Vísir - 31.08.1938, Blaðsíða 2

VlSIR
DAGBLAB
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN. VÍSIR H/F.
Xitstjóri: Eristján Guðlaugsson.
Bkrifstofa: Hverfisgötu 12.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
JGengið inn frá Ingólfsstræti-).
gfna r:
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Ver8 2 krónur á mánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Dótnur
almennings.
T hinu furðulega skrifi Nýja
■*’ dagblaðsins, s. 1. sunnudag,
um „svik borgarstjórans“ í
hitaveitumálinu og siðgæðis-
brot útvarpsstjórans í „Jórunn-
armálinu“, sem blaðið kallar
svo, er skýrt svo frá, að blöð
Sjálfstæðisflokksins hafi gefið
útvarpsstjóranum það að sök,
að bann „bafi gefið umræddri
stúlku loforð um stöðu til þess
að hún yrði „góða stúlkan“
lians, en þessu lofox-ði hafi hann
brugðist og fyrir það eigi hann
að sæta harðri refsingu“. Og
Ixlaðið hefir svo um mælt, að
jafnvel þó að þessar sakargiftir
á hendur útvarpsstjórans væru
réttar, þá muni öllum Ijóst, að
þær séu „næsta lítilfjöi’legar“
Ef það væri nú svo, eins og
blaðið virðist telja að ekki sé
fyrir synjandi, að útvarpsstjói’-
inn hefði „gefið umræddri
stúlku lofoi’ð um stöðu „til
þess að hún yrði „góða stúlkan“
hans“, þá gæti að sjálfsögðu
ekki verið um það að ræða, að
hann hefði svikið það loforð,
nema stúlkan hefði uppfylt það
skilyrði, sem fyrir því var sett,
að verða „góða stúlkan“ lians.
En með því nú að aldrei kom
til þess, þá kemur heldur ekki
til mála, að útvai’psstjórinn eigi
að „sæta harðri refsingu“ fyrir
það, að hann hafi ekki uppfylt
gefið loforð eða gerðan samn-
íng! Og það er þá einnig full-
kominn misskilningur, að það
sé höfuðsökin á hendur útvarps-
stjóranum, að hann liafi svikið
loforð sitt. Heldur er það hitt,
að hann hafi gefið loforðið um
stöðuna með því skilyrði að
stúlkan yrði „góða stúlkan“
hans.
í umsögn sinni til ráðuneytis-
ins, um „kæru“ stúlkunnai*,
komst útvarpsstjórinn að orði
eitthvað á þá leið, að hann hefði
aldrei orðið fyrir svó mann-
skemmandi áburði, sem í kær-
unni fælist. Og svo virðist, sem
hann hafi litið svo á, að það eitt,
að hann hefði gefið nokkurt til-
efni til sliks- áburðar, væri svo
mannskemmandi fyrir sig, að
hann gæti ekki látið því órnót-
mælt, og fann hann sig þvi til-
knúinn að lýsa því yfir, að
stúlkan hlyti að hafa gert það
af ásettu náði gegn betri vitund
að gefa sér slíkt að sök.
Af þessu má öllum vera það
ljóst, að útvarpsstjórinn muni
ekki alllitlu „vandari að vii’ð-
ingu sinni“, en höfundur grein-
arinnar i Nýja dagblaðinu, sem
telur „sakirnar“ á hendur hon-
um „næsta lítilfjörlegar“, Og
hvaða hugmyndir, sem menn
kunna að gera sér um siðgæðis-
þroska útvarpsstjórans, þá
virðist líka augljóst, að mál-
svarar hans hljóti að standa
honum mjög að baki í því efni.
í umræddri grein Nýja dag-
blaðsins er að lokum látið svo
um mælt, að þetta siðferðilega
lxneykslismál útvarpsstjórans
eigi að verða „dómstólamál“, og
segir blaðið, að „þar“ upplýsist
um „sekt lians eða sakleysi“.
