Vísir - 29.08.1938, Blaðsíða 2
VlSIR
VÍSIR
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F.
Ritstjóri: Kristján Guðlaugsson.
Skrifstofa: Hverfisgötu 12.
AfgreiSsla: Hverfisgötu 12.
JGengið inn frá Ingólfsstræti-).
Blnar:
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
VerS 2 krónur á mánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Meiningar-
munur.
DLÖÐ stjórnarflokkanna hafa
U verið að jagast um það
undanfarna daga, hvað það sé,
sem flokkunum beri á milli i
stjórnmálunum, og hvers verði
helst að gæta, svo að samkomu-
lag þeirra og samvinna fari
ekki út um þúfur.
Tilefnið til þessara hugleið-
inga hlaðanna voru skrif Finns
Jónssonar í Alþýðublaðinu um
„samvinnu bænda og verka-
manna“ á Norðurlöndum og af-
stöðu socialistaflokka þeirra
landa til kommúnista. Höfuðtil-
gangur Finns, með þeim skrif-
um, mun hafa verið sá, að
reyna að snúa þeim flokks-
mönnum Alþýðuflokksins, sem
Héðinn Valdimarsson hefir leitt
út á þá glapstigu, að vilja sam-
einast kommúnistum, fná villu
þeirra vegar, með því að Iáta
hina stærstu spámenn socialism-
ans í þremur nágrannalöndun-
um „vitna“ annarsvegar um
dásemdir samvinnu sinnar við
bændaflokkana, og hinsvegar
um óbeit sína á kommúnisman-
um og öllu lians athæfi. Og hvað
þurfti þá líka frekar vitna við
til þess að allir mættu sjá, að
heill „alþýðunnar“ liér á landi
mundi best borgið með því, að
fela hana forsjá þeirra Finns og
félaga hans í samvinnu við
Framsóknarflokkinn.
Með þessu mun nú Finnur
hafa þóst vera að vinna Fram-
sóknarflokknum gagn jöfnum
höndum og Alþýðuflokknum,
því að báða flokkana varðar
það miklu, og nálega jafnmiklu,
að hlutur Alþýðuflokksins verði
sem bestur í skiftunum við
Héðin og kommúnista. Það var
því að vonum, að Finnur og Al-
þýðubl. brygðist ekki sem best
við, þegar Tímadagblaðið greip
þetta tækifæri til þess að leggja
socialistum lífsreglurnar um
það, hvernig þeim bæri að haga
sér, ef þeir vildu framvegis fá
að vera í samvinnu við Fram-
sóknarflokkinn um stjórn
landsins. Og því fremur var það
að vonum sem socialistum voru
í lífsreglunum settir svo harðir
kostir, að ekki verður betur séð
en að þess sé krafist, að þeir
gangi alveg af trúnni á social-
ismanum og leggi hann „á hill-
una“, eins og Tímadagblaðið
segir, og raunar alveg réttilega,
að socialistar á Norðurlöndum
hafi gert. En með þessum hætti
er hinu bitra vopni, sem Finnur
og félagar hans væntu sér svo
mikils af, í viðureigninni við
kommúnista, alveg snúið gegn
þeim sjálfum. Því að socialistar
vilja þeir allir vera!
En svo mjög sem þeir hafa
þykst af þessu, Finnur og félag-
ar hans i Alþýðufl., þá er
það óneitanlega dálítið hjákát-
legt, hvernig þeir að öðru leyti
hafa brugðist við þessari áskor-
un Tímadagblaðsins, um að
leggja socialismann „á hilluna"
og hætta að gera „stórfeldar“ og
„heimskulegar“ „þjóðnýtingar-
kröfur, og yfirleitt að „hafna
úrlausnum socialismans“, eins
og socialistar á Norðurlöndum
hafi gert.
Þeir segja, að socialistum á
Norðurlöndum liafi „í fyrsta
lagi“ aldrei dottið í hug að
„hafna úrlausnum socialism-
ans“, og það liafi þeim heldur
ekki dottið í hug sjálfum. En
hinsvegar liafi þeir „i öðru lagi“
aldrei haldið fram nokkurum
slikum „úrlausnum“, né heldur
gert nokkurar „þjóðnýtingar-
kröfur“. — Og hvað ættu þeir
þá svo sem að geta „lagt á liill-
una“ af því tagi?
Hinsvegar spyrja þeir, hvað
Framsóknarmenn meini með
orðinu þjóðnýting, hvort það sé
t. d. ríkiseinkasala, ríkisverk-
smiðjur o. s. frv.? Þetta segja
þeir, að aldrei liafi tekist að fá
Framsóknarmenn til að út-
skýra! En til þess liggja góð
og gild rök. Framsóknarmenn
eru, án þess að vita það, meiri
socialistar en socialistar gerast
víðast hvar, og framkvæma
socialismann og úrlausnir lians
í ýmsum greinum, sem social-
ista á Norðurlöndum gæti ekki
dreymt um að framkvæma!
