Vísir - 24.11.1938, Blaðsíða 2

V I S I R
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIB H/F.
Ritstjóri: Krislján Guðlaugsson.
Skrifstofa: Hverfisgötu 12.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
(Gen'gið inn frá Ingólfsstrœti).
S í m a r :
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Verð 2 krónur á mánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Umhyggja
kommúnista.
V ommúnistum og socialistum
** er það umhugað að telja
fólki trú um það, að liáðar séu
harðar deilur innan Sjálfstæðis-
flokksins um framtíðarstefnu
hans. Til þessa liafa þeir talið að
tveir flokkar berðust þar um
völdin, annarsvegar „Fasistarn-
ir, sem styðjast við heildsala og
Yaldaþyrsta ævintýramenn, en
hinsvegar afturhaldsmenn, sem
vilja vinna með Jónasi frá
Hriflu og Landsbankavaldinu“.
í dag ber nokkuð nýrra við í
hinum rauðu lierbúðum. Þjóð-
viljinn hirtir greinarkorn eftir
Einar Olgeirsson „ritstjóra inn
á við“, en þar kemst hann að
þeirri niðurstöðu, að nú séu
flokksbrotin í rauninni orðin
þrjúi með því að „lýðræðisöflin“
í Sjálfstæðisflokknum, „sem
vilja vernda lýðræði og frelsi
þjóðarinnar“ séu þar einnig til,
og sé sú stefna vafalaust enn
sterkust innan flokksins.
Úr því að Einar Olgeirsson
hefir opinberlega viðurkent að
„lýðræðisöflin“ séu enn sterk-
ust innan flokksins, þá skyldu
menn ætla, að eitthvað það
hefði horið við þessa síðustu
daga, sem fært hefði honum
sanninn um þetta, með þvi að
hingað til hafa kommúnistar
um margra ára skeið kepst við
að telja fólkinu trú um, að fas-
cistaöflin innan Sjálfstæðis-
flokksins væru þar alt um koll
að keyra. Menn minnast þess t.
d. að í siðustu kosningum-lýstu
kommúnistar yfir þvi,- að þeir
léðu framsóknarflokknum fylgi
sitt í ýmsum kjördæmum, —-
ekki af því, að þeir fengi nokk-
uð í aðra hönd, — heldur til
þess eins að vinna á móti Sjálf-
stæðisflokknum. En ef það er
rétt, sem Einar Olgeirsson held-
ur fram að lýðræðisöflin séu
sterlcust innan Sjálfstæðis-
flokksins, hvaða ástæða var þá
til þess að kommúnistarnir
unnu gegn þeim af öllu afli og
gengu afturhaldinu á hönd, —
með Jónasi frá Hriflu i broddi
fylkingar. Var það gert til þess
að styrkja lýðræðisöflin í land-
inu, senr vilja frelsi og jafnrétti
allra þjóðfélagsborgara?
Mótsagnirnar, blekkingarnar
og heimskan hafa mótað bar-
áttu kommúnistanna gegn
Sjálfstæðisflokknum, og enginn
hefir til skamms tíma tekið þá
baráttu þeirra alvarlega, en úr
því að flokkurinn hefir nú
gleypt meginhluta Alþýðu-
flokksins og gengur með hann
hálfmeltan í maganum og held-
ur enn uppi hinni mótsagna-
kendu baráttu sinni gegn lýð-
ræðisöflunum í landinu, verður
ekki hjá því komist að vekja
nokkra athygli á þeirri baráttu.
Alþjóð er hins vegar fuil-
kunnugt, að sannleikurinn er
sá, að Sjálfstæðisflokluirinn er
sterkasti flokkurinn í landinu
og að hann berst fyrir fullu lýð-
ræði og jafnrétti allra þegna
þjóðfélagsins. Barátta flokksins
og minnihluta aðstaða siðustu
ellefu árin, sannar að flokkur-
inn er lýðræðisflokkur, en sýn-
ir það einnig Ijóslega að þjóðin
trúir honum og treystir á for-
ystu hans, með því að flokkur-
inn eykur fylgi sitt við hverjar
kosningar, og enginn flótli liefir
brostið í liðið hvað sem á hefir
dunið.
Nú er svo komið málum, að
línurnar í stjórnmálabaráttunni
skýrast með degi hverjum,
þannig að stjórnmálaflokkarnir
geta ekki rekið hina „grímu-
klæddu“ pólitík öllu lengur. Al-
þýðuflokkurinn er að velli
lagður og hefir mist megnið af
fylgi sínu og alt traust hjá þjóð-
inni. Framsóknarstjórnin getur
því ekki búið lengur að stuðn-
ingi þess flokks. Nú er það vit-
að, að ýmsir í heygarðshomi
Framsóknar hafa alist upp í
kenningum kommúnista, en eru
kosnir á þing fyrir afturhalds-
sömustu öflin í landinu, sem
fyrirlíta kommúnista af heilum
liug. Þessir menn verða því
mjög bráðlega að ákveða, livort
þeir gangast kommúnistum á
hönd og bregðast þannig trausti
kjósenda sinna, eða hvort þeir
taka liöndmn saman við lýðræð-
isöflin í landinu.
