Vísir - 01.10.1938, Blaðsíða 2

2
Ví SIR
Laugardaginn 1. október 1938,
■]

VlSIR
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F.
Ritstjóri: Kristján Guðlaugsson.
Skrifstofa: Hverfisgötu 12.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
(Gengið inn frá Ingólfsstræti).
S í m a r :
Afgreiðsla 3400'
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Verð 2 krónur á mánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Sátt og sam-
lyndi.
1F fregnum þeim, sem bár-
“ ust frá útlöndum í gær,
verður ekki annað ráðið, en að
sáttmálanum um Tékkóslóvak-
iu, sem gerður var i Munchen,
hafi hvarvetna verið vel tekið.
Frá þessu er þó vafalaust ein
undantekning, því að ekki kem-
ur til mála, að Rússum geðjist
að þeim 'sáttmála.
Samkvæmt fregnum þeim,
sem frá Bretlandi bárust, virð-
ast mákilokin í Munchen hafa
vakið fádæma fögnuð þar í
landi, og var Chamberlain tekið
með „kostum og kynjum“ við
heimkomu sína til Lundúna.
Gegnir það þó nokkurri furðu,
ef þessi fögnuður Breta er með
öllu ósldftur, þvi að það er
kunnara en frá þurfi að segja,
að fyrri málamiðjunartillögur
Breta og Frakka sættu mikilli
gagnrýni þar í landi, og var þó
í þeim miklu skemra gengið til
móts við kröfur Þjóðverja, en
samningar tókust um i Miin-
chen.
í fyrri tillögum Breta og
Frakka, var gert ráð fyrir, að
Þjóðverjar fengi aðeins þau af
Sudeten-héruðunum án at-
kvæðgreiðslu, þar sem þýsku-
mælandi menn væri í yfirgnæf-
andi meirihluta (70 af 100 eða
fleiri), og voru þær þó taldar
með öllu óaðgengilegar af ýms-
um áhrifamönnum i breskum
stjómmálum, svo sem íhalds-
mönnunum Cliurchill og Eden,
Sinclair, foringja frjálslynda
flokksins, og af öllum verka-
mannaflokknum með Attlee í
broddi fylkingar. Nú er talið að
samkomulag hafi orðið um það
i Múnchen, að Þjóðverjar fái án
atkvæðagreiðslu öll þau liéruð,
þar sem þýskumælandi menn
eru fleiri en 50 af 100 og að
þjóðaratkvæði eigi að fara fram
i öðrum héruðum, þar sem
Þjóðverjar em jafnvel í minni-
hluta, þannig er t. d. frá sagt i
fréttaskeytum Alþýðublaðsins
frá fréttaritara þess i Englandi,
sem vera mun blaðamaður við
aðalblað verkamannaflokksins
breska, og er ekki annars getið
en að verkamannaflokkurinn
Iáti sér það vel Iíka. Virðist
fréttaritariim jafnvel líta svo á,
að Hitler hafi „slegið af“ kröf-
u m sínum með þvi að „ganga
að þessu samkomulagi“. Og yf-
irleitt virðist að svo stöddu rikja
sátt og samlyndi um úrslitin i
Múnchen meðal breskra stjórn-
málamanna, þó að á því kunni
að verða breyting þegar frá líð-
ur!
Samkvæmt sáttmálanum í
Mtinchen eiga Bretar og Fralck-
ar að einhverju leyti að hafa
hönd í bagga með afhendingu
Sudetenhéraðanna í hendur
Þjóðverjum og um ákvorðunj
hinna nýju landamæra milh
Tékkóslóvakiu og Þýskalands,
og eins um það, hvar atkvæða
skuli leitað um ^meiningu við
Þýskaland í öðrum héruðum
Súdeta en þeim, sem þegar í
stað á að láta af hendi, og vafa-
laust má það teljast vel ráðið og
liklegt til þess að forða frá á-
rekstrum. En þó má ef til vill
telja það ekld minstu máli
skifta, að samkomulag náðist
um það, að fresta samningum
um landakröfur Pólverja og
Ungverja, og greina þá þannig
frá samningunum við Þjóð-
verja.
Það er nú hinsvegar auðsætt
af öhu þessu, að sú fullyrðing
Chamberlains, að Hitler mundi
geta fengið framgengt öllum
þeim ki-öfum sínum, sem liann
teldi mikilvægar, án þess að
grípa til örþrifaráða, liefir
reynst á rökum bygð, Ef th vill
hefði Iiitler helst kosið það, að
koma sínu fram þannig, að
hann þyrfti hvorki að spyrja
„kong eða klerk“, eða án allra
samninga, og slikt hið sama
fyrir hönd Ungverja og Pól-
verja. En þó að hann hafi að
því leyti brotið nokkuð odd af
oflæti sínu, þá virðist hann vel
mega við það una. Og ef allir
aðrir geta unað þessum úrslit-
um hið besta, eins og allar lík-
ur virðast benda til, þá er held-
ur ekkert um að sakast.