Bil m fit ai veoiiii
Um hádegisbilið í gær valt
bifreið út af veginum rétt ofan
við Lágafell og skemdist hún
mikið bæði á lilið og að ofan,
en farþegar þeir, sem í bifreið-
inni voru, munu hafa sloppið
við meiðsli.
Fullar upplýsingar um það
hvernig þetta vildi til liggja
ekki fyrir, en menn á Lágafelli
töldu að bifreiðinni myndi liafa
verið ekið út af til þess að forð-
ast árekstur, en vegurinn er á
þessum slóðum mjórri en æski-
legt væri.
Bifreiðin var flutt til Reykja-
víkur síðdegis 1 gær og var
henni komið til viðgerðar á bif-
reiðaverkstæði.
Tvelr nnjlingspiltar
handteknlr fyrlr
rabarharaþj 6fnaQ.
Að undanförnu hafa verið
mikil brögð að þjófnaði úr
görðum hér í bænum. Þjófn-
aður úr görðum vex að jafn-
aði, þegar kemur fram á sum-
ar, en að þessu sinni munu ó-
vanalega mikil brögð að slíku
hnupli, og er í seinni tið eink-
um stolið rabarbara. Síðast-
liðna nótt handsamaði lögregl-
an tvo unglingspilta, sem höfðu
hnuplað um 50 pundum af
rabarbara, m. a. úr garði Ólafs
Thors alþm. Piltarnir höfðu
verið við vín.
Ekið út af í Svínahrauni.
Bílnum R-385 var ekið út af
veginum neðarlega í Svínahrauni í
gær. Mun bifreiðin hafa veriÖ á
lelð til Reykjavíkur, er vinstra
framhjóliÖ hrotnaði undan henni,
en við það mun hún hafa kastast
út af veginum.
Sendiherra Breta i Þýskaiandi hefir verifl kvaddur
tfi London vegna deilumála Þjóðverja og Tékka.
Runciman og Henlein
ræðast við.
EINKASKEYTI TIL YÍSIS.
London, í morgun.
Sir Neville Henderson, sendiherra Breta í Þýska-
landi, er kominn til London frá Berlín, til þess
að ræða við stjórnina, en á ráðuneytisfundi,
sem kemur saman á morgun, verður rætt um Tékkó-
slóvakíu. Er alment álitið, að horfurnar hafi aldrei ver-
ið ískyggilegri en nú. Kemur það mjög Ijóst fram í
Lundúnadagblöðunum í morgun, að það er uggur í
þeim út af því, að stjórninni hefir þótt nauðsyn til bera,
að kveðja heim sendiherra sinn frá Þýskalandi, til þess
að fá munnlega skýrslu hans og álit, varðandi þau al-
vörumál, sem nú eru á döfinni. Engum vafa er það
bundið, að breska stjórnin mun beita sér til hins ítrasta
til þess að varðveita friðinn.
Hafa komið fram tilgátur um, að Sir Neville Hend-
erson eigi nú að fá það hlutverk að hvetja Þjóðverja til
þess að taka þá stefnu, er leiði til friðsamlegrar lausnar
deilumálsins.
Daily Telegraph lítur svo á, að ef seinasta boð stjórn-
arinnar í Prag leiðir ekki til samkomulags, sé í raun-
inni öll von úti um friðsamlega Iausn deilunnar. En
samkvæmt þessu boði Tékka vilja þeir hefja nýjar
samkomulagsumleitanir á alveg nýjum grundvelli.
Times kemst svo að orði í morgun, að þótt Súdetar
hafi látið í Ijós meiri sáttfýsi en áður, hafi þeir í raun
og veru með fáar tillögur komið, sem hægt væri að nota
sem stoðir undir fullnaðarsamkomulag. Nú væri það
orðið hið mesta efa- og alvörumál hver tilgangur þeirra
væri.
Frá Prag er símað, að þeir Runciman lávarður og
Henlein, leiðtogi Súdeta, hafi í gær ræðst við í Roten-
haus-kastala. Opinber tilkynning hefir ekki verið gefin
út um viðræður þessar, en talið er víst, að Runciman
hafi lagt allfast að Henlein, að slaka eitthvað til, þar
sem ella væri vonlítið um samkomulag. Einkanlega
hafði Runciman reynt að fá hann til þess að slaka eitt-
hvað til á kröfum þeim, sem hann bar fram í ræðu
sinni í Karlsbad, en þá setti Henlein fram höfuðskil-
yrði, átta að tölu, fyrir því, að Súdetar féllist á sam-
komulag um lausn deilumálsins. En sum þessara skil-
yrða voru, frá sjónarmiði Tékka séð, algerlega óað-
gengileg.
United Press.
Meistaramitil f gær.
Meistaramót í. S. í. hófst í
gær kl. 2 á íþróttavellinum. Yar
kept í átta greinum og urðu úr-
slit þau, sem hér segir:
100 m. hlaup.