Afstaða Sjálfstæðisflokksins
hefir því aldrei verið sterkari
en nú, með því að öll líkindi eru
til að flokkurinn auki fylgi sitt
stórlega á næstu árum í sveitum
landsins og takist ]>að, að sam-
eina þjóðholla menn í sveitum
og sjávarplássum undir sama
merki, er lýðræðinu í landinu
engin hætta búin. Af þessu leiðir
aftur, að afstaða Sjálfstæðis-
flokksins hefir aldrei verið
sterkari en nú og umhyggja
kommúnista fyrir framtíð hans
er með öllu óþörf og ástæðu-
laus.
700 hús brunnu
til ösku. Tjónið
neraur 3 milj.
dollara.
London í morgun.
Skógareldar í Kaliforniu, seg-
ir í fregnum frá Los Angeles,
hafa valdið tjóni, sem nemur
3 miljónum dollara. Alls hafa
um 700 hús brunnið á ýmsum
svæðum í Kaliforníu, þar sem
skógareldar liafa geisað. Meðal
húsa, sem brunnið hafa, eru
hús kunnra kvikmyndaleikara,
svo sem Madelaine Carroll og
Richard’s Dix. En hús margra
annara kvikmyndaleikara eru í
hættu.
United Press.
Tankskipið Soyja 4
fór frá Raufarhöfn í gær áleiÖ-
is til Damnerkur með um 700 smá-
lestir af síldarlýsi frá Síldarverk-
smiðjunni. — Nýr barnaskóli var
reistur í Raufarhöfn síðastl. sum-
ar og var hann tekinn til notkunar
16. þ. m. í skólanum eru um 60
börn. (F.B.).
Feikna tjón á mann
virkjum og samgöng
ur teptar.
EINKASKEYTI TIL VlSIS.
London í morgun.
Fárviðrið, sem geisaði á Bretlandseyjum í gær er
hið mesta, sem þar hefir komið á þessum tíma
árs á undangengnum tólf árum. Kunnugt er,
að 14 menn hafa farist af völdum ofveðursins, en
fjölda margir meiðst.
Sumstaðar komst vindraðinn upp í 108 enskar míl-
ur á klst. Fjölda mörg smáskip og bátar sukku við
strendur landsins og var mikið að gera á öllum björg-
unarstöðvum og fóru slysavarnarsveitir víða út á sjó
í björgunarbátum og björguðu mörgum mannslífum.
Stundum urðu sömu slysavarnasveitirnar að fara í
hvern björgunarleiðangurinn á fætur öðrum.
Flest slysin, sem manntjón höfðu í för með sér, urðu
á landi. Húsveggir hrundu eða múrsteinar og varð fólk
fyrir og meiddist eða beið bana af. Sumstaðar brotnuðu
tré og orsakaðist eitt dauðsfall af því. Talsímaþræðir
slitnuðu á stórum svæðum og staurar brotnuðu, víða
urðu flóð og samgöngur teptust.
Sjólið, sem var við æfingar við strendur landsins, varð að
fresta þeim.
Brottför herskipsins Royal Oak frá Portsmouth var frestað,
vegna veðursins, en það mun leggja af stað í dag, ef veðr-
ið heldur áfram að lægja. Feikna sjógangur var við ströndina
og gekk sjór langt á land víða. Umhverfis fjölda húsa við sjó
frammi, í þorpum og bæjum, er alt á floti.
Tvö félög, sem hafa skip í förum yfir Ermasund, frestuðu
öllum ferðum skipa sinna.
. Um 4000 símalínur skemdust að meira eða minna leyti. 1
\ fjölda þorpa og borga var kolamyrkur — vegna bilana á raf-
áleiðslum.
1 gærkvöldi lægði storminn nokkuð, en þó var enn rokhvast
í flestum strandhéruðum.
United Press.
Viðræðar bresku og frönske
ráðherranna byrjaðn í dag.
Þýsk-frönsk friðaryfirlýsing verður
undipskpifuð bráðlega.
EINKASKEYTI TIL VlSIS.
London, í morgun.
Viðræður Chamberlains og Halifax lávarðs við
frönsku ráðherrana byrja fyrir hádegi í dag.
