Vísir - 15.11.1938, Blaðsíða 2

V 1 S I R
VÍSIR
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F.
Ritstjóri: Kristján Guðlaugsson.
Skrifstofa: Hverfisgötu 12.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
(Ge'ngið inn frá Ingólfsstræti).
S í m a r :
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Verð 2 krónur á mánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Líttu þér
nær!
P orystugrein Alþýðublaðsins
* í gær er alveg óvenjulega
skemtileg. Greinin fjallar um
„nasistaofbeldið í Dagsbrún“
og „brottrekstraræði“ Héðins
Valdimarssonar og kommún-
ista, en tilefnið er það, að 6
góðir og gildir Alþýðuflokks-
menn hafa verið reknir úr fé-
laginu, „fyrir þær einar sakir“,
að sögn blaðsins, „að hafa aðrar
pólitiskar skoðanir heldur en
meiri hluti stjórnarinnar, fyrir
að hafa gagnrýnt lýðræðisbrot
og ofbeldi hennar, fyrir að
mótmæla þeirri ósvinnu, að
stærsta verkalýðsfélag landsins
væri misnotað af kommúnist-
um til pólitískra æsinga“. Og
blaðið segir, að það sé auðséð,
að „fyrirmyndin“ sé sótt til
Rússlands og Þýskalands, þar
sem búið sé að afnema mál-
frelsi, ritfrelsi og skoðanafrelsi.
Það er gaman að þessum
reiðilestri blaðsins, af þvi hve
langt það leitar fyrirmyndar
þessara aðfara kommúnist-
anna í Dagsbrún, þó að það
þurfi ekki að fara lengra þeirra
erinda, en til Alþýðusambands
íslands, undir stjórn forystu-
manna Alþýðuflokksins.
Alþýðusambandið varð fyrra
til þess en kommúnistarnir í
Dagsbrún, að fara að dæmi
Rússlands og Þýskalands og
afnema „málfrelsi, ritfrelsi og
skoðanafrelsi“, innan sinna vé-
banda. Alþýðublaðið hefir að
visu margsinnis lýst þeirri sök
á liendur Héðins Valdimarsson-
ar, að hann hafi verið hvata-
maður þess, að Alþýðusamband-
ið greip til þessa ráðs, til þess
að verjast æsingum og áróðri
kommúnista. En það verður
ekki betur séð, en að Alþýðu-
sambandið telji sér það full-
komlega sæmandi, að halda á-
fram að beita þessu „nasistiska
ofbeldi“ Héðins, eftir brott-
rekstur lians, eins og ekkerí
hafi í skorLst.
Það er að sjálfsögðu fullkom-
in „ósvinna, að misnota
stærsta verkalýðsfélag landsins
til pólitískra æsinga“. En alveg
sama ósvinnan er það, að nota
alLsherjarsamtök verkalýðsins
til þólitísks áróðurs, bvort sem
sá áróður er meira eða minna
„æsinga“-kendur. Ef Héðinn
Valdimarsson, eða kommún-
istaflokkur hans er átalinn fyrir
„misnotkun“ stærsta verka-
íýðsfélags landsins, sér til póli-
tísks framdráttar, þá eru for-
ystumenn Alþýðuflokksins engu
síður ámælisverðir fyrir það,
hvernig }>eir beita valdaaðstöðu
sinni innan Alþýðusambandsins
Alþýðuflokknum til framdrátt-
ar.