Hlutavelta
sjálfstæðismanna
Hin át-lega hlutavelta Sjálf-
stæðismanna í Reykjavík fer
fram næstkomandi fimtudag, þ.
6. þ. m., að líkindum í K.R.-hús-
inu.
Allur ágóði rennur hl þess að
gera endurbætur á skemtistað
sjálfstæðismanna að Eiði, t. d.
til nýbygginga o. þ. h. En mik-
ið fé þarf til þess að koma þessu
í framkvæmd og þess því vænst,
að konur og menn leggi svo af
mörkum, sem hver getur.
Eiði er besti útiskemtistaður
í nágrenni Reykjavikur og er
fram líða stundir mun hann
einnig verða skemtistaður alha
Reykvíkinga.
Um þessar mundir er verið
að safna munum á hlutaveltuna
og eru það tilmæli vor til allra,
er til verður leitað, að þeir leggi
sinn skerf og verður alt jafn vel
þegið, smátt og stórt.
Skrifstofa Yarðarfélagsins
tekur og við gjöfum, en allar
upplýsingar er að fá í síma
2339.
Hlutaveltunefndin.
Nœturlæknir í nótt.
Karl S. Jónasson, Sóleyjargötu
13, sími 3925. Næturvörður í Ing-
ólfs apóteki og Laugavegs apóteki.
Næturlæknir aðra nótt.
Grimur Magnússon, Hringbraut
202, sími 3974. — Næturvörður í
Reykjavíkur apóteki og Lyfjabúð-
inni Iðunni.
Helgidagslæknir.
Axel Blöndal, Mánagötu 1, sími
3951 •
KAUPENDUR VÍSIS.
Tilkynnið bústaðaskifti!
Barnasamkoma
verður kl. 2 á morgun hjá Heima-
trúboði leikmanna, Bergstaðastræti
12 B.
Magnús Pétursson
bæjarlæknir, er fluttur á Klapp-
arstíg 29.
Verslunin Foss,
sem verið hefir á Laugaveg 12,
er nú flutt þaðan á Hverfisgötu 39
(hús Ámunda Árnasonar), þar sem
eru mikið betri og stærri húsakynni.
Pólverjar senda Tékkum úrslitakosti.
Pólski herinn teknr Tesohen með valdi,
ef viðnnandi lansn fæst ekki. Rnssland
hótar Pólverjmn ófriði grípi Jeir til
ofheldisverka.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London í morgun.
Þær fregnir berast í morgun frá Warsjá aS
miklar æsingar séu nú víðsvegar í Póllandi
gegn Tékkóslóvakíu, enda hafa Pólverjar
orðið fyrir miklum vonbrigðum út af því að deilan um
Teschenhéraðið var ekki
útkljáð á fjögra velda
ráðstefnunni í Munchen.
Pólska stjórnin hefirsent
stjórn Tékkóslóvakíu úr-
slitakosti og hefir krafist
svars hennar fyrir kl. 2 í
dag, en hótar því að
pólskur her taki Teschen-
héraðið með valdi nema
því að eins að fullnægj-
andi lausn fáist á deilu-
málum þjóðanna. Við-
horfin vegna þessa þátt-
ar deilumálanna er mjög
ískyggilegt, sökum þess
að ráðstjórnin í Moskva
hefir aðvarað pólsku
stjórnina, og lýst yfir því,
að ef Pólland gripi til of-
beldisráðstafana í garð
Tékka þá munu Rússar
fara með ófriði á hendur
Pólverjum, og verði þeir
ábyrgir fyrir öllum þeim
affeiðingum sem af því
hljótast.
United Press.
RYDZ-SMIGLY
marskálkur, yfirhershöfðingi
Póllands.
London, kl. 2 e. h.
Frá Prag berast þær fregnir, að stjórn Tékka hafi gengið að
kröfum þeim, sem Pólverjar settu fram í úrslitakostum sínum,
og hafi fallist á að Pólverjar tækju Teschen á sitt vald nú í
dag. United Press.
Þýski herinn leggur af staö til
Sudeten-héraöaiina kl. 2 í dag.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London í morgun.
Frá Berlín er símað, að þýski herinn muni halda í smá-
fylkjum inn í Súdetenhéruðin strax upp úr hádeginu í
dag til þess að taka þau héruð friðsamlega í sínar
vörslur, sem Tékkum var gert skylt að afhenda Þjóðverjum,
samkvæmt fjögra velda sáttmálanum í Munchen. Hitler kem-
ur til Berlínar í dag og er geysimikill viðbúnaður þar í borg
til þess að innreið hans geti orðið sem hátíðlegust og eru öll
hús fánum skreytt og þúsundir veifa blakta þvert um göturn-
ar honum til heiðurs, sem „bargvætti friðarins“.
London kl. 10.35.
Frá Linz kemur sú fregn, að opinberlega hafi það
verið tilkynt, að þýski herinn hafi fengið skipun um
að halda inn í Súdeten-héruðin kl. 12 í dag (ísl. tími).
United Press.
Samningar Chamberlains og
Hitiers.
EÍNKASKEYTI TIL VÍSIS.
