Vísir - 11.10.1938, Blaðsíða 2

Ví SIR
ö
DAGBLAB
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F.
Ritstjóri: Kristjan Guðlaugsson.
Skrifstofa: Hverfisgötu 12.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
(Gengið inn frá Ingólfsstræti).
S í m a r :
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Verð 2 krónur á mánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Okur-skrif
Tímans.
P ramsóknarf lokkurinn hefir
* nú lagt niður dagblað sitt,
sem hann liefir gefið út hér í
bænum um nokkurra ára skeið.
Til þeirrar úlgáfu var upphaf-
lega stofnað með það fyrir
augum, að vinna Reykjavik af
Sjálfstæðisflokknum, eða að
„vinna grenið“, eins og þeir orð-
uðu það, Framsóknarmennirn-
ir. En svo seint og illa þótti
þeim það verk vinnast, að þeir
komust loks að þeirri niður-
stöðu, að þessi útgáfustarfsemi
þeirra mundi aldrei geta „svar-
að kostnaði“. En formaður
flokksins hafði þá einmitt fund-
ið upp þá kennisetningu af
„brjóstviti“ sínu, að „alt yrði að
bera sig“, og það þótti með öllu
vonlaust um dagblað floklcsins,
frá hvaða sjónarmiði sem það
væri skoðað. Af þessum sök-
um var það afráðið, að leggja
niður þetta aukamálgagn
flokksins, og reyna að hjargast
við aðalmálgagn hans, „Tím-
ann“ einan, bæði til sjávar og
sveita“, með því þó að gefa
hann út þrefaldan „í roðinu“,
eða annan hvern virkan dag, í
stað einu sinni í viku áður.
Af þessu þótti það nú sýnt,
að flokkurinn mundi alveg hafa
gefist upp við það, að „vinna
grenið“. Því að vonlaust var
um, að „vikublað“, jafnvel þó
að það kæmi út þrisvar i viku,
næði nokkurri útbreiðslu í
Reykjavik, eða hefði þar nokk-
ur áhrif, og yrði flokkurinn þvi
sama sem málgagnslaus í hæn-
um. En úr þvi hefir þó ræst bet-
ur en á horfðist, þvi að nú virð-
ast dagblöð socialista og komm-
únista hafa tekið höndum sam-
an um það, að halda uppi mál-
stað Framsóknarflokksins hér
í bænum, á þann hátt, sem best
sæmir bardagaaðferðum flokks-
ins, eða með þvi að gerast slef-
herar fyrir „Tímann“, og lepja
upp eftir honum það „helsta“
af ófrægingarskrifum hans um
Reykjavík og Reykvikinga.
Undanfarna daga hefir „Tím-
inn“ flutt langar greinar um
„kaupmannaokrið“ í Reykja-
vík, og Alþýðublaðið birt þær
jafnharðan, svo að segja orð-
réttar, en blað kommúnista lagt
út af þeim eins og guðspjalla-
texta. Hefir svo verið látið heita,
sem Tíminn hafi í greinum
þessum komið upp um hið gif-
urlegasta vöruokur af hálfu
kaupmanna, þrátt fyrir fullyrð-
ingar Framsóknarmanna um
það, að nú væru það kaupfé-
lögin, sem réðu verðlaginu i
landinu, og skyldu þá, sem á
ríkisstjórninni hvílir, uni að
hafa eftirlit með verðlaginu á
innfluttum vörum.