En livað getur í rauninni verið
um slíkt að ræða, ef „sakirnar“
eru, eins og blaðið segir „næsta
lítilfjörlegar“? Því hefir líka
margsinnis verið lýst yfir af
hálfu yfirboðara útvai’psstjór-
ans, að liann geti ekki orðið
fundinn sekur uxn nokkuð það,
er varði við „lög“. Og til þessa
„dómstólamáls“ er líka stofnað
með þeim hætti, að með öllu
móti er gert sem erfiðast fyrir
að leiða sannleikann í Ijós, ef
í rauninni væri nokkuð að upp-
lýsa í því efni. Hinsvegar er
sannleikurinn sá, að málið er
þegar fyllilega upplýst, og það
er þegar fallinn í því sá dómur,
sem ekki verður hrundið, liver
sem kunna að verða úrslit meið-
yrðamáls útvarpsstjórans gegn
ritstjóra Vísis. Og forsendur
þess dóms er að finna í máls-
vörn þeiri’a siðferðilegu fávita,
sem haldið hafa uppi vöi’num
fyrir útvai’psstjórann í mál-
gagni ríkisstjórilarinnar.
ilstaraitii tfknr i
kvöld
Mettilpaunip.
í gærkveldi var kejxt í 4x100
m. boðhlaupi og 10 km. kapp-
göngu. Úrslit urðu þessi:
4X100 m. boðhlaup.
Meistari: Sveit K. R. á 47.4
sek. 2. sveit Ármanns 48.1 sek,
og 3. sveit F. H. 48.8 sek.
10 km. kappganga.
Meistari: Haukur Einarsson
(K.R.) 54:59.0. 2. Magnús Guð-
björnsson (K.R.) 72:17.7.
Mótinu lýknr í kvöld, en ekki
á morgun, eins og Morgunblað-
ið og Þjóðviljinn sögðu i morg-
un. —
Verður þá kept í 1000 m.
boðhlaupi og fimtarþraut. —
Verður vafalaust skemtileg
kepni í síðustu greininni, en
þar keppa þrír: Jóh. Bernhai’d,
Anton B. Björnsson og Ólafur
Guðmundsson.
Þá verða gerðar tilraunir til
að setja ný met í minsta kosti
tveim greinum, kúluvarpi og
kringlukasti og jafnvel fleirum.
Og að lokum lýkur Hafnar-
fjaiðarlilaupinu á vellinum,
meðan mótið fer fram.
Sildarganpn færist í
vestor.
Frá Hjalteyri var símað í
gær, að veðurhorfur væri góð-
ar. — I morgun lönduðu þessi
skip: Jökull 618 mál, Ólafur
Bjarnason 441, Fróði 582 og
Ármann 35.
Til Hjalteyrar hafa borist
tæp 200.000 mál frá byrjun síld-
arvertíðar.
Tíu stiga hiti var á Djúpuvík
í morgun og bjartviðri. — Tog-
ararnir, sent voru að veiðum
við Rauðunúpa og Sléttu, eru
að færa sig vestur aftur. L.v.
Málmey kom tvívegis til Djúpu-
víkur í gær, með samtals 400
mál. Garðar kom inn í morgun
með 100 mál.
hafnaO seinasta til-
LOFTÁRÁS Á BARGELONA.
Sudeten-Þjöðverjar bafa
boði Prag-stjörnarinnar.
Runeiman feynii* enn
að midla málum.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
Lundúnablöðin í morgun eru nokkru vonbetri í
dag um, að deilurnar í Tékkóslóvakíu leiði
ekki til styrjaldar, enda þótt þau öll játi, að
stórkostleg hætta sé enn á ferðum.
Til dæmis um í hvaða tón Lundúnablöðin í morgun
ræða horfurnar má vitna í Daily Telegraph, sem segir,
að það, sem hafi áunnist sé það, að með því að ræða
málin fyrir opnum tjöldum, án þess að gera minstu til-
raun til þess að leyna hver hætta er á ferðum, hafi verið
vakinn almennur áhugi í flestum löndum heims fyrir
því, að málefni Tékkóslóvakíu verði leyst friðsamlega.
