Vísir - 18.11.1938, Blaðsíða 6

VlSIR
Föstudaginn 18. nóvember 1938
fiilrífar
14/rar í heilatn pokam
Ví Sll\
Laugavegi 1.
Vítbú, Fjölnisvegi 2.
Kveasokkar
svartir, bómull og ísgarn, 1,95
—2.25. Silki 2.25—3.50.

JLátið ekki blekkja yður með
prósentugjöfum. — Verslið þar
sem þér fáið vörurnar bestar og
ódýrastar.
Vesturgötu 42. —
Framnesvegi 15.
Ránargötu 15. —
Sími 2414.
Simi 1119.
Sími 3932.
»2285.
iSími 2285. Grettisgötu 57.
JNjálsgötu 106. — Njálsgötu 14.
ÓDÝRT!
Strásykur 45 aur kg
Molasykur 55 —
Hvelti 40 —
Haframjöl 40
Hrisgrjón 40
Karlöflmnjöl 45 —- —
Sagógrjón 60
Hrísmjöl 35 —
Matbaunir 70
Salt þurk. 16
Ljiftiduft 225 —
Kaffi óbrent 200
JKaffi br. óm. 290
Kaffi i pökkum 80 —- pk
Smjörliki 70
Macarone 45
Hommbilðing m. gl. 40 —
Böknnardropar 40 — gl.
Sykurvatn 145 — fl.
Tómatsósa 125
Kristalsápa 50 - pk
Bíits 45
.Hreinshvítt 45
Mum 45
Fix 45
Típ-Top 45
Skúriduft 25 _ —
Benedikt Gröndal: Úrvals-
ljóð. — Þorsteinn Gíslason
valdi kvæðin. — Útgefandi
Isafoldarprentsmiðja h.f.
1938. —
Skáldið Benedikt Gröndal
Sveinbjarnarson má vafaláust
telja meðal fjölhæfustu og fjöl-
mentuðustu Islendinga, sem
uppi hafa verið að fornu og
»ýju- —
Hann varð ungur stúdenl og
dvaldist síðan lengi erlendis —
þó ekki óslitið — við nám og
starf. Hann einskorðaði ekki
nám sitt við neina sérstaka
grein þekkingarinnar, heldur
viðaði að sér fróðleik úi' öllum
áttum. Stundum söldi hann
sér niður i skáldskap og aðrar
fagrar mentir og las þá nótt
Prentmyndastofan
LEIFTUR
býr til /. fiokks prcnt-
myndir fyrir 1ægsta verð.
Hafn. 17 Sími 5379.
FJELAGS PRENTSMIÐJUNNAR
BEST\K
TEOPANI
Ciaarettur
1
REYKTAR
HVARVETNA
með degi. Var hamhleypa við
lestur og mundi alt það, er hann
las —■ ef honum þótti mikils um
það vert. Stundum las liann
látt annað en rit um náttúru-
fræði, og hafði mikið yndi af
þeirri grein vísindanna, alt til
æviloka. Hann fékst og eitthvað
við málfræði. Og víðar rendi
liann skygnu andans auga, og
lét sér fá svið þekkingarinnar
óviðkomandi. Þess má enn geta,
að hugur hans hneigðist að mál-
aralist, og mun hann hafa iðk-
að liana eitthvað lítilsliáttar, án
tilsagnar. Drátthagur var hann í
hesta lagi, sem frægt er orðið,
og listaskrifari. Háskólaprófi
lauk hann í norrænum fræðum,
log kveðst ekki hafa búið sig
neitt að ráði undir það próf.
Mun liann þá hafa verið kom-
inn nálægt fertugu.
Hann andaðist sumarið 1907
og liafði þá verið þjóðkunnur
maður um hálfrar aldar skeið
cða lengur.
sinni —■ fyrirgefið mér, fólk,
lörðast ei sletturnar má“.
Eg er nú þeirrar skoðunar, að
Benedikt Gröndal — slíku
skáldi — liefði átt að vera inn-
an liandar, að varast „ágjöf“ og
„slettur“ og lykkjuföll í ljóði
miklu betur en hann gerði. En
ekki tjáir um það að sakast.
’ Skáldunum verður ekki mark-
I
j aður hás, né reglur um það
gefnar, hvernig þau eigi að
yrkja. Og Gröndal var auk j>css
þannig gerður, að hann hafði
i ekki hug á þvi, „að þóknast
' neinum“. Hann orkti eins og
j hugurinn horfði það og það
sinnið. Hann fór syngjandi leið-
- ar sinnar, sá vængdjarfi lieiða-
’ svanur, og lét sig engu varða
’ hræfuglagargið á sléttlendinu.