Þessi nýi okursöngur blað-
anna er nú mjög áþekkur söng
þeirra í fyrra, um kolaokrið,
sem varð til þess að kaupfélag-
ið var látið kaupa einn kola-
farm frá Englandi og selja
liann með stórtapi, og þó hærra
verði en sambærileg kol voru
þá seld af kolaverslunum í bæn-
um! En síðan hefir kaupfélagið
alveg lagt kolaverslun á liill-
una og ofurselt almenning
„kaupmannaokrinu“, gersam-
lega varnarlausan! — Nú hefir
hæði Sambandið og kaupfélög-
in allar þær vörur á boðstólum,
sem blöðin fárast svo mjög um,
að kaupmenn „okri“ á, og ættu
að geta selt þær við „sannvirði“
eins og Kaupfélag Rvíkur og
nágrennis seldi kolin í fyrra, og
þannig „ráðið verðlaginu“. Og
þar við hætist, að Alþingi liefir
lagt fyrir ríkisstjórnina að
skipa nefnd, til að liafa eftir-
lit með verðlaginu, og ætti þvi
öllu að vera vel borgið. En ef
svo er ekki, liverjum er þá um
sð kenna?
Nú má að visu geta þess. að
eftir fyrstu olcurgrein Tímans,
birtist þegar í næsta tölublaði
Idaðsins leiðrétting frá einum
af kaupmönnum bæjarins við-
víkjandi verðlagi á einni vöru-
tegundinni, sem blaðið hafði
lalið að ekki væri livað minst
okrað á. í leiðréttingu þessari
er því lialdið fram, að verö á
umræddri vörutegund, skófatn-
aði, liafi verið alveg óbreytt síð-
an i vor, en i mai hafi einmitt
margar tegundir skófatnaðar
verið lækkaðar i verði, frá því
sem áður var. En þar við er því
svo bætt, að í greinargerð Tím-
ans um álagningu á þessa vöru-
tegund og toll af henni, geri
ldaðið tollinn 10% lægri og á-
Iagninguna 10% hærri en rétt
sé, enda segir kaupmaðurinn,
að sér sé „ekki kunnugt um að
neitt svipuð álagning eigi sér
slað á skófatnaði og nefnd er
í blaðinu"! — Og hverju svar-
ar svo ?.íminn þessari leiðrétt-
ingú? Harnt játar þaö alveg af-
drátíarlaust, að kaupmaðurirm
hafi rétt fyrir sér. Og hvaða
inark cr þá takandi á öllura
þessum okur-vaðli blaðsins,
sein slefheramir hafa síðan lap-
ið upp eitir því?
Sviftur ökuleyfi æfilangt
í gærmorgun kvað Hæsti-
réttur upp dóm yjfir tveim bif-
reiðastjórum, er sannast hafði
á, að ekið höfðu bílum undir á-
hrifum áfengis þ. 27. júní 1937.
Menn þessir eru Sigurjón Jó-
hannsson héðan úr bæ og Magn-
ús Norðdahl frá Siglufirði og
voru báðir staddir þar, er brot-
ið var framið.
Sigurjón játaði brotið fyrir
undirrétti, en þótt Magnús neit-
aði, var það á liann. sannað með
vilnaleiðslum. Dómur undir-
réttar var á þá leið, að Magnús
skyldi greiða 100 kr. sekt (8
daga einfalt fangelsi til vara)
og 'missa ökuleyfið í sex mán-
uði, en Sigurjón var dæmdur
í 150 kr. sekt (12 daga fangelsi
til vara) og skyldi missa öku-
leyfi í 18 mánuði. Hjá Sigur-
jóni var um ítrekað brot að
ræða.
Dómur Hæstaréttar var á þá
leið, að dómur undirréttar á
Magnúsi var staðfestur, en Sig-
urjón var dæmdur í 200 kr.
sekf(, og sviftur ökulejyfi æfi-
langt.
Næturlæknir.
Jón G. Nikulásson, Bárugötu 17,
sími 3003. Næturvörður í Laugá-
vegs ápóteki og Ingólfs apóteki.
Morðinginn reyndi að
fremja sjálfsmorð.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London í morgun.
Frá Sofía, höfuðborg- Búlgaríu, er símað, að leynilögregl-
an vinni með aðstoð hersins að því að rannsaka morð
yfirhershöfðipgja Búlgaríu, en hann var myrtur á
götu í Sofía í gær. Lögreglan hefir fengið sama vald til rann-
sókna sinna og herinn. Nokkrar handtökur hafa þegar farið
fram.