Um allan heim hafa menn nú áhuga fyrir hvernig deil-
an verður leyst. Bendir blaðið á í þessu sambandi, að
menn geri sér ljóst, að deilumálin sé í rauninni innan-
ríkismál, og ekki geti komið til mála, að beitt sé þving-
un eða valdi frá öðrum þjóðum í þessu máli.
Daily Mail og Daily Express krefjast þess þó, að
Tékkar slaki eins mikið til og þeim sé með nokkuru
móti auðið.
Frá Prag hafa hinsvegar borist tíðindi, sem sýna, að
horfurnar eru jafn ískyggilegar og áður.
Leiðtogar Súdeta hafa ákveðið að hafna
seinustu tillögum Pragstjórnarinnar, en það
hefir verið látið í veðri vaka, að þær væri
seinustu boð Pragstjórnarinnar.
Samkvæmt áreiðanlegum heimildum gerir
Runciman lávarður nú alt, sem í hans valdi
stendur, til þess að fá framkvæmdastjórn
Súdetaflokksins til þess að breyta fyrrnefndri
ákvörðun.
Skelfing, örvænting og söknuðnr sldn út úr andlitssvip þess-
ara kvenna, en myndin er tekin meðan loftárás stóð yfir á
Barcelona. ítalskar flugvélar frá Palma og Majoi’ka gerðu á-
rásina, en að lxenni lokinni lágu 200 lík á götum Barcelona.
Sir Neville Henderson, sendi-
hex’ra Bi-eta í Berlín, flýgur
þangað í dag frá London með
fullkomna vitneskju um á-
kvai’ðanir þær, sem breska
stjórnin hefir tekið með tillit
til Tékkóslóvakíu.
Ýmsar róstur hafa orðið í
Hlýnandi
veduFfap.
Osló, 30. ágúst.
Hinn kunni vísindamaður
Hoel docent, sem er nýkominn
til Noregs frá Svalbarða hefir í
viðtali við Moi'genbladet gefið
ýmsar atliyglisverðar upplýs-
ingar um veðurfar, ísalög o. fl.
norður þar, samkvæmt rann-
sóknum sem gerðar hafa verið,
sumar í flugferðum. Þannig
segir Hoel að ísbreiðurnar fyrir
norðan og austan Svalbax’ða
hafi minkað gríðarlega í seinni
tíð og liin samfasía ísbreiða á
þessum slóðum sé sennilega um
500.000 ferkílómetrum minni
að flatarmáli en fyrir nokkur-
um árum, og yfirleitt sjáist
United Press.
Tékkóslóvakíu og liefir mest
lcveðið að þeim í Irbisov, þar
sem lögreglan var kölluð á
vettvang til þess að kveða nið-
ur barsmíðar á gildaskála ein-
um. Stöðvaði lögreglan þegar
ólætin, en 12 menn höfðu þá
hlotið meiðsli. — FÚ.
þess mörg merki, að veðrátta
sé hlýnandi, eins og rannsólcnir
ýmsar sanni. Jaðrar jökulíssins
eru nú viða 20—30 kílómetrum
ofar en fyrir 20—30 árum, en
hafísinn reki ekki nándar nærri
eins langt suður á bóginn og
fyrrum. Rannsóknir víða um
heim sýni hlýnandi loftslag og
hraðari loftstramna og stormar
á sumrum sé tíðari en áður. —
NRP.-FB.
Eiði.
Sjálfstæðisfélögin halda fjöl-
breytta skemtun að Eiði næstkom-
andi sunnudag.
aðeins Loftup,
Seinasta búk
Ernest Lewis
Umsögn Times um
óvanalega bólt um ís-
land.
Síðastliðið ár lést í Englandi
ungur breskur rithöfundur,
Ernest Wesey, tuttugu og níu
ára að aldri. Rithöfundur þessi
kom til íslands og skrifaði bók
um ferð sína lxingað, og, var
liennar vinsamlega getið í Times
fyrir skömmu, en bók þessari
fylgdu minningarorð um höf-
undinn, sem birti bækur sínar
undir nafninu Ernest Lewis.
Höfundurinn fei’ðaðist um
noi’ðvestui'liluta Islands til þess
að veiða fálka til þess að flytja
til Bretlands og venja þar til
veiða. Bókin nefnist In Search
of the Gyr-Falcon. An account
of a trip to North-west Iceland.
