Vísir - 02.11.1938, Page 3
VISIR
Umferðarslysin
rædd frá aimennu
*
sjónarmiði.
Lögreglan þapf ad heröa á eftirlitinii og fá
fleiri tæki til afnota, en iiiin lielir nú.
Bifreiðaslys — tvö bifreiðáslýs. Þannig hljóða fyrirsagnir '
dagblaðanna næstum daglega, og lítur svo út, sem bifreiðaslys-
in hafi aldrei verið eins tíð og í haust. Þá verður mönnum á að
spyrja: Hvernig stendur á þessum tíðu slysum. Til þeirra geta
að eins legið þrjár orsakir: Athyglisskortur og kærleysi hins
gangandi manns, gáleysi bifreiðastjóranna og eftirlits- eða aga-
leysi lögreglunnar.
Sennilega eru allar þessar or-
saldr fyrir hendi, og þá ekki sist
gáleysi hins gangandi fólks, sem
hirðir ekki um að lialda sig á
gangstéttunum, svo sem vera
skyldi, og gefur því engari
gaum, þótt hifreiðar eða reið-
hjól séu á næstu grösum, er það
fer af gangjsléttinni og þvqrt
yfir götur. Á því liið gangandi
fólk oft sjálft sökina á því,
hvernig til tekst, er það anar
fyrir hifreiðar og reiðhjól, í stað
þess að doka við og bíða ör-
uggs tækifæris, til þess að fara
yfir göturnar.
Um aksturinn í hænum er aft-
ur það að segja, að hann er með
alt öðrum hætti en tíðkast yfir-
leitt i erlendum borgum. Það er
ekki ólítt, að svo virðist, sem
hér sé oft og einatt háður kapp-
akstur, t. d. er bifreiðar þjóta
inn Hverfisgötuna, suður Lauf-
ásveg og jafnvel er þær þjóta
ofan Bankastræti. Þótt hraðinn
sé oft og einatt nauðsjmlegur,
ekki síst nú á 20. öldinni, —
verður þó að setja honum eðli-
leg takmörk og sjá svo um, að
þau séu að fullu virt.
Um lijólreiðamennina er liins-
vegar það að segja, að þeir sjást
lítt fyrir, og er þá aðallega rætt
urn unglingana, sem oft og ein-
att sýna vítavert gáleysi og
hirðuleysi um að hlita settum
reglum, og er þá komið að
þriðja þættinum: starfsemi lög-
reglunnar hér í hænum.
Það eitt nægir ekki, að liafa
sæg af karlmannlegum lög-
regluþjónum, og að þeir standi
ekki erlendum lögregluþjónum
að haki í glæsilegu útliti, held-
ur kemur liitt lil álita, livernig
þeir leysa verk sín af hendi.
Mér hefir virst, sem nokkuð
skorti á, að lögreglan gangi svo
ríkt sem skyldi eftir því, að
boðum hennar sé hlýtt, það eitt
er ekki nóg, að átelja unglinga,
sem hjóla eins og glannar, ef
unglingarnir gera svo gys að
lögregluþjóninum strax og hann
hefir snúið við þeim baki, og
liafa umvandanir hans að engu.
Á þessu þarf að ráða bót, og það
er lögreglan sjálf, sem á að gera
það með þvi, að taka ungling-
ana þeim tökum, að þeir læri að
virða almennar reglur, sem sett-
ar eru borgurunum til öryggis.
Útlendingar, sem hafa dval-
ið hér ’um einhvern tíma o!g
hafa veitt þvi eftirtekt, að lög-
regluþjónar ganga hér saman
tveir og tveir, hafa sagt við mig:
„Er svona róstusamt hér í
Reykjavík, að þetla sé nauð-
synlegt?“ Erlendis þekkist ekki
að lögregluþj ónar gangi tveir og
tveir saman, ncma i sérstökum
hafnarhverfum, þar sem ekki
þykir örugt að einn maður sé
á verði. Bæjarstjórn Reykjavik-
ur styrkir árlega einn eða fleiri
lögreglumenn til utanfara, og
geta slíkar ulanfarir lögiæglu-
þjónanna orðið til mikils gagns,
ef rétt er á haldið, enda munu
þær hafa borið góðan árangur, j
þótt meira megi enn gera.