Morðinginn hóf skyndilega á-
rás á yfirhershöfðingjann og
aðstoðarherforingja hans, á
götu í Sofia í gær. Hæfði hann
yfirhershöfðingjann mörgum
skammbyssuskotum, en aðstoð-
arherforinginn særðist.
Læknar sögðu á miðnætti s.
1., að aðstoðarherforinginn
mundi ná sér, en morðinginn
væri úr hættu. Hann hafði reynt
að fremja sjálfsmorð, þegar
eftir árásina á hershöfðingjann.
Og hermdu fyrstu fregnir, að
hann hefði beðið bana sam-
stundis.
United Press.
Árásarmaðurinn er sagður
vera fyrverandi foringi i hern-
um er setið liafði í fangelsi, en
nýlega var náðaður. Konungur-
inn var staddur í sumarhöll
sinni og er lagður af stað til
Sofia í einkalest. (London í gær
FÚ.)
Handtttkir í Vínarborg i
gærkve'di, vegna álram-
haidandi æsinga.
EINKASKEYTI TIL VlSIS.
London í morgun.
Wienarborgar-fregnir herma, að 12 menn hafi
verið handteknir fyrir þátttöku sína í óeirð-
unum í Wien á laugardagskvöld, en þá réðust
andstæðingar kaþólskra manna, aðallega ungir nazist-
ar, á bústað Innitzer kardínála, sem fagnaði komu
nazista til Austurríkis við sameininguna í vor.
Hefir hann nú verið úrskurðaður í stofufangelsi og
fær ekkert samband að hafa við menn utan bústaðar
síns.
í gærkveldi kom til nýrra óeirða í Wien, er
andstæðingar klerkastéttarinnar gengu æpandi
um göturnar og æptu: „T i I D a c h a u
(fangabúðanna alræmdu) með þá“.
Uppvöðslumennirnir voru handteknir. —
Er talið að lögreglan muni koma í veg fyrir
frekari óeirðir, þar sem afleiðingarnar gæti
orðið stóralvarlegar, ef framhald yrði á æs-
ingum, en meginhluti Austurríkismanna er
kaþólskrar trúar, og hættulegt gæti reynst að
egna upp klerkastéttina þar í landi.
United Press.
London í gær.
Einn presta þeirra, sem varð fyrir meiðslum í árásunum á
höll erkibiskupsins í gær, og bústað prestanna, fótbrotnaði á
báðum fótum og hlaut fleiri meiðsli. Honum hafði verið hent
út um glugga. (FÚ.).
XJngverjar bera fram víd~
tækari kröfur.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London í morgun.
Ungverskt herlið tekur við borgunum Ipolyzag og Zatoral-
jaujhely í dag og fer yfir landamærin á hádegi, samkvæmt
samkomulagi því, sem samninganefnd Tékkóslóvakíu og Ung-
verjalands hafa gert með sér.
Slóvakiska stjórnin fyrirskip-
aði í gær, að íbúarnir í Janda-
mærahéruðunum, þar sem
Ungverjar eru í meirihluta, og
þeir að líkindum fá, skuli láta
af hendi öll vopn og skotfærí.
Er hér um að ræða landamæra-
héruðin frá Dunaszerdahely að
v vestanverðu til Kiralyhelmecz
I
að austanverðu. Eru þessi hér-
uð níu talsins og er búist rið, að
Ungverjaland fái þessi héruð,
samkvæmt bráðabirgðasam-
komulagi því, sem gert var í
gær. Um frekara samkoniulag
er mikil óvissa ríkjandi. Sarnn-
inganefnd Tékka, en í henni eru
eingöngu Slóvakar, hafa »ýnt
ÞEGAR HITLER KOM TIL NURNBERG
var hann hyltur af lnannfjöldanum, sem beið úrslilanna um
frið eða ófrið. Ók Hitler í opinni bifreið í gegnum göturnar og
sést hann standandi í fyrstu bifreiðinni liér á myndinni. 1 bak-
sýn er ráðliúsið, þar sem hin opinbera móttaka fór fram. —
mikla lipurð, en Ungverjar bafa
borið fram mjög víðtækar kröf-
ur, studdir af Pólverjum, sem
hafa mikinn áhuga fyrir því, að
Ungverjar beri sem rnesí úr
býtum, helst svo, að landamæri
Ungvei’jalands og Póllands nái
saman. ,
United Press.