By Ernest Lewis. Bókin kom út
hjá Constable og kostar 12 s. 6
d. — Minningarorðin, skrifuð af
föður lians, leiða í ljós, að Ern-
est Wesey hefir vei’ið óvanalega
þrekmikill og djarfhuga maður.
Hann hafði enga löngun til þess
að verða rithöfundur, en ýms
atvilc urðu þess valdandi, að
hann fór út á þá braut. Veiði-
skapur og náttúi’ufræðileg efni
voru lians aðaláliugamál. —
Þegar Wesey var tólf ára varð
hann fyi’ir slysi og misti annað
augað og á unglingsárum lenti
liann i bifreiðarslysi, með þeirri
afleiðingu, að það varð að taka
af honum vinstri handlegginn.
í minningarorðunum er lýst
hversu þetta varð til þess að
skerpa áhuga hans fyrir nátt-
úrufræðilegum athugunum og
tók hann nú til að skrifa um at-
huganir sínar, þar senx honum
virtist sú leið helst opin, að ger-
ast rithöfundur. Bækur lians
vöktu athygli og hann átti við
vaxaxidi gengi að búa. Framan
xiefnd bók lians var hin síðasta,
senx frá hans liendi kom. —
Frásögnin af hinu ævintýralega
fei-ðalagi hans til íslands, segir
Times, er blátt áfram og djarf-
leg’. Höfundurinn hefir oi’ðið
mikið að leggja á sig í þessu
ferðalagi —■ og að eins á einum
eða tveimur stöðunx eru menn
óbeint nxintir á það, að lxöfund-
urinn hafði mist annað augað
og annan liandlegginn, en þó
liættir liann á það að síga á
bergsillu i taug, til þess að ná
fálkaunga úr hi'eiðri. — Sex
fálka fór hann með til Islay. ■—
Lesandinn er þakklátur fyrir,
að Ernest Wesey tókst að sigr-
ast í baráttunni við örlögin. Það
var hið mikla afx-ek hans, segir
Times. (FB).
Knattspyrnan i
Englandi.
Nú, þegar knattspyrnan hjá
okkur er að syngja sín síðustu
vers, er hún aftur að hefjast í
Englandi, eftir að hafa legið
niðri síðan í byrjun maí-mán-
aðar. League-kepnin byrjaði sl.
laugardag og fóru leikar sem
hér segir í 1. deild:
Ai’senal—Portsmouth .... 2: ö
Birmingham—Sunderland 1: 2
Blackpool—Evei'ton ....0:2
Bolton—Charlton ........ 2:1
Brentfoi'd—Huddersfield . 2:1
Derby County—Wolver-
liampton ............. 2: 2
Grimsby—Aston Villa .... 1:2
Leeds—Preston ...........2:1
Leicestei’—Stoke City .... '2: 2
Liverpool—Chelsea ...... 2:1
Middlesbrough—Manch.
United ............... 3:1
Eins og menn muna, voru tvö
félög flutt niður úr 1. deild í
vor, en það voru Manchester
City og West Bx’omwich Albion.
í þeirra stað komu 2 efstu fé-
lögin xir 2. deild, Aston Villa og
Mancliester United, senx bæði
liafa áður átt heima í 1. deild.
Ekki er liægt að segja fyrirfram
livaða félög vei’ða að víkja næst,
en Bæði Manch. City og West
Bromwich vilja ólm konxa til
baka, og liafa bæði liafið göng-
una í 2. deild með stórsigri. En
gangan er löng og erfið og sam-
kepnin afar liörð, svo best er að
biða og sjá hvernig gengur.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
Fregnir frá Neapel herma, að eldsumbrot séu í
Vesúvíusi og hafi menn í nálægum þorpum
og bæjum verið mjög óttaslegnir. Miklum
bjarma sló á himin alla síðastliðna nótt. Ekkert tjón
hefir orðið af völdum eldsumbrotunum, enda nærólg-
andi hraunleðjan ekki upp á gígbarmana enn sem
komið er.
United Press.