Vísir - 08.09.1938, Blaðsíða 2

VÍSiR
Breska verkalýBsþingið krefst þess að ríkisstjórn-
in taki ákveðna afstððn gapvart Þjóðverjnm, - -
ásamt Frdkkum og Rússum. ----------------———
Telup þingið ad heimsófpiðup
sé yfirvofandi og nauðsyn toeri
til að kalla toreska þingið sam^
an nú þegar.
EINKASKEYTI TIL VlSIS.
London, í morgun.
Síðustu miðlunartillögum stjórnarinnar í Prag
hefir verið vel tekið af foringjum Sudeten-
Þjóðverja, og má ætla að með þeim sé grund-
völlurinn lagður að frekari samningaumleitunum, en
þó hefir slitnað upp úr samkomulagsumleitunum í bili
vegna nýrra ófyrirsjáanlegra orsaka.
Nokkurar óeirðir hafa orðið í Tékkóslóvakíu, sem
valdið hafa miklum æsingum meðal Súdeten-Þjóðverja
og einnig í Þýskalandi sjálfu. Morgunblöðin í Berlín
ráðast á stjórnina í Prag með mjög hörðum orðum og
fullyrða, að hún hafi enga stjórn á lögregluliði ríkisins
og ekki heldur á þeim herdeildum, sem settar hafa ver-
ið í Sudeten-héruðin lögregluliðinu til hjálpar, og segir
United Press að ástandið sé nú þannig að það sé sam-
bærilegt við æsingarnar sem urðu í maímánuði síðast-
liðnum, er Tékkar sendu herlið inn í Sudeten-héruðin
og höfðu það að yfirskyni, að þýski herinn héldi æfing-
ar við landamærin, en þá munaði minstu að til ófriðar
drægi milli þessara tveggja þjóða.
Þetta alvarlega ástand hefir haft þær afleiðingar í
för með sér, að slitnað hefir í bili upp úr öllum samn-
ingaumleitunum.
Þing bresku verkalýðsfélaganna, sem nú stendur yfir
í Blakpool í Englandi hefir lýst yfir megnri vanþóknun
sinni á framferði þýskra stjórnarvalda og blaða, og
krefst þess að breska þingið komi saman til fundahalda
nú þegar og taki upp ákveðna afstöðu til þessara deilu-
mála allra. Samþykt þessi var gerð á sameiginlegum
fundi allsherjarráðs verkalýðsfélaganna, þingi verka-
lýðsfélaganna og framkvæmdastjórnar verkalýðs-
flokksins og þingflokks verkalýðsfélaganna.
Fullyrða þessir aðilar í ályktunum sínum að eins og
sakir standi sé ekki annað sjáanlegt, en að heimsstyrj-
öld standi fyrir dyrum, en ríkisstjórn Bretlands verði
af þeim sökum að taka það ákveðna afstöðu til deilu-
málanna, að Þjóðverjar verði ekki í nokkurum vafa
um, að Bretar munu standa við hlið Frakka og Rússa
gegn Þjóðverjum, ef til þess kæmi að þeir fari með
ófrið á hendur Tékkóslóvökum.
Morgunblöðin í London ráðast yfirleitt öll á þá uppá-
stungu sem kom fram í Times í gær, og var þess efnis,
að Súdetum væri heimilað að ráða því sjálfir með þjóð-
aratkvæðagreiðslu, hvort þeir sameinuðust Þýskalandi
eða ekki og News Chronicle tekur svo djúpt í árinni,
að slíkar uppástungur á jafn alvarlegum tímamótum og
þessum, sé stórfeldasta eyðileggingarstarf, sem nokk-
urt blað geti unnið, ef það vilji teljast ábyrgt orða sinna.
United Press.
HALIFAX LÁVARÐUR OG VON RIBBENTROP.
Frá því er Halifax lávarður varð utanríkisráðherra Breta,
liefir verið tekin upp vinsamleg stefna gaglnvart Þjóðverjum,
þótt það liafi mætt mikilli andúð i Bretlandi og fullyrða megi,
að stjórnin liafi tapað fylgi vegna þeirrar afstöðu sinnar. At-
burðir næstu daga munu n'áða úrslitum í því efni hvort Bretar
sameinast Frökkum og Rússum í liarðri andstöðu gegn Þjóð-
verjum.