Meislari: Sveinn Ingvarsson
(K.R.) 11,0 sek. Baldur Möller
(Á) 11,6 og Jóhann Bernhard
(K.R.) 11,8 sek.
Kúluvarp.
Meistari: Kristján Vattnes (K.
R.) 13,00 m. Jens Magnússon
(Á) 12,31 og Sig. Finnsson (K.
R.) 12.19 m.
Þrístökk.
Meistari: Sig. Norðdal (Á)
12,94 m. Guðjón Sigurjónsson
(F.H.) 12,91 og Georg L.
Sveinsson (K.R.) 12,69 m.
1500 m. hlaup.
Meistari: Sverrir Jóhannesson
(K.R.) 4:19,2. Ólafur Símonar-
son (Á) 4:21,5 og Sigurgeir Ár-
sælsson (Á) 4:22.6.
Kringlukast.
Meistari: Kristján Vattnes
37,49 m. Ólafur Guðmundsson
(Í.R.) 36.45 og Jens Magnússon
(Á) 33.86 m.
Stangarstökk.
Meistari: Karl Vilmundarson
(Á) 3.30 m. Hallsteinn Hinriks-
son (F.H.) 3,20 og Ól. Erlends-
son (K.V.) 3,00 m.
10 km. hlaup.
Meistari: Bjarni Bjarnason
(K.V.) 36:39,1. Magnús Guð-
bjöi-nsson (K.R.) 37:22.8 og
Steingr Atlason (F.H.) 37:43,7.
400 m hlaup.
Meistari: Sveinn Ingvarsson
52,7 sek. Baldur Möller 53,6 og
Sveinn Magnússon (F.H.) 60,9.
sek.
Sleggjukast.
Áður liafði verið kept i
sleggjukasti. Þar varð meistari
Vilhj. Guðmundsson (K.R.)
34,49 m. Annar varð Óskar
Sæmundsson (K.R.) á 27,71 m.
Mótið heldur áfram í kvöld
og verður þá kept í 200, 800 og
5000 m. hlaupum, 110 m.
grindahlaupi, liástökki, lang-
stölcki og spjótkasti. Hefst mót-
ið kl. 6V2.
'~$2m$ÖES>
aðeins Loftur.
HERMÁLARÁÐHERRA TÉIÍKA,
Josef Machnik, er títt nefndur í blöðum og tímaritum á síð-
ari tímum, vegna þess, hversu liætt er við að Evrópustyrjöld
brjótist út, vegna Tékkóslóvakíu. Her Tékka er prýðilega út-
búinn og æfður og á Josef Machnik manna mestan þátt í
því. Myndin hér að ofan var tekin í Zbroo, er Machnik var
að aflienda tékkneskum íþróttamanni verðlaun.
Bresk farþegaflugvél
ferst f Ástralíu.
Tveip menn biðu bana, en sjö
særðust alvarlega.
EINKASKEYTI TIL YlSIS.
London, í morgun.
Stór, bresk farþegaflugvél fórst í morgun skamt
frá Innisfail-flugvelli í Queensland, Ástralíu.
Tveir menn biðu bana, en sjö særðust. Flug-
mennirnir ætluðu að lenda á Innisfail-flugvelli, en er
þeir voru í þann veginn að lenda komu þeiraugaádrátt-
arvél framundan, á akri rétt við flugvellina, og beygðu
til hliðar, en við það mistu þeir stjórn á flugvélinni, sem
kom niður á akrinum og mölbrotnaði.
Flestir þeirra sjö, sem komust lífs af, meiddust mjög
alvarlega.
United Press.
T
Sáttakæra í máli Jónasar Þorbergssonar núverandi útvarps-
stjóra var birt ritstjóra Vísis um hádegisbilið í dag.
Samkvæmt upplýsingum, sem Vísir hefir fengið frá góðum
heimildum, hefir útvarsstjórinn ákveðið að fresta, eða láta falla
niður með öllu, málsókn á hendur Jórunni Jónsdóttur til þess að
ekki verði unt að nota þær upplýsingar, sem kynnu að fást í því
máli í meiðyrðamálinu gegn Vísi.
Liggur því ekki annað fyrir, en að Vísir verður að taka að
sér hlutverk forsætisráðherra og reyna að upplýsa málið, svo
sem frekast verða f öng á.
Hinsvegar verður það að teljast ósæmileg framkoma frá hendi
útvarpsstjórans að láta bæði málin ekki fylgjast að, með því
að málskjöl og upplýsingar, sem fyrir kunna að liggja í málinu
gegn Jórunni Jónsdóttur hefðu orðið sönnunargögn í hendi rit-
stjóra Vísis í meiðyrðamálinu.
Útvarpsstjórinn mun hafa í hyggju að liggja undir hinum
þungu ásökunum Alþýðublaðsins hér eftir sem hingað til.
Vikið verður nánar að sáttakæru útvarpsstjórans hér í blað-
inu á morgun.