Reuterfregn hermir, að Ung-
verjar muni bera fram kröfur
um stórt landsvæði í suðuhluta
Tékkóslóvakíu og þjóðarat-
kvæði í Rutlieniu. Pólverjar
styðja þessar kröfur Ungverja,
en Júgóslavar eru mjög ó-
ánægðir yfir þeim. Blað, sem
telst að nokkuru leyti málgagn
ríkisstjórnarinnar, bendir á, að
Júgóslavía og Rúmenía liafi
tekið á sig skuldbindingar gagn-
vart Tékkóslóvakíu, með tilliti
til Ungverjalands. (FÚ.).
Hin nýja heimastjórn Slóvaka
í Tékkóslóvakíu hefir fyrirskip-
að að leysa upp kommúnista-
flokkinn og lagt bann við út-
gáfu kommúnistiskra blaða.
Útbreiðslumálaráðherra
tékknesku stjórnarinnar hefir
birt ávarp fólksins í landa-
mærahéruðunum og skorað á
það að halda þar kyrru fyrir og
yfirgefa ekki heimili sín. Segir
ráðherrann,að samningarstandi
nú yfir við þýsku stjórnina um
Tékka í þeim héruðum, sem
þýski herinn hefir tekið við og
megi búast við, að þær sam-
komulagsumleitanir gangi að
óskum. (FÚ.).
aðeins Loftur.
LOgreglan í viðar-
eign við geðveika
konu.
Lögreglan var kvödd suður f
Suðurpól í gær, vegna tilkynn-
ingar, sem henni hafði borist
um að 4 ára drengur þar hafði
kastað steini í höfuð 2 ára
barns og hafði það rotast.
Gerði móðir þess lögreglunni
aðvart, sem fór suður eftir til
þess að tala við móður drengs-
ins, sem steininum kastaði. En
hún lokaði sig inni og hafði
lögreglan ekki tal af hennk
Hafði liún ráðist með grjótkasti
að hinni konunni, og er nú síð-
ar um daginn varð framhald á.
slílcu, þótti sýnt, að alt var ekkí
með feldu. Fór svo lögreglan
suður eftir í gærkveldi og var
þá ibúð konunnar læst. Áður
en lögreglan tók ákvörðun um
hvað gera skyldi opnaði konan
j glugga og valdi lögreglunni ó-
þvegin orð og henti leirmunum
sínum, hollum og diskum, út
um gluggann. Lögreglan braust
^ nú inn í íbúð konunnar og.
: henti hún þá diski i liöfuð Sig-
urði Maguússyni kennara, sem
starfar með lögreglunni, og,
skarst hann í andliti. Var konan
j nú flutt í fangaliúsið og læknir
( fenginn til að skoða hana. Mun
1 konan vera alvarlega geðbiluð..
Yar vakað }rfir lienni í nótt..
Barn hennar var falið umsjá
Jóns Pálssonar, form. Barna-
verndarráðs.
Leifsmerkin.
Vísir hefir getið þess, a'ð gefin-
hafi veri'ð út sérstök frímerki, i til-
efni af degi Leifs hepna, sem hald-
inn var í Bandaríkjunum g. þ. m.
Merkin eru þrjú í einni „blokk“, 30»
aura, 40 aura og 60 aura, og kost,-
er ,,blökkin“' 2 kr.