Vísir - 02.11.1938, Side 2

V I S I R
VÍSIR
DAGBLAÐ
Útgcfandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F.
Ritstjóri: Kristján Guðlaugsson.
Skrifstofa: Hverfisgötu 12.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
(Gengið inn frá Ingólfsstræti).
S í m a r :
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Verð 2 krónur á raánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Þakkir
goldnar!
* LÞÝÐUFLOKKURINN og
“ Framsóknarflokkurinn eru
ráðnir í því, að lialda nú áfram
stjórnarsamvinnunni, eins og
ekkert hafi í skorist, þrátt fyr-
ir klofning Alþýðuflokksins, og
ætla að fara einir með völd í
landinu fyrst um sinn, án nokk-
urs stuðnings frá öðrum flokk-
um.
Það er alkunnugt, að þessir
floklcar hafa ekki að baki sér
nema um þriðjung kjósenda í
landinu. Þeir geta því ekki far-
ið einir með völd, án þess að
brjóta svo freklega i bág við
réttar lýðræðisreglur, að hvergi
mundi þolað í lýðfrjálsum lönd-
um. En svo gagnsýrðir eru þeir
af einræðisanda kommúnism-
ans, sem þeir þykjast þó hafa
hina mestu óbeit á, að þeir kyn-
oka sér ekki við að halda því
fram, að þetta sé nauðsynlegt,,
„til þess að vernda lýðræðið í
landinu,“!
Flokksþing Alþýðuflokksins
lýsti þvi yfir, að það liti svo
á, að nú hæri að leggja „höfuð-
áherslu“ á það, „að berjast
gegn einræðis- og' ofbeldisstefn-
unum og tryggja lýðræðið í
Iandinu“.
Og Alþýðuflokkurinn ætlar
sér að „tryggja lýðræðið í land-
inu“, er meira að segja að „auka
það og fullkomna“, með því, á-
samt Framsóknarflokknum, að
taka að sér völdin og fara með
stjórn landsins í umboði þriðj-
ungs þjóðarinnar! En alveg á
sama hátt fer kommúnista-
flokkurinn rússneski að því, að
„tryggja lýðræðið“ í Rússlandi,
með atfylgi litils minni liluta
þjóðarinnar. En það eitt er
„lýðræði“ að hans dómi, að
Kommúnistaflókkurinn ráði
einn öllu, hversu lítill hluti þjóð-
arinnar sem hann kann að vera.
Og með sama hætti telur Al-
þýðuflokkurinn það engu skifta,
hve mikið eða lítið kjósenda-
fylgi stjórnarflokkanna kann að
vera. En það eitt er „lýðræði“,
að hans dómi, að hann og
Framsóknarflokkurinn fari með
völdin!
En til þess að finna þessu ein-
hvern stað, hefir það verið
„fundið upp“, að Sjálfstæðis-
flokkurinn sé einræðisflokkur,
eða sé að verða það! Hann sé nú
óðum að færast nær stefnu
„nasista“ og taka upp starfsað-
ferðir þeirra! Hann hefir nú t.
d. tekið höndum saman við
kommúnista um að koma öllu
á „ringulreið“ í verklýðssam-
tökunum, eins og „nasistarnir“
í Þýskalandi hafi gert, er þeir
voru að undirbúa valdalöku
sína. Og fyrir þessar sakir verði
að gjalda alls varhugar við því,
að Sjálfstæðisflokkurinn geti
haft nokkur áhrif á stjórn
landsins.
Þetta eru þakkirnar, sem
sjálfstæðismenn fá fyrir allan
þann stuðning, sem þeir hafa
veitt Alþýðuflokknum í baráttu
hans við kommúnista innan
verklýðssamtakanna!
Hverjum er það að þakka,
öðrum en sjálfstæðismönnum i
verklýðsfélögunum, að komm-
únistar og Héðins-liðar urðu
undir í þessum viðskiftum?
Það er enginn vafi á því, að
það var allsherjaratkvæða-
greiðslan í Dagsbrún í vor, sem
réði úrslitunum i þeirri haráttu.
