
hafnarverkamanna í Marseille og atvinnurekendanna,
og bar stjórnin fram miðlunartillögu, sem báðir aðilat
hafa gengið að.
Við lausn þessa alvarlega deilumáls hefir stjórninni tekist
að styrkja aðstöðu sína til mikilla muna, og er talið að hún
muni nú vera örugg í sessi þrátt fyrir það, að tillögur Daladiers
hafa mætt allverulegri mótspyrnu.
United Press.
London 26. ág. FtJ.
Daladier forsætisráðherra
Frakka fékk í dag fullkomna
traustsyfirlýsingu frá þing-
mannaflokki þeim, er styðm-
liann, og höfðu allir þingmenn
undirritað. I ræðu, sem Daladi-
er hélt í dag, talaði hann aðal-
lega um hinn gífurlega hernað-
arlega undirbúning í Þýslca-
landi og að þar væru tvær milj.
manna stöðugt að verki að auka
og bæta víggirðingar landsins,
og þessir menn ynnu frá 60—*
70 klukkustundir á viku. Af[
þessu leiðir það, sagði hann, að
lengja verður vinnuvikuna í
Frakklandi a. m. k. um 4 st. á!
viku og tjáir ekki að horfa í þo
að þá vinnu verði að greiða með
yfirvinnukaupi.
Síra Gunnar Jóhannesson:
Aldrei er svo bjart yfir öðlingmanni,
að eigi geti syrt eins sviplega og nú.
Aldrei er svo svart yfir sorgarranni,
að eigi geti birt fyrir eilífa trú.
Japanska stjórnin hefir svar-
áð þvi, að hún áskilji sér rétt
til þess að stinga undir stól öll-
um fregnum sem henni sýnist,
nema opinberum tilkynningum.
Kínverska sendiráðið í Lond-
on hefir enn lagt fram mótmæli
við breska utanríkismálaráðu-
neytið, vegna eiturgasnotkunar
Japana í Kína. Japanska stjórn-
in svaraði í gær fyrra mótmæla-
skjali Kínverja og neitar hún
þar með ölhi að hafa nokkum-
tíma notað eiturgas, en sakar
hinsvegar Kínverja um að hafa
gert það, og ennfremur að hafa
notað kóleru-sýkla til þess að
koma upp drepsótt í liði and-
stæðinganna.
Kínverska stjómin neitar þvi
enn á ný, að nokkur fótur sé
fyrir því, að Japanir hafi tekið
Juichang, en segir hinsvegar að
liæðir nokkurar í nánd við borg-
ina bafi nú upp á síðkastið ým-
ist verið í höndum Kínverja eða
Japana. Hernaðarleg þýðing
þessarar borgar liggur i þvi, að
sá, sem hana Iiefir í höndum,
ræður yfir tveimur skipatorfær-
um, sem komið hefir verið fyrir
í Yangtse-fljóti á þessuni slóð-
um.
Það voru góðir gestir, sem
komu til mín að Skarði föstu-
daginn 19. þ. m., Sigurbjörn Á.
Gíslason, frú Guðrún Lárusdótt-
ir og dætur þeirra tvær vora
þar á ferð og sóttu mig heim.
Það er jafnan unaðslegt, þegar
trú systkini fiá að ræðast við.
Þó viðdvöl þeirra væri stutt,
hefi eg fáum gestum fagnað
meir í lijarta en þeim. Þar sem
eldur kristinnar trúar logar, er
gott að vera. Þá finst manni
samveran ávalt of stutt. Þá þyk-
ir manni ávalt of snemma lagt
af stað. Svo var og að þessu
sinni. Við hjónin þráðum návist
þessa fólks enn lengur. En —■
! af stað var haldið kl. 8 síðdegis,
og það var hinsta för móður og
dætra. Að kvöldi næsta dags
; barst okkur hin harmþrungna
fregn.
j Glöð og reif dvöldust þau
! bjónin frá Ási örstutta stund á
, heimili minu siðasta kvöldið, —
þessir baráttumenn í þjónustu
; Krists. Djarfhuga og trúarsterk
j stóðu þau hlið við hhð og and-
æfðu straumi og vindi vantrúar-
innar. Til hinsta augnabliks var
frú Guðrún trú Frelsara sínum
og Drottni. Ilið siðasta kvöld
var hún jafn fús að fylgja hon-
um sem hið fyrsta, eftir að liún
meðtók hann í hjarta sér.
En nú hefir margur spurt:
Hvers vegna? Menn standa og
stara magnþrota og ráðvana.
Iíaldrifjuð skynsemi spyr, en
finnur ekkert svar — nema í
Orði Guðs. Og Orð Guðs segir:
Devi ekki hveitikornið, verður
það einsamalt, en deyi það,
ber það mikinn ávöxt.
Frú Guðrún og dætur! Eg
þakka ykkur kvöldið kyrlá La
heima í Skarði, hinsta kvöldið
liér. Eg finn vaknandi og vax-
andi lif, helgað náð Guðs,
bjarma yfir burtför ykkar. Þá
birtir í hjörtum hinna syrgj-
andi ástvina.
Jarðarförin frá Ási
fer fram i dag.
í dag verður Guðrún Lárus-
dóttir borin til grafar ásamt
tveimur dætrurn sínum, sem
orðið hafa henni samferða,
einnig í dauðann. Verða þær
fjórar kisturnar, sem bornar
verða frá Ási í dag.
Þungur liarmur er ástvinun-
um kveðinn og allir Reykvík-
ingar og allur landslýður mundi
vilja rétta þeim liuggandi hönd
og græða bin djúpu sár.
Jarðarförin hefst með hús-
kveðju að Ási kl. 2 e. h., en hana
flytur Þorteinn Briem prófast-
ur. —
í kirkjunni flytja ræður Frið-
rik Hallgrimsson prófastur, síra
Friðrik Friðriksson og síra Sig-
urður Pálsson i Hraungerði. —<
Kista frú Guðrúnar verður
borin inn í kirkjuna af þingfor-
setum og þingmönnum, en út
úr kirkjunni bera prestar. Verð-
ur kistan því næst borin í Al-
þingishúsið af miðstjórn og
þingmönnum Sj álfstæðisflokks-
ins.
Sönginn í kirkjunni annast
söngflokkur dómkirkjunnar, en
heima og í kirkjugarði syngur
tiu manna sveit úr karlakórnum
Fóstbræðrum. Lúðrasveit leikur
sorgarlög i viðhafnarsskyni og
gengur á undan hlífylgdinni, en
jarðsett verður í gamla kirkju-
garðinum.
Athöfninni í kirkju verður út-
varpað.