Wm m I Olseini ((
Gröndal var skáld gott, sem
kunnugt er, og hefir margt vel
kveðið. Hann var hverjum
manni lærðari í hinu forna
skáldamáli voru, og si.gildum
bókmentum annara þjóða, mik-
ill tungumála-garpur, andríkur
og snjall, fyndinn og skemti-
legur.
En mér hefir altaf fundist, að
kveðskapur hans beri því ekki
nægilegt vitni, livílíkt skáld
liann var í raun og veru. Hann
\andaði kveðskap sinn miklu
miður, en æskilegt liefði verið.
Hafði ekki eljan til þess, að
liggja yfir kvæðum sínum, fága
þau og meitla. Lét þau víst ofl-
ast nær „flakka", eins og þau
urðu við „fyrstu gerð“. Gáfurn-
ar voru miklar og margþættar
og lundin óstýriliát. Hugmynd-
irnar flyktust að honum, ein af
annari. Skáldlegar sýnir komu
og fóru sem leiftur og kvæðin
féllu í stuðla með ofsa-hraða. —
„Höndin min hefir ei við hug-
arins æstum í storm“, segir
hann einlivers staðar. Og enn-
fremur: — „Ekki’ er að furða,
þó á kunni’ að gefa einhverju
En þó að á ýmsu gangi stund-
um í kveðskap Gröndals, og
sumt af því, sem eftir hann
liggur í bundnu máli, sé held-
ur óvandað, þá verður það ald-
rei af honum haft, að til eru
eftir liann mörg kvæði — stór
og smá — sem teljast mega full -
komin listaverk. Sum eru vold-
ugur, alvarlegur og háfleygur
skáldskapur. Önnur geislandi
smá-perlur.
í „úrvali“ þvi af ljóðum hins
ágæta höfundar, sem út er kom-
ið f>TÍr skömmu, munu birt
flest eða öll bestu kvæði hans.
Skulu nú fáein nefnd og þó
nokkuð af handahófi:
„Ljóðheimur“, „Tungan
mín“, „Balthazar“, „Gígjan“,
„Vorvísa 1859“, „Nótl“, „Hug-
rún“, „Löngun“, „FIosi“,
„Kvöld“, „Prometheus“, „Sunn-
anför“, „Sæla“, „Næturgali“;
„Hret“, „Belzoni“, „Æskan“
(tvö kvæði), „Kvöldvísa14. — Og
mörg fleiri mætti nefna. Þá eru
og hirt sýnishorn úr „Ragna-
rökkri“, „Hugró“ og „Örvar-
Odds drápu“. Og ennfremur
einn þáttur liins alkunna ærsla-
kvæðis „Gaman og alvara“.
Úrvalsljóð Gröndals verða á-
reiðanlega kærkomin öllum
þeim, sem góðum skáldskap
unna.
Páll Steingrímsson.
VISIS KAFFIÐ
gerir alla glaða.
f
Jxxh'núxJí

’| f* j
Aöalumboö:
48 krðnuf kosta 1
ðdyrustu kolin.
nar m\
ReykjavíK
GEIR H. ZOEGA
Símar 1964 og 4017.
er miðstöð verðbréfaviðskift-
anna. —
HROI HÖTTUR og menn hans. — Sögur í myndum fyrir börn.
223. WYNNE ÞAKKAR HRÓA.
__ jrnn einu sinni hafið þér bjarg- — Þetta var alt saman mér að —; Hugo er sigraður, Ivan lagÖi á Tuck kemur inn: — Við verðum
að mér með snarræði yðar. — Eg kenna, Hrói. — Vissulega ekki, ’flótta og Hrói höttur hrósaði sigri að flýja, fjandmennirnir nálgast. —
gerði eingöngu það, sem skyldan Rauðstakkur. Hugrekki Wynnes sem oftar. Þannig er líf mitt, herra, ég er
bauð mér. koni ykkur í klípu.
hundeltur.
'CæSTURINN GÆFUSAMI. 30
Hann fór og þegar haun gekk niður utan-
liússstigann, sannfærðist hann enn betur en
áður um það, að seinni drykkurinn hefði verið
enn sterkari en sá fyrri. Og honum var graint
i geði yfir því, að liann hafði hagaS svo orðum
:sínum, sem hann gerði, og yfir því hverjum
auguni þau virtusf líta liann.