„Enn“, segir Alþýðublaðið,
að „kommúnistarnir sem
stjórna Dagsbrún“ Iiafi framið
eitt „svívirðilegt ofbeldisverk í
viðbót við þau, sem á undan
voru gengin“, þeir liafi rekið
„sex AIþýðuflokksmenn“ úr fé-
laginu!“ En hvert skyldi for-
dæmisins vera að leila, nema til
Aljiýðuflokksmannanna, sem
stjórna“ Alþýðusainbandi Is-
lands. Alveg eins og þessir „sex
AI])ýðufIokksmenn“ voru rekn-
ir úr Dagsbrún „fyrir Jiær einar
sakir, að liafa aðrar pólitiskar
skoðanir en meiri liluti stjórn-
arinnar“, var Héðinn Valdi-
marsson rekinn úr stjórn Al-
þýðusambandsins og úr Al-
Jiýðusambandinu, fyrir Jiær ein-
ar sakir, að vera á öðru máli en
meiri hluti Aljiýðusambands-
stjórnarinnar. Með sama bætti
hefir fleiri einstökum mönnum
og heilum félögum verið vikið
úr Aljiýðusambandinu „fyrir
þær sakir einar að hafa aðrar
pólitískar skoðanir“ en Aljiýðu-
flokksmennirnir sem því
stjórna. — Þannig eru Jiað Al-
þýðuflokksmennirnir, sem hafa
orðið til Jiess að „leiða asnann í
herbúðirnar“ og gefið fordæmi
fyrir öllum ofbeldisverkum,
sem framin hafa verið innan
verkalýðssamtakanna, í þeim
tilgangi, að misnota Jiau Al-
Jiýðuflokkmmi til framdráttar.
Nú hafa þeir við orð, að linna
ekki látum fyrr en þeim hafi
tekist að reka Héðin Valdi-
marsson og samherja hans úr
Dagsbrún, á eftir Aljiýðuflokks-
mönnunum sex! — En vafa-
laust væri verkalýðssamtökun-
um það fyrir bestu, að losa sig
hið bráðasta við alla slika
pólitíska „spekúlanta“.
NJtt fslenskt leikrit
sfnt á Eskifirðl.
Fréttaritari Vísis á Eskifirði
símar blaðinu að í fyrrakvöld
hafi farið J>ar fram frumsýning
á nýju leikriti eftir Davíð Jó-
hannesson símstjóra á Eskifirði,
en leikritið nefnir höfundurinn
„Brautryðjandinn“.
Húsfyllir var og leikritinu var
tekið ágætlega.
Davíð Jóhannesson hefir
nokkur undanfarin ár samið
leikrit handa Eskfirðingum,
sem hafa verið mjög smekkleg
og vakið mikla ánægju Jæirra,
sem séð hafa. Davíð er bróðir
Alexanders Jóhannessonar pró-
fessors.
Ársföndur
Verslnearráðs fslands
var settur kl. 2 e. b. í dag í
Kau p J>i n gssaln u m. V er slunar-
þing verður að J>essu sinni ekki
haldið í sambandi við fundinn,
eins og tíðkast liefir undanfarin
3 ár.
í ráði er að boða lil verslun-
arþings í marsmánuði næstkom-
andi, eða nokkuru eftir að Al-
þingi kemur saman.
Á fundinum, sem hófst í dag,
voru tekin til meðferðar venju-
leg aðalfundarstörf. Þrír menn
ganga úr stjórn verslunarráðs-
ins, J>eir Hallgrímur Benedikts-
son, Garðar Gíslason og Sveinn
M. Sveinsson. Fer fram kosning
á þrem mönnum í þeirra stað.
Félag ísl. stórkaupmanna.
Athygli skal vakin á augl. félags-
ins í blaðinu’ í dag um lokun skrif-
stofa þess frá 12—4, vegna sorgar-
athafnarinnar.
Bandaríkjamenn kalla heim sendiherra
sinn frá Beriin
til þess að ræða við hann Gyðlngamál-
In I Þfskalandi. Sendiherrann fer ekkí
aftnr tii Þfskalands, nema Hitler riðnr-
kenni, að leysa beri vandamál Gyðlnga
á mannnðar grnndvelli.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
„Tveggia hvíldardaga vika
ekki lengor til i Frakkiandi/1
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London , í morgun.
ranska stjórnin leggur ekki fram fyrr en í dag seinni
hlutann af tilskipunum sínum fjárhags- og atvinnulíf-
inu til viðreisnar, en í dag er útrunninn tími sá. sem
henni var heimilaður til að gefa út lög og tilskipanir í þessu
efni, án þess að bera það fyrst undir þingið. Síðari tilskipanirn-
ar verða því lagðar fyrir þingið.
Fregn frá Washington í morgun hermir, að Wil-
son, sendiherra Bandaríkjanna í Þýskalandi,
hafi verið kallaður heim frá Berlín, til þess að
ræða við stjórn sína um Gyðingamálin í Þýskalandi.