Eg vil leyfa mér sem leik-
maður að koma með nokkrar
tillögur til úrhóla, og vona eg að
hæjai-stjórn Reykjavikur eða
stjórn lögreglunnar taki það
ekki illa upp, þó hljóð komi úr
liorni málum þessum viðvikj-
andi.
Tillögur þær, sem eg hefi að
gera eru þessar:
1. Að tekið verði fyrir það, að
lögreglumenn gangi tveir og
tveir saman á vakt (með
þessu má auka gæslusvæðið,
sem á að vera allur bærinn,
en það liefir þótt við brenna,
að lögreglumenn sjáist ekki
nema rétt í miðbænum).
2. Að settur verði upp sérstak-
ur lögreglusími (eins og
brunasími t. d.) er þannig sé
útbúinn, að er lögreglumað- '
ur, sem er á varðgöngu, geti
og sé skyldur að gefa varð-
stofunni uppl. um hvar og
hvenær liann sé á viðkom-
andi stað (þetta tíðkast mjög
erlendis og er gert til þess að
„kontrollera“ að lögreglu-
mennirnir séu á sínum stöð
um).
3. Að lögreglumönnum þeim,
sem stjórna umferðinni i
bænum, verði fyrirskipað að
taka fastari tökum á þeim
málum en nú er (t. d. hversu
oft sér maður ekki, að lög-
reglumönnum þeim, sem
liafa stöðu á krossgötum um
hádegið, er alls elcki hlýtt,
og fyrirskipanir þeirra hafð-
ar að engu. Þyrfti á þessum
tíma að liafa sérstaka eftir-
litslögreglu, t. d. á bifhjóli,
er gætti þess, að stjórn um-
ferðarlögreglumannsins væri
hlýtt, og ef út af væri brugð-
ið, þá elta uppi sökudólginn,
og gefa honum áminningu
eða refsa honum á annan
hátt. Það er virðingarleysið
fyrir lögreglunni, sem þarf
að uppræta, en þar á yfir-
stjórn lögreglunnar að eiga
forystuna.
Þó punktar þessir séu ekki
nema 3, þá lield eg, að ef þeir
væru teknir til athugunar, þá
ynnist það, að almenningur
lærði að bera virðingu fyrir og
lærði að hlýða lögreglumönn-
um vorum, og svo hitt, sem að
lögreglunni snýr, að lögi-eglu-
menn myndu sjást víðar og oft-
ar en nú á sér stað alstaðar í
bænum, en eklti einungis í mið-
hænum eða nálægð hans. — Að
þessu samanlögðu hygg eg að
draga myndi úr slysaliættu í
hænum, hverju nafni sem nefn-
ist, fyrir utan alt annað gott,
sem af þessu hlytist.
Eysteinn ábóti.
Ellefu jökla sýn
úr T.F. Örn.
Skýrsla Flugfélags Akureyrar.
Sumarflugstarfsemi Flugfélags Akureyrar er nú lokið og hef-
ir félagið því gefið blöðum og útvarpi skýrslu um starfsemi sína
á tímabilinu 2. maí til 30. september.
Skiftist starfsemi félagsins aðallega í þrent: Sjúkraflug, far-
þega- og póstflug og síldarleit.
SJÚKRAFLUG.
Félagið telur sjálft, að sjúkra-
flugið sé merkasti þátturinn í
sögu þess, og liafa alls verið
fluttir 24 sjúklingar. Af þeim
voru 15 svo, að þeir gátu setið
uppi í vélinni, en sex voru svo
þungt haldnir, að þeir þoldu
engan annan flutning.
Fer hér á eftir orðrétt frásögn
skýrslunnar, um einn slíkan
flutning og sýnir hún ljóslega,
að flutningarnir eru oft miklu
erfiði bundnir, enda þótt komíð
sé fram í lok maí-mánaðar:
„Þann 28. maí undireins að
afloknu Vatnajökulsfluginu, var
flugvélin kvödd til þess að sækja
hryggbrotinn mann, frá Þor-
bergsstöðum, nálægt Búðardal.
