Vísir - 28.11.1938, Blaðsíða 3

V I S I H
Byrjað verður í vor á
byggingum að Eiði.
Sala happdpættismiða varir enn í
þpjá daga. Dregið verður 1. des.
Vísir hitti Stefán A. Pálsson kaupmann að máli í morgnn o.t>
spurði hann hvað liði sölu happdrættismiða Sjálfstæðisflokks-
ins, til ágóða fyrir húsbygginguna að Eiði.
Hinn fyrirhugaði skáli að Eiði, samkvæmt teikningu Einars
Einarssonar.
„Sala happdrættismiða hefir
gengið sæmilega og vantar ekki
nema herslumuninn til þess að
allir miðarnir séu seldir, og
verður reynt að selja þá dag-
ana, sem eftir eru, þar til dregið
verður, og liafa miðarnir verið
settir í flestar verslanir í bæn-
um og nokkuð er hjá einstak-
lingum.
Út um land liefir sala mið-
anna gengið ágætlega og hafa
flestir umboðsmennirnir þegar
sent skilagrein, og hefir þeim
tekist að selja alla þá miða, sem
þeir fengu senda, og eru það
því Reykvíkingar, sem þurfa að
gera hreint fyrir sínum dyrum
iog kaupa miða þá, sem enn eru
eftir, enda lcemur ágóðinn af
sölunni fyrst og fremst þeim
sjálfum til góða.“
„Hvað líður húsbyggjngunni
að Eiði?“
„Skemtistaðarnefndin hefir
Iátið gera teikningar af liúsinu
og annaðist Einar Sveinsson
arkitekt þær. Gert er ráð fyr-
ir að bygður verði fundarsalur,
sem er 30 metrar að leng'd og
11 metrar að breidd og verður
það þvi stærsti fundarsalur, sem
til er hér á landi. Ennfremur
verða smá hliðarsalir innar af
aðalsal, fyrir smærri fundi, for-
tdyri niikið, eldhús, geymsluher-
hergi og snyrtiklefar. Ifefir hús-
ið verið boðið út og hefir verið
saniþykt að talca tilboði frá Ein-
ari Kristjánssyni húsasmiða-
múrarameistara, og er ákveðið
að byrjað verði á byggingunni
strax þegar vorar.“
„Veltur þetta ekki nokkuð á
því, livernig sala liappdrættis-
miðanna gengur?“
„Jú, það veltur í rauninni alt
á því og síðustu miðarnir veita
mestan ágóða. Ættu því aHir
þeir, sem miða hafa undir hönd-
um, að ganga rösklega fram i
að selja þá, þessa þrjá daga,
sem eftir eru og gera skil til
mín, en mig er að liitta í Varð-
arhúsinu mestan liluta dags-
ins.“
„Hefir þessi undirbúnings-
starfsemi ekki mælst vel fyrir
manna á meðal?‘
„Jú, fyrir þessu máli er mik-
ill áhugi, enda er það eitt víst,
áð Reykvikingar eru ánægðir
með staðinn, þótt aðbúnaður
hafi ekki verið þar svo góður
sem skyldi og engin skýli fyrir
hendi, af eitthvað hefir verið
að veðri, en með auknum þæg-
indum eykst ánægja manna af
dvölinni þarna inn frá. Þetta
skilur almenningur, og má þvi
vænta að sala happdrættismið-
anna gangi eins vel hér og ann-
arstaðar, þar sem þeir liafa selst
upp að fullu.“
aðeíns Loftur.

________________ Ávarp _____________________________
til lslenskra stúdenta.
1. desember n. k. er 20 ára afmæli íslensks fullveldis. Það er í
samræmi við þann þátt, sem íslenskir stúdentar hafa átt í sjálf-
stæðisbaráttu þjóðarinnar, að þeir hafa gert 1. desember að há-
tíðisdegi sínum. Þjóðfélagsleg aðstaða þeirra skipaði þeim í
fylkingarbrjóst í baráttunni fyrir frelsi og fullveldi þjóðarinnar.
íslendingar hafa notið ávaxta þessarar baráttu um tveggja
áratuga sk.eið. 1. desember n. k. gengst Stúdentaráð Háskólans
fyrir hátíðahöldum í tilefni þessa merka afmælis En til þess að
þau hátíðahöld megi vel fram fara, verða sem flestir stúdentar
að taka þátt í þeim, leggja sinn skerf til þess, að þau verði í
samræmi við mikilvægi þeirra atburða, sem minst er með þeim.