Ef Alþýðuflokkurinn hefði beð-
ið ósigur í allsherjaratkvæða-
greiðslunni í Dagsbrún, hefði
hann einnig beðið ósigur i bar-
áttunni um völdin í Alþýðusam-
bandinu. Og þá væri Iléðinn og
kommúnistar þar allsráðandi
nú. Alþýðuflokksmenn gerðu
sér enga vqii um sigur í at-
kvæðagreiðslunni. Þeir gerðu
ráð fyrir því, að alt að % fé-
lagsmannanna myndu giæiða
atkvæði með Héðni. En hlöð
Sjálfstæðisflokksins lögðust þá
á sveif með Alþýðuflokknum og
Sjálfstæðismennirnir í félaginu
björguðu málinu, svo að Al-
þýðuflokkurinn bar sigur úr
hýtum i atkvæðagreiðslunni. En
sá sigur hans olli straumhvörf-
um í baráttunni um völdin í
Alþýðusambandinu.
Aðeins fyrir þá sök, að Sjálf-
stæðisflokkurinn þannig sá
aumur á Alþýðuflokknum i
vesaldómi lians, hefir liann nú
komist í þá aðstöðu, sem var
skilyrði af hálfu Framsóknar-
flokksins fyrir því, að halda á-
fram stjórnarsamvinnunni við
hann.
Það sannast þannig á Alþýðu-
flokknum, að „sjaldan launar
kálfur ofeldi“, þegar hann nú
gefur í skyn, að „lýðræðinu“ í
landinu muni stafa hætta af
samvinnu sjálfstæðismanna og
kommúnista!
Breyting á skipan
frönskn stjórnarinnar.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS
London í morgun.
Frá París er símað, að þær
breytingar hafi verið gerðar á
skipun frönsku stjórnarinnar,
að Renaud, sem var dóms-
málaráðherra, verði fjármála-
ráðherra, en Marchandeau f jár-
málaráðherra tekur við dóms-
málaráðherraembættinu.
Renaud hefir beðið um 5 daga
frest til þess að ganga frá tillög-
um til f járhagslegrar viðreisnar.
Hann hefir lýst yfir því, að
frankinn verði ekki feldur í
verði.
Þing socialdemokrata í
Frakklandi kemur saman eftir
nokkura daga til þess að ræða
afstöðuna til ríkisstjórnarinnar.
United Press.
Bruninn mikli í
Marseille.
London í morgun.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
Leit hermanna og lögreglu í
brunarústunum í Marseille, að
líkum þeirra, sem farist hafa,
heldur áfram. Enn hafa .4 lík
fundist. Útför þeirra, sem hafa
farist, fer fram með mikilli við-
höfn í Marseille n. k. mánudag.
United Press.
Stjðrnarandstæðingar í Bretlandi bíða stórkost-
legan ósignr i bæjarstjórnarkosningnm
Sosíalistar missa meiri
hlutaaðstödu i mörgum
borgum.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morogun.
Ámánudaginn var fóru fram bæjarstjórnarkosn-
ingar í áttatíu og þremur borgum í Englandi,
en árlega gengur einn þriðji hluti fulltrúanna
úr bæjarstjómunum, og eru þá aðrir kosnir í þeirra
stað.
Kosningarnar hafa leitt í Ijós, að fylgi alþýðuflokks-
ins hefir stórhrakað. Síðustu tölur um kosningaúrslitin
sýna, að alþýðuflokkurinn hefir fengið 85 fulltrúa
kosna, en hefir tapað 93 sætum. íhaldsflokkurinn hefir
unnið 63 sæti, en tapað 60, utanflokka hafa verið kosn-
ir 65 fulltrúar miðað við 55 fulltrúa, sem áður skipuðu
bæjarstjórnirnar. Frjálslyndi flokkurinn hefir fengið
kjörna 15 fulltrúa, en hafði 20 fulltrúa áður í sömu
kjördæmum.
Það er athyglisvert, að alþýðuflokkurinn hefir mist
meirihlutaaðstöðu í*bæjarstjórnum þeirra borga, sem
hér fara á eftir: Burnley, Sunderland, Bristol, Leicester
og Wakefield, og kom það mönnum á óvart með því að
í þessum borgum höfðu jafnaðarmenn haft sterka
meirihlutaaðstöðu.
Samkvæmt þeim kosningum, sem fóru fram í Ox-
ford virtist sem fylgi íhaldsflokksins færi rénandi, en
þær kosningar voru sérstæðar að því leyti að allir stjórn-
arandstæðingar fylktu sér um sama frambjóðanda, en
það höfðu þeir ekki gert í síðustu kosningum.