Stjórnarembættismenn í Washington neita því,
að hér sé um að ræða< fyrsta skrefið til þess að slíta
stjórnmálasambandi við Þýskaland, í mótmæla
skjmi gegn ofsóknunum, en hinsvegar hefir United
Press það frá áreiðanlegum heimildum, að það sé
líklegt, að dvöl sendiherrans í Bandaríkjunum
verði framlengd ótakmarkaðan tíma, nema Hitler
viðurkenni að Gyðingamálin verði að leysa á
grundvelli mannúðar og réttlætis.
Það hafði verið kunnugt, áður en ákvörðun var tekin um að
kalla Wiison heim, að breska og ameríska stjórnin væri að
ræða sín á milli hvort og þá á hvern hátt skyldi mótmæla árás-
unum. Var talið líklegt að Bandaríkin og Bretland mundu hafa
forgöngu um alþjóðamótmæli og hafa nú Bandaríkjamenn
raunverulega tekið fyrsta skrefið til þess að mótmæla opinber-
lega ofsóknunum en Chamberlain kom inn á þessi mál í neðri
málsstofunni í gær og sagði, að morðið á von Rath gæfi þýsku
stjórninni engan rétt til þess að hefna sín á saklausu fólki.
Stjórnmáiafréttaritari Daily Mail telur sig hafa fengið áreið-
anlega vissu um það, að Bretar og Bandaríkjamenn séu að ráðg-
ast um það sín á milli hvað gera skuli við flóttamenn frá Þýska-
landi. Munu stjórnir Bretlands og Bandaríkjanna senda þýsku
stjórninni tillögur þar að lútandi.
Daliy Mail segir, að breska bygðu landi og yrði þá flótta-
stjórnin sé að íhuga tillögur um mönnum Gyðinga veittur fjár-
að koma Gyðingum frá Þýska- ' styrkur til þess að setjast þar
landi fyrir í einhverju strjál- 1 að.
United Press.
MINNISMERKI ALBERTS BELGÍUKONUNGS í PARÍS.
Fyrir noltkuru var afhjúpað í Paris mikið og fagurt líkan af
Albert I. Belgíukonungi. Styttan stendur við Concordetorg og
flutti Leopold Belgíukonungur ræðu við afhjúpunina og Lebrun
ríkisforseti. Líkanið af konimginum og fáki hans stendur á
fimm metra háum stalli úr livítum sandsteini.
I ræðu J>eirri, sem Paul Revn-
aud fjálmálaráðherra flutti um
helgina, skoraði ham> eindregió
á alla J>jóðina að sameinast um
að vinna viðreisnarstörfin, því
að aldrei hefði legið meira við
en nú, að koma fjármálunum í
lag. Þjóðin yrði nú að leggja
hart að sér, sagði hann, og ef
liann fengi stuðning liennar
skyldi hann lækka ríkisskuld-
irnar um 20 miljarða franka.
„Vér höfum nú afnumið 40
klst. vínnuvikuna“, sagði Reyn-
and, „og eg gef nú öllum J>eim,
sem á mig hlýða, liér og erlend-
is, til kynna, að tveggja livildar-
daga vika er ekki lengur til í
Frakklandi. Eg er ákveðinn í
því, að taka hart á þvi, ef nokk-
urar tilraunir verða gerðar til
J>ess, að hiridra framleiðsluna,
með samtökum eða verlvföllum
vegna lengingar vinnutímans.“
Reynand kvaðst þurfa þiúggja
ára vinnufrið til J>ess að reisa
við fjárhaginn.
United Press.
Loddýrasýniiig 1 Markaðs-
skálanum opnuð í morgun.
160 dýp komin á sýninguna,
Loðdýraræktarfélag Islands
heldur sýningu á refum, — blá-
refum og silfurrefum í Græn-
metisskálanum við Ingólfsstræti
í dag og á morgun.
Sýningin var sett í morgun
kl. 10, af Tryggva Guðmunds-
syni bústjóra, sem er formaður
sýningarnefndarinnar, en J>ví
næst skýrði H. J. Hólmjárn
ráðunautur í loðdýrarælct frá
J>eim reglum, sem farið væri
eftir, l>egar dæmt væri um sýn-
ingardýrin.