Flugvélin lenti skamt frá
bænum, en meðan að verið var
að útbúa sjúklinginn, fjaraði
vélin uppi, en útgrynni er þarna
mikið. Skömmu seinna skall á
liríð, en þó tókst að flytja sjúk-
linginn undireins og vélin losn-
aði af fjörunum, þrátt fyrir það,
að hríðin lialdist.
Á leiðinni varð vélin að lenda
einu sinni, vegna þess að skygni
var svo lélegt, að ógerlegt var
að greina hvar vélin var. Stað-
urínn reyndist vera Kolgrafar-
fjörður. var undir eins lialdið
af stað aftur, og komið til
Reykjavíkur eftir alls rösklega
tveggja stunda flug.“
FARÞEGA-
OG PÓSTFLUG.
Eftirspurnin eftir ferðum
varð mun meiri en félagið gat
fullnægt. Var flogið með far-
þega til eftirtaldra staða:
Borgarness, Búðardals, Pat-
reksfjarðar, Tálknafjarðar,
Þingeyrar við Dýrafjörð, Borð-
eyi'ar, Vesturhópsvatns, Blöndu-
óss, Skagastrandar, Sauðár-
króks, Miklavatns í Fljótum,
Siglufjarðar, Ólafsfjarðar, Dal-
víkur, Iiríseyjar, Akureyrar,
Flateyjar, Grímseyjar, Húsavík-
ur, Kópaskers, Raufarhafnar,
Norðfjarðar, Eskifjarðar, Ilafn-
ar í Hornafirði, Selvogs, Þing-
valla og Reykjavíkur.
Alls flutti flugvél félagsins
T. F. Örn 750 farþega, rúrna 50
þús. flugkílómetra, en flugin
voru alls 358 að tölu. Telst fé-
laginu svo til, að flugvélin hafi
leyst af hendi 99,3% af þeim
verkefnum, sem liún tók að sér.
Póstflutningur flugvélarinn-
ar nam % smálest á skömin-
um tíma fyrsta mánuðinn, en
eftir að bifreiðar fóru að ganga
reglulega féllu póstflutningar
niður.
Oftast mun hafa verið flogið
til Siglufjarðar, sexlíu og einu
sinni, og þar næst til Akureyr-
ar, sextíu sinnum.
Verkefni flugvélarinnar voru
mjög margvísleg, flugvélin
var pöntuð í flugferðir til fjöl-
margra afslcektra staða. Kom
þetta sér oft mjög vel fyrir þá
sem þurftu að flýta sér. T. d.
flaug vélin þ. 21. júlí til Akur-
eyi'ar með Þjóðverja af einu
skemtiferðaskipinu, sem átti að
fara kl. 5 þann dag. Var lagt
af stað kl. 10 og komið til Ak-
ureyrar kl. 12 á hádegi, þar
snæddi Þjóðverjinn miðdegis-
verð og lauk erindum sínum.
Kl. fimtán mín. fyrir 3 var lagt
aftur af stað frá Akureyri og
komið til Reykjavíkur kl. 4Vj
eða eftir 105 mín. flug.
Þá voru myndatökuflug eftir-
sótt, t. d. var fyrst flogið yfir
hafísinn, þá til Vatnajökuls og
þar teknar hundruð ljósmynda,
auk lcvikmynda. Þá voru auk
þessa flogin kvikmynda- og
ljósmyndunarflug til Langjök-
uls, til Grímseyjar og að Snæ-
fellsjökli. 1 einu flugi vélarinn-
ar sáust úr 3000 m. liæð þessir
jöklar frá sama stað: Vind-
licimajökull, Hofsjökull, Lang-
jökull, Eiríksjökull, Ok, Torfa-
jökull, Tindafjallajökull, Mýr-
dals- og Eyjafjallajökull, Snæ-
fellsnesjökull og Drangajökull,
eða samtals 11 jöklar, þá sást
einnig á milli Húnaflóa og Sel-
vogsgrunns.
Hringflug félagsins voru með
minna móti vegna anna félags-
ins á flugdögum, munu verða
flogin hringflug hér í Reykja-
vík í vetur, en skygni er sem
kunnugt er oft mun betra að
vetri en sumri.
SÍLD ARLEIT ARFLU G.