Fransk-þýska yfirlýsingin um ævarandi frið milli
Þýskalands og Frakldands mun, að því er United Press
hefir fregnað, verða undirskrifuð bráðlega, ef til vill
þegar von Ribbentrop, utanríkismálaráðherra Þýska-
lands, kemur til Parísar, en hann er væntanlegur þang-
að bráðlega. Er búist við honum, þegar viðræðum
bresku og frönsku ráðherranna er lokið.
United Press.
I Paris er mikið rætt um liina
fyrirhuguðu komu von Rihben-
trops, en hann mun undirskrifa
f. li. Þýskalands friðaryfirlýs-
inguna, sem Poncet ræddi við
Hitler, og er i svipuðum anda
og yfirlýsing Chamberlains og
Hitlers.
Hinn nýi sendiherra Frakka i
Rerlín lagði sveig með með
fánalitum Frakklands á gröf ó-
þekta hermannsins. Var þarna
margmenni og var mildl samúð
látin í ljós. Sendiherrann tók
til máls og lét í ljós von um
nánari samvinnu og vináttu
frönsku og þýsku þjóðarinnar.
Verkföllum þeim sem komið hefir verið á í mótmælaskyni
gegn fjármálaráðstöfunum Reynaud lieldur áfram og 90% af
málmiðnaðarmönnum liafa lagt niður vinnu. Innisetuverkföll
hafa orðið í 40 verksmiðjum en af þeim hafa 11 tekið til starfa
á ný. I Lille gerðu verkamenn i vélaverksmiðjum verkfall í
gærkveldi og hugsanlegt að fleiri bætist í liópinn. (FÚ.).*
ISHMET PASIIA, IvAMAL ATATURK,
hinn nýi forseti. Iiiiin nýlátni ríkisforseti.
NÝTT BRESKT HERSKIP:
„GEORG KONUNGUR V.“
London 23. nóv. FU.
Tilkynt var í London í dag,
að bresku konungshjónin
myndu verða viðstödd, er
nýju, bresku hersldjpi verður
hleypt af stokkunum i febrú-
armánuði næstkomandi. —■
Skipið fær lieilið „Georg
konungur V.“
Ameríski laodher-
ion fær 9000 flug-
Tébr - sjólihið
fær 3000
Oslo 23. nóv.
Frá Washington er símað, að
á næstu tveimur árum verði
flugher Bandaríkjanna efldur
svo, að liann hafi alls 12000
1‘lugvélar, þar af landherinn
9000, en sjóherinn 3000. Flota-
málaráðuneytið leggur til, að
lagður verði á menn 10% auka-
tekjuskattur í 2 ár, til þess að fá
fé til þessa, en ríkið ætti að fá í
tekjur af þessum aukaskatti 260
milj. dollara. — NRP—FB.
Marteinn Halldórsson,
l)iíreiðastjóri hjá Johnson &
Kaaber, er fertugur í dag.
Útför Maud
dpottningar.
Oslo 23. nóv.
Ákveðið liefir verið að norslm
herskipin Olav Trygvason,
Sleipner og Æger fari til móts
við hreska liersldpið Royal Oalt,
sem flytur lík Maud drotningar
til Noregs, og hresku tundur-
spillana, sem verða í fylgd með
herskipinu. Meðfram götunum
fá höfninni til Akerslius-hallar-
kirkju verða hersveitir á verði,
meðan líkfylgdin fer til kirkj-
unnar.
Drotningarinnar var minst í
efri málstofu hreska þingsins í
gær og var erkibiskupinn af
Kantaraborg meðal ræðu-
manna. NRP—FB.
Berlín 24. nóv. FÚ.
SENDIHERRA BRETA í KÍNA
er sagður hafa ált viðtal við
Chiang Iíai Sliek hershöfðingja
nú fyrir skemstu og rætt við
liann um ýms vandamál í skift-
um Englands og Kína.
Tilkynning frá f.S.f.
Framvegis veröur eigi fyrirspurn-
um til Í.S.l. svarað, nema undir
fullu nafni fyrirspyrjandans.
17./H. '38.
Stjórn l.S.t.
M. PIROW,
landvarnarráðherra Suður-Afriku er einn þeirra sljórnmála-
manna heims, sem mest er um rætt um þessar mundir. Ilann
er af þýskum ættum og er sem stendur i Þýskalandi og hefir
ált viðtal við von Ribbentrop. Göring og Ilitler. Ýmsir ætla,
að för hans standi í sambandi við nýlendukröfur Þjóðverja.
Hér sést liann við koniuna til London frá Suður-Afríku. Það
er Malcolm Mac Donald, samveldis- og nýlendumáaráðherra,
sem er að bjóða hann vekominn. — Pirow er sá til vinstri.