StórfeW ávísanasvik
uppvís ordin*
Sakbopningap hata játað
sekt sína.
Rannsóknarlögreglan fékk i fyrradag til meðferðar að upp,
lýsa ávísanafölsunarmál, en lögreglunni hafði þá borist kæra
frá bönkunum yfir því, að falsaðar ávísanir hefði borist til
þeirra.
Rannsóknum rannsóknarlögreglunnar var lokið i gærkveldi
og tók Ragnar Jónsson, fulltrúi lögreglustjóra, við málinu í
morgun.
Vísir hefir átí tal við Svein Sæmundsson, yfirlögregluþjón, og
segir hann gang málsins þennan í höfuðatriðum:
VfSIR
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F.
Ritstjóri: Kristján Guðlaugsson.
Skrifstofa: Hverfisgötu 12.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
(Gengið inn frá Ingólfsstræti).
S í m a r :
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Verð 2 krónur á mánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Pappír og
sement.
Húer svo komið hér í bænum,
** að flestar tegundir bygging-
arvöru, eru gersamlega ófáan-
legar. Hvað sem í boði er, fæst
nú ekki einn poki af sementi,
ekki plata af þakjárni, ekki
meter af gólfdúk í neinni versl-
un bæjarins. Shkt neyðarástand
hefir ekki verið hér í áratugi.
Húsin standa hálfsmiðuð. Engin
tajk eru að fiuHjgetra þau, því
að flest vantar, smátt og stórt,
sem til þess þarf.
Mönnum verður á að spyrja,
hvort þetta sé eðlilegt, að slík
þurð, svo gersamleg þurð, sé á
nauðsynlegasta byggingarefni,
eða hvort hér sé að koma í ljós
árangur þeirrar skipulagningar,
sem ræður hvað flutt er til
landsins og hverir flytja það.
Það kann aldrei góðri lukku að
stýra, þegar hið opinbera tek-
ur sér fyrir hendur að verða for-
sjón allra landsmanna og skipa
fyrir hvernig þeir eigi að sitja
og standa. Slík skipulagning
cndar jafnan á einn veg. Hún
endar þannig, að þeir, sem að
henni standa, vita að lokum
hvorki upp né niður i þvi, sem
þeir eru að fást við. Þannig er
það með stjómina og stefnu
hennar í fjármálunum og inn-
flutningnum,
En verst er þó, þegar sam
fara glundroðanum og ráðleys-
inu er feimnislaus hlutdrægni.
Eitt af slikum dæmum var gert
að umtalsefni í Morgunblaðinu
fyrir nokkrum dögum, þar sem
skýrt var frá, að fyrirtæki
þriggja vel þektra framsóknar-
manna, Pappírspokagerðinni,
hefði verið veitt innflutnings-
leyfi á umbúðapappír, sem það
hefir aldrei verslað með áður,
meðan öllum öðrum er synjað
um vöruna. Engin úthlutun
Iiafði farið fram á pappír til
liinna reglulegu innflytjenda frá
1. mai til 1. september og
mönnum var tilkynt þetta i
sumar, að svona mundi verða,
að úthlutun fyrir þetta tímabil
mundi falla niður. En þetta
bann náði ekki til hins áður
nefnda fyrirtækis. Ef til vill á-
litur innflutningsnefnd, að alt
megi bjóða kaupmönnunum, og
að hið áður nefnda fyrirtæki
muni' hvort sem er ekki kafna i
vinsældum þeirra. Fyrirtækið
hefir nú fengið algerða einka-
sölu á pappírspokum í landinu,
enda má það glögt sjá á farar-
tæki forstjórans.
Þetta ofangreinda dæmi sýnir
átakanlega hversu skifting inn-
flutningsins fer hrapallega úr
hendi. Þessu eina fyrirtæki er
veittur pappír, sem það hefir
ekki áður verslað með, fyrir 8
—10 þúsund krónur, meðan
synjað er um innflutning á
sementi til áð fullgera hús, sem
eru nær fullsmíðuð. Þetta leyfi
er veitt meðan ekki fæst linole-
um á gólf, ekki járnplata á þak
og jafnvel ekki skrúfur til að
festa lamir á glugga, svo að liús-
in þurfi ekki að vera opin fyrir
veðri og vindi.
Hið umrædda pappírsleyfi er
ef til vill ekki stórvægilegt í
öllum innflutningi landsins, en
það gefur góða mynd af því
ástandi, sem nú ríkir hér í inn-
flutningsmálunum.