Stúdentaráðið skorar þess vegna á alla stúdenta, eldri sem yngri,
að leggjast á eitt með að gera þessi hátíðahöld sem svipmest.
Stúdentar! Fjölmennið í skrúðgöngu ykkar, greiðið fyrir sölu
Stúdentablaðsins, sem kemur út stærra og vandaðra en áður,
berið hátíðamerki þau, sem seld verða, og greiðið fyrir sölu
þeirra! Enginn stúdent sem ann fullveldi og frelsi þjóðarinnar,
getur eða má láta þessi hátíðahöld hjá líða án þess að stuðla að
því á einhvern hátt, að gera þau sem eftirmiunilegust.
Stúdentaráðið, sem málsvari háskólastúdenta hefir og trygt
sér atbeina Stúdentafélags Reykjavíkur til þess að hvetja til
og vinna að almennri þátttöku eldri stúdenta í hátíðahöldunum.
Reynslan hefir sýnt það, að þótt íslenskir stúdentar hafi
mismunandi stjórnmálaskoðanir, hafa þeir oftast getað sam-
einast um minningu hins endurheimta frelsis.
í trausti þess, að svo muni enn vera, væntir Stúdentaráðið
þess, að 1. desember n. k. verði íslenskir stúdentar fyrst og
fremst stúdentar, sem fagna sameiginlega frelsi og full-
veldi þjóðarinnar, en ekki sundurleitur hópur innbyrðis stríð-
andi einstaklinga.
í stjórn Stúdentaráðs,
Sigurður Bjarnason, formaður.
Bjarni Vilhjálmsson ritari. Hannes Þórðarson gjaldkeri.
E dUvoMáSiglnfirði.
Ofsaveður gekk yfir Norður-
land í jgærkveldi og í nótt og
mun hafa valdið allmiklu tjóni
víða, að því er fréttaritari Vísis
á Siglufirði tjáði blaðinu í
morgun.
Á Siglufirði fauk þak af húsi,
sem stendur utarlega á Grand-
anum og er eign Axels Vatns-
dals. Skeði þetta seint í gær-
kveldi og flutti þá kona Axels
og barn þeirra í nágrannahús,
en Axel sjálfur hafðist þar við
um nóttina.
Kl. 5 varð Axel var við reyk
í húsinu og er hann aðgætti
þetta nánar var eldur kominn
upp í einu herberginu og þegar
orðinn allmikill. Slökkvilið bæj-
arins kom fljótlega á vettvang,
en við ekkert varð ráðið sökum
óveðurs og brann húsið til
kaldra kola.
Talið er víst, að kviknað hafi
í húsinu út frá rafmagni, enda
logaði á öllum rafleiðslum af
þeim sökum, að virar slóust
saman, og varð rafstöðin að
laka strauminn af kl. 2 um
nóttina. Kl. 5 um nóttina hleypti
rafstöðin straumi aftur á vír-
ana, og kviknaði þá i húsi því,
sem að ofan greinir. Voru ljósin
tekin af aftur og ekki opnað
fyrir strauminn fyr en kl. 10 í
morgun.
I gærkveldi sliinaði niður
loftnet og hentist í ljósavír og
kviknaði við það i liúsi Jólianns
Garibaldasonar. Skemdist inis-
ið allmikið og brunnu innan-
stokksmunir í einu herbergi, en
með því að menn voru viðstadd-
ir er eldurinn kom upp tókst að
slökkva liann fljótlega, en þá
hafði hann valdið allverulegu
tjöni.
Vírar slitnuðu mjög víða á
Siglufirði og er nú unnið að
því að bæta þær skemdir, sem
crðið liafa, enda hefir veður
lægt verulega frá því sem var
í nótt, en er þó allhvast ennþá.
Ctrimdarædi japanskra
hemanna í Norður-Kína
Niðurl.
Korn handa hestum her-
mannanna.