Flugvélin fór nokkrum sinn-
um í sildarflug með ágætum ár-
angri. Fyrsla flugið var farið þ,
3. ágúst, og sáust þá margar og
stórar torfur á svæðum þar sem
engin skip voru, einnig sáust
skip í landhelgi. Vegna sildar-
leitar dönsku flugvélarinnar
var ekki þörf fyrir hina íslensku
vél til þessa, nema i örfá skifti.
Munu seinna verða birtar tillög-
ur um framtíðartilhögun síldar-
leitar liér við land.
Án efa mun síldarleit úr lofti
liafa niikla þýðingu fyrir ís-
lenska síldveiðiflotann á kom-
andi vertíðum; til þess benda
eindregið ummæli Sigurðar
Kristjánssonar á Siglufirði, og
annara er kyntust tilraunum i
sumar.
aðeins Lofíup,
TarDarfondnriDD.
Fundurinn í Varðarhúsinu í
fyrrakvöld bar tvennu vitni.
Fyrst og fremst því, að áhugi
manna fyrir stjórnmálabaráttu
Sjálfstæðisflokksins hefir sist
farið rénandi vfir sumarið og í
öðru lagi liinu livers trausts og
fylgi foringi flokksins, Ólafur
Thors, nýtur meðal alls almenn-
ings. '
Ólafur Tliors liafði framsögu
á fundinum, og rakti stjórn-
málaviðliorfið eins og það er
nú eftir að kommúnistar og hin
órólega deild Alþýðuflokksins
hafa sameinast í fullri andstöðu
við liinn makráða og ellihruma
socialistaflokk.
Vegna klofningsflokksins er
nú svo komið, að hann hefir
gerst auðmjúk undirlægja
Framsóknar, og gengur svo
langt í auðmýkingunni, að
hann lýsir yfir þvi, að liann
muni ganga næstum því inn á
alla kosti, sem Framsókn setji
fyrir framhaldandi samvinnu.
Þótt stjórn sú, sem nyti
stuðnings gamla socialista-
flokksins og Framsóknar, sæti
að völdum í trássi við allar
þingræðis og lýðræðisreglur í
landinu, yi'ði að telja það vafa-
samt að hún mjmdi leita stuðn-
ings kommúnistanna, eða að
þeir myndu veita henni stuðn-
ing nema með slíkum skilyrð-
um, að ekki væri unt að þeim að
ganga, ef stjórnin metti sóma
sinn að nokkru.
Ef stjórnin vildi styðjast við
þingræði og lýðræði i landinu
myndi liún neyðast til að leita til
Sjálfstæðisflokksins um stuðn-
ing, en ósennilegt væri að hún
myndi gera það, enda gæti
Sjálfstæðisflokkurinn ekki
gengið til stjórnarsamvinnu á
öðrum grundvelli en þeim, að
stefnumál hans yrðu alls ráð-
andi i slíkri samvinnu.
Umræður urðu nokkrar um
málið og voru menn mjög á
einu máli um afstöðu Sjálfstæð-
isflokksins til stjórnarinnar og
stuðningsí'lokks hennar.
Undirtektir fundarmanna
voru hinar ágætustu, og mun
Sjálfstæðisflokkurinn aldrei
hafa átt sterkara og öruggara
fylgi hér i höfuðstaðnum, en
einmitt nú.
Starfsemi barnstúk-
unnar Æskan nr. 1.
Með hverri mentaðri þjóð er
barnauppeldið talið til hiima
stærstu og veigamestu mála.
Hér í bæ hefir mörg undan-
farin ár starfað félagsskapur er
ótrauður hefir lagt á sig mikið
erfiði með því að láta uppeldis-
málin mikið til sín taka. Það eru
barnastúkurnar. En ekkert
starf verður unnið svo að nokk-
uru gangi komi, án þess að það
kosti ekkert nema áhugann og
erfiðið eitt. Barnastúkunnar
Iiafa unnið mjög í kyrþei og þvi
aflast minna f jármagn en æski-
legt liefði verið til starfins. En
nú ætlar ein deild reglunnar,
yEskan nr. I., fjölmennasta og
elsla barnastúkan, að efna til
lilutaveltu í þvi skyni að efla
félagssjóð sinn, svo að hún geti
starfað í náinni framtið bet-
ur en nokkuru sinni áður, að
velferðarmálum sínum.