London í gær.
Frá Munchen er tilkynt að Chamberlain og Hitler hafi
undirritað sameiginlega yfirlýsingu þess efnis, að þeir
hafi ákveðð að halda áfram tilraunum sínum til þess
að útrýma öllum ágreiningi innan álfunnar, sem getur orðið
friðinum hættulegur. Áður en Chamberlain hélt heimleiðis
ræddust þeir við í tvær klukkustundir, en að viðræðunum lokn-
um, gáfu þeir út yfirlýsingu þessa og undirrituðu hana báðir.
Þær fregnir berast einnig frá MUnchen, að Chamberlain hafi
látið í Ijós, að þýskar herdeildir myndu halda inn í Súdeta-
héruðin seinni hluta laugardagsins eða um kvöldið.
United Press.
Chatnberlain heim-
sækir Mussolini.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London í morgun.
Talið er í London, að Chamberlain muni, að af-
loknum fundum breska þingsins í næstu viku
fara í skemtiferð til Miðjarðarhafslandanna
og muni þá nota tækifærið til þess að heimsækja Musso-
lini og ræða við hann um samninga Englands og ítalíu,
og önnur þau mál, er varða sambúð þjóðanna.
United Press.
Tékkar fallast á fjögra
velda sáttmálann.
EINIÍASKEYTI TIL VÍSIS.
London í gær.
Tékkneska sendiráðið í Lon-
don tilkynti bresku ríkis-
stjórninni að undirlagi stjórnar
sinnar, að hún hefði gengið að
sáttmála fjögraveldaráðstefn-
unnar fyrir sitt leyti.
I Prag var það opinberlega
látið í ljós, að stjórnin hefði
ekki átt annars úrkostar, en að
ganga að sáttmálanum, með
því að boð þau, sem honum
fylgdu frá hendi Englendinga
liafi verið þannig, að þau hefðu
verið einskonar úrslitakostir frá
þeirra hendi. Stjórnin í Prag
fékk aðeins nokkurra stunda
frest til að taka ákvörðun sína,
og hún beygði sig fyrirofurveldi
þeirra fjögra ríkja, sem að sátt-
málanum stóðu. Vakti samþykt
stjórnarinnar mildar æsingar í
Tékkóslóvakíu, og voru menn
mjög vonsviknir yfir úrslitun-
um. Jan Syrovy forsætisráð-
herra nýtur fylsta stuðnings
hersins, og hefir til þessa tekist
að halda uppi fullri kyrð í land-
inu.
United Press.
JAN SYROYY
forsætisráðherra Tékka.
Nýju dansarnir.
Viðtal viö frú Rigmor^Hanson.
Frú Rigmor Hanson er nú byrjuð að kenna dans í K. R.-
húsinu. Er frú Hanson í alþjóðadanskennarasambandinu, eða
öllu heldur þeirri deild þess, er hefir aðsetur sitt í Danmörku
og fær bréf og myndir af öllum dansnýjungum jafnskjótt og
þær verða til.
Vísir hitti frúna að máli í gærdag og spurði liana um dans-
kenslu liennar í vetur:
Eru nýju dansamir skemti-
legir í ár?
Já, og að meira en einu leyti:
Sporin sjálf eru auðlærð, létt og
skemtileg, en þar að auki eru
dansarnir þannig gerðir, að
menn eiga að dansa þá sam-
taka, þ. e. a. s. að allir taki
sömu spor í einu, líkt og þegar
menn dansa gömlu dansana, en
slík samtök skapa ánægjulegan
samhug hjá dansendum.
Eru þeir margir?
Þrír, Lambeth Walk, Palais
Glide og Velita. Sem stendur er
Lambeth Walk mest notaður og
hefi eg því Iiug á að gefa unga
fólkinu hér, sem hefir löngun til
að læra hann, tækifæri til þess
sem allra fyrst.
Hvernig hafið þér hugsað yð-
ur að koma því við?
Með því að stofna sérstakt
námskeið (óviðkomandi venju-
legu mæfingum skólans), þar
sem eingöngu nýju dansamir
verða kendir, og mun eg þá
fyrst taka Lambeth Walk fyrir.
'Æfingar þessar verða væntan-
lega á sunnudagskvöldum kl. 9
í Oddfellowhúsinu, og fyrsta
æfingin þvi annað kvöld, sunnu-
dag 2. okt.
Ætlið þér þá ekki að kenna
nýju dansana í æfingum skól-
ans?
Jú reyndar, en á þeim æfing-
um, sem eru á þriðjudagskvöld-
um í K.R.-húsinu, munu nýju
dansarnir verða kendir með eða
samhliða frumdönsunum (Vals,
Fox-trot og Tango), en aðalá-
herslan lögð að fólk læri frum-
dansana til hlýtar, því að þeir
eru altaf eins, og hafa því þeir,
sem þá nema, varanlegt gagn af
þeim.
En það hafa menn ekki af
nýju dönsunum?
Sjaldan eða aldrei. Sérstök
undantekning er Rumba, sem
Frh. á 5. síðu.