/
Endanleg úrslit kosninganna liggja ekki fyrir, en tal-
ið er víst, að engar verulegar breytingar verði frá því
sem þegar er vitað, hvað heildarniðurstöðu snertir, og
má því ætla, að stjórnarandstaðan sé ekki eins sterk og
ýmsir hafa haldið, og stjórnarandstæðingar sjálfir hafa
haldið fram.
United Press.
LANDSTJÓRI BRETA í PALESTINU,
SIR HAROLD McMICHAEL
liefir vandasamt og erfitt hlutverk með liöndum, vegna hinna
stöðugu óeirða í landinu. Sir Harold fór nýlega til London og
ræddi við MacDonald samveldismiálaráðherra um Palestinu-
málin. Var þá afráðið, að senda nýjan herafla til landsins.
Sennilega verður að auka þann herafla enn meira og er yfir-
flotaforingi Breta á Miðjarðarhafi kominn til Jerúsalem til við-
ræðna við Sir Harold um enn auknar hernaðarlegar aðgerðir.
Myndin hér að ofan er tekin af Sir Harold, konu hans og dóttur,
í garði þeirra i Jerúsalem.
HIROHITO JAPANSIŒISARI.
Japanir slíta allri samvinnn
við stotnanir Þjóðabanda-
lagsins.
EINKASKEYTI TIL VlSIS.
London í morgun.
Samkvæmt freg-num frá Tokio hefir verið haldinn fundur
í einkaráði Japanskeisara, og sátu fundinn allir þeir
embættis- og virðingarmenn, sem sæti eiga í ráðinu, en
Hirohito keisari var sjálfur í forsæti.
Var sú ákvörðun tekin á ráðsfundinum, að Japan skyldi slíta
allri samvinnu við stofnanir Þjóðabandalagsins, en áður hafa
þeir sagt sig úr Þjóðabandalaginu sjálfu og slitið við það allri
samvinnu.
Hefir gremja Japana í garð Þjóðabandalagsins farið vaxandi,
ekki síst eftir þá samþykt Þjóðabandalagsins í septembermán-
uði síðastliðnum, að hverri þjóð innan bandalagsins skyldi
heimilt að styðja Kínverja beint eða óbeint í styrjöldinni gagn-
vart Japönum.
United Press.
Chambeplain undirbýp aðra
fj órveldará 5 stefnu.
Tillögur um afnám eiturgassnotkunar í
hernaöi og bann viö árásum á varnar—
lausar borgir.
EINKASKEYTI TIL VlSIS.
London, í morgun.
Samkvæmt áreiðanlegum heimildum er talið að
Chamberlain muni hafa í hyggju að bera fram
tvennar tillögur mjög bráðlega, sem
miða að því að koma í veg fyrir styrjaldir og tryggja
friðinn í Evrópu, í beinu framhaldi af fjórveldasam-
komulaginu í Miinchen, og til þess að ganga úr skugga
um hvort sá sáttmáli er þar var gerður geti orðið grund-
völlur fyrir frekari samningagerðum meðal Evrópu-
þjóðanna. Er Chamberlain kom til London frá ráð-
stefnunni í Miinchen lýsti hann yfir því, að hann von-
aði að hægt myndi verða að skapa frið og öryggi í álf-
unni vegna Munchen-sáttmálans og í framhaldi af hon-
um.
Tillögur þær, sem Chamber-
lain mun bera fram er í fyrsta
lagi: Að notkun eiturgass í hern-
aði verði bönnuð, og í öðru
lagi: Að þjóðirnar skuldbindi
sig til að gera ekki loftárásir á
óvíggirtar borgir eða á varnar-
lausa borgara, sem ekkert hafa
til saka unnið, annað en að búa
í óvinalandi.
Tillögur sínar mun Chamber-
lain leggja mjög bráðlega fyrir
þá Hitler og Mussolini, og því-
næst mun stofnað til annarar
f jögraveldaráðstefnu, sem Bret-
iand, Frakkland, Þýskaland og
Ítalía munu taka þátt í.
Gera menn sér vonir um að
tillögur Chamberlains muni fá
góðar undirtektir hjá öllum
þessum þjóðum og frekara ör-
yggi verði trygt til handa al-
menningi gegn ófgnum styrjalda
í álfunni.
United Press.