' • i
s
VII. kapituli.
Morgun nokkurn þremur vikum siðar lá
Martin í rúminu i hinni nýju íbúð sinni og beið
þess, að þjónninn kæmi og tilkynti honum, að
alt væri reiðubúið handa lionum í baðherberg-
inu.
Martín settist upp og þuklaði á silki-svefn-
íFötunum sínum. Hann heyrði, að þjónninn var
Ibúinn að skrúfa frá í liaðherberginu. Vatnið
streymdi í kerið. En úr borðstofunni barst til
fhans ilmur af rjúkandi kaffi og steiklu svíns-
fleski.
JBaðið er til, herra“, sagði þjónninn, sem nú
íkom til hans. „Hvaða fatnað á eg að hafa til
Handa yður?“
„Annan hvorn hvers dags klæðnaðinn. Þér
getið valið, Jewson“.
Martin gerði nú nokkurar likamsæfingar og
fékk sér svo bað og var að þessu rúmar tíu
mínútur. Hann naut þess enn að sofa í silki-
svefnfötum, vera í silkinærfötum og ýmislegs
annars, sem hann hafði ekki áður getað veitt
sér. I>egar hann var búinn að baða sig og klæða
fór hann í borðstofuna, þar sem morgunverð-
urinn beið hans í rafmagns-liitunartæki, bréf
hans og blöð á borðinu. Bréfin voru auglýs-
ingabréf og bréf frá góðgerðafélögum — sníkju-
bréf, — ekki lína frá neinum, sem hann þekti,
og þráði bréf frá. Ilann fór að borða morgun-
verðinn, egg með steiktu svínsfleski. Ágætlega
frámreitt og kaffið fyrirtak. Og það voru hlóm
á borðinu. Andartak flaug Martin í hug hversu
mikill munur væri á og þegar hann sat að
morgunverði lijá frú Johnson.
Honum varð næstum óglatt af að hugsa til
þess. En svo fór hann að hugsa um hversu alt
var breytt og var liinn ánægðasti. Og meðan
hann var í þessum hugleiðingum var dyrabjöll-
unni alt í einu hringt.
Hann heyrði Jewson svara einhverju. Jewson
kom brátt til hans.
Það er spurt eftir yður, herra,“ sagði hann
og var auðséð á svip hans, að hann var í vafa
um komumanninn. En hann kom inn á hælum
Jewsons.
„Blessaður gamli félagi,“ var sagt glaðlegri
röddu. „Þú hefir sannarlega dottið í lukku-
pottinn.“
Martin sneri sér við — leiður á svip. Hann
þekti rödd þess, sem mælt liafði. Gestur hans
var Percy Quilland, sem annaðist innkaup hjá
Shrives & Welsliman, en Percy hafði verið i
Bandarikjunum að undanförnu. Hann rétti Mar-
tin höndina og var hinn alúðlegasti. Og Martin
reyndi að vera sem vinsamlegastur.
„Gerðu svo vel, Percy — hefirðu horðað
morgunverð?“
„Fyrir löngu,“ svaraði Percy. „En eg skal
þiggja vindling. Herra trúr, eg sé, að engu var
að mér logið, þrátt fyrir alt.“
Percy horfði í kringum sig undrandi.
Jewson fór, er hann hafði komið með vindl-
inga — á silfurbakka. Marlin liélt áfram að
Miæða, en honum leið ekki allskostar vel —
var ekki eins og Kann átti að sér.
„Segðu mér ævintýrið, gamli“, hélt Percy
áfram, „frá þessari dásamlegu hepni.“
Um leið tók liann sér sæti í hægindastól.
„Það er ekki miklu frá að segja,“ sagði Mar-
tin. „Mér hlotnaðist fjárhæð allmikil. Yar á-
nöfnuð hún.“
„Ánöfnuð?“
„Já. Að minsta kosti fékk eg hana. Eg keypti
ríkisskuldabréf fyrir hana.“
„Til lukku, til lukku gamli,“ sagði Percy.
„Eg samgleðst þér hjartanlega. Eg þekki engan,
sem eg gæti fremur óskað, að yrði fyrir slíkri
liepni — fyrst eg gat ekki verið sá hcpni. Þú
læfir sannarlega hlotið að fá myndarlega fúlgu,
fyrst þú gast leigt þér svona íbúð — og hefir
ráð á að hafa þjón.“
„Þjónninn annast tvær aðrar íbúðir í húsinu,“
sagði Martin, „og konan hans annast matreiðsl-
una. Það var hepni, að eg gat komist inn hér.
Það var kunningi minn, sem gaf mér bendingu
um það.“
„Eitthvað hlýtur það nú að hafa kostað,“