Berjaferðin.
Þótt veðrið væri ekki eins
gott og á liefði verið kosið fóru
um 200 manns, börn og full-
orðnir, i berjaferð þá, sem Vísir
og Steindór Einarsson bifreiða-
eigandi efndu til. Var lagt af
stað í morgun kl. 9 frá bifreiða-
stöð Steindórs og haldið áleiðis
lil Þingvalla.
Þrátt fyrir það, að vindur
kunni að verða hvass í dag, eru
hlýindi í veðri, og alt verður
gert sem unt er, til þess að láta
börnunum liða vel og gera þeim
daginn ánægjulegan. Hersteinn
Pálsson blaðamaður fór í ferð-
ina fyrir hönd Vísis.
1 sex vikur hefir „ósýnilegur“
maður tafið fyrir því í blökku-
mannahverfi New York-borgar,
Haarlem, að hægt sé að hrinda
því í framkvæmd, að uppræta
fátækrahverfið hjá húsi, sem
hann á.
Maður þessi heitir Langley
Collyer, otg hann harðneitar að
koma út á götuna til þess að
semja um söluna, því að eng-
um hleypir hann inn.
Collyer, sem talar betur forn-
grísku en ensku, á helminginn
af öllu landi, sem liggur að hin-
um dýrmætu uppfyllingum
New York. Hann fer aldrei út
úr húsi sínu meðan dagur er á
lofti, en um nætur fer hann á
stjá og kaupir lóðir o. þ. i|.
Hann hefir þá venju, að
kaupa altaf, selja aldrei. Husið,
sem hann býr í við Upper Fifth-
avenue, virðist vera mannlaust.
Rúðurnar eru brotnar, sorp-
haugar eru á lóðinni, dyrnar
eru festar aftur með vír — en
samt hefir hann búið í því í 29
ár. —
Enginn sími er í húsinu né
rafmagnsljós eða útvarp. En í
bókaherberginu eru 25 þús.
bindi og stóreflis slagharpa í
hverju hinna 17 herbergja húss-
ins. 1 kjallaranum stendur
gömul flugvél, sem ekki hefir
verið hreyfð síðan hún var flutt
þangað fyrir 20 árum.
Jafnvel lögfræðingur Colly-
ers, John Vandewater, getur
ekki komist í samband við
hann. í sex mánuði hefir hann
verið að reyna að tilkynna hon-
um, að hann hafi erft fé eftir
frænku sína. Hann hefir sent
bréf, símskeyti, jafnvel stefnu-
votta, en árangurslaust.
Er jafnvel hætta á því, að
maðurinn, sem ætlaði að ryðja
fátækrahverfinu á brott, verði
að hætta við alt saman.
aðeins Loftur=
London 8. sept. FÚ.
I gærkvöldi hitti einn af leið-
togum Súdeta Hodza að máli.
Forsætisráðherrann lofaði að
láta rannsaka óeirðirnar og að
hinum seku skyldi verða refs-
að. Ennfremur skyldi verða séð
um, að slíkir atburðir kæmu
ekki fyrir aftur.
Henlein er farin frá Niirnberg
samkvæmt tilmælum Hitlers og
ætlar að rannsaka atvik þau, er
gerðust í gær.
Meðal þess, sem olli samnings-
slitunum, telja Súdetar það, að
tékknesk lögregla hafi mis-
þyrmt tveimur þingmönnum
Súdeta. Eiga þeir að hafa verið
barðir með svipu og sparkað í
þá. —
Tékkneskur tollvörður, sem
skaut á fimm menn, er þeir
voru að fara inn yfir tékknesk
landamæri, skýrir frá þvi, að
fimm-menningarnir hafi hlaup-
ist á brott en fleygt frá sér
v bögglum, sem meðal annars
I
fúndust í skammbyssur og skot-
l’æri.
Þá gerðist það einnig í gær-
kveldi, að Súdeli nokkur, sem
dæmdur hafði verið i fangelsi
fyrir njósnir, stökk út úr járn-
brautarlest og beið bana, þegar
verið var að fara með hann í
fangelsi. Þá er og sagt að lolc-
um, að þýsk flugvél liafi farið
inn yfir tékknesku landamærin
á mánudaginn var og að fimm
þýskar flugvélar hafi flogið yfir
suðvestur Bæheim í gær.