Fjölda niörg dæmi, sem
fréttaritarinn var sjálfur vitni
að, væri hægíl að koma með til
sönnunar þvi, að japanskir her-
menn notuðu íbúðarhús heiðar-
legra borgara fyrir hesthús, ef
stofurnar voru næglega stórar
til þess. Hersveitír Japana flytja
með sér matvæli til eigin nota,
en þær krefjast þess, að bændur
láti korn af hendi lianda hest-
um Iiersins. Kínverjar í Norð-
ur-Kina gefa eklci stórgripum
korn. Þeir fá aðeins hey. En
Japanir tóku kornið, sem fólkið
ætlaði að nota sér til matar þar
til næsta uppskera væri komin í
garð, og fóðruðu liesta sína á
því. Og ofan á þetta fóru þeir
þannig að því, að fóðra hest-
ana, að mikið af góðu korni fór
til spillis. Þegar liveitið var að
verða fullþroska á ökrunum
leiddu Japanir ljestfl sina þang-
að og létu þá vera þar á beit.
Hestarnir tróðu niður kornið og
mikið af uppskerunni spiltisteða
cyðilagðist. Þetta yar gert þótt
íbúarnir væri allir af vilja gerð-
ir lil þess að láta hermönnunm
í té hey lianda hestum þeirra.
Vegma þessarar framkomu jap-
anskra hermanna búa tugþús-
undir manna fyrir norðan
Gulafljót við hinn mesta matar-
skort. Sumir liafa neyðst til þess
að leggja trjálauf og trjábörk
sér lil munns.
Þegar Japanir setjast að í ein-
hverju þorpi eða bæ, koma þeir
vanalega með frilluhópa með
sér, aðallega stúlkur frá Kóreu
cg Japan. Þeir hafa einnig reynt
að safna saman kínverskum
stúlkum í þessu augnamiði. All-
ir vita, að kínverskir liermenn
eru engir englar, og að vændis-
konur eru í öllum kínverskum
borgum. En framkoma Japana
gagnvart kínverskum konum á
götum útí og óhÓfLegur
drykkjuskapur þeirra er hvort-
tveggja hinn mesti viðbjóður
kínversku þjóðinni.
Virðingarlevsi fyrir lífinu.
Þegar Japanir fara frá vig-
girtum borgum til þorpanna í
grend, hefna þeir sín hvarvelna,
þar sem þeir telja að íbúarnir
Iiafi tekið þátt í árásum á þá.
Stundum skjóta þeir af fall-
byssum á þorpin eða fara inn í
húsin, raða fólkinu upp og
skjóta það niður með vélbyss-
um sínum. Sumstaðar liafa þeir
kveikt i húsum, ef þeir Iiafa
gi-un um að fjandmenn þeirra
séu þar fyrir. Annarsstaðar, er
þeir fara gegnum þorpin,
h.eimta þeir það, sem þeiri segj-
ast þurfa. Hér skal sagt frá at-
viki, sem sýnir ljóslega skemd-
arfýsn og virðingarleysi fyrir
lífinu — en það .er aðeins eitt
dæmi af mörgum slikum.
Flokkur japanskra hermanna
kom inn i þorp eitt. Hermenn-
irnir heimtuðu rúmfatnað. Einn
þorpsbúa rétti japönskum her-
manni rúmteppi. Hermaðurinn
tók við því og rak svo Kínverj-
an í gegir með byssusting sin-
um. Það eru atvik slík sem
þessi, sem liafa vakið i hugum
hinna góðlyndu og þolinmóðu
bænda í Norður-Kína óslökkv-
andi hatur á Japönum.
Það er sannfæring fréttarit-
arans, hvernig sem styrjöldinni
reiðir af, að Japanir hafi komið
þannig fram við Kínverja, að
þeir beri slíkan haturshjug í
brjósti til þeirra, að það verður
ógerlegt fyrir Japani að stjórna
þeim héruðum, sem þeir her-
taka.
Japanir bera enga virðingu
fyrir Kínverjum. Þeir hafa svi-
virt alt, sem þeim er heilag't.
Kinverskir bændur eru vanir að
strita og bera litið úr býtum.
Þeir eru vanir því ,að greiða
þungar skattabyrðar og þeir
bafa orðið að búa við innan-
landsstyfjaldir og átt það yfir
höfði sér, að ræningjar kærni
og gerði liinn mesta usla. En
Japanir hafa að óþörfu spilt
]>ví, að þeir gæti haft ofan af
fyrir sér, og í cngu skeytt um
siði, venjur og trú Kínverja, og
afleiðingin er sú, að óslökkv-
andi hatur er vakið í sálum
kínversku bændanna í garð
kúgaranna.