Gat liann þess, að samkvæmt
sýnigarskránni væri dýrunum
skift í flokka eflir lit, en J>vi
næst í hópa, J>annig að full-
orðnu dýrin væru i tveimur
hópum fyrir sig, refir sér og
læður sér, en yngri dýrin skift-
ust í liópa á sama hátt, þannig,
að sérstaklega væri dæmt um
refayrðlinga og tæfuyrðlinga.
Að öðru leyti skiftast dýrin í
6 flokka eftir lit. Kæmu J>á fyrst
i röðinni alsvört dýr, J>á dýr 25
—45% silfurlituð, J>á 45—65%,
65—85%, 85% og yfir og að síð-
ustu 100% silfurrefir.
Skýrði H. J. Hólmjárn þetta
nánar fyrir sýningargestum,
með þvi að sýna þeim dýr með
mismunandi lit, eftir hinni of-
angreindu flokkun. Gat hann
]>ess, að þegar dæmt væri um
dýrin innan hinna ýmsu flokka,
kæmi liturinn fyrst til greina.
Væri áh'ersla á J>að lögð, að
FLUGSLYS I HOLLANDI.
Einkaskeyti til Vísis.
London í rnorgun.
Frá Amsterdam er símað,
að farþegaflugvél, sem var á
leið frá Berlin til Amsterdam
í morgun, hafi farist í nám-
mda við Schipol(?)fIughöfn-
ina.
Sex manns — tveir farþeg-
ar og öll áhöfn flugvélarinn-
ar, fjórir menn, fórust, en 12
íarþegar meiddust.
Farþegarnir voru allir
Gyðingar, sem voru að flýja
Þýzkaland.
United Press.
svörtu hárin væru t.d. svartgljá-
andi og að á J>au slæi blárri
slikju en hvitu liárin væru
skjannahvit með bláum blæ. Ef
silfurhárin væi’u grálivit, væru
skinnin verðminni.. Þá væri
einnig áhersla á J>að lögð, að
skiftingin milli hvitu og dökku
liáranna væri sem lireinust og
mótsetningin sem skörpust. —
Tekið væri einnig tillit til, að
litabreytingin væri sem hreinust
á hárunum sjálfum. Þá er lagt
mikið upp úr J>ví, að feldurinn
sc mjúkur, jafn og J>éttur að
hárum, þannig að hann sé sem
fjaðurmagnaðastur J>egar strok-
ið er í gegn um hann. Alt Jætta
hefði mikla þýðingu fyrir verð-
mæti skinnanna, en verðið væri
hæst á ljósum dýrum.
33 refaeigendur taka J>átt í
sýningunni, víðsvegar að af
landinu, en dýrin, sem sýnd eru,
eru 160 að tölu, en búast má við
að nokkuð bætist enn á sýning-
una.
Fyrir hádegið hóf dómnefnd-
in starf sitt. Voru blárefirnir
fyrst teknir lil athugunar. Var
þeim svift úr búrum J>eirra, og
þeir keflaðir og lagðir á lang-
borð eitt mikið hlið við lilið.
Úrskurðir dómnefndarinnar
munu liggja fyrir seinna í dag
eða á morgun.
Bæjarstjfirion á Seyfi-
isfirfil gegnir störfnm
áfram.
Á bæjarstjórnarfundi, sem
haldinn var á Seyðisfirði í gær-
kveldi samdist svo um milli
bæjarstjóra, Hjálmars Vil-
hjálmssonar, og bæjarstjórnar-
inriar, að hann skyldi halda á-
fram bæjarstjórastörfum fyrst
um sinn.
Hafði Iljálmar heimtað eins-
lconar einræðisvald í málefnum
hæjarins, að J>ví leyti, sem að
fjárreiðum laut, en er bæjar-
stjórnin vildi ekki verða við
J>eirri kröfu sagði Hjálmar af
sér bæjarstjórastörfum.
Tíðarfar eystra er mjög gott,
en deyfð í öllu atvinnulífi. Eitt-
hvað hefir þó orðið vart síldar
í fjörðunum.