Þýsku blöðin gagnrýna mjög
í gærdag síðustu tillögur tékk-
nesku stjórnarinnar og segja m.
a. að tillögurnar séu ekkert ann-
að en áróður, sem eigi að
blekkja Bretland og Frakkland,
en skuldbindi tékknesku stjórn-
in ákaflega reið yfir atburðum
séu ekkert annað en tilraun til
þess, að fresta lausninni á mál-
um Súdeta. Þá eru þýsku blöð-
iná kaflega beisk yfir atburðum
þeim, sem gerðust í Tékkósló-
Þ. 6. þ. m. barst lögreglunni
kæra frá bönkunum yfir því, að
þeim hefði borist falsaðar á-
vísanir. Með bréfi Landsbank-
ans fylgdi ávísun að uppliæð
1384 kr. útgefin af Stefáni
Bergmann í Keflavík og keypti
útbú Landsbankans á Selfossi
hana þ. 19. ágúst, en ávísunin
barst ekki Landsbankanum
fyrr en þetta. Kom í ljós í
Landsbankanum, að reiknings-
númerið var ekki til og nafn
'Stefáns falsað. Útvegsbankan-
um hafði borist frá Þorsteini
Þorsteinssyni í Keflavik ávísun
að upphæð 400 kr., útgefin af
Stefáni Þorlákssyni Reykjahhð,
en sú ávísun reyndist einnig
fölsuð. Hafði ávísun þessi verið
seld i Keflavik 31. ágúst, en 1400
kr. ávísun var sama dag boðii!
sparisjóðnum i Keflavík, en hún
var ekki keypt.
Það kom fram, að ávísanir
þessar voru gefnar út á eyðu-
blöð úr tékkheftum, sem þeir
Brynjólfur Einarsson og Finn-
bogi Eyjólfsson bílstjórar höfðu
fengið fyrir 5—6 árum, en að
eins notað fyrsta árið. Útbú
bankanna gátu engar upplýs-
ingar gefið um þá, sem seldu á-
vísanirnar.
Rannsóknarlögreglunni þótti
strax ástæða til að athuga hvort
maður að nafni Carl Cliristen-
sen væri við þetta mál riðinn,
vakíu í gær og telja þá „gífur-
legt hneyksli“. Hefir þýska
stjórnin sent tékknesku stjórn-
inni mótmælaskjal út af þess-
um atburðum.
þvi að Finnbogi upplýsti, að
hann byggist við, að tékklieftið
liefði orðið eftir, er Nýja bif-
reiðastöðin sameinaðist Bif-
reiðastöðinni Geysi, en húsnæð-
ið hafði Carl Cliristensen tekið
á leigu. Hann hafði það þó ekki
nema 4—5 daga. Var lögregl-
unni tilkynt, að hann liefði stol-
ið selskinni, og vegna þess máls
var henni kunugt um, að Carl
Christensen liafði haft húsnæði
það, sem Nýja bílstöðin liafði.
fyrst eftir flutninginn.
Lögreglan komst nú að því,.
að Carl Christensen og einhverj-
ir með honum væri í bílferða-
lagi um landið. Höfðu þeir kom-
ið í Borgarnes þennan dag, 6.
sept. BíII þeiri*a liafði hilað og
sendu þeir hann á Laxfossi
suður, en leigðu sér bíl til
Reykjavíkur. Var Christensen
handtekinn í gærmorgun. Þrír
menn voru í ferðalaginu með
honum. Fór dagurinn í gær í
íramlialdsrannsókn.
Barst þá Útvegsbankanum ný
ávísun frá útibúi sínu á Akur-
eyri og var hún útgefin af
Ragnari Jónssyni og var stimpl-
að jdir nafninu pr. Smjörlíkis-
gerðin h.f. Ávísun þessi var að
upphæð 1897 kr. Ávisunina
greiddi úthúið 5. sept.
Rannsókn málsins mátti
heita lokið seint í gærkveldi, og
höfðu viðkomandi menn játað.
Carl Christensen hafði skrifað
allar ávísanirnar og búið til
stimpilinn í samráði við tvo
þeirra, sem voru með honum i
ferðalaginu, Þórarin Eyjólfs-
son, Hverfisgötu 98 og Magnús
Jónsson, verkamann, Miðstræti
Frh. á 3. síðu.