EldsYarnaYiba Slysavarnafélagslps:
[IdsviOi 09 lllslneíto
getup staíað af biluðum paílögnum.
og raftækjum. - Leltið því sti*ax við-
gerðar
Fjöldamargir eldsvoðar verða
árlega vegna þess að fólk
gleymir að taka strauminn af
straujárnunum eftir notkun.
á slíku.
Notlö ávalt góðar Járnrlstar
undír straujárnin og takið
strauminn af þeim, strax og
notkun er iobið.
Raflagnir þar sem bruna-
hætta er, þ. e. á þeim stöðum,
þar sem eldfim efni eru geymd
eða safnast fyrir svo veruleg
brunahætta getur af þeim staf-
að, svo sem í geymslum versl-
ana, tóvinnuhúsum, sápugerð-
um, heylilöðum, steinolíu-
geymslum, bensíngeymslum,
bilskúrum o. fl. skal samkv. 69.
gr. reglugerðar RafmagnseftirL
rikisins vera gúmaðar taugar i
lokuðum, samanskrúfuðum
stálpípum, og gúm-blýstrengja-
lagnir.
Samkv. sömu reglug. 32. gr_
má ekki setja lausataugar þann-
ig, að þeim sé hætt við áverka
og ekki hengja þær á eða vefja;
þeirn um nagla, króka o. þvíL
Ennfremur mega venjulegir
lausastrengir ekki vera lengri en
2 metrar.
Eldsvoði
á langardagskveld.
KI. 8V2 á laugardag kom eld-
iir upp í Merkjasteini, — Vest-
urgötu 12, — á annari hæð. Á
þeirri hæð er saumastofa og
voru upptök eldsins þau, að
straujárn hafði verið lagt á mið-
stöðvarofn, en það kveikti í
veggnum.
Slökkviliðinu tókst að kæfa
eldinn, en þá liöfðu tvö her-
bergi brunnið nokkuð að inn-
an. IJélt síðan Iiðið heim, en
varðmenn voru settir í liúsið.
En nokkru eftir að liðið var
farið heim á leið, gaus eldur-
inn upp aftur og var nú verra
að berjast við hann. Tókst þó
að kæfa hann eftir nokkura töf,
en þá voru tvær hæðir brunn-
ar innan að mestu.
VACUUM OiL COMPAMY
Hafið ávalt hugfast er þér
kaupið olíu í mótorbát yð-

YA CU U M
OfOR
. LIUR
Ranða Krossipnm
hafa bæst 300
félagar
IJtbreiðsluviku Rauða Kross-
ins er nú lokið og átti Vísir í
morgun tal við Jakob Hafstein, ’
frkvstj. og spurði hann um ár- J
angur vikunnar.
— Árangurinn af útbreiðslu- ‘
vikunni hefir verið ágætur. Alt
að því 300 nýir meðlimir hafa
hæst félaginu, en þó hefir ekki
borist skilagrein frá öllum, sem
safnað hafa meðlimum. Vei'ður
meðlimasöfnun lxaldið áfram til
Vacme
eða
Motoroíl H
frá
Vacovm Oil C * A ?.
Aðalumboðið fyrir IsIandL
li. BBneilssi s íi
1. des., þar sem undirtektír al-
mennings hafa verið svo góðar.
VE3ÐLAUNABÓK
Nýlega efndi sænska bókaútgáfan Natur och kultur til verS-
launasamkepni um bók fyrir drengi á aldrinunx 12—15 ára.
Fyi’stu verðlaun, 2000 krönur, lilaut Harald Victorin, fyrir bók
um kappflug í kringum jörðina. Margar flugvélar taka þátt i
kappfluginu og er meiri „spenningur“ í frásögninni á köflura
en títt er í unglingabókum en öll er bókin óvenjulega skemti-
lega rituð.
Þessi ágæta bólc er nix komin út á íslensku i snildarlegri þýð-
ingu Frevsteins Gunnarssonar skólastjóra. Bóldna kallar Iianra
Kappflugið umhverfis jörðina.
Þeir, sem vilja gefa drengjum skemtilega bók, velja þessa.
18 myndir eru í bókinni.