Hér er tækifæri til að sýna í
orði og verki hversu mikils er
metið það sem liggur á bak við
starfsemi barnareglunnar. —
Feður og mæður og þið öll sem
vitið og skiljið liversu mikil-
vægt málefni þetta er, takið nú
liöndum saman og styrkið starf-
semi barnareglunnar með þvi
Morgunblaiið 25 ára.
Næstelsta úagblað á ísIanðL
Morgunblaðið á 25 ára síarfs-
afmæli i dag og er þannig næst-
elsta dagblað á íslandi, en Vísir
hafði verið gefinn út í þrjú ára
er Morgunhlaðið var stofnað. —-
Hefir blaðið gefið út sérstakÉ
hátíðablað vegna afmælisin^
þar sem stofnun og saga blaðs-
ins er rakin i stórum drátfum.
Vísir óskar Morgunblaðlntt
til hamingju með starfsafmæliðL.
Lineolnshire náð út.
Á flóðinu kl. 1 e. h. í gær
tókst Ægi að draga bv. Lin-
colnshire á flot og fór með hanra
til Þingeyrar. Þar fer fram
skoðun á Lincolnsliire.
Létta varð skipið með því að
moka kolmn útbyrðis, til þess
að liægt væri að ná þvi á flot-
iSkipshöfnin var altaf um borð
frá því að það strandaði.
Nokkur leki var kominn að
skipinu og sjór kominn í lest
og vélarrúm og auk þess vom
tvö blöðin brotin af skrúfunnL
— Verður Lincolnshire fluttur
liingað suður til viðgerðar jafn-
skjótt og veður leyfir.
Alliance Fraefaíce
hóf vetrarstarfsemi sína með
fundi, sem haldinn var á Hótel
Skjaldbreið mánudaginn 31.
október.
Hr. Jean Haupt, fransltur
sendikennari, gaf skemtilega og
fróðlega frásögu af férðaíagji
sínu s.l. sumar frá Reykjavík til
Marseilles um Bergen, Osló,
Stokkliólm, Helsingfórs, Tallin,
Riga, Köningsberg, París, Ðij-
on og fleiri borgir. Erindínu,
sem var teldð með miklum
fögnuði af áheyrendum, fylgdu
ágætar skuggamyndir.
Að loknum flutningi erindfs-
ins kvaddi ræðismaður Frákka
á íslandi, lir. Voillery, sér
liljóðs. Hann aflienti frk. Th.
Friðriksson, heiðursforseta fé*
lagsins, frá miðstjórn AHiance
Francaise í Paris, heiðurspen-
ing. Um leið fór hann mörgum
viðurkenningarorðum um starf
hennar hér á landi í þága
Frakklands. — Frlt. TIi. Frið-
iksson þakkaði fyrir þenna nýja
vott um velvild i sinn garð.
Sest var síðan að kaffí-
drykkju og loks dans stíginn til
kl. 1 eftir miðnætti.
Nálægt 60 manns sátu fúnð-
inn. Voru það, auk félags-
manna, nokkrir nemendur a€
frönsku-námskeiði félagsins, en
þeim hafði verið boðið á fúncL-
inn.
að lejda börnunum að koma á
lilutaveltuna og komið sjálf, og
þið Iialdið lieim glöð og ánægð
með riltulega muni í eigu ykk-
ar og þá fögru hugsun, að eng-
inn er sælli, en sá er gerir gotL
Ennfremur er þvi treysf, að
vehmnarar reglunnar gefi gjaf-
ir á hlutaveltuna, og er ekká
annað fyrir þá en hringja í
síma 5224, og verða þær þá
samstundis sóttar.
Hlutaveltan verðixr næstkom-
andi laugardag i Góðtemplara-
liúsinu. Þar verða margir eígu-
legir munir og ásjálegir. Eira
engum til skapraunar nvill eða
happdrætti.
Reykvikingar! Það orð hefitr
farið af skilningi ykkar iá góð-
um verkum, að engínn væri
fjrrri til að framkvæma þau era
þið — sýnið enn einu sinni þessa
hlið ykkar og komið á hlutavelt-
una og styrkið með þvi gott og
þarft málefni. G. E.